21 Ekim 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

GG 21.10.935 İngiltere'de Genel Seçim sağa rede 22 Mirai anacak olan parlâment; eri iş başında bulunan ve “Ulusal © Birlik” adımı taşıyan şimdiki kabi- Be hakikatte muhafazakâr partisi» »in hükümetidir. i “ine İığı altinda bulunan kabine ilk teş- kil edildiği xaman şu» dayanıyordu: 1 — Seçimde kahir bir ekseriyet zanan Muhafazakâr pe 2 — Sir Herbert Samuel'in kanlığı altındaki resmi Liberal Pari â m Yı iğimiz üç zümre a akarı Ya we listeki ekseriyeti o kadar kahir idi ki, bunların yardımından > ni kalarak yalnız bir muhafazakâr Partisi hükümeti de kurabilirdi. Ancak munfahzakârlar bunu ya- Hükümet ilk teşkil edildiği z- muhafazakârlârda! mevkii muhafazakâr partinin lide- Ti olan Baldvine" terkedince, İngi- liz kabinesi artık her manada bir muhafazakâr partisi olmuştu. Şimdi hâlâ ulusal birlik adını ta an hükümet, seçimi yenilemeğe vermiştir. Bu kararm bu ara- lik verilme: Funlardır: : 1 — Hükümet bu aralık Ulus lar Kurumunu takviye siyasasını takip etmektedir. Bu siyasa hükü- mete muhalif olan işçi partisi tara- fından tasvip edilmiştir. İşçi patti- e amil olan sebepler si İtal, karşı müeyyidelerin tatbikine o kadar taraftar olmuştur ki. bu noktai nazarı kabul 2 — İkinci bir sebep, kabinenin, muhafazakâr parti arasında şimdiye kadar hükümet zümresine muhalefet etmekte olan müfrit zümrenin de siyasasını terviç etme- » karar vermesidir. Bu zümre şim- diye kadar İngilterenin silâ — için çalışmakta idi. Şim- ” politika #örülmüştür. İşte bu sebepler dola: “imi Hükümeti, Yeiledir ki, Ingi bü Buenes-Aireste bir Italyan gazeteci Tevkif edildi Buenos-Aires, 20. A.A, — İtalya etesinin direktörü, gazeteci Fel Testena dün tevkif edilerek, polis MareşalFranchetD.Esperetin bir diyevi Habeşler Modern Bir Ordu içinde Tehlikelidirler Paris, 20 (A.A.) — Frassız sendika odalarının vermiş olduk- ları bir şölende söz söyleyen Mareşal Franchet d'Esperet, k beden uluslardan biri veya, öteki hakkında tarafgirlik etmediği. »ni Göylemekle beraber İtakyan ordusunun geniş ölçüde süel ha- reketler neticesinde, en sonunda galip geleceğine inandığını ifa- de etmiştir. Dağlık bölgeler ve malarya kaynağı olan bataklık vadilerde kazandığı büyük tecrübe ile, Makedonya Balkanları- nın aşılmaz dağlarmda ve Vardarın gayri sıhhi ovsında harbet. miş olan Mareşal, Habeşistandaki savaş şartlarının güzel bir tablosunu yapmıştır. Bu münasebetle 1896 İtalyanların Adua hezimetinden bahsederek bunun 5 - 10 dan biri silindiğini söyle miştir. Mareşalin dediğine göre Habeşistanm silâtıları, ademi merkeziyet usulü ile idare edilen ve bugünkü günde savaş mey danlarına hâkim olan otomatik silâhların nasıl kullanılacağını bilmeyen bu imparatorlukta henüz iptidai bir haldedir. , Habeş askerlerinin sücl tedbirleri de pek inkişaf etmiş değil. dir. Ancak Mareşalin derliğine göre en ufak arizalarma varın. caya kadar tanıdıkları kendi ülkelerinde Habeşler en modern bir ordu için dahi tehlikeli olabilirler. Atlas denizinde Şiddetli fırtınalar Londra,20. A.A. — Atlas