18 Ekim 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

2 Varşova Mektub Polonya, u müstem- , leke meselesini israrla ileri sürecek arşova, (Hususi muh V zırı Miralay Bek, Mi abirimizden) — Hariciye Na İletler Cemiyetinin önümüz- deki toplantılarında Polonyanın müstemleke isteğini ye- niden ortaya atacaktır. Nim resmi İskra ajansına göre, Polonya, Milletler Cemiyetinin iktisadi meseleler hak - kında toplanacağı ikinci kon feransında ve müstemleke - ler mandası için içtimaa çağrılacak olan altıncı kongresin de de bu isteğini ısrarla tekrarlıyacaktır. Nüfus kesafeti üstemleke için ileri sürülecek sebepler, Almanyanınkiler gi- bidir, Polonya delegesi, Milletler Ce- miyetinde harbi umumi başlangıcma kadar nüfus kesafeti fazla bir devlet gibi bilinen Polonyanım arazi darlığı yüzünden nüfusunu besliyemiyecek vaziyete düştüğünü mevzuu hahsede- cektir. Bir sanayi memleketi olmıyan Polonyanın, milyonlarca kişiyi faori- kalarda çalıştırmak suretilede ba- rmdıramıyacaği ve bü mesele balle- dilmediği takdirde dahili karışıklık- lar çikabileceği ayrıca bildirilecektir. I #kara Ajansına göre, müstemle- ke hakkımdaki Leh istekleri #uretle tesbit edilmiş! 1 — Sanayfin inkişafı için elzem olan.24 ham maddeden Polunyada ancak 10 kadarı mevcuttur, Geri ka- lan ham mevat yalniz müstemieke- lerden tedarik olunabilecektir . 2 — Bu sebeple Polonya ham ma- mulât için evvelki sene bitün ittrlö-| ının yarısını teskil eden 850 Zloti ödemiştir. İleri sürülen sebepler şu 3 — Polonya, dünya yüzünde mev- İ cut devletler arasmda nüfusu en. ka- labalık olanıdır. 4 — Nüfusun üçte biri, yani & mil İyon bir halk kütlesi köylerde İş bu- lamadığı için şehirlerdeki fabrikalar. dan iş beklemektedir. 5 — Polonyada Yahvdiler 4 milyo- ru buldukları için Leh milletinin ge- ginmesine mani olmaktadırlar, Bunun önüne geçmek icin de sene. de en az 50 bin Yahudinin göçmesi lâzımdır. L eh hükümeti, işte baş? bu maddelerle Milletler Cern'ye- tinin bundan sonraki toplantılarında müstemleke istemek iddiasında bulu- nacaktır. Bu talebin nasıl ka cağı henliz malüm değildir. fih, İskara Ajansı, bu iddialarmı Sir Samvel Hor'un Şu sözleri ile bitiri yur: “Ham maddeler meselesi sulhünü tehdit ediyor.,, Bunu da devletlere karşı bi: ve ihtar mÂnasmda mı tefsir lâzım? Ham maddeler meselesi a dinya tehdit etmek — Bağda n Mektubu :RAK HÜKUMETİ BAGDAT | MUSUL DEMİRYOLUNUN Hariciye Vekili Ankaraya Gitti Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Aras, dün akşama kadar otelde istirahat etmiş ve bazı ziyaretle- ri kabul etmiştir Rüştü Aras, akşam treniyle i ir. Vali Muhüd- din Üstündağ ve Emniyet Müdü- rü, şehrimizde bulunan saylav- lar, Hariciye Vekilini Haydar. paşa istasyonunda uğurlamışlar- dır, Ş necektir. ark şimendiferlerinin hudutlarımız çen kısmına ait işletme imtiyazının alınması için, yarın Ankarada resmen müzakerelere başlanacaktır. Bu müzakerelerde şirket nâmına hazır bulunacak