28 Ekim 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

İspanya Bir Kabine Buhranı Arifesinde Bulunuyor Hükümetten Bazi Unsurların Ve Bilhassa Ler'nun Kabineden Çekilmesini İstiyorlar Madrit, 27 A.A, — Radikal parti Tadı evt zayıflığına rağmen, bu sür hissiyar, hükümetten bazı un- karan ve bilhassa Lerroux'nun Çır keş nasr süretile buhranın önüne “silebileceği merkezindedir. Eğer çu İstifa etmek istemezse, tam Yaya buhranı önüne geçilemi- bir durum alacaktır. ön olikal kongresi, son toplantısın- b Yartinin durumunu tesbit eden tip öpnameyi öybirliğile kabul etmiş- 1“Bu beyannamenin dış siyasayı â- eden kısmında bilhansa de: i: Bülğyor meli bütün dostluklara sadıkız ve bir ulusu bundan ayırmak iste #oruz. Diğer taraftan,tecavüzü 0 yl talbih etmekte müttefik bulunan par ti, tuy e e; Uluslar Sosyetesi paktı mucibin- im *konomik ve finansal zecri ted - gilerin tatbikini fakat ayni zaman. de Uzlaşma yollarının araştırılmasını 'A istemektedir. “İspanyada karışık bir iş Madrit, 27 A.A. — Barı saylav - larca arsıulusal bir serşeri diye tav- »if edilen Danyel Strâus'un ihbarları- Bı incelemekle mükellef parlâmento isyonu, ihbar edilen va- in de asılaız olmadı ğı kabul eden raporunu hazırla « miştr. Komisyon, Radikal parti üyeleri 2- rasında bü işlerle bulaşığı olan Şa- hısların bir Hetesini neşretmektedir. Bunların içerisinde eski emniyet di- rektörü Valdivia'nm, eski İç Bakanı ve halen Madrit şarbayı' Alons'un, eski milsteşarlardan Beniecano'nun eski radikal saylavlardan ve meşhiir muharririn oğlu Sigirido Blasco İba: nez'in, şimdiki DışBakanının yeğeni ve telefon sosyetesinde hülçümet ko- miseri Aurelio Lerroux'nun, Kata » lonya hükümet başkanı Yuan Pich Pons'un ve Madrit - Saragos demir- yolu sosyetesinde hükümet komiseri Migel Galante'nm adları vardır. Ulustan Atatürk'e Yurdun Her Köşesinde Heyecan Devam Ediyor kşankara, 27 (A.A) — Atatürke bii Yapılmak istenen suikast teşeb- şana memlekette uyandırdığı he- Ke gittikçe artan bir şekilde de - W ti nektedir. Her taraftan Atatür Wi Haben mütemadiyen gelmekte 0- tuz ç yazıların raşağıya dercediyo - Armutlada ba Arma, 25 (A.A.) — Sana yan kabay, EöZiSrİn kör. uzanan kolların st beşe için. canlarını. fadaya ha- lar uman Amutlular sonsuz saygı nı,“ Yoilarlar ve çok yıllar yaşama» *2 dilerler, — Halk adına Saim, Orta | ği 25 (AA) — Sana el uzatmak senden bekliyoruz. Hayrat nahiyesi kadınları namına Fatma Elmalıda eri, 25 (A.A.) — Elma aktar hiza iş €emiyeti yüksek varlığı- nmak isteyen hainleri tel'in “Er. — Arif, yalı #porcuları yüksek varlılını. mmak İsteyen hainleri telin e- — Hasan, ZA yi der, Malatyada yaplalatya. 25 (A.A) — Sana yan m gözleri tırnaklarımla oyarım. Nuri Yozgatta takat, m özel 26 (Tan, ei) — Yozgat gençliği Cümhu- Alânında bir miting yapmış, sui- küntçiları tel'in etmiştir. i Gemlikte gakenlik, 26 — Burada çok duy- Öğ ei #hing yapılmıştır. İlçebây tarafı © onu takiben birçok hatipler mişg san beyecanir söylevler veril- taygıl, Miting heyeti, Ulu Öndere 1 telgraflar çekmiştir. Muğlada 2 yapılmak . suikast Mağiada çok derin iye kin uyandırmıştır. Ya- Cene .