25 Mayıs 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 8

ONOMIi # en sene zarfında Dünyadaki kömür istihsal ve istihlâkine umumi bir bakış r sanayiinde umum! | e vardır. Umumi istihsal | u 130 mi 188 milyonu linyit o mürüdür. Bu miktarda 1934 senesine nazaran © 3 kadar bir artış göze çarpmaktadır. Son buhranın en fazl» müessir oldu ğu 1932 senesine nisbeten ise bir artış vardır. Maamafih, buhran başlangıcı nddedilen 1'“* senesinin pek yüksek olan istihsalinden henüz 5 kadar aşağı bir seviyede bu- lunmaktadır. 1935 yılı esnasmda istihlâkin de bir sene evvelkine nazaran © 4-5 kadar stok miktarında nisbeten a- aaltmıştır. $e 20 arı da takrit nür n 113 mil- memleket — takriben on istihsal fadlalığı te - , diğer memle 12 milyon) milyon ton | muştur. kömürü fazlalığınm 101 milyon tonunu Almanya temin et - r. Maamafih, diğer memleket- | lerin bazılarında da ufak miktarda artışlar var. Bazılarıda vaziy: muhafaza etmektedir. Sıra ile mem. leketleri gözden geçirelim: İngiltere kömlr dış ticaretinde w- mumi bir tenakus olmuştur. Buna mukabil dahili sanayfin artması yü- sada bil” genişleme var tetlere zam talebi yüzünden amele ve patron ihtilâfır hâd bir devreye girmiştir. Amele sendikaların iste- dikleri 2 gil zam yerine hükümetin yatldahalesi 5 peni İle 1 gilin arasın- daki ücret art eyn. ki Amele murahhasları, iti bugünkü dir. Bu anl: Dağa bih hassa nazarı dikkati celbeden kısım amele fede - y patronlara münakaşa bakkını tasdik ettirmiş oln Patronlara gelince: Ameleye zem İle bir zarara uğramıyacaki muhakkaktır. Çünkü dahi atış atlarının artışı nden bir ii 7 milyon ingiliz liralık fazla bir ka- zanç temin ettikleri unutulmamalı - dır. İn vlan iltere kömür Jstihsnlâtı mm en Senesi yüzde 86 nisbet! sal temin edilmiştir. Fakat bu artış dahili piyasa sayesinde olup hariç pazarlarını kaybetmiştir. Kö: sanayiinde İyi vaziyette 0- lan eketlerden biri de Belçikt- dır. Bu memleket 19; hsalinin 1995 te yüzde 98 ini temin etmiştir. Belçika kör i tonluk bir artış kaydedilmiştir ki, adan sonra bu cephede temin etmektedir. Âdemle Havva Onunla evde de pek sık buluşmak istemiyorum. Madam Hanriyetin ge- vezeliği tutar. Hayal geldiği zaman bir münasebetsizlik eder, Halbuki bi im Alisle dostluğumuz o kadar sâ- mimi Bugün bul birinde buluştuk. Yı kte bol bol içtiğimiz şarapla neşelenmiştik. Sonra bir si gittik. Güzel Alis tam bir arkadaş. Meğer onu önce ne fena anlamışım. İlk gece evine otomobille götürdü - ğüm zaman yaptığım soğuk muâme- leyi hatırladıkça kızarıyorum. Çok iyi kalpli bir kız. Kafası da yor, Yemekte romanlardan konu- şuyorduk. Yeni bir romandan bah - gettim. Henüz okumadığını söyledi. v — Bir de bira faslı yapalım! de- daki lokantalardan | Hollanda, iktısadi müşkülâta rağ men 1935 te kömür İstihsalini 11) ou tondür, Bunun | milyon 581,000 tona çil ikarmıştır. Bu | rasında bir birli X mukayeseye rağmen Hollanda 1933 | ve 1934 senelerine