olan altı kişilik bir heyet, dün sabahki Semplon ekspresile şehri - mize gelmişlerdir. Sermayedar grupu temsil eden bu he- yet, Deviz'in riyaseti altında, Bakl, Şaryo ve diğer üç ki- şiden mürekkeptir. Heyet azası arasında Osmanlı Ban - kasının en kuvvetli sermayedarlarından biri de vardır, Dün, heyet, Şark şimendiferleri merkezinde, bir içti- ma yaparak, Ankarada yapılacak müzakerenin esas nok- talarını tespit etmişlerdir. Heyet âzası, doğruca Anka - raya gidecek, yalnız içlerinden Şaryo bugün Parise dö - ln Mümessil. leri: İle Yarın Ankarada Müzakerelere Başlanıyor içinden ge- Dünkü kongrede idare iINŞASINA KARAR VERE” ağdat, (Hususi muhabirimiz yazıyor) — Türki- yeden Bağdada geçebilmek için Irak hududuna yakın bir yerde trenden inmek icap eder. Buradan sonra, otomobille Gerküke kadar gidilir ve on saatlik bir tren yolculuğundan sonra Bağdada varılır. İrak Hükümetinin kararı unun sebebi, büyük harpte! Almanların işa ettikleri, fa- kat ikmaline muvaffak olmadıkları Bağdat — Musul ve Nuseybin des yolunun şimdiye kadar tamamılarıma- mış olmasıdır, Son zamanlarda Irak ile Türkiye arasındaki dostluk ve yak | laşmanın tabil neticesi olarak Irak hükümeti Bağdat ile Musul arasında- ki demiryolunun ikmaline karar ver- miştir, Hükümet, bu İşi karar altma alır- ken demiryolunun en kisa yoldan mi,| yoksa Irakta vesaiti nakliyeden mah-| rum bazı memleketlerden mi geçiril” mesi meselesini de düşlinmektedir.| Bu hususta bir çok projeler hazırlan- mıştır. Pek yakında faaliyete girişi- leceği muhakkaktır. Irakın Türeiye ve diğer Avrupa memleketleri ile şi“ Mmendiferle bağlanması tasavvuru bu suretle tahakkuk edecektir. İrak Matbuat Müdürünün sözleri an gazetesinin Irak Hariciye Nazırı Nuri Sait Paşaya dair Beşrettiği mülâkat ve Irak hakkında yazdığı yazılar burada büyük bir memnuniyetle karşılanmıştır. Jrak gazeteleri, (Tan) da çıkan bu yazıları eynen tercüme etmişler ve Türk — Irak dostluğu etrafımda hararetli ma- kaleler yazmişlardır. 'Temasta bulunduğum bir çok 2€- vet, (Tan) a karşı duydukları sem- pati hislerini gizliyemedikleri gibi, bu duygularını Türk dostluğunun bir gükran sebebi olarak Türkiyeye du- yurmamı benden istediler. Atatiirkün takdirkârlarından olan va şahaiyetinde büyük bir general kudreti saklıyan Başvezir Yasin Pa- pe. Türk — Irak dostluğuna fazla kıymet veren Irak ricalinin başmda gelir. Kendisi, büyük harpte Galiçya cephesindeki muveffakıyetleri (İle Osmanlı kumandanları arasında tak- dir edilmiş, Alman erkânı harbiyesi | larm yeni höyetin faaliyet proğra - tarafından da sevilmiştir. Bu dostluğu büyük bir istekle mü- dafaa edenler arasında Irak mat at, neşriyat Ye propaganda mü Ibrahim Hilmi de vardır. Kendi görüştüğüm İbrahim Hilmi, samimi dostluk tezahürleri dolayısile (Irak matbuatının gazetemize ve Türk matbuatına selâm ve gilkranlarının iblâğmı rica etmiştir. ——.