idenizile, Manş denizinde ve Kuzey denirinde- ki bütün kıyılarda çok zorlu bir fır. tna hüküm sürüyor. Dün akşam, fırtma yüzünden üç kişinin öldüğü, birçok iimselerin de yaralandığı bildiriliyardu. İs- linda adasının 900 kilometre açık. larında fırtınaya tutulan Verdulia va puru telsizle imdad dilemiş ve tayfa vu terketmeğe mecbur kalmıştır. adr o Finlandiya vapuru yakinlerinde kayalara çarpmış isede, çindekiler kurtarılmış kanalında tehlikeli bir 2 Hayland vapuru Korner açıkla rında uskurunu kaybetmiş ve gemi. yi yedemek mecburiyeti hâsıl olmuş- tur. Birçok yerlerde uçak servisleri ya- pılamamaktadır.. İngiltere'nin Ku- zeyinde ve İskoçyada telefon mu- baberatr kesilmiştir. tar. İngar adir Norveç vapuru Mersey vaziyettedir. Oceanya vapurunda 6 kişi öldü Roma, 20. A.A. — Loit Triyesti. no vaplr Sotyetesinin — genel direk. törlüğü, dün, İskenderiye limanında bulunduğu sırada (tutuşan Ausonia vapurunun yanması hakkında ver. miş olduğu bir tebliğde, gemi ml. rettebatının yangını söndürmek hu- #usunda İngiliz harp gemileri, liman memurları ve etfaiye heyetleriyle bir İikte arkadaşlık duygularını fedakâr. ık mertebesine kadar o çıkardığını bildirmektedir. Altı kişi yeğitcesine ölmüş yedi kişi de yaralanmıştır. Yunanistanda yeni bir parti mi? - Atina, 20 (Ozel) — Bazı gazeteler Başbakan Kondilis ile muavini Teo- isin kabineye müzahir olan say » lavlardan “Ulusal birlik” adında bir parti kurmakta olduklarını yazmışlar ise de böyle bir partinin kurulmasma benüz vakit gelmemiş olduğunu alâ- kadarlar beyan etmektedirler, Ras Gugsa Halkı italyaya iltihaka teşvik ediyor İtalyanlar Siyasal Görüşmelerin neticesini bekliyorlar Paris.Soir'ın Roma aytarı bildiri. yor: Eritre umumi karargâhımda bulu» nan İtalyan gazeteleri aytarlarınn verdikleri habere göre Ras Gugsa ile beraber teslim olan Habeş asker. lerinin miktarı 1.500 kadardır. Gugsa'nın Gazetta del Popolo'nun sytarma verdiği babere göre asker- lerinden daha 1.500 kişi silâhlarile beraber yakında İtalyanlar tarafına geçeceklerdir. Gugsa ile berâber gelen askerler» den bir kısmı modern tüfekler ve ye» di mitralyözle mücehhez bulunuyor- lardı. Gugsa Italyan ordusunun kuv- veti ve ailâhlarının mükemmeliyeti hakkındaki hayretini itade etmiştir. Kendisi ötede, İtalyanlar hak- kında” dostluk (hisleri beslediğinden imparator bei nefret etmek. te olduğunu ve İtalyaya kaçmasın. dan kolktulduğundan ötedenberi ne- garet altında bulundurulduğunu söy- lemiştir. Kendisini en ziyade nezaret altında bulunduranlardan biri de Ras Seyum idi. Ras Seyum Gugsa'nın as- kerlerinin ayaklanmasına mâni ol. mak için 30'bin kişi ile Makalle üze- rine yürümeğe karar vermişti. Işte bu sebeple Gugsa daha evvel davra» narak kendisine sadık olanı askerlerle beraber şehri terketmiştir. Gugsa ev- veli Adigrat'a hareket etmiş ve ora» ya 21 saatte 110 kilometre yol yürü. mek suretile varabilmiştir. Bu askerler Kalyan ileri karakol larma müracaat ettikleri zaman kıt- anın başında İtalyan bayrağı bulunu- yordu. Gugsa burada İtalyanlara hizmet etmek