— heyecanlı olmuş, edilmiştir. x Bartında artın, 25 (Tan) — Ulu Öndi Ya lu Öndere Gakınçtan kedericnen © Bartınlılar Sing çriyet alanında büyük bir mi mene, Pşlardır. Gençler, öğret a orta okulun talebeleri öz- mag Zagvler vi heyecana Si taşlardır. Miting. Yüce Ön- <“ lm ömürler dilemiştir. alkevi başkanı Kemal Gebze, 25 — Cümhuriyet meyda» tani plana bütün Gebzeliler, A- ri en karşı uzatılan hain elle- and. içmişlerdir. iişbze halkı Atatürkün açtığı kurtu. Mi yanan ya büyük ü ve tekrar etmiş» © — Belediye başkanı TA Si Sinopta dar NOP; 25 — Yediden yetmişe ka- hal amburiyet alanında toplanan hen Büyük Öndere yapılmak iste- tür g aikasti wl'in etmişler ve Ata. Yacayn, Stiğrışıklı yoldan ayrılmı- larına and içmişlerdir “ Mersinde *tain. 25 ( “Tan. özel tel- apağla, 26 — Atatürke bir b. gralı) — Atatürke yapılmak istenen suikasti tel'in için bugün bütün Mer- lilerin iştirakile Yoğurt pazarı a- lanında 'bir miting yapılmıştır. Sui- kast havadisi burada büyük bir nı ret ve heycci lanmıştır. Mi tingden sonra Atatürke, bağlılık telgrafları çekilmişti Şilede Şile, 25 — Ulu Önderimiz Atatür- ke yapılmak istenilen « menlur. sui- kastten dolayı Şile, derin nefret duy- gulariyie çalkanmaktadır. Daha ge- genlerde sevgili cümhur başkanları- nı kasabalarında selâmlamak yereli İ ne ulaşan Şileliler bu çirkin hâdise karşısında bugün saat üçte cümhuri- yet alanında büyük bir miting yap- mışlardır, Hükümet erkânı ile denizcilerin de iştirak ettikleri bu miting Şile ilk okulu talebelerinin söyledikleri istiklâl marşı ile başlamıştır. Top- lantıda coşan halk “Yaşasın isti Milimiz., “Yaşasın onu bize hediye eden Atatürk,, “Kahrolsun ona yan bakan gözler, diye bağırarak heye- canını açığa vurmuştur. Biga ve Karabigada Biga, 25 (“Tan,m “özel telgra- fı) — Bugün 11 de Karabiğada, 13 buçukta Bigada uray alanında iki büyük miting yapılmıştır. Karabiga- klar ve Bigalılar Atatürke çözül- mer bağlılıklarını telle tekrarlamış- lardır Halk, hainlerin en kısa bir zamanda cezalandırılmalarını bekli- eği Burdurda Burdur, 25 (“Tan,ın özel tel- graf) — Ulu Önderimize el uzat- mak istiyenleri Burdurlular büyük bir mitingle tel'in etmişlerdir. Ardahanda Ardahan, 25 — Suikast teşebbüsü haberi burada nefretle karşılanmış- tır. Ardahan halit suikasti tel'in et- miş, bağlılığını ve sevgisini Atatür- ke telgrafla sunmuştur. Keşap, (Giresth) 23 A. A.— Ulu şahsiyetinize uzatılmak İstenen mel- un elleri anlamak maksadile 49 kö- yün binlerce halkı uzak yerlerden bugün kamunun merkezine kosarak cumurluk alanına toplandık. Mel'un maksadın iç yözünü anladık ve Lal bimizin en coskun heyecanlarıyl ikastcileri tel'in ettik. Bugünkü İs tiklâlimizi ve dünyaya tanıttığımız büyük varlığımızm sizin atalığıznız- dan mahrüm etmek istiyenleri c*za- landırmağa devletin kanunları müsa- it olmazsa onları biz yumruklarım 2- a kazmalarımızla