13 Ağustos 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

m —— SON FIABERFe 13-8-935 mm — FRANSADAKİ HADİSELER Paristen gelen haberler, Fransa - Bn birçok Jimanlarında işçilerin grev yaptıklarını (o bildirmektedir. Zabrta kuvvetlerile grevciler arasın daki çarpışmalarda her iki tarafın da telefat verdiği ilâve edilmekte - | dir, Memurlar tarafından Patis sokak Tarımda yapılan nümayişlerden son- | #4 gelen bu liman işçilerinin grevi, al hükümetinin frangı kurtar - mak yolundaki teşebbüslerine karşı Protesto için yeprİmaktadır. Fransız parlimentosu, Flândin ve Bowisson hükümetlerimi devirdik - | ten sonra Lava) hükümetine frangı urtazmmak için icabeden tedbireri almak etkisini vererek Sonbahara ka dar çalışmasını tatil etti. Laval bu etkilere dayanarak 17 temmuzda yir Mi dokuz emirname peşretti. Bu e » Mirnameler üç kısımdır: ,, 1 Birinci kısmı ile bütçeyi denk getirmek için memur maaşla « #ında tasarrnıf yapılıyor. ? — İkinci bir kısrm ile bazı ver - Biler artırılıyor, 3 — Uçüncü bir kısım emirname « ile de maaş ve ücretlerden yapı » tenzilâta tekabül etmek Üzere razi, elektrik, ekmek fiatları, ie im üzerinde tenzilit yapılıyor » Bu emirnsmeler üzerine Paris 50- ında memurlar nümayiş yap Mya başladılar. Bumunla beraber, *mirrameler umumi heyetleri itiba. Jile fena bir kabul görmedi. Ancak Bütün bu redbirlerin muvaffak ol - ve uyanan memnuniyetsizlik - İerin ortadan kalkması için hayat Masrefının da ucuzlaması lâsrmdi. Lava) Cenevreden geri döndük - İen sonra hayatı ucurlatmak için ye Mi bir seri emirnameler daha çıkar Miştir. Fakat maaş ve ücretlerin in dirilmesini protesto için Pariste ryan nümayişler Fransanın her tarafına yayılmıştır. Fransız hükü » Metinin karşılaştığı zorluk şudur ki, demokratik bir ülke İtalya'da olduğu gi- hayatı ucuzlatmak Jay bir iş değildi. Fransada top * tan esva fiatları son Üç yıl içinde #halde perakende" dintinrdaii tenez - Jül ancak yüzde yödidir. Buz da teş- litszlığı gösterir. Hükümetin fran #İ kurtarmak için aldığı tedbirlerin Muvaffakiyeti, hayatı ucuz atmak içingiriştiği te. #ebbüsün muvaffakiyetine bağlı » Şir. Eğer hayat ucurlamıyacak © - ra, bugün uyanan ve gittikçe, ka- baracak olen memnuniyetsizlik dal Salar karşısında Fransız hükümeti *&il, Fransadaki rejim bile tehlike Ye düşebilir. — sx Nasyonal sosyalist liğin yıl dönümü yy Rötenhelim, 12 A.A. — Hitler, A*yonal Sosyalist partisi mahalli İtdunun 15 inci yıldönümünü kut. ilmek üzere gelen, (eski muhafız *) a verdiği söylevde: cap İşmanlarımız. istiyorlarsa mü- içi le ederiz. Fakat onları, 15 sene teş mücadele fikrinden vaz geçire Şekilde ezeceğiz... Mitler, şu sözleri ilâve etmiştir; May, bim teşkil edildiği za » dag” ona karşı bir kişi idik. Bun» ve 15 yri evel, elimde yalnız irade imanım vardı. Bugün Nasyonal iş, Yalizm, Almanya demektir. Bu eng Arının yardımı olmasa, gerçek gili mi idi? Almanya'yı harap Bağı * olanlar, tanrmın yardıma