istediğini söylemiştir. Umumi karargâha gelen raporlara nazaran memleketlerini bundan elli sene evvel Habeşliler tarafından zapt ve zulme uğrıyan Tigre ahalisi, İtal ya lehine olmak üzere ayaklanmağı tasarlamışlardır. Bunlar Habeş #ul- münden ve sefalet ve esaret halinde bulunduklarından şikâyet etmektedir- ler, Anlaşıldığına göre bunlar Ttal yanları bir kurtarıcı olarak karşıla mak için ilerlemesini beklemektedir- ler, İtalya ise bu isyandan şimdiden istifade etmek istediğinden bunun si- yasal ve süel bir hareketle hazırlan- . Gugsa'nın alyanlar tarafıma geç- mesi üzerine, Habeşistanın muhtelif yerlerine memurlar gönderilmiştir. Bunlar İleri gelenleri ve hilkümet er. kânın: Italyânlara iltihaka davet eden birtakım beyannameler dağıtacaklar. dar. Işte bu manevraların neticesini beklemek için süel hareketler durdu. rulmuştur. Eritre cepbesinde bir müddet için mühim hiçbir hareket beklenilmemektedir. Makale yolu ta, mamen açık olmakla beraber İtal, yanlar hatlarını takviye ile meşgul olacaklardır. Diğer taraftan ötede beride söyle. nen sözlere göre bu tevakkuf devre. si esnasında #yni zamanda barış mü. zakerelerine girişmek için zemini yoklama kabilinden gizli teşebbüsler. de bulunulacaktır. Şurası mulfük. kaktır ki, dahili finarisal durumun vahameti ve zecri tedbirlerin abluka- ya varması tehdidi karşısında Tigre- nin İtalyan tarafa geçmesinden sonra die edecekleri sole asiye e müzaker, rişmek içi deh e İya için İşte bu sebeple harbin son ve kati safhasına girişmezden evvel, yeniden konuşmalara başlanmak Üzere Paris- te ve Londrada yeni bir teşebbüs ya- pılacağı ümit edilmektedir. General Eria Garibaldi'nin Londra seyahati, bu noktadan siyasal bir ehemmiyeti haizdir. Saylav ve Mussolini'nin mu- temedi ve büyük Garibaldi'nin ahfa- dından olan General Garibaldi, mem- leketin tarihi için müşkül olan bu za- manlarda, Ingiltere Hükümeti ve ei- kârı umumiyesi üzerinde faydalı hâ- reketlerde bulunmak için lâzımgelen ae gelen haberlere göre Italyanın eb ik Gaz ve O- vi e! , ii. iyetini elde etmekten ——— Meksikada 36 Papaz tevkif edildi Meksiko, 20.A.A. — Guadalajara polisi, Jalisko bölgesinde k şıkarmağa çalışmaktan suçlu 36 pa- pas tevkil etmiştir. Polis ayni za- manda birçok silâh, cephane ve ev. rak ele geçirmiştir. TAN Macar Kabinesinde ihtilâf mı? Budapeşte, 20 (Ozel) — Dış işler Bakanı de Kanya'nın istifa edeceğine dair olan şaylılar gittikçe kuvvet bul maktadır. Bu şayialar Cencvrede U - Yuslar Sosyetesinin ilk toplantıları başlar başlamaz çıkmıştı. Malöm ol- duğu üzere Macaristan burada mil - etlerin ekseriyetine iştirak etmemiş- ti. Bugün elde edilen malümata göre de Kanya dış siyasa hakkında Başba- kan Goemboes ile anlaşımamaktadır. Bu anlaşamamazlık Italya hakkında tatbik edilecek zecri tedbirlerin kabu lü esnasında bir kat daha artmıştır. Macsr hükümeti, bu hususta alacağı karar hakkında mütereddit bir durum da idi. De Kanya Avusturya gibi ha- yeket etmek kararında idi. Başbakan, hükümet naibi Hoty'ye ve De Kanya ya danışmadan Cenevredeki Macar murahhas