nazaran ist İlâtta bir tenakus göstermiştir. Polonyı Büyük Bri- tanya ile yapmış olduğu anlaşma do- İlayısiyle İskandinavya memleketle - rinde kömür fiatını arttırmıştır. Bu na mukabil ihracatta hissedilebi bir azalma | Fransa kömür vaziyetine gelince 1934 senesinde 48.860, 000 olan istih- salât 1985 yılmda 47 milyona dü; müştür. Kömür istihsalâtı da 680.00 İton azalarak 19.794.000 tona düşmüş tür. Binaenaleyh, hiç şüphesiz Av - a kömür inde 1935 te en fazla buhranı hisseden memleket Fransadır. Bu vaziyet kömür amelesi arasındaki issi arttırmıştır. İth jan dolayısiyle son ay - asada bir salâh gö - İ rülmüşse de, 19: 12 senelik ist sanay sık hükümetlerine müracaatta de - etmektedi Almanya kömür sanayiinde Avru- İ pa mı içinde en müsait bir af gösteren memlekettir, Bil - hassa siyasi hadiseler, İtal | harbi dolayıs halâtmı - İngiltere aleyhne olmak ü- zere - Almanya temin etmiştir. Yal- link nız, şunu ds hemen ilâve edelim ki,| 1934 yılında Almanyanın kömür sa- tış fiatı Franko hudut P.54 M. iken 1935 te bu fiat 9.42 ye düşmüştür. 1985 yılındaki kömür istihsalâtı - artışa rağmen — ki bu artış 1929 « nazaran yüzde 15 aşağıdır — Almanyada işsiz adedinde bu nispet- te bir salâh görülmemiştir. Bundan İbaşka Alman sanayi inkişafı kömrü Jile mütevazin değildir: Alman bulmuştur. Kömür düden dolayı ay- nı seviyeyi bulamamıştır?.. Bunun başlıca söbebi sunayiin rasyonalleş - mesi yüzünden randımanların art - İması ve iş hayatında ve binnetice mahrukatta umum! bir tasarruf te- mininden ileri gelmektedir. Bu mik- tar vasati yüzde 30 olup bazı büyük sanayide ise yüzde 40 tır. Bunadan başka kömür sanayiinin başlıca rakibi olan petrolün kullan » | ma sahasının daha fazla genişleme» İsi kömürün aleyhinedir. Sudan mu- harrik kuvvet istihsali tabil vaziyet- ” İlerin müsaadesinde daima inkişaf et- ei Bu hususta İtalyanın 1935 ışması nazarı dik. ki e « Norveç arasındaki mu | vakkat ticaret anlaşması 15 Hazira- na kadar uzatılmıştır. Öğrendiğimize göre, yakında iki memleket arasında daha geniş bir ticaret Anlaşması i - çin, müzakerı başlanacaktır. Sonra yavaş yavaş yürliyerek pan siyona geldik. Ona istediği kitabı ve- recekti O gelecek pazar isim günü için be- »i şimdiden davet ettiğini söylerken salona girdik. gözgöze geldik. le, pencerenin önünde, bir ki tabm yapraklarını çeviriyordu. Ona doğru koştum. Hayal. Hoş geldin. Ayağa kalkmadı. Elin! uzattı mı, uzatmadı mi bil - mem. Ben elini buldum. — Habersiz hâ! Ne zaman geldin! Benimle beraber odaya girmiş bu- lunan Alise bakıyor. — Hani sana bahsetmiştim. Mat- İ mazel Alis, Kendisine bir kitap vere- ceğim de. Onu almağa geldi. Hayalin keskin bakışları Alise pro jektör gibi dikilmişti. Genç kızı ba- şiyle selâmladı. Bu biçmsiz vaziyetten kurtulmak için: — Şu romanı gidip getireyim! Dedim, Odadan çıktım. Yüzüm alev almış gibi yanıyor. Bugün üst üste içtiğimiz şaraplar, b - İtü Habeş | yle İtalyan fazla