bir daha baş kal- dırmıyacak şekilde ermeği ve yerin dibine sokmağı yurtsel ve ulusal bir ödev biliriz. Gönüllerimizde hep bu duygunun yaşadığına. kalplerimizin her an yüksek varlığınız ve en bü- yük eseriniz olan cumurluğunuz İ- çin çarptığına inanınız. Kahrolsun yurt ve ulum ve başkanımız icin W- #i maksat güdenler. Var olsun Ulu Önderimiz. — Giresunun Keşan ka- munu 49 kövli halkı namma C. H. P. Baskanı Hasan- Kibero. SON HABERE | İ | İ çıkarılışında devlet bakanı Donanmaları Bir Arada Cebelüttarik, 27 (A.A) — Hood ve Renown kruvazörlerinin e dahil olduğu ikinci harp filosu, Mareşal Lyautey'in cesedini cassablanca'ya “götüren Dupleix kruvazörüne | re- t den fransız filosunu karşı - layacaktır. Tâzim maksadiyle ateş edecek olan İngiliz gemileri Cebelüttarik boğazından Fransız gemileri ile birlikte geçeceklerdi Mareşalin cesedi Nansi, 27 (A.A) — Mareşal Ly- âutey'in kemiklerinin Fas'a nakle- dilmesi ilgisi ile bir tören yapılmış. br. Tabutun Nansi kadetralinden Louis Marin ve sübakanı B. Fabri | bir söylev vermişlerdir. Louis Marin cenaze ile beraber Marsilyaya ka - dar gidecektir. KUÇUK HARIGI | HABERLER | i alta, 27 (A.A) — Mahke- menin verdiği bir karara göre, bü. tön yabancılar bundan böyle ika- met tezkerelerini daima yanların- da gezdireceklerdir. © Varşova, 26 (A.A) — Cenev- döndüğünden beri hasta ya- Dışbakanı B. Bek ilk defa ola- rak odasından çıkmış ve o Cumur- başkanı ile uzun bir mülâkatta bu- lunmuştur Bek, önümüzdeki hafta çalışmıya başlıyacaktır. © Varşova, 27 (A.A) — Cumur- başkanına veri âhi kanununun ik kerelerini yapmak üzere Senato 29 ilkteşrinde toplantıya çağrılmıştır. © Paris, 27 (A.A) — Fransız zabıtasının açtığı tahkikat üzerine Polonya makamatı 8 kalpazan ya- Resmini gördüğünüz bu adam, Pa- tisteki Sorbon Üniversitesinde Psiko- loji - Ruhiyet grupu sekreteri tir. Av: rupada yaptığı bir tetkik seyahati se rasmda, geçenlerde İstanbula gelmiş bulunuyordu, “Jean Carteret,, adını taşıyan bu psikoloğ, Avrupada, insanların yüz lerinden, gözlerinden, en küçük, e şuursuz hareketlerinden, hattâ fo- toğraflarına bakarak, karakterleri ne ve ruhi vaziyetlerine intikal et- mek hususundaki büyük kabiliyeti- le meşhurdur. Biz bu mütehassısın memleketimiz” de bulunmasından istifade ederek kendisine meşhur adamlarımızın ve Giyenler totoğrafları üze tinde tahliller yapıp ya, acağını sorduk. Kabul etti Bunun üzerine muhtelif sahalarda, yliz kadar tanm- mış adamımızın fotoğraflarını kendi» eder.İzah ettiği şeyi tabü kini kendi arzularına, n. gördüğü ve hendisinde hi: zehösiyle halleder. İngiliz - Fransız (Fransız Hükü- imetini Tehdit Ediyorlar Paris, 27 (A.A) — Radikal kon- gresinde söz alan eski Daladier demiştir ki: başbakan kurullara karşı tedbir alınmasını istemiştir. Arnavutluğun Dış Siyasası Tiran, 27 (A.A) — Yeni hükü- met, parlâmento karşımda beya- natta bulunarak İtalya mevcut ittifaka ve bütün komşu devletler. le samimi dostluğa sadık bir siyasa ini söylemiştir. Hükümeye Yeni İtalyan gemileri Roma, 27 (A.A) — Yeni gemiler | yapılmak üzere deniz bütçesine 414 milyon liret ilâve edilmiştir. 