heyetine doğrudan doğru- ya talimat vermiştir. Eğer De Kan- yanın istifası tahakkuk edecek olursa yerine General Tanczos yahut İç Ba kanı bulunan Kozma getirilecektir, Arnavutluğun Dış siyasası Tiran, 20 (Ozel) — Arnavutluk pârlâmentosu yeniden toplantılarına başladı. Celse açılır açılmaz Başbakan Panvili Evangeli yanında Dış Bakanı Cafer Vila bulunduğu halde Kral Zo- gonun söylevini okumuştur. Bu söy- levde Italyanın komşu ve diğer dev- letlerle münasebatının dostane oldu- ğu ve bilhassa büyük müttefik Italya ile olan münasebatın pek samimi ol- duğu ve Arnavutluk hükümetinin it tifak muahedesine dayanarak, iki mem leket münasebatına daha müsait bir cereyan vermek için çalıştığı beyan edilmektedir. Arnavutluk Uluslar sos yetesinin dalma sadık bir üyesi ola- rak kalacaktır. Fakat Arnavutluk bü- 'kümeti ile İtalya arasında mevcut mü nasebetleri nazarı dikkate alarak U- luslar Sosyetesi asamblesinde Italya aleyhine almacak (tedbirlere iştirak etmemiştir. Söylevde iç siyasadan bah sedilirken dünya buhranının devam etmesine rağmen, hükümetçe alınan tedbirler sayesinde ekonomik ve fi - nansal durumlarda günden güne his sedilir derecede bir iyilik görülmek- te olduğu beyan edilmektedir. Çekoslovakya Silâhlanıyor Prağ, 20 (Ozel) — Ulusal müda- faa bakanı Machnik hükümetin süel projesi hakkında, parlâmentonun sü- el işler komisyonunda şu izahatı ver- miştir: — Bugünkü arsrulural durum o kadar ciddidir ki yakırida kanun ba- line getirilecek olan birçok müdafaa beri almak mecburiyetinde kak Bakan, hükümetin endüstri sefer - berliği ve mekteplerde mecburi süel hazırlıklar hakkında birer kanun pro jesi yapıldığını söylemiştir. Bundan başka muvazzaf sühayların o mikdarr | artırılacaktır. Ayni zamanda daha ba £: projelerin, bu meyanda süvari â « layların mikdarınm arttırılması, tay- yare maİzemesinin ıslahı ve piyade kıt'alarının tayyarelere karşı tertibat ile teçhiz edilmesi ve ordunun alelü- müm makineleştirilmesi hakkında ba #1 projeler tetkik edilmektedir. Ba - kan bundan sonra, daimi istihkâmlar Meselesi hakkında tetkikatn bitiril- diğini Sovyet Rusya ile Çekoslovakya arasındaki sücl münasebetlerden bahs ederken, son yapılan Sovyet manev- ralarında görlülen şeylerden anlağıldı İma göre Sovyet ordusunuh dünya- Bin en mükemmel orduları meyanın- da bir yer tuttuğunu söylemiştir. Almanya harp Akademisi açıldı Berlin, 20 (Ozel) — Berlinde “PP sokağında bulunan Harp Aka demisinin açılış töreni, süe) tezahür- lere vesile olmuştur. Törene başkan- lk eden Hitlerin yanında SU Baka marin Von Blomberg ve General Tİng bulunuyordu, Harp Akademi kumandanı General Tire Ge pel Kurmay Başkanı General Peck, sonra Sü Bakanı General BlomberY tarafından söylevler verilmiştir. Bu söylevlerde, Almanyaya silâhlanmak serbestisini vermiş olan 16 Mart 935 kararı anılmış ve ordunun 1 kendisine borçlu bulun duğu Hitlere dalma sadık kalacağını beyan edilmiştir. Yunan parlâmentosu- Atina, 20 (Ozel) — Kondilisin güya parlâmentonun onu kıral tara» fından tayin edilecek 60 saylavdan İ- baret bulunmasmı