10 Ekim 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

p İ —— 2 - Belin Mektubu A'manya, İtalya ve Tuna Havzası.. Perlin, Bu lki Devletin Tuna Memleketleri ile Teşriki Mesai Etmelerine Engel Olacak Esas'ı Hiçbir Mahzur Görmüyor Berlin, Hususi muhabirim tıktan ve Avusturya ile dost sonra Almanya bütün dikka arasında sağlam ve esaslı ik ne atfetmiş bultnuyor. Avu ıizden) — İtalya ile anlaş - luk mukavelesi yaptıktan tini Tuna havzası devletleri tisadi bir münasebet temini- sturya ile yapılan 11 Tem- muz mukavelesi iktısadi müzakerelere yol açtığı gibi Yu goslavya ile de daha evvelde şafı başlamıştı. Fakat bunla başka bir şey değildir. Almanya ne istiyor? Imanya Tuna havzasındaki ik- tısadi mevkini artık kat'i şe- kilde tesbit etmek istiyor. Almanya- nın gayesi imkânı nisbetinde harpten evvelki vaziyeti elde etmek ve Alman sanayiinin Tuna havzası memleketle- rinin ziraati ile birbirlerini itmam et- mesini temin etmektedir.. Her neka- dar Umumi Harbin siyasi ve iktısa- di neticeleri vaziyeti kökünden de - ğiştirmiş ise de Tuna havzası mem'- leketlerinin ithalât ve ihracat tica - retleri kaleminde Almanya yine bi - rinci dereceyi ihraz etmektedir. Al- manyanın yerine başka bir devletin ikamesi için sarfedilen emekler neti- cesiz kalmıştır. İki devlet için hayati bir mesele una havzasında daimi iktı- T sadi bir muvazene temini İ- talya ve Almanya için ayni derecede hayati bir mMeseledir. Ayni şeyin, 'Tuna memleketlerini kendi istikballe- ri noktasından şiddetle alâkadar et- tiğine şüphe yoktur. İtalya ve Al- manyanın Tuna havzasındaki entere- seleri birbirini itmam etmektedir. Öyle ki bu iki büyük devletin Tuna memleketleri ile teşriki mesai etme- lerine engel olacak esaslı hiç bir se- bep yoktur. Almanyanın Orta Avru- pa memleketlerinin istikballeri nok- tasmdan mühim olan bu mes'ele b —nda düşündüklerini Rayhsbank re.a Dr. Şaht'ın — gazetesi olan “Leutsche Volkswirt,, diyor ki: Da- - İmi sulhun ilk şartı milletlerin nor- mal yaşama imkânlarını teminidir. Bu prensib her zaman doğru oldu- ğundan Avrupanın istikbali ve dün- ya sulhunun temini için Tuna hav- zası iktisadi münasebatının artık ta- bii yoluna girerek inkişaf etmesi lâ- zımdır. Hiç şüphe yoktur ki bu işte de tabil ve normal şekil kendiliğin- den meydana çıkacaktır. Lâkin her kesin zararına olarak ufak bir ge- cikme ihtimali henüz mevcuttur. Ne- tekim bu son onbeş sene zarfında bu gecikmeyi icab ettirecek bir çok ha- diseler oldu. Elbirliği ile çalışmak z0- runda olan memleketler sun'i kuv- vet ve teşebbüsler ile hiç bir zaman tabif şeriklerinden uzaklaşamazlar, Tuna havzasındaki bazı memleketle- rin Almanya ile teşriki mesaiden çe- kinmeleri şayanı hayrettir. Alman- ya harpten sonra Tuna memleketle- rinin yaşamaları için lâzım olan ta- bil ihtiyaçlarına karşı çok dostça hisler göstermiştir. Bilhassa Streza günlerinden sonra Almanya'nın bazı Tuna memleketleri ile yaptığı prefe- n iktısadi münasebetin inki- r hakikaten bir başlangıçtan gI SEHiR HADEBLERİ, Türkiye Milii Sigorta Şirketi Taksirat'ı 1flâs Suçun- dan Takibat Yapılıyor İktısat Vekâleti teftiş ve müraka- be heyeti, Galatada Voyvoda cadde- sinde (16) numarada Türtiye Milli Sigorta Şirketi hakkında takibat ya- pılmasına lüzum gösterdiği için — ve- kâlet dün İstanbul müddeiumumili- ğine müracaat ederek taksiratlı iflâs suçundan dolayı şirket hakkında ta- kibat yapılmasını