10 Ekim 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ADIMIZ, ANDIMIZDIR 10 ILK TEŞRİN 1936 CUMARTESİ | Son haberler üçüncü | sayfamızdadır . HER YERDE 5 KURUŞ ON YEDlNCîİlL. NO: 5462 Başbetke PRENSİP MESELESİ Falih Rıfkı ATAY Geçenlerde bir fransız gazetesi ürkiye ile Fransa'yı biribirine yak- laştıran sebeblerden bahsettiği sıra- , bunları iki esas nokta üzerinde toplamıştır: Biri, Fransa ile Türki- Yenin müşterek dostları gittikçe ar- Üyor. İkincisi, türkler revizyoncu değildirler. Biraz hakikati seven herkes, ürkiye'nin andlaşma, anlaşma ve bütün teahhüdlerindeki — imzalarına ne kadar kıskanç bir hürmet göster- diğini tasdik eder. Biz, hic hesapta Olmıyan ve çekinilmez — ihti'AMarın dahi, uzlasşma yolu ile -hallolunma- — sıhdan daha doğru bir ted'nir olmrya- tağında ısrar etmişizdir. Konusmak- ta, hattâ münakaşa etmekte hiç bir . tehlike yoktur. Fakat ilk defa Montrö konferan- sırıda Türkive'nin de revizyoncular arasına katıldığı şünhesini uyandır- Makta menfaat bulanlar görülmüş - tür. Montrö konferansı, barıs dava- sının müstesna bir hâdisesi idi: İki Veya birkaç taraflı bir teahhüd de - Mmek olan bir muahedenin her han « gi bir hükmü üstünden bir veya bir kaç teahhüd zail olursa, ve bu hüküm, muahedeci devletlerden bi - rinin doğrudan doğruya milli emni - Yetine temas ederse, ne yapmak lâ- Zzım gelir? Türkiye en sade usulü ter- Cih etti. Muahedeyi imza edenleri Masa basma cağırdı. Ve kendilerine sordu. “Siz boğazlar hakkındaki hükümlerin garantisiz kaldığı hu- susunda benimle bir fikirdemisi- niz değilmisiniz?,, Türtiyenin hâdise hakkmdaki görüş ve anlayış tarzı kabul edildik- ten sonra, karara varmak asla güç ölmrracslr, Netekim güç olmamış- br ve. Montrö konferansı, Türki- ye'nin barısçı ve uzlaşıcı politikasma delil olarak alınmıstır. Simdi de Antakya ve İskenderon meselesi hakkımnda ayni şüpheyi uvandırmak - istiyenleri görüyoruz. Eğzer revizyonculuk bir anlaşma hü- kümlerini, herhangi bir tarafın men- faati hesabma bozmak demekse, bu itham, Türkiye'nin bir anlaşma hü- kümlerini olduğu gibi tatbik etmek hususundaki ısrarına karsıkoyanlar için doğru olmak lâzm gelir. Biz, Antakya ve İskenderon davası ile, revizyoncu olmryan ve muahedele- re ba*lı kalmağı hayat menfaati sa: yan Fransa'nın prensipi üstünde duruyoruz. Biz kendi barışçı usullerimize sa- dık kalarak her şeyin iyi netice ala- cağı hususundaki kanaatimizi muha- faza edip gidiyoruz. Fakat politika- Mızım sarsılmaz dürüstlüğü üzerin- de oynanılmasını da arzu etmiyoruz. ! amız, Fransa - Türkiye muahe- delerinin yeni tahaddiis eden vaziye- te uygun olarak tatbikinden ibaret- tir, İSKENDERUN, ANTAKYA HAKKINDA ŞAĞ Fransaya bir nota h verdik_ | SŞ Antakya'da lise binası "Ankara, 9 (A.A.) — Haber aldığımıza göre, İskenderun ve Antakya türk aha- lisinin mukadderatı hakkında Fransa hükümetine bir nota verilmiştir. Artvin halkrı ATATÜRKE Sevinç ve minnetlerini — bildirdiler , Artvin, 9 (A:A.) — Artvin halkı ile