— 21 ML BIRKAÇ SATIRLA J stanbul hâkim o namzetliğine Hukuk Fakültesi mezunla - rmdan Orhan Ozer tayin edilmiştir. . J stanbul Tramvay Şirketi bu sene talebelere bir kolayhı olmak üzere hususi tramvay servisi ihdas etmiştir. Bu arabalarına üzeri- ne “talebelere mahsustur, levhası konmuştur , . Asımpaşa deniz hastanesinde Cümartesi günleri saat 11 den 13 e kadar müracaat edecek hastalar parasız muayene edilecektir . . İn Umum Müdürlüğü, Ankaradaki yeni bina ikmal edildikten sonra derhal nakledilecek- tir, * arayburnunda bulunan am- barlardan ikisinin devri bit - miştir, Diğerlerinin muamelesi devam etmektedir . . ski Darülfünun profesörlerin. emekli Yarbay doktor Mahir Tokay, Denizyolları Başhekimliğine tayin edilmiştir . e | bit eylemek üzere sekiz kişilik bir ik | kadaşlarma vâki vasiyeti mucibince | fette gazetecilerden maada | heyeti raporu okunuyor Basın Kurumunun Yıllık Kongresi Dün Toplandı İstanbul Bu raporun münakaşasına- g vefat eden arkadaşımız Sırrının hatırasını dakika süküt edildi. Müteakiben, azadan bir çoğu idare —— heyetinin raporu hakkmda fikirleri ni söylediler. Neticede rapor #ynen| kabul edilerek idare heyeti ibra edil. , Bundan sonra, yeni idare heyeti- nin müstakbel faaliyet tarzi hakkın- da bazı noktalar tesbit edilerek bun. mına 6sa8 olması muvafık görüldü. Basın Birliği kanunu projesini tet- kik etmek ve bu proje hakkında İs. tanbul gazetecilerinin isteklerini tes- komisyon seçildi. , Vaktiyle Ahmet Mithat merküm ile Tercüman gazetesini çıkarmış o. lan Nuriden cemiyetin kongresi mi. nasebetiyle gelen bir mektup okun. du. Nuri, sinni itibariyle Kongreye gelemediğinden bahsetmekte ve İki cilt eski ve mühim öser hediye eyle- mekteydi. Bu alkışlarla o karşsdandı Ve Nuriyle eski ve emektar güğete « cilerden Süleyman Tevfiğin cemiyet merkezine resimlerinin asılmasına Ve hatiralarının daima anılmasına ka, rar verildi. el Geçenlerde vefat eden arkadaşımız Sadettinin ölümünden evvel bazı ar. geriye bıraktığı çocuğunun tahsil ve terbiyesinin Türk Basm Kurumu ile kurum üyeleri tarafından (deruhte edilmesi kabul edildi, Yeni idare heyeti Kongre münasebetiyle Atatürke, Başvekile v8 Viyanada bulunan Da. hiliye Vekiline birer tazim tetlgrafı sekilmesine karar verdikten #önra yeni idare heyeti intihabma geçildi. Birinci relsliğe tekrar Giresun meb. usu Hakkı Tarık, ikinel reisliğe Ah.| met Şükrü, umum! kâtipliğe Selim Ragıp seçildiler, İdare heyeti azalık. larmada yapılan intihapta Haji Latfi Dördüncü, Enis Tahsin, Fuat Duyar, Feridun Osman, Sait Kesler, Zeki Cemal ayrıldılar , Bundan sonra, Basm Kurumu Yur. dunün açılması dolayısiyle kurum tarafından cemiyet azalariy!e davet- llerine mahsus bir ziyafet verildi, Ve geç vakte kadar devam eden bu ziya- asın Kurumu, dün yıllık kongresini cemi - yetin yeni binasmda tı. Kongre başkanlığına Muhar- TERE GET ALE Year Beye siker okula | eçilmeden önce — geğenlerde yadiçin bir Küçük Bir. Çocuk Yangın | Çıkardı Binbirdirekte Işık sokağında dün bir yangın