istemiştir. Tahki- kata müddelumumi muavinlerinden Feridun el koymuştur. Dosya içinde bat etmektedir. it değildir. leri ile iktifa etmiyecektir. Çünkü bu muahedelere manya'nın en tabii bir hakkıdır. Almanya bir devletler müzakere etmesini den almak mecburiyetinde mallar itibarile değil, nazarından da Tuna Memleketleri'nin na havzası meyvaları ancak Alman- ya'ya nakil edilmek bekleyip duruyorlar. Almanya ile İtalyanın yardımları havzasında teşriki hakkında da şunları söyliyebiliriz. Almanya'nın Tuna havzası alâkası onâa burada müsavi bir hak bahşediyor. Ayni zamanda Almanya' nm iktisadi inkişaf ve sükünunu kendi gayesi gibi bilmektedir. Bu sebepten Almanya Tuna devletlerinin teşriki mesaisini memnuniyetle kar- şıliyacaktır. Bu hakikat Tuna havza- sında hayati enteresesi olan diğer bü- vakidir. Almanya ve İtalya Tuna havzası memleketlerinin istikbal ve inkişafı ile şiddetle alâkadar olan iki büyük devlet olduğu gibi Tuna hav- zası memleketleri de bu iki devletin yardımı olmadan kendi istikballeri- ni temin edecek mevkide değillerdir. İşte bu memleketlerin teşriki mesa- isini kolaylaştıran yukarda anlatılan hakikattir. Cenaze merasiminden bir görünüş Osmanlı hükümetinin son sadrâza- mı Tevfik paşanın cenazesi, dün saat 11 buçukta Şişlide, Kodaman soka- ğındaki evinden kaldırılarak, doğ- ruca Nişantaşındaki Teşvikiye camii- ne getirilmiş ve orada namazı kılm- mıiştır. Merhumun dostlarından eski sad- râzam İzzet ve Salih paşalardan baş- ka, İstanbul meb'usu büyük şair Al- rens müukaveleleri de bu hakikati is- Bu mukaveleler tatbik edilmemiş ise bunun mes'uliyeti Almanya'ya a- Almanya bu mukavele- lerde kâfi miktar müsadekâr davran- mıştı. Lâkin Tuna havzasının hayati meseleleri konuşulurken kendisinin bunlardan uzak tutulmasını katiyen kabul edemez. Almanya kendisi ha- zır olmadığı zamanlarda da enterese- lerinin nazarı itibara alınacağı vait- Yapıla- cak muahedelerden yalnız haberdar edilmeği ve yahut tasdika davet e- dilmeği de kabul edemez. Bu sözler Tuna havzası memleketlerinin her hangi bir muahede hakkında car'dir. iştirak Al- bloku ile istemez. Ve da- ha ziyade preferens haklarından is- tifade ile her devlet ile kendisi bir tercih mukavelesi yapmak ister, Al- manya yalnız Tuna Memleketleri'n- olduğu Balkanlardan alarak Tuna Memleketleri'ne mühtaç olmıyacağı yiyecek maddeler noktai istinkâf edemiyecekleri bir . ticaret pazarıdır, Meselâ binlerce kiloluk Tu- için günlerce almanya ile İtalya'nın Tuna mesaisi ile olan nın Tuna havzasında büyük bir en- teresesi olduğundan Almanya bura- yük devlet yani İtalya hakkında da şirketin iflâsı hakkmda mahekeme- den alınmış bir karar bulunmadığı için, müddeiumumilik yekâletten e- ğer böyle bir iflâs evrakı varsa gön- derilmesini istemiştir, Yeni bir sahtekâr şebekesi tutuldu Müddeiumumilik Beyoğlu — noter- liklerinden birisinden alman Vvesika- lar üzerinde tahrifat yapan mühim bir şebekenin tahkikatma el koy- muştur. Bu şebekenin suçluları epey- ce kalabalıktır. Dün bunlardan Şefik tevkif edilmiştir. Yakmda ağır ceza mahkemesinde muhakemesine — baş- lanacaktır. Tıp Haftası _ Toplantı'arı Dün Birçok Tebliğler Okundu ve Ilmi Münakaşalar Yapıldı Balkan tıp haftası toplantılarına dün yine Yıldız kongreler salonun- da devam edilmiştir. Toplantı tam saat 11,30 da başla- mış ve saat 12,30 a kadar devam et- miştir. İlk olarak &öz alan Profesör Sedat Tavat, kemik ve ilik hastalık- ları