Ükş olduklarını söyliyebilirler mi? Yad ridanberi, Almanya'nın, dün » Yeni bir durum sahibi olduğun Yaba işe süphe edemez. Fertleri, deyi nc: iradelere boyun eğen bir “ite sosyal saadet olamaz. Sa - u hâ barışa, bütün söy - den ziyade yardım yasasında $ Yapllasak tadilât hi 12 (A.A) — Eski Cümur- Hoover, şu diyevde bulunmuş ba Köteveit iğarenl, ana yasayı, dal Tüngiktidarn temerküz etiirilmesi yo İükümekiştirmek isteğini gösteriyor. Hitlikye etin, ana yasada ne gibi deği kongre” Yapmak niyetinde olduğunu, igığr enin tatilinden evvel, bilmek 2 ye Bakkıdır.. tondaki cümuriyet ve de - İN iggt Sevenleri, bu diyevi, Hoover Co da cümurbaşkanlığına aday “re Sİ) gözterilmesini sağlamak ü- Yorlar. Afaştırma şeklinde tefsir edi- R i Meyaj€Yelt'in. kongrenin tatilinden 4 yasada tadilit teklifinde bu Muhtemel değildir. JAPONYADA BiR CiNAYET - Süel işler Genel Direktörü muavini tarafından vuruldu Tokio, 12 A.A. — Süel işler genel direktörü Nagata, SU Bakanlığında ki bürosunda, muavini tarafından biçakla yaralanmıştır. Nagata'nın durumu çok tehlikeli- dir, Bu haber, Tekio'da büyük bir he- | yecan uyandırmıştır. Çünkü Naga - rdunun yönetim şefi Bakanı Hayaşi'nin siy, siddetle yanat (taraftar) bir asker » di. Hayaşi'nin, ordunun bazı kısım - larındaki ve ifrat derecede Nasyo - nalizm duygularımı hoş görmediği malâmdur Hayaşi, Mançuri'de ve Kuzey Çin de bağsız bir harekete sebep olan bu temayülü kontrol altına alma - ğa karar verdiğini söylemiştir. Nagata ile muavini arasında ge - çen şiddetli bir atışma sonunda, mu- avinin kılıcmı çekip Karşısındakini yaraladığı anlaşılmıştır. Nagata öldü Tokio, 12 A.A Nagata ölmüş - tür, Sulkast sırasında e Nagata'nın odasında bulunan ve hâdisenin önü ne geçmek İstiyen Tokio jandarma kuvvetleri şefi Hideo Nimi ağır ya ralanımıştır. Mütecavizin Nagata'yı kılıçla vur duğu teyit edilmektedir, Neden vuruldu Tokyo, 12 A.A, — Nagata'nın 8) dürülmesinin kendisinin takip etmiş olduğu siyasanın doğurduğu anlaş - mazlıklar sonucu olması İhtimal da- hilinde görülmektedir , Japonyada Su Baskını Tokio, 12 (A.A.) — Örta Japonyada 24 saat süren çok şiddet. li yağmurlardan sonra, ciddi su basmaları olmuştur, 20 ölü, 30 ağır yaralı vardır. Ösaka'da tahminen 60,000, Kyotto'da 10,000 ev sular altında kalmıştır. Zarar, birkaç milyon yen tahmin edil. mektedir, Çok Sür'atli Bir Lokomotif Paris, 12 (A.A.) — Paris - Havr demiryolu üzerinde yeni tip- te bir lokomotif işletilmiştir. Bu suretle otomobildeki aerodina- mik prensiplerin buharla hareket eden İokomotiflerde tatbikı ilk defa olarak tecrübe edilmiştir. Demiryolu ile otomobil ara- sındaki kuvvetli rekabet büyük demiryolu sosyetelerini, Parisi önemli Fransız teçim ve endüstri merkezlerine bağlayan çok süratli ve çok konforlu özel trenler işletmek zorunda bırakmış- tır. Bu trenler sayesinde iş adamlar, ayni günde iş merkezleri- ne gidip gelmek imkânını elde edeceklerdir. 