olmuştur. Aykuvvet is. minde 2,5 yaşında bir çocuk evde kibritle oynarken perdeleri tutuştur - müş, yangın genişlemeden söndürül - müştür - Bir kamyon devrildi Elektrik Şirketine sit bir kamyon| Büyükdereye giderken Zincirlikuyu karakolunun önünde bir ağaca çar -| parak devrilmiştir. Kamyonda bulunan dört ameleden Jak başından, diğerleri de muhtelif yerlerinden ağır surette yaralanmış- lardır. Şoföre birşey olmamış, hakkında takibata başlanmıştır. Elini kaptırdı Küçükpazarda oturan Muzaffer isminde bir çocuk, çalıştığı fabrikada sağ elini makineye kaptırmıştır. Ya- ralı Balat Musevi hastanesine kaldı- rilmiştir, Ağır yaralandı Kasımpaşada Hamam sokağında oturan Hikmet isminde bir kadın, çay bardağı İle merdivenden yere yuvar- lanmış, kırılan bardağın parçaları üzerine düşerek ağır surette yaralan. ALTIN PIYASASINDA DEĞ ŞIKLIK Para borsasında umumi vaziyet ta- maâmen normale avdet etmiştir, Altın fiatı borsa dışında İlç gün evveline nisbetle 45 kuruş daha düşmüş ve 1006 de tesbit edilmiştir . Merkez Bankası dün sterline, alış, 613 satış flatı koymuştur . Bir Türk lirasına karşı doların mü- amele flatı 93,43, Fransız frangınm 17.04, liretin 15,09, İsvi 618 Kambıyo borsasında faaliyet Cumhuriyet Bayramı Bu yil Cumhuriyet Bayranunın emsalsiz şekilde kutlanması için büyük hazırlıklara başlanmıştır. Parti genel yönkurulunca tezahü- rat proğranımm esaslı hazırlanmış - tır. Bunu gösteren kutlama öğreneği parti şubelerine gönderilmiştir. Cumhuriyetin (oOyüğönümü yurt içinde bütün şehir, kasaba ve köy » lerde gece, gündüz bütün halkı ilgi lendirecek bir coşkunlukla Kutlana - caktır . — se — — mıştır . Tramvay çarpmış Usküdarda Selâmi Aliefendi ma « ballesinde oturan Takohi, pazara gi- derken 18 numaralı tramvayın seadme sine uğramış, bacağından ve yüzün - den yaralanmıştır . rütubetli ve kismen açık geçmiştir. Sabahleyin saat 8 de Bo- gazda sis vardı, Sis Marmaraya da kısmen dağılmış ise de hiçbir yerde seyrüseföre mâni olmamıştır. Rasat merkezlerinin tesbit ettiğine birçok LI LL LL yat hazır bulundu. göre bugün hava bulutlu ve açık rüz- gârli geçecektir. 10 uwcü ay Gün:292 Hazır: 166 1355 Hien 1854 Rumi Şaban: $ Birinciteşrin | Güneş: 6,15 — Oğle: Ikindi: 15,02 — Akşamı Yatsı: 1858 — Imsâk; Dünkü hava, evvelki güne nazaran sıcaktı. Siyaset âlemi Amerikada Cumhur Reisi Seçimi merikada Cümhurreisliğine Demokrat Parti ile Gümhu- riyet Partisi tarafından gösterilen iki namzet arasında seçim savaşı, bil » hassa son günlerde hararetini artır. mış bulunuyor, Sebebi, intihap gü » nünün yaklaşmasıdır. Savaş, Demok ratların namzedi olan Mister Rooze. velt ile Cümhuriyetçilerin namzedi olan Mister Landon arasında vuku buluyor. Fakat şimdiye kadar veri. len malümattan anlaşıldığına göre Mister Roozeveltin tekrar intihap 9- lunması ihtimali, rakibinin intihap edilmesi ihtimalinden çok kuvvetli » dir. Salâhiyettar müşahitlerin anla » tışına göre bunun en belli sebebi Mis