istemekte olduğu hakkında çıkarılan yayıntıyı Başba - kan kesin olarak yalanlamıştır, No.10.. Çeviren: M, Rasim ÖZGEN Çar Tam Su Katılmamış Bir Şarklı Ve Gene Katışıksız Bir Bizanslıd a ei Rus - Japon harbi esnasında ihtilâlcilerin Sibiryaya gönderilmeleri Itiraf etmek lâzımdır ki Fransadan iki buçuk milyar frank gibi pek mü- i him bir istikraz yaptı; fakat ihtilâl fa aliyeti de, onun İdaresi zamanında, kıl almıyacak bir derecede arttı; hat- tâ rejimi tehdit edecek bir bal aldı. 8 Temuz 1906 da Stolipin Başvekil oldu. Bu yirminci asır Rusyasımın kı- zil tehlikenin büyük şehirlerde kmst- bp kaldığı zamanlardakinden daha başka usullerle idare edilmesi lüzu - munu anlayan mühim ve hakiki zekâ- lı bir adam idi, İmparatorluğun ni - zam ve sükünunu tesis etti ve sana- yiin inkişafma geniş bir cereyan ver- di. Stolipin, İmparatorun cenubu gar bi seyahatinde, ziyaret şerefine veri» len bir tiyatro müsameresinde Kiyef- de 14 Eyidl 1911 de Bogrof namında genç bir avukat tarafından öldürüldü. Tahkikat esnasında, Bogrof, sara - yın gizli polis idaresine dahil olduğu balde merkezi Pariste bulunan tethiş- çiler teşkilâtına da mensup olduğunu itiraf etti, Onun, tiyatroda, imparator sileşinin İocasının tam yanıbaşındaki locada bulunması, “Çarın şahsiyetini muhafaza” vazifesile göngerilmiş ol. masından ileri geliyordu. Ikinci Nikola, bir defa daha eski âralare döndü ve Stolipinin yerine hür mete şayan bir bürokratı davet etti. TI inci ve III üncü Aleksandrların, Avusturyaya karşı Balkanları himaye etmek esas prensipleri olduğuna İsti- nat edilerek 1914 de on beş milyon ai İesiz köylü rahat alındı. “Tarihi an'anelerine sadık olan dev letimiz, Slâv kardeşlerinin talihine karşı seyirci kalamaz... li 1 Ağustos 1914 de Çarm neşrettiği beyannamenin bu ilik kelimeleri, Sine ta evlâtlık gayreti çarmılımda sadık bir pi vasiyetnamesi gibi bir mânada idi. ü Niki Kaysere hiyanet ediyor Ikinci Nikolanın güzelliği inkâr edi lemez; Avru en cazibeli adamı olduğuna ihtimal verenlerdenim. Tab' ân reybi olan devlet adamları bu ne- zaket ve iltifat siperi arkasında istih- za saklandığını zannediyorlardı. Vit, 1906 da vükelâ heyeti reisliği vazifesini kaybettiği zaman şöyle söy Kiyordü: ii bir şarklı, su katılmamış bir Bizanslıdır. Tam iki saat, elimiz. de saat, konuştuk. Beni kucakladı; bana dünyanın en yüksek muvaffakı- yetini temenni etti, Masamın üstünde tahriri izinnamemi bulmak için pek sevinçli bir halde evime döndüm. İmparator Giyom'da, 1914 - 1915 de Rus orduları Başkumandanı olan Grandük Nikola da Vit'in sözleri al. tma imazlarını atabilirler, Her İkisi de Çarın nezaketini nihayete kadar istiş- mar etmeye yeltenmişlerdi ve her iki- si de neticede yalnız acı ve hüsran ile karşılaştılar. Ikinci Nikola 11 Temmuz 1905 de, Alman İmparatorunu, Fenlandiyada Bjcerkde demirlemiş olan hususi yatı kutüp yıldızında öğle yemeğine davet etmişti. Amcazade Villi bunu hem ziyaret hem ticaret şekline sokmak ig- tedi ve cebinde mufassal bir Rus » Al. iman ittifak projesi getirdi. Çar, bu sansar kapanı vesi daha