10 Ekim 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Başbetke PRENSİP MESELESİ Falih Rıfkı ATAY Geçenlerde bir fransız gazetesi Türkiye ile Fransa'yı biribirine yak- laştırarı sebeblerden bahsettiği sıra- da, bunları iki esas nokta üzerinde toplamışlır: Biri, Fransa ile Türki- Yenin müşterek dostları gittikçe ar- tiyor. İkincisi, türkler revizyoncu değildirler. Biraz hakikati seven herkes, ürkiye'nin andlaşma, anlaşma ve büttün teahhüdlerindeki imzalarına Ne Ladar kıskanç bir hürmet göster- diğini tasdik eder. Biz, hic hesapta Olmıyan ve çekinilmez — ihti'if'arm dahi, uzlasma yolu ile hallolunma- Sılıdan daha doğru bir ted'sir olmrya» tağında ısrar etmişizdir. Konusmak- fta, hattâ münakaşa etmekte hiç bir tehlike yoktur. Fakat ilk defa Montrö konferan- tında Türkive'nin de revizyoncular arasına katıldığı şünhesini uyandır- Makta menfaat bulanlar görülmüş - tür, Montrö konferansı, barıs dava- &nm müstesna bir hâdisesi idi: —İki Veya birkaç taraflı bir teahhüd de « Mek olan bir muahedenin her han - gi bir hükmü üstünden bir veya bir kaç teahhüd zail olursa,; ve bu hüküm, muahedeci devletlerden bi - tinin doğrudan doğruya milli emni - Yetine temas ederse, ne yapmak İâ- zım gelir? Türkive en sade usulü ter- tih etk. Muahedeyi imza edenleri Masa baema cağırdı. Ve kendilerine sordu. “Siz boğazlar hakkhındaki hükümlerin garantisiz kaldığı hu- susunda benimle bir fikirdemisi- niz değilmisiniz?,, Türtüiyenin hâdise hakkmdaki Börüş ve anlayış tarzı kabul edildik- tön sonra, karara varmak asla güç ölmrracattr Netekim güç olmamış- tr ve Montrö konferansı, Türki- Ye'nin barışçı ve uzlaşıcı politikasına delil olarak alınmıstır. Şimdi de Antakya ve İskenderon meselesi hakkımnda aynı — şüpheyi Uvandırmak istiyenleri görüyoruz. Ezer revizvonculuk bir anlasma hü- kümlerini, herbangi bir tarafm men- faati hesabına bozmak demekse, bu itham, Türkiye'nin bir anlasma hü- kümlerini olduğu gibi tatbik etmek hususundaki ısrarına karsıkoyanlar için doğru olmak lâzm gelir. Biz, Antakya ve İskenderon - davası ile, revizyoncu olmıyan ve muahedele- ve bağlı kalmağı hayat menfaati sa: yan Fransa'nın prensipi üstünde yoruz. Biz kendi barışçı usullerimize sa- dık kalarak her şeyin iyi netice ala- tağı hususundaki kanaatimizi muha- faza edip gidiyoruz. Fakat politika- Mızın sarsılmaz dürüstlüğü üzerin- de oynanılmasını da arzu etmiyoruz. , Fransa - Türkiye muahe- delerinin yeni tahaddis eden vaziye- te uygun olarak tatbikinden ibaret- tir, Artvin halkrı ATATÜRKE Sevinç ve minnetlerini bildirdiler Artvin, 9 (A4A.) — Artvin hallı ile köy mühtarları tarafından bugün rcisi- cumur Atatürk'e aşağıdaki telgraf çe- kilmiştir: Büyük türk milletini dünya mede- niyetinin üstüne çıkararak refah ve sa- âdet seviyesine iriştirmek hususundaki kurtarıcı ve koruyucu İrşat ve İşaretle- Tinizle durmadan çalışan cumuriyet hü. kümetinin vilâyetimizdeki feyizli faali- Yeti.sevinç