1935/36 yılma 185, 1936/37 yı- lma 103 ve 1937/38 yılına da 28 milyon ayrılmıştır. Japonya Şarkta neler istiyor Moskova, 27 (A.A) — çevenler, kuzey Çin'deki istiklâl hareketinin, Şahar'la sair kuzey il lerinin Mançurileştirilmesi demek olduğunu söylüyorlar. i Sovyet hükümeti? Siyasal ber, İtalyan — Habeş harb ponyaya Çinde daha faal bir si sa gütmek fırsatını vermiş olduğ İ nu kaydetmektedirler. ——————— kalamıştır. Paris, 27 (A.A) — Radikal kon- gresi ittifakla kabul ettiği o karar suretinde halkçı cephesine olan e partinin Ohükümet lerine iştirak © arzusunu beyan etmektedir. Fotoğrafınızı Bize Gönderiniz, Karakterinizi Size Söyliyelim! Lİ * © Jenni Certeret “Tan,, da çalışırken Bugünden itibaren fotoğraf kabul ediyoruz sine verdik we her gün idarehanemi- 7€ gelerek bunlar üzerinde uzun müddet Çalıştı. ii tanıdığınız bu zevatın. mizaçları hakkında, fotoğraflarından, hayre'e değer derecede isabetli meti- celer çıkardı. Psikoloğ Jean Carteret- nin meşhur adamlarımıza ait fotoğraf tahlillerini bu günkü sayımızdan iti. baren gazetemizde okuyacaksınız. Bu tahliller bir ay kadar sürecektir. Bu biray zarfında, “Tan” okuyuculardan fotoğrafları- nın tahlillerini arzu edenler, bi- 2€ pazar gününden itibaren ga- yet net çekilmiş, kabilse retüş- süz ve tercihan 9/12 büyüklü- günde kafa resimlerini (fotoğ- raf tahlilleri servisi) işaretile gazetemize göndermelidirler. Bugün İlk Tahlili Neşrediyoruz Hüseyin Rahmi ! — Onu mücerret meseleler değil, belki canlı hâdiseler alâkadar bir. tatlılıkla anlatır, Hayatın zev- eşesine medyundur. Başkalarında issettiği buhranları çok hassas olan Enerjisi çoktur. Kendi hayatını kendi çizer ve kendi mukad- deratını kendi tayin eder. ELİA AI TN EZ LEE Yİ | 'Grand-Dük ALEKSANDR'ın No, 17 Çeviren: M. Rasim OZGEN Amiral Bile Japon Donanmasını Mağlüp Edebileceğimize Bir Türlü İkinci Nikola 1903 de verilmiş bü yük baloda hanedanın müessisi 6- lan Mişel Romanol kıyafetinde — Hayır, anlamıyorum; doğrusu. muz! Fazla olarak, kayserin de ken- di telgrafnamesinin manasmı iyi an» Uyamadığını zannediyorum. İki tara fa oyun oynamak onun âdetidir. An- lıyalım: Dostumuz mudur, yoksa düşmanımız mıdır? Onun pek sevgi” | Wi bir felsefesi vardı: “Sarı tehlike karşısında beyazlar birliği,, Bu fel &. suya m: düştü? Hariciye nazırı tekrar bağırdı: — Haşmetpenah! Görüyorsunuz! Fahametmeap vaziyetin ciddiyetini, i., takdir edemiyor! Hatta, kendi donanmasının icraatını müdafaaya bile yelteniyor! "Benim,, donanmam! Avelân ile amca Aleksiye baktım; onları, bü bulalalıkların devamına mâni olacak kadar cesaretli zanntdiyördum. le Geğilmişt Susuyorlardı. Anladım: Ben kabahatliydim; onlar da mağ- dur... Niki kat'i bir sesle: — Sondra! dedi. Kararımı ver- dim: Esir edilen on İki vapurun ser- best bırakılması için, hemen emir ver ; faaliyetten de, artık vazgeç! Bu kadar zillet! Boğuluyordum. Takdir bekliyen