'Trenlere azami çabukluğu vermek için yapılan araştırmalar, küllerle karşılaşımaktadır, YUNANISTANDA REJiM Münakaşalar Hâlâ Şiddetle Sürüp ciddi teknik müş. işi Gidiyor Atina, IZ A.A, — Atina ajansı teb İ berlerle doludur. Hattâ bir Venize « liğ etmiştir: Bütün sıyasal çevrenler, Venize - Josçu Patris gazetesi hâdisesinden ötürü teessüf etmekte ve fakat son zamanlarda Venizeloscu basın tara- fmdan kullanılan tahrikâtçi Tisan, hükümet taraftarlarının. hissiyatını 9 derece yaralamaktadır ki, bunun mukabele bilmisile sebep olmasın - dan esasen korkulduğunu bildirmek ten geri durmamaktadırlar. Bu ga - zeteler, krala ve ailesi azasına karşı şiddetli ve hakaretli savaştan başka, hergün Napoli ve Paristen mart i yanının başlıça suçluları ile mülâ katlar ve muhabereler ve en İnanıl - mıyacak masallar neşretmektedirler. Bu masallar, şimdiki hükümet âza - sına karşr en yanlış telmihler ve kral ve ailesi hakkında da en hayali ha - İma a aa ERİ Anıtlarımızı Korumak için losçu gazete güya Paris'ten aldığı bir haberi neşretmiştir ki, bu haber de, kral Jorj'un Fransa, Yugoslavya ve Romania hükümetleri vasıtasiy - le Venizelos'a müracaat ederek bir | anla, İçin en inanılmıyacak şart» irleri o derece karıştırmakta ve | ia <rjf” e kale lar teklif ettiği bildirilmektedir. Şurası esefle kayda değer ki, bu masallar yabancı aytarlar tarafından toplanarak ciddi ajans ve gazetelere çekilmekte ve bu ajans ve bu gaze- teler de bu kabil şayialar negret - mektedirler, Atina, ajansı, kendi ajans ve gaze- telerinin dikkatlerini çekmek işin vakaların derhal yalanladığı en kü - Şük bir hâdiseyi büyütmek istiyen heyecan hırsları gazetecileri bu ha- reketlerine karşı, büyük ajarisların ve ciddi gazetelerin ihtiyatlı davran malarını dilemektedir . (Baş tarafı 1 incide) bet eden kısımda Valide Saliha çep mesine önem veriliyor. Bu kıymetli eser şimdi çok harap bir halde bu - lanmaktadır. Bu kıymetli anıt'ın üstü yabani otlarla örtülmüş bir hal de bulunmaktadır. Bu harap anıt yeni yapılacak olan Atatürk köprü sünün karşısında bulunmaktadır. Te mizlenecek ve güzel bir şekilde mey dana çıkacak anıtlar başında bu çeş- meler de gelmektedir. Koca Sinanm onarılacak diğer e- serleri de şunlardır: İzmitte! Per - tev Paşa, Ankarada: Cenabi Ahmet Paşa, Konyada: imei Selim, Erzü- istafa Paşa, Kayseri- de: Kurşunlu, Manisada: Muradiye, İspartada: Firdevsi ve Bürhaneddin Paşa camileridir. Bunlar Sinanın A- nadolu ve Rumelide muhitin, iklim ve orada bulunan basit malzemenin şeraitine göre yaratılmış birer şahe» serleridir. İmparator Jüstinyenin sarayı tamir edilecek Kumkapıda eski Bizans eserlerin. den ve o tarzı mimariyi en canlı bir şekilde gösteren imparator Jüstinye- nin bir sarayı vardır. Bu sarayın ba zı yerleri tamire mühtaçtır. Bazı yerleri harap olmuştur, Öğrendiğimize göre, müzeler ida- resi bundan bir müddet evvel, bu €ski Bizans sarayının yıkılmıya yüz tutan yerlerini zamanm tesirlerin - den