ter Roozeveltin şahsiyetidir. Cümhu- riyetçilerin namzedi olan Mister Lan don, yaman bir şahsiyet sahibi ola” rak görünen ve şahsiyetinin tesiri. ni bütün kuvveti ile hissettiren raki- binin yanında az çok sönük kalmış ve efkârı umumiyenin kafasını sar « mamıştır. Fakat er Roozeveltin. muvaf- fakiyet ihtimalini kuvvetlendiren A- mil, yalnız şahsiyetinin tesiri değil- dir, Onun geçen üç sene zarfında bü- şardığı işler de, lehinde bir Amil ol » maktadır. Mister Roozevelt selefi o- lan Cümhuriyetçi Mister Hoover'den 20,000,000 işsizi devir almıştı. Kendi. sinden beklenen en büyük hizmet bu yirmi milyon işsize iş bulmaktı. Mis- ter Roozevelt bu yolda çalıştı ve 8,000,000,000 dolar kadar sarfetti, Fakat » borcu bu dörece yükselt mek neticesinde işsizlerin âncak bir kısmına iş temin etmiş ve Amsrika- da hareket ve faaliyeti yeniden uyan dırmıştır. Amerikada bu hareket ve faaliyet bir refah başlangıcı sayıl- dığı için Mister Roozeveltin bu hare- keti ilerletmek Üzere tı r İş başı. na getirilmesi ihtimali çok kuvvetli. dir. Mister Roozevelt İle rakibi Mister Landon arasındaki fark birisinin her şeyden evvel insanlık icabatını dü- Mister Landon bu yüzden, İktidar mevkiine geldiği zaman, hiçbir Ame. ikalının ekmek mukabilinde reyini satmasına imkân vermiyeceğini söy» amiş, ve bu suretle yardım parala « İcin hazinede tutmayı tercih ettiği vi göstermiştir. Son günlerde birtakım gazeteler afkârı umumiyeye müracaat ederek kime rey vereceklerini sormuş ve bir takım neticeler elde etmiş iseler da vütün bu teşebbüslere rağmen Ame- rikanın Roozevelti yine iş başında bı- rakacağı emniyetle tahmin olunuyor, yalnız. memleketin bu arada, Roo velte bir ders te vereceği İleri sürü- lüyor. Önümüzdeki günler bu tahminle « rin bir değeri olup olmadığını gös- terecektir, . Kahirede coşkun bir gün: K ahirönin yaşadığı coşkun gü- nü radyo sayesinde, biz de takip ettik. Mısır milli lideri Nahaş Paşayı en derin, en engin sevgi ile karşılamış ve kazandığı muvaffakı- yeti kutlamış bulunuyör. (o Kahire Mısırın tarafından tayyare gelen bütün memleket mümessilleri. ni toplıyarak bütün memleketin Na- has Paşa İle beraber olduğunu gös « termiş ve bu suretle Nahas Paşa hü. İ kümetine ve Veft Partisine uzun bir ömür temin etmiş bulunuyor. Veft Partisi Mısırı istiklâline ka « vuşturmayı üzerine alan parti oldu « ğu için imzaladığı muahedeyi Mısır parlâmentosuna tasdik ettirdiği gün rihi vazifesini bitirmiş olacaktı. Mısır halkının Veft Partisine göster. diği yeni itimat bu partiye yeni bir tarihi Vazife yüklemiş ve Nahas Pa- dün söylediği nutukta “muahedeyi tatbik ederek ve Misiri milletler arasında lâyik olduğu mev kie yükselterek vazifemize devam e- deveğiz., demekle Veft Partisinin bu vazifeyi üzerine aldığını anlatmıştır. Demek ki, Mısırı istiklâle kavuştu- ran “Veft,, Mısırı tam modern bir devlet yapmayı da Üzerine almış olu- yor. Kendisine muvaffakiyet dileriz. Ömer Rıza DOĞRUL