zabitlerimi, bahriye Hilerimi düşünüyordum. Hain Kayse- rin sevincinden renkten renge giren yüzü gözledmin önüne geliyordu. Ya Tokyodaki eski dostlarım? Kim bilir, ihtiyar ve şirret Kont İto ne kadar gülecek! Normal zamanlarda istifa edebilir ve ticareti bahriye nezareti de dahil olduğu halde her işten çekilirdim. Fakat bir grandük, milli bir rezalet- te hükümdarın: yalnız bırakamazdı. Bundan dolayr aldığm emirleri ifa etmek ve ratırabımı içimde gizlemek Jâzımdı. Biribirini takip eden ve geri alınması imkânsız olan kararlar “Kruvazörler harbi,, hadisesi beni her şeyden soğuttu. Niki, artık fik- timi sormıyacak (zannediyordum. Öyle olmadı; gene fikrim soruldu. Bir defa daha Niki, amca Aleksi ve Avelân ile Çazskoya » Selo'da otura- rak en ehemmiyetli bir meselenin münakaşasına iştirak ettim: Amiral Rocestvenski, donanmamızın müte- baki kısmını da şarka götürmek iy- tiyordu; amirslin bu projesini tasvip edecek miydik? Amiral bile, Japon dananmasını mağlüp edebileceğimize ihtimal vere» miyordu; ©, yalnız, umumi efkârın beklediği şeyi yapmak istiyordu. Do- nanmamız ve binlerce bahriyelimiz, gazetelerin cahil “Bahri meseleler mütehassısları,, nı memnun etmeye feda edilmek isteniyordu. Bu müte- hassıslar (!) (Gayrisafi tonilâto) yahut (Taarruz emsali) gibi bir ta kım tabirler öğwenmişler; her gün onlari tekrar ediyorlar ve eğer Bal tık denizindeki deniz kuvvetlejmizi, Bahrimuhitikebirdeki . donanmamıza ilhak edersek, Japonları denizde si- i süpüreceğimizi iddia eyliyorlar- Niki, içtimamızdaki maksadı an- lattı ve serbest konuşmamızı rita et- ti. Amca Aleksi, bu hususta bir fik- ti olmadığını itiraf etmek cesaretini rdi. Avelân, uzun boylu müta- r serdetti; fakat hiçbir şey söy- lemiş olmadı. Rocestvenski gene Nelsonu misal getirdi. Ben, en son- da söyledim ve kimsenin tesiri al. tında kalmıyarak fikrimi beyan et- tim. Hayrete gördüm, ki mütaleam, ittifakla kabeş edilmişti ve donanma | mız, Uzakşark sularında batmıya gönderilmiyecekti Ihtimal Veremiyordu Bu karar, iki hafta yaşıyabildi; Niki, tekrar fikrini değiştirdi. Do- nanma, Uzakşarka gidecekti. (Ben de, Kronştatda yapılacak veda geçit resminde, hükümdarıma refakat ede- tektim. Oraya giderken, yatta tekrar münakaşaya giriştim; yatın kaptanı da, büyük bir meharetle, bana yar- dım etti, Niki tereddüde düştü. Za- ten, benim haklı olduğumu biliyor- di ii, — Bir defa da amca Aleksi, Ave İânla görüşeyim! dedi ve yatı amiral gemisine yanaştırdı. Giderken: — Onları yalnız görmem lâzım, Senin delillerinin tesiri altında kal- malarını istemiyorum. Dedi. Müza- kere birkaç saat sürdü. Ben de, bir bahriye oyun bozan: halinde kapıda bekledim. Avelân güverteye çıktığı zaman: — Siz kazanıyorsunuz! dedi. Do nanmayı göndermemeye kati karar verdik. Nikinin bu kat'i kararı da on. gün kadar dayanabildi Üçüncü ve son olarak, bir daba kararından cay- dı: Gemiler, tayfalar ve zabitler, u- mumli efkâr mihrabında kurban edi lecekti. 