bakmaz ürktü, a Kayser hemen söze başlıyarak: — Benim fikrime kalırsa bu, güzel bir iştir, Niki; bundan pek çok fayda. lar doğacaktır. Yalnız memleketimize değil, dünyanın bütün geri kalanı kıs. mind. Çar nezaketle tasdik etti; 3 — Hakikaten pek güzel bir tasav- vur, — Niki, onu imza eder misin?. — Belki. Onu bana bırakınız. Onu hariciye nazırıma göstermek icabe - der. Kayser: Bak Niki, Diye başladı. Çar başını eğdi. Am- Ca zade Villinin natıkası, bütün dün- yaca müsait bir hükümle karşılanma masına rağmen, meşhur idi. İkinci Nikola mevzuu değiştirmiye boşuna uğraştı. Potsdam'ın genç hatibi öyle enfes bir hitabe irat etti ki, muhatabı iki şıktan birini tercih etmek çaresiz- Uği içinde kaldı: Ya fikrini açık söyliyecek yahut kâğıdı imza edece! Burada ğa nezaketi, babasım tak- Tie galip geldi. Ve bir kalem yaka» ladr. Kayser, sevinçle bağırdı: — Ne alâ.. Ne alâ Niki! Yalnır daha bir ihtiyaç var ve ve şeklini yit edecek? Gemide nazırlarından biri var mı? — İcap eden şeyi yapmasını, ya - rın, hariciye nazırım Kont Lamsdorf dan ii iie ei ene gelirken bahri ye harırın amiral Birilefe tesadü! ettiğimi zannediyorum. — Evet, o gemidedir; fakat Kont Lâmsdorf'un imzasını almak bence müraccahtır. Kayser, yöniden hatip- Hiğe başladı ve amiral Birilef'de ka- bineye çağınldı. İkinci Nikola Çars- koye-Selo'ya döner dönmez bu bir denbire meydana çıkan o muahedevi fesh etmek kararında olduğu için ve sikanın muhteviyatından nazırları - nın haberleri olmasını istemiyordu. Çar kızar; — Amiral Birilefi Dedi, bana iti- madınız var mı? p — Haşmetmaapları bilirler ki ben tahta ve Rusyaya karşı elimden geleni yapmıya her zaman hâztrım. lâl Bana bir kâğıt imza etmek ister misiniz? Fakat okuma - manızı tercih ediyorum: bu hususta kendime göre bazı sebepler bunu icab ettiriyor, i Amiral lef selâmladı ve Bjoerk muahedesini imzaladı. Tam sırasın» da, Berline hususi bir mektup gön- derildi ve Fransa ile evvelce âkdedil- miş olan muahede dururken Rusya- nın Almanya ile böyle bir anlaşmaya girmesinin imkânsız olduğu kat'i ol- duğu bir lisanla bildirildi. İmparator Giyom, Rus imparatoru nun hiyaneti hakkında Allah; şahit tuttu ve artık ona İnanmamaya yem'n etti. Eğer, geçen dokuz senelik acı - lar olmasaydı, hiç şüpbesiz, iki amca zade arasında yapılacak temmuz 914 te telgraf muhaberesile harbin önü alınabilirdi. Gran-Dük Nikolanın azli de dik- kate almacak bir hâ ir. Çar, Lüdendorf ve Makenzen'in askeri dehaları önünde Amca Nikolanın »- matör bilgilerinin işe yarıyamıyaca - Gini bildiği için, bidayette, onu Rus orduları başkumandanlığına tayin «* mek istemişti. 1915 senesi zarfmda Rus ordularının ricati başkumandın ığın hatalarının neticesi idi ve bu hal başkurandanlıkta de; icabet» tiriyordu; çünkü on beş milyon Rus ea sarsılan, manevi kuvvetini yerine getirmek meselesi meydanda idi, İkinci Nikola, mağrur amcası şerefi kırılmadan iş başından çi si için mülâyim hal şekilleri ima e;. ti; fakat o bu İmaları anlamaz görü, dü ve Çarm nezaketini bir defa day, keyfine uydurmıya yeltendi. rkası var