23 Eylül 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

23 - 9 - 936 SON HABEER Alman Nazırları Orta Avrupada çalışıyorlar LoydCorç, İngilterede Almanya lehinde beyanatta bulunuyor Prag, 22 (A.A.) — Almanyanm Viyana büyük elçisi Von Papen ile patlarda — mülâkatta bulunduğuna dair çıkan haberler — salâhiyettar mahafilinde tekzip edilmektedir. Se- tran Karpatlarda tesadüfi olarakVon Paıpen ile ayni zamanda bulunmuş - ' nuen Von Papen ile herhangi bir Çek siyaset adamımın mülâkati Aslâ derpiş edilmiş değildir. Alman Hariciye Nazırının seyahati Budapeşte, 22 (A.A.) — “Alman Gış Bakanı Von Neureth, Naib Ami - Mmiral Hortinin davetine icabet ede- tek geyik avı yapmak üzere Buda- peşte civarmdaki Gödöllö şatosuna itmiştir | b Loyt Corcla mülâkat ! Londra, 22 (A.A.) — Nevs Chri- 1cle gazetesi, muharrirlerinden Cum ming Almanya intibaları hakkında Loyid Corçla yaptığı bir mülâkati Heşretmektedir. Mülâkat gazetecinin gu suali ile başlamıştır: — Almanyayı Avrupa için bir tehlike olarak telâkki etmiyor gö - rünmektesiniz? — Bu, Almanyaya karşı almacak hareket tarzma bağlıdır. Almanya, Poincarenin 1923 de yaptığı gibi hü- cuma uğrarrsa artık sulhecü kalmıya cak ve kırbaç darbelri altında e- ğilmiyecektir. Dünya, kendini koru- mak için Almanyada yapılacak her? hangi bir hareketi tehlike olarak te- lâkki etmekte serbesttir. — Bir Alman militarizminin teh - likesine inanır mısınız? — Almanya Avrupanım her hangi bir memleketine tecavüz etmek niyetinde değildir. Hitler, tecavüz i- çin değil, müdafaa için silâhlanmak- tadır. Hitlerin bolşevizme karşı müt- hiş bir kin beslediği doğrudur. Fa - kat Hitlerin Moskova üzerine yürü - mek istediğini yahut Ukranyayı Al- manyaya ilhak etmek niyetinde oldu- ğunu sanmak pek gülünç olur. Al « manya milli hayatının çok mühim bir anında milli birlik ile demokratik serbestiden birini seçmek için bit ka- rar vermek mecburiyetinde kalmış- tır. — İngiliz « Alman münasebetle- ri hakkındaki fikriniz? — Hitler, İngiliz milletine karşı derin hayranlık hisleri beslemekte- dir. Her sınıfa mensup — Almanlar da İngilizlere karşı aynı muhabbeti beslemektedirler. Almanlar, her iki memleket arasında hakiki bir dost- luk tesisini temenni — etmektedirler. Almanlar bana daima demişlerdir ki: “Biz İngiltere ile bir çok kere müca- dele ettik. Bu mücadelenin bir da- ha tekerrür etmesini hiç bir şekilde arzu etmeyiz.,, Hitler, İngiltere ile Almanyanın mütekabil bir — dostluk la biribirilerine bağlanmalarını arzu etmektedir. Belçikada kaçak silâlıluı Vuüluünidü | Sosyalist parti /ile Troç- kinin münasebetleri T Brüksel, 22 (A.A) — Polis tarafım dan Beliçkanı nher tarafında yapılan taharriyat neticesinde tabacan vesa- ir silâhlarla ecnebi bir memlekete Ssi- lâh gönderildiğini tesbit eden — vesi- kalar ele geçirmiştir. İhtilâlci sosya- listlere ait olan bu vesikalar mezkür parti ile Troçki arasında da münase- bet bulunduğunu tesbit etmektedir. Keza polis bir ihtilâl hazırlanması ve gıkarılması, hakkımda da muhabere evrakı