14 mayıs 1905 te, Gaçinada Niki nin tahta geçişinin yıl dönümünü kutluladığımız bir ziyafette, Ave lândan bir telgrafla dona kaldık: Japonlar, Çüşimada donan- mamızi tamamiyle, tahrip etmişler ve Rocestvenski de teslim olmuş. Nikinin yerinde olsaydım, derhal bü- klmdarlıktan feragat ederdim. Bu Çüşima felâketi, bütün ağırlığı ile. onun katarsırz şahsiyetine oyükleni- yordu. Rusya tarihinin en ağır bir İelâketi olan bu bozgunun vereceği, şüphesiz olan neticelerine göğüs £e- rebilecek kudretin, kendisinde bu- İunmadığını anlaması lâzımdı. Ade- t üzere bir şey söylemedi; bir ölü gibi sarardı ve bir cigara yaktı. O sırada, tek erkek evlâdı dokuz aylıktı; amca Serjin Moskovada kat- linden de henüz Üç'aydan biraz faz- la bir zaman geçmişti. Rusya ateş içinde Rusya ateş içindeydi. Bütün yaz, ülkenin üstünde geniş duman bulut- ları savruldu; yangın ilâhları köyle- ri, mülk sahiplerinin aleyhine sürük- ledi. Talebe ve amele grev yapıyor- lardı, Karadeniz filosunda isyan çık- &; eğer, sancağımın uzun zaman ü- zerinde dalgalandığı Roçislaf gemi- sinin sadakati görülmeseydi, bu is- yan, çok büyük bir genişlikte yayı lacaktı. Katledilmiş olan Plevin yerine ge- şen yeni dahiliye nazırı Sviyotepolk Mireki, umumi efkârm doğru yol dan şuşmıyacağına şüphesi olmadı- ğunı söylerken, beride, nutuk irat ettiği salonun yakınlarında, büyük memurlar öldürülüyordu. Baltık eya» letlerimizdeki Leton ve Estonyâh giftçiler, bir program altında, ezeli baş belâlârı olan Alman baronlarını ortadan kaldırırken, seçme askerli bir hassa alayı, o baronları istemi- yerek himaye etmeğe mecbur olü- yordu. Her vilâyette polis, ace içinde idi. Dört taraftan istimdat sesleri geli- yor; hassa ordusunun ye kazakların yardımı isteniyordu. Birçok valiler, ihtilâlciler | tarafından öldürüldü; bunların oralara tayin emirleri, za- ten idam hükmü mahiyetindeydi. Teodor Ruzveltin dostane tavassutu ile imzalanan müsaleha ile yeni ve çok berbat bir mesele meydana çık- &: Ordumuzu bütün mühendisleri, ameleleri grev ilân etmiş olan Si- berya arkası şimendiferile naklet- mek. z Çar, 6 ağustos 1905 te, ancak is- tişari bir reyi olan bir nevi meb'utan meclisini davet eden bir beyannam< imza etti. Bu yarım tedbir, ihtilâlci- lerin cüretini arttırdı. Harp bitince yeni bir torpito fi- losu teşkilinde İstical beyhude bir gayretti. Öyle iken, Çar, bu vazife yi de üstüme yükletti; bu iş, iane ile yapılacaktı. Ay-Todora gittim. Bu- rada kendi parkımda, geçen yaz, ne- kahet devrinde olan zabitlere mah- sus bir hastane inşa ettirmişim; çok iyi işe yarıyordu; yasık ki ihtilâl, rım yarıma bu sevgili kö- şesine kadar uzanmıştı. Bizi muha- faza etmek için, Sivastopoldan bir bölük asker geldi. Etrafımırdaki bü- yüklerin yüzleri kederli idi; çocuk- larda neşe nama bir şey kalma- mıştı. Bir grev, Sivastopol ile irtiba- posta da işliyemez bir hale geldi. Dnüyadan habersiz kai dım. Gecelerimi Ay-Todor fenerinin yanmda bir kanapede geçirerek. ak- İımda yeni hareket plânları kuruyor- dm. (Arkası var) ELİ azl “akan all.