hakkında bir konferans vermiş- tir. Bundan sonra tebliğler okunmuş, ve münakaşalar yapılmıştır. İlkönce misafir doktorlardan sırasile Profe- sör Alfandari, doktor Georgescu, doktor Gaspar ve Bayan Gaspar teb- liğlerini okumuşlardır. Bundan son- ra Türk profesörleri hazırladıkları tebliğleri vermişlerdir. Bunu müteakıp doktor Tapdas, kan ser hakkında bir tebliğ vermiştir. Son olarak doktor Süheyl —Ünver, memleketimizin tıbbi folklörü —hak- kında çok alâka uyandıran bir tebliğ okumuş ve toplantıya nihayet veril- miştir. İçtimadan — önce — misafirlerimiz hastaneleri ziyaret etmişler ve Kral Aleksandrın ölümü yıl dönümü mü- nasebetile yapılan âyine iştirak et. mişlerdir. Saat 12,30 da Balkan tıp haftası komitesi tarafından Mmisafir- lere Tarabyadaki Tokatliyan otelin- de bir ziyafet verilmiş ve Yemekten sonra Bentlerde bir gezinti — yapıl- mMiştir. Akgşam saat 18 de de İstanbul şeh- ri namına Beylerbeyi sarayında bir çay ziyafeti verilmiştir. « |dülhak Hâmit, eski hariciye naz-rla- Tevfik Paşanın Cenazesi Gömüldü rından Asım; eski nazrılardan Roaşit. İbnülemin Mahmut Kemal, Osmanlı hariciyesinin bazı şahsiyetleri ve mer humu sevenler, camiin avlusünda top- lanmışlardır. Cenazeye birçok çelenklel' de gön. derilmiş, Harp Akademisi tarafrıdan gönderilen bir kıt'a asker de, merhu- ma son ihtiramı yapmak Üzere, ta. butun etrafında yer almıştır. - A yrı. ca bir polis müfrezesi de, Cenaze a. laymna iştirak etmiştir. Namaz kxîn. dıktan sonra tabut burada bir cenaze arabasına konulmuş, Beşiktaş, Yah. va Efendi mezarlığına hareket edile. rek ebedi ikametgâhına tevdi edil. miştir. Bu esnada eski konsoloslardan Fahrettin Hayri, merhumun Namus ve faziletinden, milli mücadele es)a. smdaki temiz hareketlerinden bah- setmiş ve cenazeye gelenler burada dağılmışlardır. Merhumun oğulları Filibe konsolosu İsmail Hakkı ve tüe- sardan Ali Nuriye ve diğer aile erkâ- nıma taziyetlerimizi sunarız Konservatuvar Devlet Tiyatrosunun İlk -Esasları Hazırlanıyor Bu sene Ankarada tesis edilen konservatuvarda teşrinisaniden itiba- ren tedrisata başlanacaktır. Konser- vatuvar musiki, tiyatro ve operet ol- mak üzere üç kısımdan mürekkeptir. Musiki şubesinden çıkanlar, musiki muallimi olacaktır. Opera ve tiyatro şubelerinden çıkanlar da iki sene sön ra kurulacak olan devlet tiyatrosu- nun ilk elemanlarını teşkil edecektir. Konservatuvarım tiyatro şubesine orta mektep Mezunları almmakta- dır. Tahsil üç sene, mektep leylidir. Bu sene tiyatro mektebine yirmi ta- lebe alınacaktır. Ankaradan müra- caat edenlerin imtihanları Ankarada yapılmıştır. Şehrimizden de müraca- at edenlerin imtihanları da Pazartesi günü burada yapılacaktır, Tiyatro mektebi için Alman sahne vazıı Karl Eybert çağrılmıştır. Ted- ris heyeti arasında Şehir Tiyatrosu rejisörü Ertuğrul Muhsin ve İ. Galip te vardır. Karl Eybert Devlet Tiyat- rosunun esaslarını hazırlıyacaktır. Merkez Bankası ı Tac'a lerin Müracaat ni Ka- bu'e baş adı Para kıymetlerinin — düşürülmesi üzerine, hükümetimiz lâzım — gelen bütün tedbirleri almış bulunmakta- dır, ; Merkez Bankası, dün sabahtan iti- baren parasını düşüren memleketle- re ait paralarla tediyat yapmak isti- yen tacirlerin ve müesseselerin tedi- yelerini kabul etmeye başlamıştır. Böylece harice kıymeti düşürülmüş paralarla borcu olan bir çok miiesse- seler bu paraların düşüş nisbetinde kâr edeceklerdir. Hariçteki para düşüşünün — dahil- deki