it-| İkmda üç senelik bir istatistik yap» girmemizle beraber Ha Tütün işçiliği .Mütehassıs ameleler liçin kurslar açılacak İktısat vekâletinin tüttineiller a - yapacağından bah- den evvel, | sedilmi; edeceği gibi, tütün ti- caretini de tanzim edecektir. Aldığımız malümata göre, İktımat İ vekâleti tütün amelesi arasında da |teşkilât yapmak için bir proje ha , tütüncülük işinin £ rma göre hazırlamaktır. İstanbul, İzmir, Samsun gibi belli | başlı tütün işliyen mmtakalarda 150 bin tütün İşçisi bulunmaktadır. Bun ların arasında günde 150 - 120 ku-| ruş alan ihtisas amelesi de vardır. Birkaç sene evvel ihtisas amelesinin aldığı yevmiye, 3 liraydı. İhtisas a- melesi, yaprak, ve harman işlerini apmak için İkiye ayrılmaktadır. Tü- isleme mevsiminde tütün de lart, iyi ameleyi tedarik etmek İçin, biribirlerine rekabete ( girişiyorlar. 1 yüzden bazı tütün depolarının iş- leri yüz üstü kalır Bundan başka, ihtisas amelesi ol- madığı halde tiitüin depolarında ihti- sas İşlerine girişenler vardır. Bun « dan da depo #ahi ziyan görmek- İtedir. Her depoda en iyi amelenin duğu bir sırada kötü ameleyi çıkarıp yerine iviyi bulmak da müş- kül bir meseledir. İktısat vekâleti tütüncülük Ale - mindeki bu gibi müşküllerin önüne geçmek İçin tütün amelesinin işleri- ni tanzim etmeğe ihtiyaç görmüştür. Öğrendiğimize göre projede, tütün ihtisas amelesini imtihana tâbi tu - tulacak, ve verilecektir. tütün işçileri n depolarında ih- tinas işlerinde çalışamıyacaktır. İca- bında mütehassıs amele yetiştirmek | in, inhisarlar idaresi eksperleri ta rafından ameleye mahsus kurslar a- çılacaktır. Prope, tütün işçiliğini" bir İhtisas işi haline getirmek için mü * him maddeleri ihtiva etmektedir. Bundan başka, tütün işçileri arasın İşi da bir birlik kurulacaktır. Borsada | Esham ve tahvilât | muamele istatistiği Kambiyo borsası, borsada mua - mele görüp esham ve tahvilât hak- mıştır. Bu istatistiğe göre Ünitürk tahvillerinin satışları, 933 senesine | nazaran gitiikçe artmaktadır. senesinde borsada 9760 ad muamele görmüştü, bu miktar 934 senesinde 107880 olmuş, 985 sene - sinde de 312,070 miktarına kadar çikmistir Ünitürk üzerine adet itibariyle sa- İtaşlar çoğaldığı halde fiatı da art - İ maktadır, 933 senesinde Ünitlirk va- sati kıymeti 27 liraydı. 94 senesinde 25 lira TT kuruş, 935 senesinde 29 I ğmı ne bilirdim. Yirmi dört saat ev- İ vel aldığım mektupta daha bir za - İman Niste kalacağmı yazıyordu. De mek beni gafil avlamak için mektubunu postaya verirken ken- i de trene atlamış. Buraya ne zaman gelmiş. Beni ne zamandır bekliyor. Bu seferki tesa - düf pek kolay müdafaa edilecek gibi değil, Kendimi toplamağa çalışarak ro - manı buldum. Salona indiğim zaman İki kadın biribirinden uzak konuş - madan oturuyorlardı. Kitabı Alise u- zattım: — İşte bahsettiğiniz roman! Genç kız vaziyeti anlamıştı. Sürat- le kalktı. Kitabı aldı. Teşekkür etti, Sonra başiyle Hayali de selâmlıya- rak