köy muhtarları tarafından bugün reisi- cumur Atatürk'e aşağıdaki telgraf çe- kilmiştir; Büyük türk milletini dünya mede- hiyetinin üstüne çıkararak refah ve sa- adet seviyesine iriştirmek hususundaki kurtarıcı ve koruyucu irşat ve işaretle- rinizle durmadan çalışan cumutiyet hü. kümetinin vilâyetimizdeki feyizli faali- Yyeti.sevinç ve minnetle takib edilmekte dir, - - Başbakanımızın geçen seneki'teşrif- lerini takiben mareşal Fevzi Çakmak ve (Sonu 5. inci sayfada) . İSPANYOL İHTİLÂLİ Hükümet kuvvetleri Oviedoyu aldılar Bir alman harb gemisi tayfalarının İspanya sokakla- rında geç bi # Gi ıî ği Oviedo, 9 (A.A.) — Havas ajansı muühabirinden : Hükümet kuvetleri, Oviedo'ya gir- miştir. Âsilerden bir çoğu hükümet kuv- vetlerine iltihak etmiştir. Şehrin henüz âsilerin elinde bulunan kısmında sokak muharebeleri şiddetle devam etmekte. dir. Sevil, 9 (A.A.) — Madridden Va- lansiyaya şimendiferle mühim mikdar- da harb malzemesi gönderilmiştir. Bil- bao, dün bombardıman edilmiştir. Söylendiğine göre komünistlerin naşiriefkârı olan Mundo Obsro gazete- si, şöyle bir yazı yazmıştır: Nasyonalistler bir haftaya kadar püskürtülmiyecek olurlarsa Madrid el- den gidecektir. Nasyonalistlerin tayyareleri, dün Madrid, Valansiya, ve Barselön'u bom- bardıman etmiştir. Kızılhaç reisinin hazır bulunması- na rağmen dün Bilbaoda yüz elli rehi- ne kurşuna dizilmiştir. Madrid, 9 (A, A.) — Havas ajansı bildiriyor : Laypzig ismindeki alman harb ge- misinin. tayfaları faşistlerden mürek- kep bir grup ile navarrelilerin başında olduğu halde La Goröğne sokaklarında bir geçid resmi yapmış olduklarmı El Socialista gazetesi yazmaktadır. Galicie'li faşistlere dağıtılmış olan birçok silâhların ispanyol limanlarin- daki alman harb gemilerinden gönde- rilmiş olduğu haber verilmektedir. Bu hâdiseler gösteriyor ki âsilerle faşist devletler arasında bir misak var- /| dır. Faşist devletler, ispanyol arazisin- den bir kısmıni üssübahri yapmak için istemekte ve Avrupaya hâkim olmak için id resmi yaptıkları bildiriliyor â Madridin müdafaası için askeri talimler yapan siviller kafilesi . bir harb çıkarmak arzusunda bulun- maktadırlar, Cebelüttarik, 9 (A.A.) — Dün öğle- den sonra ekserisi üç Motörlü on uçak Sötd'dan Alceziras'a gelmiş ve bundan (Sonu 3. üncü sayfada) AMERİKA CUMUR REİSLİĞİ SEÇİMİ B. Ruzvelt Seçim mücadelesine başladı 9 günde 9 bin kilometre ve 38 nutuk B.R uvel t Vaşington, 9 (A.A.) — B. Ruzvelt'- in bugün Middel Wost'e ve B. Landon'- un da İllircis'ya hareket etmeleri inti- hab mücadelesinin hâd devresini teşkil etmektedir. B. Ruzvelt, on hükümeti zi. yaret ederek hususi treninin Plat For- mundan 38 nutuk söyliyecek, Şikago'da, Denver'de ve Detroit'de birer büyük nu- tuk irad edecektir. Müşarünileyh, dokuz gün içinde se- kiz ilâ dokuz bin kilometre katedecek- tir. B. Landon, bilhassa verecekleri rey- lerin intihabat üzerindeki tesirleri kati olacak olan büyük göller mıntakasında YUNANİSTAN BAŞBAKANI TRAKYADA