ve minnetle takib edilmekte dir, Başbakanımızın geçen seneki' teşrif lerini takiben mareşal Fevzi Çakmak ve (Sonu $. inci sayfada) Fransaya bir nota verdik Antakya'da Jise binası Ankara, © (A.A.) — Haher aldığımıza göre, İskenderun ve Antakya türk aha« lisinin mukadderatı hakkında Fransa hükümetine bir nota verilmiştir. İSPANYOL İHTİLÂLİ Hükümet kuvvetleri Oviedoyu aldılar Bir alman harb gemisi tayfalarının Ispanya sokakla- rında geçid resmi Madri Ovledo, 9 (ALA.) — Havas Tmathabirinden : Hükümet kuvetleri, Ovledo'ya gir- miştir. Âsilerden bir çoğu hükümet kuv- wetlerine iltihak etmiştir. Şehrin henüz âsilerin elinde bulunan kısmında sokak muharebeleri şiddetle devam etmekte. dir. ajansı Sevil, 9 (A.A.) — Madridden Va- lansiyaya şimendiferle mühim mikdar- da bharb malzemesi gönderilmiştir. Bil- bao, dün bombardıman edilmiştir. Söylendiğine göre komünistlerin naşirlefkâri olan Mundo Öbero gazete- si, şöyle bir yazı yazmıştır: Nasyonalistler kadar püskürtülmiyecek olurlarsa Madrid el den gidecektir. bir haftaya tayyareleri, dün ve Barselon'u bom- Nasyonalistlerin Madrid, Valan bardıman etmiş ir. Kızılhaç reisinin hazır bulunması- na rağmen dün Bilbaoda yüz elli rehi- ne kurşuna dizilmiştir. 9 (A, A.) — Havas ajansı Laypzig. ismindeki alman harb ge- misinin tayfalar; faşistlerden mürek- kep bir grup İle navarrelilerin başında olduğu halde La Göröğüne sokaklarında bir geçid resmi yapmış olduklarmı El Socialista gazetesi yazmaktadır. Galicie'li faşistlere dağıtılmış olan birçok silâhların ispanyol limanlarin- daki atman harb gemilerinden gönde. rilmiş olduğu haber verilmektedir. Bu hâdiseler gösteriyor ki âsilerle Faşist devletlet arasında bir misak var- dır. Faşist devletler, isparıyol arazisin- den bir kısmımt üssübahri yapmak içi istemekte ve Avrupaya hâkim olmak için yaptıkları bildiriliyor in müdalaası için askeri talimler yapan siviller kafilesi bir harb çıkarmak arzusunda bulun- maktadırlar, Cebelüttarik, 9 (A-A.) — Dün öğle- den sonra ekserisi Üç Motörlü on uçak Sötd'dan Alceziras'a gelmiş ve bundan (Sonu 3. üncü sayfada) HAKKINDA AMERİKA CUMUR REİSLİĞİ SEÇİMİ B. Ruzvelt Seçim mücadelesine başladı ıde 9 bin kilomelre ve 38 nutuk 9 gü B. Ruzvelt Vaşington, 9 (A.A.) — B. Ruzvelt'- in bugün Middel Wost'e ve B. Landon'- ün da İllircis'ya hareket etmeleri inti- hab mücadelesinin hâd devresini teşkil etmektedir. B. Ruzvelt, on hükümeti zi. yaret ederek hususi treninin Plat Ror- mundan 38 nutuk söyliyecek, Şikago'da, Denver'de ve Detroit'de birer büyük mu- tük irad edecektir. Müşarünileyh, doküz gün içinde se kiz jlâ dokuz bin kilometre katedecek- tir. B. Landoh, bilhassa verecekleri rey- lerin intihabat üzerindeki tegirleri kati olacak olan büyük göller mıntakasında gçalışacaktır. 