odadan çıktı. Hayalle yalnız kalmca yanma o - turdum: — Ne zaman geldin Hayal? — Bu sabah. — Niçin haber vermedin! — Rahatsız etmek İstemedim se - | ni. | — Ben dört gündür sokağa çık -| mıyordum. Madam Hanriyet söyle - miştir belki. Bugün bir iki arkadaş | BORSA - PİYASA 23 MAYIS CUMARTESİ Para Borsası 625,50 20 Belçika irangı 20 Drahmmi 20 İsvişre de. 20 Çek kuron 20 Ley 20 Dinar Liret vesikatı Florin Avasturya gilin Marke Zov Pengo Leva en İsveç kuronu Paris üzerine İngiliz üzerine 627,75 Dalı 0, $ 10,98,35 46842 Belga 2,45,10 Cenevre Leva Florin Çekoslovak Avusturya Mark İsveç kuronu İspanya pezeta Esham iy Barkan Mü. a & Hmiline Anadol xn. 1, 19,07,82 421,07 198.72 8.00,16 5,80,75 y Bomonti Nektar Terkon Aslan Çimento Merker Bankası Osma İstikrazlar Türk Borcu yon, kesik tiği SERME sügartrış İştikrazı dahili Kupon kesik Ergani A. B Se Miyom. Kupon kesik Misi Tahvilleri 1886 1 pm 1903 (IK kesik 8850 1911 EL) K. kesik 63,50 89,50 84.50 İTahvilât Metem Anadolu | > Kupon kesik 10:39 43.60 47,50 Asadole Mümessil 20 Yaş üzüm ihracatına hazırlık Yaş üzüm ihracatı için hazırlık- lara revam edilmektedir. Almanyada yaş meyve ticaretiyle uğraşan bir şirketin Türkiyeden yaş Üzüm alana- Zından evvelce bahsetmiştik, Al - manyadan başka yaş Üzümlerimize Çekoslovakya ve Polonyadan da ta - lepler başlamıştır. Bir Türk müessesesi Avrupaya taze üzüm sevkedecek soğuk hava depolu vagonlar ismarla Diğer taraftan Şark de ri yaş meyve ve sebze nakliyatı İçin yeni tarifeler hazırlamaktadır. —— miştir. Ünitürk fiatlarının yükselişindeki sebep, Türkiye borçlara karşı, Pa- ris mali mahafilinin gösterdiği rattan İleri gelmektedir. Türkiye eri, Paris borsasmda en sağ- |a Jam kâğıt olarak telâkki edilmekte - dir. Jsu lokantada gevezelik eden Alek » sandr'la bu kız da vard. Romanlar Üzerine münakaşa ediyorduk. Alis bahsettiğim bir romanı okumadı söyledi. Ona bu kitabı vandettim. Buraya kadar onu almağa geldi Ben söylerken gözlerini yere in - dirmiş dinliyor, elindeki kitabın yap- raklarını karıştırıyordu. Sustum. Müdafaamı becerebildiğim kadar yapmıştım. Şimdi vereceği hükmü bekliyordum. Hakikatte kendimi ka- bahatli görmüyordum. Çünkü Alisle bugünü beraber geçirdiğim halde o- nunla dot ğumuz arkadaşlıktan ileri gitmemişti Masum olduğumu açık yürekle iddia edebilirdim. Hayal biraz daha yaprakları çe- virdikten sonra; — Dört gündür niçin evdeydin. Dedi. Annemin haberini Nise yazmamış tım. Ev sahibi madam biliyordu. O- nun meydanda görünmeyişine naza- ran her halde Hayal de onu henüz görmemişti. Birkaç kelimeyle Hayale her ş6y) | anlattım. Çok mi esir oldu. Gözle- ri yaşardı, haber vermeyişime canı serseme çevirdi. Haya. | geldiler. Adeta zorir çıkardılar. Ye- | sıkıldı. ile habersizce karsıma cıkaca- | mekten sonra da bırakmadılar, Hani | Biz konüşürken Madam Hanrivet | tin rahm İren size izah etmeğe çalı İsevdiğim genç Fena bir Osmanbeyden Leylâ imzasile “25 