eşya kıymeti üzerine tesiri ola- mıyacağını alâkadarlar. söylemekte- Borsada Cümhuriyet Merkez Bankası dün sabah Sterling için 615 kuruş alış, 618 kuruş satış fiatını tesbit etmiş- tir. İngiliz lirası hergün bir kaç pu- van kaybederek düşmektedir. Dün sabah Borsada Merkez Bankası his- se senetleri 95 liraya kadar yüksel- miştir. Yükselişin devam edeceği an- laşılmaktadır. Saçları yanmış! Beyoğlunda berber Vasilin dükkâ- nımda ondüle yaptıran Anna . is- minde bir genç kız, saçlarının berber tarafından yakıldığmı ileri sürerek zabıtaya müracaatte — bulunmuştur. Polis, tahkikata başlamıştır. Yoksul, Fakir Ço- cukları Koruma Mekteplerdeki Himaye Heyetleri Nasıl Çalışacak ? İlkmekteplerdeki yoksul ve - fakir çocukları doyurmak, giydirmek ve onlarm diğer ihtiyaçlarını karşıla- mak için geçen sene teşekkül eden himaye heyetleri, bu sene mahalli ço- cük esirgeme kurumlarile — beraber çalışacaklardır. Maarif Vekâleti, ge- rek heyetlerin, gerekse kurumların ne yolda teşriki mesai edeceklerini gösteren bir talimatname hazırlamış ve alâkadar mekteplere bildirmiştir. Himaye heyetleri, idare heyetleri- ni yine kendileri seçeceklerdir. Gıda- sız çocuklar için toplanacak olan pa- ralar çocuk esirgeme kurumu tara- fından alımacak ve himaye heyetleri- nin kararile zaruri ihtiyaçlara sarfe dilecektir. Kurumlar, himaye heyet- lerinin kararlarna itiraz edemiyecek leri gibi mektebin dahili idaresine de karışmıyacaklardır. Cümhuriyet Bayr hazırlık Cümhuriyet Bayramımın 13 üncü yıl dönümü, yurdun her tarafında bü yük tezahüratla kutlanacaktır, Bay- ram hazırlıkları için Maarif X/ekaletı bütün maarif müdürlüklerine bir ta- mim göndermiştir. Ankaraya gide- cek izcilerin seçim şartları tesbit e- dilmiştir. Talebenin kıyafeti yekne- sak olacak ve geçit resimlerine az fakat temiz, düzgün kıyafetli talebe iştirak edecektir. Mektepler üç gün tatil olunacaktır. Kurulacak — halk kürsülerinde büyük talebelerden isti- yenler söz söyliyebilecek ve mextep- lerde müsamereler verilecektir. Gorunur Kaza Aşağı Düşerek Ağır Surette Yaralandı Hasan Paşa caddesinde 61 numa- ralı evde oturan Mehmedin yedi ya- şındaki oğlu Muharrem, evde kimse bulunmadığı bir sırada pencereden sokağa düşmüş ve başinım sol tara- fmdan tehlikeli surette yaralanmış- tır. Çocuk Etfal hastanesine kaldı- rılmıştır. Demirle yaraladı Cağaloğlunda Koca Rüstem soka- ğgında oturan Ahmet isminde bir ço- cuğu arkadaşı Salâhattin başından demirle yaralamıştır. Kaçan çocuk aranmaktadır. Kral Aleksandrın doktorlar ve birçok zevat bul Yugoslavya Kralr Aleksandrın ölümü yıddönümü Beyoğlundaki Rus oOrtodoks kilisesinde bir ruhani âyin yapılmıştır. Â- yinde sefirler, Hariciye erkânı, Balkan Tıp haftası için şehrimize gelen Ölüm Yıldönümü betile dün 10 - 10 - 936 — Siyaset âlemi Ispanyaya Müdahale Euhranı - övyet Rusyanın İspanyada dö vüşen taraflardan birine ya pdan yardımları nazarr' dikkate al! rak ademi müdahale komitesinin taraflı müdahalelere perde olmkta başka bir işe yaramadığını, b karşı Sovyet Rusyanım işine geldiği gibi hareket serbestisini muhafaza € deceğini söylemesi İspanya asilerin€ yardımla alâkadar muhitlerde hiddet ve infial ile karşılanmıştır. İspany asilerine silâh ve mühimmat taşımak için transit merkezi sayılan Portekli -matbuatı, Sovyet Rusyanın tahkil yapılması teklifine karşı ,ateş püs < kürmekte' ve istiklâline karşı bir t arruz vukubulmuş gibi hiçbir