10 İLK TEŞRİN 1936 CUMARTESİ Son haberler üçüncü sayfamızdadır vaçar HER YERDE 5 KURUŞ YUNANİSTAN BAŞBAKANI TRAKYADA B. Metaksas Hükümetin politikasını anlattı Atina, 8 (A. A.) — Atina a- jansı bildiriyor. : Gazeteler ta rafından gönderi- len hususi muha- Make- döon ya ve Trak- birler ya ahalisi tarafın- dan başbakana yü- pılan harâ- retli kabulü bilhassa kaydedi- yorlar. B. Metaksas Gazeteler “Metaksat hükümetinin bütün memlekete ve Makedonya ve Te takyaya karşı gösterdiği alâkayı bildir. mektedirler. Başbakan, dün akşam Gümülcinede verilen ziyafet esnasında söylenen nux tuklara verdiği cevabta kendisine kare Şi gösterilen itimada teşekkür ettiklen sonra demiştir ki ; “— Devletler artık her altı ayda bir değişen hükümetlerle idare edilemezler, Gerçi bir hükümetin ikdidar mevkiin- de kalması için bütün ulusun itimadına ihtiyacı vardır. Fakat bu ülus itimadı entirikalar ve itiraflarla temin edilmiş olmalıdır. Bit hükümetin, het sınıfın ve her ferdin takdir edebileceği icramta dayanan bir itimada ihtiyacı vardır. İş. te biz, bu halk itimâdına lâyik olduğus umza kanliz.,, Başbakan Metaksas dün akşam Gü mülcineden halkın alkışları arasındâa A. tinaya hareket etmiştir. e — ÇİN — JAPON ANLAŞMAZLIĞI Japonyanın yeni uyuşma teklifleri Tokyo, 9 (A.A.) — Gazeteler, Japon- ya'nın Şan « Kay - Çek'e aşağıdaki tek. li lar; göndermiş olduğunu — yazmaktadır- 1 — Üçüncü bir devlet tarafından ADEMİ MÜDAHALE KOMİTESİNDE Sovyet ve İngilterenin notası görüşülecek Berlin ve Roma gazeteleri, sovyetlerin notasını « Felâketli tesirler yapacak * mahiyette görmektedirler. Londra, 9 (A.A.) — Ademi hale komitesi, bugün şu işlerle meşgul olacaktır: Diktatörlük rejimine tâbi devletle- rin İspanyaya yapmakta oldukları yar- d:ma bir nihayet verilmediği takdirde komiteyi terkedeceği tehdidini muta- zammın olarak Sovyet Rusya tarafın- müda- dan verilmiş olan nota, İngiltere tara- fından verilen ve icabında Portekizin bitaraflığa riayet edip etmediğini ta- rassuda memur — bir komisyon ihdası maksadiyle Lixzbon hükümeti ile bita- raflık meselesi bakkında görüşmeler yapılmasına dair olan nota. Bahriye mahfilleri Soyyetlerin ko- miteden çekilmeleri halinde, Sovyet hükümetinin İspanya sularına harb ge- mileri göndermesinden korkmaktadır- lar, Böyle bir hal, İspnayada çok nazik bir vaziyet ihdas edecektir. Bu takdir- de-İngilterenin - İspanya — sularındaki gemilerini geri çağıracağı tahmin edil- mektedir. Komitenin (Somu $. inci sayfada) bugünkü toplan- Orta Çinde öldürülen ve son çin » fapon anlaşmaz! yapılması muhtemel bir kızıl İstilâsına karşı Çin ile Japoruya arasında müşterek bir müdafaa prensipi vücuda getirilmesi, 2 — Nankin hükümeti, Çin'in şima.- lindeki beş muhtar eyalete daha geniş haklar bahşedecektir. 3 — Japonya aleyhindeki faaliyetle- rin kontrolü, 4 — Çin gümrük tarifelerinin yeni den gözden geçirilmesi, $ AÇi şaf etirilmesi, japon münakalâtının inki- 6 — Nankin hükümetinin bütün dai« relerinde japon müşavirleri bulunması, ug sebeb olan iki japon gezetecisinin küllerinin Şanghaya getjrilmesi