korumak için bir keşif yaptır « * miş ve tamir bedeli olarak ta 2500 lirayı mütecaviz bi ihti Gel m incaviz bir paraya ihtiyaç Evvelki gün, Sultanahmette Aras- ta sokağında yapılan hafri i eden profesör Baxter'de kendisi tarafından yapılmasına mü- saade İstemiştir. Profesörün teklifi üzerinde mü*- zeler idaresi tetkiklerine başlamış - tir, Arasta sokâğı hafriyatı Sultanahmette, Arasta soka yapılan hafriyat sırasında mu binaların altına düşen eserlerin ku tarılması içi İstimlâk edilecek binalarla bunla- rın keşifnameleri Müzeler idaresin- dedir. Dün toplanacak müzeler direktörünün yüzünden toplanı nüne bırakmıştır, Edirnekapıdaki hafriyat durduruldu Edirnekapıda Kemankeş Mustafa Paşa camiinde hafriyat yapan Al - man arkeoloji enstitüsü profesörle- rinden Şazmanla Müzeler idsresi 4- rasındaki hafriyat mükavelesi müd- deti dün bitmiştir. Mülkaveleye göre, profesör artık burada hafriyata devam edemiyecek tir, Kazım işleri durmuştur. Profe - sör, birkaç güne kadar bulduğu eser ler üzerinde ince tetkiklerine başlı - olan heyet, meşguliyet sını perşembe gü- TAN | BÜYUK ALMAN CASUSU —12 Wilson programının 14 mad- desinde bilhassa şu noktalar tasrih edilmi: Küçük ulusla- rın büyükler gibi istiklâl ve t mamiyeti tanmacaktır. Gizli diplomasi ortadan kaldırılacak- tır, Silâhlar tahdit edilecek, ko- loni meselesi sureti muslihane- de hallolunacak, Belçika tahli- ye edilecek, ayrıca bu devlete tazminat verilecek, Alsas - Lo- İ ren Fransa'ya verilecek, Avus- turya - Macaristan hudutları dahilindeki k ü ç ü k uluslara, müstakil devlet halinde teşek- kül etmek veyahut (İtalya, Ro- manya, Sırbistan) gibi komşu devletlerle birleşmek hususun « da serbest kalmak hakkı verile- cek, büyük bir Polonya yapıla- cak, Osmanlı , İmparatorluğu dahilinde yaşıyan Türk olmu » yan unsurların serbestisi tani- nacaktı. Wilson, Alman Başbakanı - na, sulh ve mütareke hakkında- ki tekliflerini tasrih. etmesini bildirdi. Berlin hükümeti bu on dört şartın esaslarını kabul et- tiğini söyledi. Yalnız bunlarm teferruatı ve tatbikatı hakkında müzakere yapılacaktı. Belçi- ka'yı ve Fransa'yı tamamen tahliyeye amade olan Alman Başbakanı yalnız imparator namma .s öz söylemiyordu. Reichstag'ın ve Alman ulusu - nun ekseriyetine de istinat edi- yordu. Birleşik Amerika başkanı, mütareke şartlarının, İtilâf Devletleri kumandanları tarafından tesbit edileceğini bildirdi. Bu esnada ric'at eden Alman askerleri tarafmdan Ulanire'da ve Dransa'nın çima, linde sivil ahaliye karşı tatbik edilen şiddet politikasının ni- hayet bulmasını istedi ve gayet sarahatle hanedan meselesini mevzuubahis ederek dedi ki; “Sulh yalnız Alman ulusu. nun müdahalesile yapılmalıdır. Şimdiye kadar Aknan ulusunun mukadderatını tayin eden mev- kii iktidar, ortadan kaldırılma. sa bile, hiç olmazsa lâ şey mev- kiine irca edilmelidir.” Diğer taraftan Müttefik Dev- letlerin cephelerinde de mağ- lübiyetler baş göstermi Ş