çalışacaktır. B. Metaksas Hükümetin politikasını anlattı Atina, 9 (A. A.) — Atina a- jansı bildiriyor : Gazeteler “ta-- | rafından gönderi- len hususi muha- birler, Make- don ya ve Trak- ya ahalisi tarafın- dan başbakana yü- pılan hara- retli kabulü bilhassa kaydedi- yorlar, Gazeteler “Metaksas hükümetinin bütün memlekete ve Makedonya ve T« B. Metaksas rakyaya karşı gösterdiği alâkayı bildita mektedirler, Başbakan, dün akşam 'Gümülcinede verilen ziyafet esnasında söylenen üuk tuklara verdiği cevabta kendisine kar« şı gösterilen itimada teşekkür ettiklen sonra demiştir ki ; “— Devletler artık her altı ayda bir değişen hükümetlerle idare edilemezler; Gerçi bir hükümetin ikdidar mevkiin- de kalması için bütün ulusun itimadına ihtiyacı vardır. Fakat bu ülus itimadı entirikalar ve itiraflarla temin edilmiş olmalıdır. Bir hükümetin, her sınıfın ve her ferdin takdir edebileceği icraata dayanan bir itimada ihtiyacı vardır. İş- te biz, bu halk itimadına lâyik olduğu- umza kaniiz.,, ğ Başbakan Metaksas dün akşam Gü mülcineden halkın alkışları aragındı  tinaya hareket etmiştir. ÇİN — JAPON ANLAŞMAZLIĞI Japonyanın yeni uyuşma teklifleri — Tokyo, 9 (A.A.) — Gazeteler, Japon- ya'nın Şan « Kay - Çek'e aşağıdaki tek. lifi göndermiş olduğunu yazmaktadır- lar: 1 1 — Üçüncü bir devlet tarafından ADEMİ MÜDAHALE KOMİTESİNDE Sovyet ve İngilterenin notası görüşülecek Berlin ve Roma gazeteleri, sovyetlerin notasını « Felâketli tesirler yapâacak » mahiyette görmektedirler. Londra, 9 (A.ÂA.) — Ademi müda- hale komitesi, bugün şu işlerle meşgul olacaktır: Diktatörlük rejimine tâbi devletle- tin İspanyaya yapmakta oldukları yar- d:ma - bir nihayet verilmediği takdirde komiteyi terkedeceği tehdidini muta- zammın olarak Sovyet Rusya tarafın- dan verilmiş olan nata, İngiltere tara- fından verilen ve icabında Portekizin bitaraflığa riayet edip etmediğini ta- rassuda memur — bir komisyon -ihdası maksadiyle Lizbon hükümeti ile bita- raflık meselesi hakkında görüsmeler yapılmasına dair olan nota. Bahriye mahfilleri Soyyetlerin ko- miteden çekilmeleri halinde, Sovyet hükümetinin İspanya sularına harb ge- mileri göndermesinden korkmaktadır- lar. Böyle bir hal, İspnayada çok nazik bir vaziyet ihdas edecektir. Bu takdir- de-İngilterenin — İspanya — sularındaki . gemilerini geri çağıracağı tahmin edil- mektedir. Komitenin bugünkü toplan- (Sonu 5. inci sayfada) yapılması muhtemel bir kızıl istilâsına karşı Çin ile Japonya arasında müşterek bir müdafaa prensipi vücuda getirilmesi, 2 — Nankin hükümeti, Çin'in şima- lindeki beş muhtar eyalete daha geniş haklar bahşedecektir. 3 — Japonya aleyhindeki faaliyetle- rin kontrolü, 4 — Çin gümrük tarifelerinin yeni» den gözden geçirilmesi, 5 — Çin - japon münakalâtının inki« şaf etirilmesi, 6 — Nankin hükümetinin bütün dai« relerinde japon müşavirleri bulunması, Orta Çinde öldürülen ve son çin - japon anlaşmazlığına sebeb olan iki japon gazetecisinin küllerinin Şanghaya getjrilmesi