yaban: ct kimsenin yurdunda tahkikat yap masma müsaade edemiyeceğini söy lemektedirler, İtalya ile Almanya ma buatı ise Sovyet Rusyayı bulanık su da av avlamağa teşebbüs etmel itham ediyorlar. Buna mukabil bü tün demokrat memleketler, Rusyanıl talebini çok haklı bulmuş ve riyâ kârlık perdesinin artık - kaldırılmas lâzım geldiğini söylemeğe başlamış lardır. . Rusya tarafından tutulan hattı hi reketin başka devletler — tarafındafi takip olmacağı da anlaşılıyor. Bugünkü telgraflara göre Çekos“ lovakya devleti de, Sovyet Rusya nın notasma mümasil bir notayı demi müdahale komitesine tebliğ et mek üzeredir. Ademi müdahale komitesi, İspan işine hariçten. İkarışılmamasını temil etmek ve bu işi cidütyet ve 8amimi yetle başarmak için vücude getmu ü ğine göre bu işi yapamıyan, yahıl aksatan ve yalnız bir tarafın yardı! görmesine mukabil diğer tarafın © zilmesine göz yummak — vaziyetind kalan bir ademi müdahale komitesli ancak fsızlığa ve mü tsızlığ yakdım elmiş ve bu suretle yaşama ve iş görmek hakkını kaybetmiş © lur. Sovyet Rus, ! m hareketi bir İm- açâ- letâvnr vaziyeti tasfiyeye hizmet e tiği için çok mühim neticeler ver meğe namzettir. e Filistinde: ört Arap Kralı, yani Arabis tan, Yemen, Irak, Maveray! Erden Hükümdarları Filistin Arap larmın umumi grev ve açtıkları mü* cadeleye nihayet vermeleri için mü da.hnle etmiş ve Filistin Yuksek Aı' bir tavsiy miş bulunuyorlar. Arap Bukumd larmın bu tavsiyesi Filistin Arap k teleri tarafından tetkik edilmektedi f Kararın yarın veya öbürgün verile ceği anlaşılıyor. Bu Arap Hükümdarları lugı'lte e den aldıkları bir söz üzerine mi b şekilde işe karışıyor, yoksa Filistir Araplarma — müzaheretlerini ve on larla birleşik olduklarımı göstermek için mi bu şekilde hareket ediyorlar? Bu ciheti henüz bilmiyoruz. Fakat dört Arap Hükümdarı bü tavsiyenameyi göndermekle - Filis Araplarınm Araplık âleminden — bif parça olduğıına ınındıkl.ımıı vf bu parçanm 'atı ile y alâkadar olduklarını göstermiş olu « yorlar. | Bu kadar mühim bir müzahir kuv- vete sahip olan Filistin Arapları A - rap Hükümdarlarının tavsiyesi da ginde hareket ederlerse, Filistin me- selesini bütün Araplık âleminin mu- kadderatına bağlamış ve icabında yor. lardır. Yukarıki resim, âyini gösteri- hepsinin yardımını kazanmış olurlar: Nitelııııı Filistin Araplarının bu şe- kilde hareket edeceklerini ımlıtıl haberler de vardır. Ömer Rıza DOĞRUL 10 Teşrinievvel İ .CUMARTESİ ' Lugünkü an hava kapalı ıecmısur sıdd:uı hıı Hava : KAPALIDIR. lodos fırtınası vardı. M Vapurlar oldukça nllınmıvur Adalardan Anadolu sahiline ilk seferi yaparak yolcu- ları İstanbula ;ehrecek olan 630 yapuru, Anadolu ki n birinci seferi yapamamıştır. Diğer vapur- lar seferlerini yapmışlardır. Hava bugün de kapalıdır. Memlekette hava vaziyetine ge- lince; ekser yerlerde kapalıdır, Bazı taraf- larda yağmurlu geçmiştir. Dünkü hava Dün hararet derecesi en çok 23, en az 10 uncuay — Gün:284 — Hızır 158 1355 Hicri 1352 Cumı Recep: 23 27 Eylül Güneş: 6,06 — Öğle 12,01 İkindi: 15,11 — Akşam: 17,38 Yats: 19,09 — İmsâk: 4,28 17 idi. Rüzgâr batıdan esmiştir. saniyede 16 metreyi bulmuştur. Sür'ati — - gaa Üi BIRK AÇ SATIRLA aziosmanpasa Ortamektebi Mü- dürlüğüne Kabataş tarih mu allimi Fikri tayin 6dllmlşth' $ ürkiye Genel Kimyagerler Ku- rumu İstanbul şubesi tarafın * dan dün Eminönü Halkevinde bif meslektaş toplantısı yapılmış ve ça! ziyafeti verilmiştir. -—