ti. Avusturya 300.000 esir bıra- karak Vinorio Veneto muhare- besinde mağlüp olmuştu. Çe » koslovakya teşekkül etmek üze- re idi, Bütün Avrupa'da büyük bir karışıklık vardı. İtilâf Devlet- leri aralarında O konuştuktan sonra Wilson'un on dört mad - | desi üzerinde sulh müzakerele- rne girişmeği kabul ettiler. Fakat Alman ordusunun yaptığı tahribattan dolayı taz- minat verilmesini şart koşuyor» lard. Denizlerin ser bestisi hakkındaki kaydı ihti - yatla karşılamışlardı. e Çünkü bu, birçok tefsirlere müsaitti. Almanların, mütareke şartlarını öğrenmek için Mareşal Foch'a müracaat etmeleri lâzımdı. Almanyada ihtilal , Alman heyeti İtilâf Devletle. rinin davetine icabet etmek için Berlin'den kalktığı sırada Almanya'da ihtilâl patlak ver - di, Sosyal demokrat partisi 7 Teşrinisanide Başbakana bir ültimatom vererek Kayser Guillaume IL, nin 14 saat zar- fında tahttan feragat etmesini istedi. Ayni gün Hambourg'ta, Kiyel'de bir isyan hareketi baş- ladı. Bu hareket başında tayfa- | | ar, askerler vardı. Vaziyet ga- yet karışıktı. Başbakan ertesi gün istifasını verdi. Daha erte- | si gün de imparator tahtından İeragat etti, İmparatorluğu Prens Max de Bade'ın eline bi- | rakarak büyük oğlu ile beraber Hollanda'ya kaçtı. Almanya Cümhur- HAKiKi ; az | Matmazel “Doktor'un ESRARI Sosyal - Demokratlar Kayser'in 24 Saat içinde Kayser II Gillavme büyük bir karışıklık içinde idi. Prens Max de Bade, başbakan» irk vazifesini, sosyalist meb'us- lardan Ebert'e verdi. İhtilâl ha- reketi kçe büyüyor, bütün Alman devletlerini istilâ edi - yordu. Cümhuriyetçiler, her ta- | ! rafta işçiler ve askerlerle muh- | telit meclisler yapmışlardı. Ih- | tilâl, Almanya'nın işgali altın. | da bulundurduğü memleketler- de kök salmıştı. (Arkası var) istanbu — I Saylavla rının Pa rti üyelerile temasları başladı Istanbul — saylavlarının dünkü nın dileklerini Istanbul saylavları her sene oldu ğu gibi bu sene de mutat temasları. Çatalca, Şile, Si- na başlamışlardır. livri, Yalova kazalarında parti ve halk kütleleri ile temaslar etmiş, hal kın ihtiyaç ve dilekleri dinlen - miştir. Dün de saat 16,5 da Cumuriyet Halk Partisi Eminönü kaza merkezi olan Letafet apartmanında bir top « Jantı Yapılmıştır. Bu toplantıda & lav General Hakkı Şinası, Ziyacd - din, Ali Rıza, Yaşar, Hayrullah, Ba yan Fakihe ve diğer İstanbul say - İavları bulunmuştur toplantısında avukatlar arkadaşları. anlatıyorlar. açmış ve şunları söylemiştir: “Bütün arkadaşlar parti işlerinde samimi bir ilginlik göstermekte oldukları kuşkusuzdur. Buna bina - en bugün burada yurt işlerine halk işletine ait önemli işleri görüşmek | üzere toplandığımızdan her fırka - dâşın serbestçe dileklerini söyleme j lerini dilerim.,, | Bunun üzerine halkın ihtiyaçları görüşülmüş ve dileklerde bulunul - muştur. Bu ihtiyaç dilekleri say'av larımız tarafından not (o edilmiştir. Toplantı 18,5 a kadar devam etmiş- Toplantıyı General Hakkı Şinasi | tir,