Yaşındayım. Uvey babam var y babamın iki kım var. Bir ta- evlendi, Kocası bana ilânı aşk ğe başladı ti. Ben de onu asi Yuptığım yorum ama viyarum. Pek müşkül bir va Bunuzu itiraf etmel kabahatli olan, eniştenizdir, madem- ki en evvel o ilânı aşk etti, Yapaca Gınız gey: onların muhitinden uzak- İlaşmak, o adamı görmemek. Zaten baldızına ilânı aşk eden bir erkekte İzerre kadar karakter ve haysiyet yok | demektir. Böyle bir adamı nasıl sev- | meğe devam edebilirsiniz? * Sevdiğim genç fena imiş Nişantaşında Fahamet imzasile: “15 yaşındayım. Mektebe gidiyo-| rum, Oldukça güzelim. 20 yaşında bir genci seviyorum. Bu genç te Be- ni seviyor gibi görünüyor. Beraber İgesiyonuz, sinemaya filin g ” larda bu gen en& geyler işittim Evvelâ yaşmız çok küçi yaşınızda bir kız, derslerile, kitapla- rile meşgul olmalıdır. Sevmek, sevil- İmek gibi şeyleri başkalarma bırakı- İnm. Bir genç kız için sizin yaşınız| en tehlikeli yaştır. Bu yaşta İnsanm başma en büyük felâketler gelebilir. Tecrübesizsiniz, onun için, hoşunuza giden ve karşmıza çıkan İlk genci .yorum, sanıyorsunuz. Hislerinize kapılmaym. Bahususki bu genç çok kötü olduğunu öğrendi- niz, Derslerinizle meşgul olunuz. Ça- buk -unutursunum, - Bu yaşmızı, bu! mesut çocukluğunuzu “çok arayacak» sınız. Onun n kendinizi iyi koru- yunuz. İstikbalinizi ciddi bi | hazırlayınız. * Bir meva hastasi seviyorum ve & gittikçe artıyor ve kutuyor, Genç benimle muhak 5 lenmek istiyor. Ben delice sevdiğim halde, daha doğrusu bu derece söv- Bu tuhaf bir gey. Fakat böyle: du. yim. Ben müthiş kıskan ama bildiğiniz gi- bi değil, bu bir hastalık derecesinde, Hiç sebepsiz kıskanırım. Oturup ha- yalimde, türlü türlü ihtimaller dü- günür ve içimi rim. Ben bu em, hem be nim haya hem de onun hayatı sehir olacak, Onun için karar ve lenmiyeceğim. Ve seve seve, ayrılacağım. Biz ne dersiniz? Haklı mıyım?,, Garip karakterde bir kızsınız. dü- ama, )de geldi Halimiz onu ds müteessir etmişti. Hayali sevip okşadıktan sonra benim için: ce sokağa çıkmadı. Ye- a yemedi. Kimseyle konuşmadı. Diye şahitlik etti, Hayal biraz evvelki durgunluğu - nu birakmıştı. Fırtına geçiyordu. ie ema haberi onu müteessir et - l Ş mği dikkatli dikkatli yüzüme| bakıyor. ! diyor. Madam Hanriyetin bulunuşu yü - kümü hafifletiyordu. Ağırbaşlılığı pek iyi bilen ev sahibem bana Ha - yalden fazla acıyordu. — Çok ıstırap çektim Hayal, de- dim. Fakat senide muztarip et - mekten çekindim. Acılarımla baş bi sa kalmak istedim. Bu, gurbet ilin- de biraz güç oldu ama elbet bir gün gelip beni teselli edeceğini düşüne - rek, Ellerini tutuyorum, Okşuyorum bu küçük elleri: — Babanı nasıl bıraktm Hayal, Artık iyi değil mi? , Fakat sizden daha |“ —İmedim, ve galiba bu gidişle diğim içindir ki tereddüt ediyorum, | V Kaçmıyor. | rahat edeceğimiz bir yer buls! 25-5-036 evişMelsr enmMeleT hareket rinizin bazıları doğru, bazıls” Müthiş kıskançsınız. (O BU hastalıktır, Kim şüncel