ele geçirmiştir. İ .. .. .. ğ İsmet İnönü dün Ankaraya gitti IBaşı 1 incidel dan karşılanmışlardır. Büyük Önder, İsmet İnönü ile ai. lelerine Riyaseticümh vagonlarmı tahsis buyurmuşlar, vagonlar, An- kara ekspresine bağlanmıştır. : İsmet İnönü, Atatürke ve diğer ze- Wwata veda ettikten sonra vagona bin- mişler ve trenin hareketinde bizzat Atatürk tarafmdan uğurlanmışlar- dır. Bundan sonra Atatürkümüz, is- tasyonu ve rıhtımı dolduran halkm tezahüratı arasında motörle Haydar paşadan hareket etmişlerdir. Başvekilin Londra seyahati İsmet İnönünün Londra seyahati tarihi yaklaşmaktadır. Seyahat prog rammm Ankarada kararlaştırılacağı anlaşılmaktadır. İsmet İnönünün, 'TTeşrinievvelin onunda şehrimize ge- lerek Londraya hareket etmesi muh. temeldir. Sıhhiye ve Milli Müdafaa Vekilleri Trakyada göçmen işlerini teftiş ve tetkik eden Sıhhiye Vekili Refik Say dam dün Edirneden şehrimize gel- miştir. Bugün Ankaraya gidecektir, Ayni trenle, Milli Müdafaa Vekili Kâzım Özalp ta Ankaraya dönecek- Filistinde“Dehşet müstellesi,, Arap ihtilâlcileri kuman- danı bir ordu vücude getiriyor Londra, 22 (A.A.) —— Filistinde- ki kuvvetlerin artırılması için başla- nılan hazırlıklar bitmiş bulunmakta- dır. General Dill, Hayfaya gelecek o- lan ilk taburları selâmlıyacaktır. Askeri otoritelerin kontrolu altın da bulunan demir yolları gelecek kuv vetlerin nakline tahsis olunacaktır. İhtilâlcilerin trenleri hücum ile tahrip etmelerine mani olmak için lâ zım gelen bütün tadbirler alınmıştır. Suriye ihtilâlciler reisi Fevzi, Tul- kerimin Jein arasında “Dehşet mü- sellesi,, namile yadedilen mımmtakada bulunduğu söylenmektedir. — İngiliz membamdan gelen haberlere — göre, Fevzi Filistin Araplarma İngiliz oto- riterlerine karrsı hiç bir müsaade - kârlıkta bulunmamak hususnda ih - tarlarda bulunmuştur. Fevzi, ku - mandası altında bulunan kuvvetle - rin, bir Arap ihtilâl ordusunun nü - vesini teşkil edeceğini ümit etmek - tedir, Haberler arasından seçtiklerimiz ükreşte toplanan beynel- milel ticaret parlâmenter konferansını kapatmıştır. Gele- cek konferans, Pariste toplana- caktır. » udapeştede, Sosyalist sen- dikasının. bodrumunda gizli bir toplantı yapan 22 genç komünist yakalanmıştır. — * Dvcı üzerine Fransa ticaret nazırı, panayırın açılma- sında bulunmak üzere 14 teşri- nievvelde Zağrebe gidecektir. Titülesko'nun sıhhati Umumi vaziyeti veha- metini muhafaza ediyor Saint Mortz 22 (A.A.) — Dün neş- redilen ve Profesör Abrami ile Pro- fesör Ciuca ve doktor Brustlein, dok- tor Ruppanner tarafından imza edil- miş bulunan sıhhat bülteninde şöyle deniliyor: *Yapılan umumi muayeneler, Titü- leskunun başlangıcı geçen temmuz a- yımın son günlerine tesadüf eden ve kendiliğinden birdenbire arazını gös- teren bir hastalığın neticesi olan had fakrüddemden muztarip — olduğunu beyana müsaittir. Kan nakli neti - cesinde müşahede olunan kan reak - siyonları hastanın lehinde ve — onun henüz vahametini muhafaza eden sıh- hi vaziyetinde salâh husulünü ümit ettirecek mahiyettedir.., Paris - Soir gazetesi ise, Titüles- kunun zehirlendiği iddiasında israr etmektedir. n İzmir fuarı dün gece kapandı Sergiyi 354,184 kişi gezmiş bulunuyor İzmir, 22 (Hususi Muhabirimiz- den) — İzmir Arsıulusal Fuarı bu ak şam gece yarısından iki saat sonra kapanmıştır. Fuarm kapanması mü- nasebetile Fuar komitesi bugün öğle- yin ekspozanlara 400 kişilik mükel- lef bir ziyafet vermiştir. Ziyafette Fuar komitesi başkanı İzmir belediye reisi Behçet Uz, ver- diği bir nutukta ekspozanlara Fuara iştiraklerinden dolayı teşekkür — et. miştir. Bu nutka ekspozanlar namı- na ölçü ve âyarlar başmüfettişi Lem'i Aksoy cevap vermiştir. İzmir Fuarmı, kapanıncıya kadar 354,184 kişi ziyaret etmiştir. Ziyaret çilerin 3207 sini hariç memleketler- den gelen ziyaretçiler teşkil etmek- tedir. Gelecek sene Fuar bir ay devam ktir. Fuarm & kap rağ- men, Kültür Park açık olacak ve dü. E“ huliye ile girilebilecektir. Asiler, Madridi tekrar sıkıştırdılar mı? (Başı i incide) ra Madridin üzerine yürümek kala- cak, ve bütün bu işleri kolaylıkla başarmak mümkün olacaktır. Toledodaki hükümet kaledeki -mü dafileri imha için uğraşıyor ve top- larla mütemadiyen bombardıman e- diyor. İspanya Fası ile Fransa Fası ara sındaki hudut kapanmıştır. Sebebi, bir Fransızm katli mukabilinde is - tenen tazminat ve tarziyenin veril - memesidir, Hükümetin tebliğleri Madrit, 22 (A.A.) — Hükümetçi- ler, Hueskada muvaffakıyet kazan- TAN Iktisat ve Maliye Vekilleri Samsunda yazıyor) — Fırtmadan dolayı dün şehre çıkamıyan İktısat ve — Maliye Vekilleri ile refakatlerindeki zevat, bugün deniz sakinleştikten sonra sa- at 10,20 de karaya çıktılar. İlbay, Şarbay, Tümkomutanı ve diğer hü- kümet erkânı heyeti vapurda karşı- ladı. İskelede bir kıt'a asker, resmi se. lâmı ifa etti, Vekiller, halkm alkışları arasında otomobillere binerek doğruca — Gazi Parkma gittiler. Orada Atatürk anı- dını ziyaret ettikten sonra vilâyet konağına geçtiler. Burada iki saat kadar kalarak mali ve iktisadi mese- Iktisat ve Maliye Vekilleri Zonguldak ta di 1800 metreye kadar inmişlerdir. Bu vesimde Vekilleri maden ocakların— dan birinin önünde görüyorsunuz. Heyet, Samsunun iktısadi ve mali işleri üzerinde mühim tetkikler yaptı 17 iel Okuma, yazma bahsi Şimdi bizde okur yazarların nis- beti nedir, doğrusu pek iyi bilmiyo- rum amma Cümhuriyet devrinden - beri açılan mekteplerin adedine ba- kılırsa bu nisbet okur yazarların le- hine bir hayli değişmiştir, sanrrım., Ben çok okur yazar olmanın bir hayat zarureti olduğuna kail dtği - lim. Hattâ rahat ömür, asüde — ve müreffeh bir hayat yaşıyanlar için- de âlim denecek kadar okur yazar - larm nisbeti hiç okuma yazma bil- miyen ümmi zenginlere nazaran çok daha azdır. Ve doğrusu bu İstatistik okur yazarlığın pek te lehine bir müşahede değildir Değildir amma büsbi olmıya- na da doğrusu güç tahnmmül edilir, Oııu.n için yeni İspanya başvekilinin ve ni Samsun, 22 (Hususi Muhabirimiz |leler üzerinde alâkadar daire reisle- rinin izahatını dinlediler. Maliye