rı değil dünyada ön kötü bir bilir nekadar ıztırap Acaba bu huydan vazgeçemez misi iniz adam - mademki b ber halde dü 8 “timadir nız yoksa, böyle bir adamı nasıl 8€ vebiliyorsunuz? Biraz mantıkla ve $$ kin kafa ile düşününüz. Belki bunda hastalık ayni şiddetle deva, belki evlen — İmemekte haklısmız. iziytr nden soğutuf” Hatti nefrete kadar gider. Haya zehir eder, insanm rahatı kaçar. Mu“ hakkak tedavi olmağı bakmız. Çün kü size pek yazık olacak. » Bu da bir şüphe hastası Taksimde Faruk imzasile: “80 yaşınday, Hatim, ukça iyi, Evlenmek kat korkuyorum, Acaba ev kadın beni aldatırsa, ben ne yapi” rım. Gülünç olmaktan müthiş korku” yorum, Onun içindir ki, hâlâ evlene hiç ev yapayım, siz M8 vaktim lenemiye: dersi Her izdivaç bir piyagodur. Bir ks” dınla evlenmelisiniz, sonu ne çıkt” cağı hiç belli değildir. Fakat az çok kadın erkeğin elindedir. Zeki ve has” sas bir kadını, erkek iyi idare eder” 8e, o kadın iyi olur. Fakat erkek idâ* reden âcizse, karısını ihmal ediyorsör © zaman kadın kocasında bulamadıği şefkati, ve muhabbeti başkasmdâ # ramağ - Emin olunuz ki,kadıri iyi veya kötü yap erkektir. Onus için, zeki, hassas, anla bulursanız evleniniz. ya çalişiniz mi cl ğim. Ne Bir mütereddit âşık Sıraservilerden P, 5. imzasiylef “Otuz altı yaşındayım. Fakat gf kadaşlarım be yaşında zann&” derler ve bunda ısrar ederler, Şimdi” ye kadar birçok kadınlarla tanıştı Şunu da söyliyeyim ki, fevkalddi kıskanotm ve herkesten her şeyde güphelemirim. Bu şüphelerimde h&i umu hadiseler de gösterdi, © iki senedir e sunda DİK reddütler geçiriyorum. Bum * dan iki ay kadar evvel bir genç MW” la tanıştım. Onunla nişanlanmak yetindeyim. Fakat bir türlü bu af” umu ona büdiremiyorum, Istiyoruf ki, ona, bu mukaddes arsumu en şekilde bildireyim, Meselâ, 0” dırarak ve sone kendi ismimi ilâve ederek bir köt visit bastırayım. Ve kendisine vef * sem ne dersiniz?.,, kırk Sakm böyle yapmayınız, gülünç © lursunuz. Düştününüz ki bu kadın #f zl reddedebilir. Nişan talebini ket şahsiyetinize güvenerek Yapmız. konferansı dinledikten sonra odsl” rımıza, girdik. * — Ben resim derslerini bitirdi” Artık Kâmran, Brükseli bırakıY”” ya geleceğim. Senin 449? bir yılın var, Bir apartımana g* rahat ederiz. Hayalin bu kararı vermesin bebi derhal anladım. Resim de! n bittiği bir masaldan ibart, Zaten bu akademi serbesttir. Tal? diği kadar Ve İstediği hot derslerini takip eder, Ne olursa olsun, Hayalin burs? dei gelmesi pek iyi! : — Tabil yavrum, dedim. dei gün bulvarda güzel bir se pi görmüştüm. İçimden neler geçti pa sen. Eğer tutulmamışda... bakalım bir kere! ö — O veyahut başkaşı, Her Di Ben isterim ki yakında garsj ir m. Çünkü otomobili buraya 89 — Eskisi gibi. Kriz gelip geçmiş. | Artik tabil konuşuyoruz. Yemekten sonra Madam Hanriye- kocasma dair verdiği | ceğim, # — Mükemmel olur. Bunu beyi a vi zamandanberi düştinüyorum. temedim. (Arkasi senin resim hevesine mâni olm ASIL EJZAS "