Vekili, arazi tahrir işinin kanüni miadı zarfında yapılması işi- ni bilhassa tetkik etti. İktısat Vekili, Tütün rekoltesi üzerinde incelemel lmadığmı — oku - yunca dnğrusu kırmızı. - olsun, sarı olsun İsşpanyollara acıdım. Hemen evlerden irak. İşin fenası şudur ki okuması yaz- ması olmryan adamın yanında oku- ma yazmadan, cehaletten falan da bahsedemezsiniz . Bu, frenklerin : yaptı. Bu arada liman işi de konu. şuldu. Bunu müteakıp, Parti merkezine gidildi. Ticaret Odası erkânı ve mem leket tüccarları ile görüşmeler yapıl- dı. Vekiller, saat bir de partiden ay- rıldılar, iskeleye geçerek merasimle uğurlandılar. Heyet, vapurla Hopaya kadar gi- decektir. kurtuluşu Iskenderun ve Antakya bekliyor hiç biri yerine (Başı i incide) Her iki anlaşma ile, İskenderun ve Antakyaya bu küçük vatan parçala rına, onları Suriyeden ayıran birta- kım haklar ve müstesna bazı yaşa - ma şartları vaadediliyordu. Bu haklerin en başında şunlar var dı: 1 — İskenderun sancağında türk çe, resmi dil olacaktı. : 2 — Memurlar, ekseriyetle Türk ırkma mensup olanlardan seçilecek- ti. 3 — Türk harsinın azami surette inkişafı için kolaylıklar gösterilecek ti. 4 — İskenderun ve Antakya yarı müstakil olarak tanmacak ve bu kı- ta için Türk bayrağını andıran bay- rak kabul edilecekti. Muahedenin ana hatlarında tas - rih edilen bu açık vaatlerin yerine getirilip getirilmediğini birer birer tetkik edelim: 1 — Türkçe, İskenderunda hiçbir zamanda resmi dil olmamıştir. Ma - halli hükümet dairelerinin bütün mu ameleleri arapçadır. Halk, ana dili olan Türkçeyi kendi aralarında ser- bestçe konuşurlar. Fakat, hükümetle resmi münasebata girmek için mut- laka. Arapça bilmek. zarureti - var - 2 — Memurlar, ekseriyetle- değil, azlık olarak dahi Türk ırkıma men- sup değildirler. Vâkıa, — birtakım Türklerin iş başma geçtikleri gorll - lüyor. -Fakat bunların çoğu Türldye ka- çağı, vatan hainleri, 3 — Mahalli idare, Türk harsinin dıklarını ve düşmana 115 ölü verdlk lerini bildiriyorlar. Asiler,' Katalonyada genel bir is - yan vuku bulunduğunu ve tehlikede olduğunu hisseden kompanis'in kaç mıya hazırlandığını tekrar ediyor - lar. Cümhuriyet mahkemesi eski iç ba kanı Salazar Alonsoyu ölüm cezası- na mahküm etmiştir. İtilâfnamede açık vaidlerden hemen getirilmemiştir değil, inkişafma çalışmak, Türkün varlığını dahi ortadan kaldırmak için hiçbir gayret-sarfından geri kalmı - yorlar. Meselâ, Antakyada bir Türk lise- si var. Bu lise, yüz ellilik listeye da- hil kimselerle höyboncu kürtlerin ve birtakım firari Çerkeslerin elindedir. Türk harsini bu tıynette kimsele - -|rin direktifi altında, ne hale gelece - ğini artık takdirinize bırakırım. Mekteplerde okutulan kitaplardan hiçbiri, Türkiyeden getirilmiyor. An- takyada, bir kürt ve çerkeslerin sı- kı nezareti altında bulunan matbaa- larda basılıyor. Bunları yazanlar da yine, birtakım vatan hainleridir. Türkiyeden getirtilen alfabeler, ge çen seneye kadar müthiş sansüre tâ- bidi. Bu alfabeler, Atatürkün resim- leri yırtılmak suretile çocuklara da- gıtılıyordu. Bu sene, her nasılsa, bu cüreti gös teremediler. Alfabelerden Atatürkün resmi çıkarılmadı. : Köylerdeki Türk mekteplerinin hali ise büsbütün fecidir. Birer ba- hane bulunarak her gün bir köy mek tebi kapatılıyor. Buna mukabil de, ermeni ve hristiyan köylerindeki mektepler himaye- ve yardım ;görü- yor. odi Bu- şartlar altmda Türk harsınin inkişafma imkân -olmıyacağı mey - dandadır. Fakat halk, bütün tazyiklere' rağ- men, kendi ana dilini, kültürünü, mil li duygusunu tamamile muhafua et mektedir. 3- — Muahedede İskenderun için Türk bayrağmı andıran bir bayrak seçilmesi hakkmdaki kayıt ta tatbik edılmemiştu' Bugün. İskenderunun her h.mfm da, siyah, beyaz ve yeşil renklerden mürekkep ve ortasında üç yıldızı bu- lunan Suriye bayrağı dalgalanmak- tadır.! Halk, son derecede - sabırsızlıkla, büyük kurtuluş gününü bekliyor. nün Suriye idaresi altında neler çek tiğini anlatacağım. Asıl evinde ipten bahse « dilmez ,dedikleri gibidir . i Gerçi ıekadıııı kinaye olarak der- ler: Kaysiriliye sormuşlar: — Okuman, yazman var mı?.. — Yok amma, Kayseriliyim, ce- vabıinı vermiş. Ben Kayserili değilim. Onun - için zekânm Kayserililer nezdinde ne dereceye kadar okur yazarlık yeri - ni tuttuğunu kestiremedim, amma bu lâfm da büsbütün boş olmadığı muhakkaktır . Dün okuması yazması olmıyan bir zengin yanımda idim. Birisi kol- tuğu altında bir sürü evrakı peri « şan ile içeri girdi. Hali hatırdan son- ra bu evrakı perişandan bir tane çe- kip ümmi ganiye sundu. Dört sayfalk: bir küçük ceride imiş. Verirken de: -H — Vaktiniz olduğu zaman.... kursunuz!), diyecekti, İrkildi; -- » — Vaktiniz olmadığı için emre « dersiniz okurlar. Siz de dinlersiniz. dedi. Dedi amma, öteki hemen su « ratı astı. Bu da güç: — Okursunuz.. dese, adama alay ediyor gibi gelecek. . — Okutursunuz! deyince de okur yazar olmadığı'hani yüzüne vuru - luyormuş gibi oluyor . Arkadaşlarımızdan bir şehir uşa- ğı vardır. Tam İstanbullu külhan- beyi tipidir. Okuması yazması çok değ'lldl.r amma, semai yazar, rahat l lar, hattâ yas par. İ Geçende görüşürken sordum.... — Ne yapıyorsun? — Okuyorum, dedi . — Yaaa dedim. Ne okuyorsun? — Gazel.... Cevabını. verdi , Öyle okumaya canım kurban.. B. FELEK Babam merhumun eski bir dos. tundan bana iltifat eden bir mektup aldım. Sözleri babamım sözleri gibi beni mütehassis etti. Kendisine bu- rıdateşekkürilsıygı borcu biliı'lın B. F. İki -kaçakçılık Kaçak köylü sigarası ve esrar tutuldu Gümrük muhafaza memurları dün gece Küçükpazarda bir <ürmümeş- a lnde , arkadaşları Zeki, Osman Halit îmıl.ın üzerlerinde şüphe üzerine pılan araştırmada 120 gram esrar ve 300 kaçak köylü sigarası — bulun- muştur. Dün İskenderiyeden Hmanıza ge- len Türk bandıralı Antares vapuru tayfalarından Süleyman da sandalla Beşiktaşa çıkarken şüphe — üzerine ve, uğunda kıymetli kumaş bulun- muştur. Suçlu hâkkında takibat ya* pılmaktadır. (0. .. hut yapmışlardır. Kahveci Nuri - ile- çevrilmiş, elindeki pakette 20 metre . Gelecek mektubümda Türk köylüsü- | u: