24 Nisan 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

e—0 MW 4.005 C. H. Partisinin Frogramı Yurddaşlar Kolaylıkla Mesken sahibi olabilecekler Toprak devrimi esaslar —— — — . ——— Ankara, 23 (£ rimizden - Tclel met yurddaşların bir mesken sa hibi olmaları politikasını takib etmek kararındadır. Bu maksat- la almacak tedbirler cümlesin- den olmak üzere Emlâk ve Ey- 'e k tam Bankasının bundan sonra gcn'—'lctebıle_cektıx. Bu ta: yalnız ikametgâh olarak yapıla- | ran Cümhuriyet Iial!f Parti cak inşaata ipotek mukabili pa- hazırlanmı n yeni Ta vermesi ve irad olmak üzere alması Yaptırılacak apartımanlar üzeri- ne hiç bir muamele yapmaması karar altına alımacaktır. Ancak sermayesile mem lif yerlerinde yeni şubeler aca- rak, faaliyet ve yardım sahasını kuvvetle muhtemeldir, Program, Parti kongresinde 5i lecek mevzuların en e - " | saat üçte Ökonomi Bakanı na - inşa edilmiş bulunan apartıman- larm sahipleri binalarını banka- Ya ipotek etmek suretile para al yetlilerinden biri olacak ve yeni programda yapılacak toprak devrimi hakkında esas- Mak istedikleri zaman banka | lar bulunacaktır. Ankara - izmir Telefonu Ankara, 23 (Hususi muhabitimiz bildiriyor) — Bugün Ankq- Ta - Izmir telefon hattında tecrübelere başlarmıştır. Sesler - zaif geldiğinden konuşmalar şimdilik iyice anlaşılamıyor. alnız An- kara ile Bornova arasında gayet iyi konuşuluyor. İzmirle ( lerin ayarmna calışılıyor. Tecrübeler bir kaç gün zarfıuda bitecek, hat müşterilere acılacaktır. Eti Bankası Kuruiuyor Ankara, 23 (l;!&:yâ'cgu&wq__%iıu_'ldiriyor) — Ekonomi Ba- tea * 5e galaüld iücda aa ” Marlla tü guldür. Bu husustaki proje Bakanlar Hevetine verilmek üzerec.f, Yeni bankanın sermayesi 10 milyon Türk lirasıdır. Bankanım te- tosüs tarzı Sümer Bank vaziyetinde ve sermayesi devletin olacak- tır. Müessese Sümer Bankı, sanayileşme faaliyeti ve ham madrle temini noktasından, tamamlayıcı bir banka vaziyetinde ola- ca'ıtır. Eti, memleketimizde mevcut madenleri işletmeğe başlayıcak, maden fnhardvnt! yapacaktır. Bankanın işleteceği madenlerin ba- şında Ergani bakır madenleri vardır, Fevzi Paşa - Malatya de - m'ryolu yakında lerinin işleti'erek âkmlaşmıem-. Türk Kuşu Üyeleri Topland K Kuşu Üyeleri Toplandı Ankara, 23 (Hususi muhabir'mizden) — Tayyare cemiyeti ge- nel merkezinde Türk kuşu uçucu üyeleri bügün bir toplantı yap - m şlardır. Bu top'antıda mütehassıslar da bulunmuşlardır. Üye - ler mütchassıslarla ta: için Tedbirler Komiığon Bugün Toplanıyor or) — Bugün arsı- mem- ve uğrayabilecek- leri müşkülât: kaldırmak ve mun tazam bir proğram dahilinde teşkilât yapşmak maksadile bü - tün vekâletlerin mümessillerin - den mürekkep bir kemisyon teş kil etmiştir. Kecmisyon, yazın leketimize ti | bunların bi mma müsteşar Kurtoğlu Faik ta rafından söylenecek kısa bir söy levle faaliyete başlayacaktır. Ko misyonun meszisini kolaylaş - tırmak maksadile bir de brosür baz'ırla-mıştır.Bu - da türetl ö n | ehemmiyeti, bircok memleket - |lerde gösterilen kolaylıklar ve temin olunan istiladeler, bizde türistlerin uğradığı müşkülât ve bunların ne suretle kaldırılabi - izah olunmaktadır. der komisyon Âzasına, lâyetlere, bele - diye baskanlıklarına ve gazete - lere dağıtılacaktır. Muhacirİskânıİçin Üç Buçuk Milyon Liralık Tahsisat Konuyor Ankara: 23 (Hususi muhabiri miz bildiriyor) — Ziraat Ban - kasında —hususi bir hesapta | toplanan buğdayı koruma res- mi tahsilâtindan üç buçuk mil - yöon İiFdsura. 1025 mali senesli de bir taralftan varidat würzeci - ne irat, diğer taraftan Bakanlâr Heyetince tesbit olunacak ilmi, zirai ve iktisadi mevzulardan mü tevellit borçlarla bunlara müte- allik hizmetlere ve muhacir iskâ- FErganiye varacağına göre Ergani bakır made: Mersin tarikile ihracat” yapmamız zamanı 5:1; nışmışlardır. Üyeler ikinci toplantılarında Salrşacakları saatleri tesbit edeceklerdir . ANKARA MEKTUBU NÜFUS İç Bakanlığı bir nüfus ka - Hun projesi hazırlamış bulunu - Yor. Devlet Şürasında etüd edil- Mekte olan bu projeyi yakında hükümet Kamutaya verecektir. Uzun senelerin vermiş o.duğu tecrübelerden irtifade edilerek meydana konan bu proje cüm - huriyet kanunları arasında gö- Ze çarpan bir boşluğu doldura- Cak krymet ve ehemmiyettedir. Medeni kanun kabul edilerek tat bikine başlanalı yıllar gectiği lde bugün elde bulunan nülus | tunu Ösmanlı devrinden kal - Ma sakat bir kanundur. Medeni kanun, bundaki hükümlerin ço- ğunu kaldırmış ve bir kısmını da değiştirmiştir. Geriye kalar hü- kümler ise medeni kanunun şah si haller hükümlerine uygun de- ğildir. Bu yüzden medeni - ka - nunumuzla kastedilen bir çok hükümler tatbiksiz - kalmakta - dır, Bu vaziyet karşısında nüfus işlerimizi ana bir kantın olanı me deni kanunun ruhuna uygun bir Şekilde kurma zamanımın geldi - Bi ve hattâ geçtiği kolaylılla anlaşılır. Bizde ço': karısı!: bir hale mel- Mmiş olan nüfus işlerinin esdelr bir tarzda ıslahı ve sistemli bir Çalısmaya bağlanması malcrarli- le hazırlanan yeni pro'e haf;m | Ve memurlara ayrı ayrı vazife- Yyüklemekte ve ceza mücyyi- leri koymaktadır. zira nüfus | Vakalarınt günü sününe takip i- ruhlarımıza işliyen ihmali sö P atıncaya ve ictimat bir disip- meydana gelinceye kadar, Ti EŞLERİ kuvvetli müeyyidelere dayanan ve kuvvetli takipler istiyen bu gibi kanuni hükümlere şiddetle ihtiyaç olduğu muhalkckaktır. Bir taraftan soy, veraset gibi halkın mühim haklarını kayıt ve tes - bit eden ve onlara rezmi bir hüc- cet hazırlayan, diğer taraftan devletin askerlik ve vergi gibi hayati kaynaklarına temel teşkil eden, ayni zamanda memleket- te doğum ve ölüm derecelerini, artım mikdarlarını gösteren ; nüfus işlerini organize etmek i- çin almacak yeni tedbirler ve kurulacak yeni teşkilât hem şah- &i halleri tesbit edecek, yani fert lerin hukuku ile uğraşacak hem de devlete ait diğer nüfus işleri- ni takip eyliyecektir. Yeni nüfus kanunu projesi kanun olduktan sonra, hüküme- tin mücadele çerçevesine gire- cek haşlıca mevzulardan biri de memleketin içerisinde Ttevacını hâlâ muhâafaza eden imam ni hi olacalıtır. Cumhuriyet Tü: yesinde medent kanımu unuta: rak köhne bir alışkanlığı tercih eden yurddarslara veni nüfus ka nunurmun indireceği sille, her hal | de hafif olmayacaktır.— Moc. S. Ankara: 22 Nisan © Antara (Tan) — Dış Bakan- lığı D bi Numan Rifat bu- gün geldi. Öğle üzeri Ekonomi Ba- | kanı Celâl Bayar'ı ziyaret ederek Almanyada imzı verdi. an ticaret mu. — V00 CUT ahedesi hakkında kendisine izahat | bir inkisaf vermiş olduğu anla- | Kurumun özdil sözlüğünde seyyan Getüirmek (H Ankara, 23 (Hususi muhabi- |B BUKREŞTEN SON MEZKTUP?PLAR Gece, İşık, Sofyada iken, en büyük eğ - lencek, soğuj fır altında ona, on beşe düştüğü karlı ak şamlar, Çar Osvoboditel'di kalabalığın içine karışarak aşağı bir yukarı dolaşmak, bir gde, bazı geceler, o a git - mekti. Bulgarların övünebile - cekleri en güzel marifetleri, şüphe yok ki, Balkanlarda sa - yılı olan bu opera evleridir, Kur- nem azabı olduğunu sa mışlar da hem de Makedon- ya komitc! tam karşısma! — “Bi. muşlar, Şairler, musiki için, ru- hun gidasıdır derler. Ruhun gi- dası olup olmadığını bilmiyo - rum ama, Solya operasının, ba- zı peceler, in gibi baş ağrı- larımi dindirdiğini pek iyi ha - tırlıyorum lunca, ortalığa, karanlıkla hera- ber bir boşluk basar ve bu boş - luk, gözlerinizden, ağzmızden, burun deliklerinizden, kulakla - rınızdan tâ içinize sızarak gön- Künüzü bir mezarlık havası için- de boğar.Ucu bucağı görünmez, | * bilinmez bir.cölde yalnız, mâna- sız kalmış gibi, varlığınızın zer- re zerre eridiğini ve sanki ka - ranlığın içinde kaybolup bitti - Binizi duyarsınız. Afrika çölle - rinde, Cariyede, Halepte, Bağ - dar vekâletleri Çi h- sisat olarak ilâvesi için 1935 u- mumi muüvazene kanun proje - sine bir madde konmuştur. Beş Bin Kelime Hazırlandı Özkökten Gelen Kelimeler Ankara: 23 (Hususi muhabıri rimiz bildiriyor) — Osmanlıca- dan türkçeye karşılıklar kıla- vuzunu hazırlayan komisyonun bulduğu kelimelerin sayısı beş bine varmıştır. Bunda R ve S harfleri dahil değildir ki, bu harflere girecek kelimeler üze- rindeki çalışmalar da bitmek ü- zeredir. Türk kökünden geldik- leri için alıkonulmuş olan keli- melerin sayısı şimdiye kadar üç yüzü geçmiştir. Yurddaşlar tarafından komisyona — gön- derilmeğe — başlanan — cevap- lar arasında, az olmakla beraber, bazı iyi — teklif- ler de vardır. Bundan baska e- timoloji kolunun Türk kökün- den geldiğini tetebbü ettiği ba- zi kelimelerin de bu karsılık- larla beraber kılavuz tefrikası- na ek olarak neşir ve ilân e- dilmesi kuvvetle muhtemeldir. Türk köklerinin bulunusunda Pekarski'nin üç bin sayıfalık Ya'tut lügatinden pek cok isti- fade edilmistir. Arapcanın hiç tesiri altında kalmamız olan ve ham madde halinde bulunan datta, İrar. içeril cinde,Efganis- tanda, Buharada, Hintte, her gece, böyle canım çekilir, yalnız Lr kalı talır ve 1ssiz s kaklara, g -rilerinle s/aük timbalar )- nan kara pencerelere baktıkça € lir, dezallı". — bunalırd. a. Halbuli, medeniyetin, yani elelri eklaar n değerli ki- lovatın, insaur ya. can kalın, -u: y dür d sanının Çirdizi büyük metropollerde ise, akşam g23!17 Uluncu, mafazalaa — ıpa- nır ama, insan acılır. Bu saat, sokakların kalaba - lıklaştığı ve gece yaşayışmın başlalığı Lzattir . Dara.. —. bazılirı. ev'.cine giderken, bire oğu sinemalare - yatrolara, revulere, <onüserlere, g ireşilen, cambaz oynatılan yer lere, konferanslara, sergilere da- ğılır, Bükreste ise, gece lokallarına gidenlerin çoğu, yemeklerini o- yun bittikten son.. horhangi bir kahve veya lokantada yemeği sevdikleri için, on ikiden sonra, burada, bu sefer de kahveler, lo- kantalar dolmağa başlar ve an- cak ikiye, üçe doğrudur ki, şehir kabuğunun icine cekilir, yatar. Eskiden gece deyince, gece yarıstından sonrayı, gece yarısın dan sozravı d. bir kabara köşe- cinde, önünde bir kadeh şam - banva i": bir tabak yemiş, her harsir hirlerz astertmmus. hir garhna dive tasarlardım. Hol- Yakut kelimeleri. yunanca. lâ- tince, aranca ve farsra zanne - diten hir cok kelimelerin Türk asimdan nael geldirini göster- mektedir. Bu- kelimelerin va- kutsa as-Iları ile ayniyetlari hil. başma dikteate eavon Pörülmüzs- #ir. Ponlar. retilakların tavinin. da mühim bir ral oynavacaktır. | Frenhlerde (1oli) ve (Praf) ile bi*en bircok ıstılahlar tür'çeleş- | tirilmistir. Osmanlıca ile uzun yıllar bitmesine ihtimal olmı- yan ve sayısı yüz binlere varan ilim ve fen ıstılahları büyük bir tecanüs kadrosu içinde bir iki se | nede tamamlanacaktır. Bu su - retle dil düzeltilme teşebbüsü- nün dile varlık değil, umulmaz şılacaktır. Türk Dili Araştırma Gürültü! Bükreş mart can'rİrğı, sabatlarınm a TaTR Aas YbatakalrFen ” #ntnTmrE EİRARAK FT pt en vava hi tara'a enl vi hosanmaaıdır. FEn vü mmhakkak kil Nevv: Londra gibi, Paris gibi, eibi. Sütres sibi, 0 * v #ökvüzünü kınlırrmızı eden, ya- *i sant ve kanı havava vurac; kadar İmvvarli olan sehi, mzotir -0 Yam- * nüne çıksam, sokağı evim ka - dar aydınlık ve evimden daha Ankarada hümmalı bir. nereye kadar gel zini kalabalık bulacağımı biliyorum. E>ş sahra ortasında, sessiz ve çaresiz bir adam gibi, ne tarafa gideceğimi şaşırmıyacağımdan eminim. Yaşıyan insanın sevdiği ışık ve gürültü, sönmeden, dinme - den sürüp gittiği içindir ki, bu şehir, akşam olunca, dükkânla- rı kapanmış büyük bir çarşıya dö.müyo. - ..san, k.renlik bi- sınca, ruhu çekilmiş kalıplara benzemi| ..: Güneç batıyor diye, hayat hapsedilmivor. — — Ali Naci KARACAN Kayseri Bez Fabrikası . A_nkanı, 23 (Hususi muhabi- Timiz bildiriyor) — Sümer Bank müdürü Nurullah Esat bügün - kü trenle Kayseriye gitti. Ora - da kurulmakta olan bez fabrika- sının vaziyetini tetkik edecek - tir. Kayseri fabrikasının bütün makinaları gelmiş, montaja haş- lanmiştır. Fabrika ağustosta fa- aliyete geçecektir , çalışma yapıyor, İ muhabirimizin ver. diği telefon haberinde okuyunuz ELEK) LÜSYRACININ MEKTUBU *Bay ağabey! Acıyorum size dinim rabbena - Ne güç şey bu yazı azmak yahu! Ben bir. mektup sa elli çıft kundura bo- ha kolay görüyo - m, sizin önünüzde içinde bir rcak bayal! rıyorsunuz. Sonra — Boya şut miz olsun. Eİ daha Eri ... iyorsun, demez mi? kta top'attım atalt ediyorum, şimdiye kadar l'mse bana böyle lâf et » memşt... Hemen vurdum.. Şu çeyreği. Bi » Şi cı daha iyi boyar. De- dim. Onüne patakozu koydum. Iskem'eden kalktım.. Apıştı kale dı... (İnsan sade para kazanma- sını değil para harcamasinı da bilmeli. Değil mi yat) Nasıl var mısın gazeteci ağa- bey! Size ağızlarıma geleni söy- İ pazsınız.. Bizim el e» Her esnafın nasıl yeri Ya bayanlara ne diyelim!.. — Aman az boya sür, çatlamasın!... — Peki madam... Esnafız geçineceğiz. parsın, Yoksa: — Kunduranın derisine acı - yorsun da suratının derisine acı- miıyor müsüun bacım?.. denmez mi?, Diyemeyiz... Erkek ağzına böyle lâf yakışmaz... Ben mektebe giderken rah - metli babam: — Seni mühendis yapacağım! Derdi... Lostracı oldum. Kimin ne olacağını kestiremeyiz. Hele bu devirde.. Biz cahil adamız. O- kumadık ama çok ayak, çok kun dura, çok deri gördük. Seni de uzaktan severim. Nasihatim ol- sun. Eğer günün birinde lostra- cılık edersen sakm tiksinmel! Çünkü insanların en temiz yeri ayaklarıdır. Yalan söylemez, mü railik etmez, para çalmaz, iftira atmaz, cana kıymaz, el etek öp- mez... Ben böylesine hizmet etmeyi, >1 âlemin ağzının kokusunu çek - meye tercih ederim. Sen de öy- le yap. Yalnız bir şeye dikkat et? Siz göz boyamağa alışmışsı - nız, kendi istediğiniz boyayı vu- rursunuz,lostracılıkta bu sök - mez. Ayak göze benzemez... 1- kinci günü uğratırlar adamı, a- çıkta kalırsın! Şimdi acıkta kal- mak ta güç şey. Çünkü ekmet arslanın ağzında... Ne ya- Haydi eyvallah.,, Aslına uygundr B. FELEFK © Ankara (Tan) — Ziraat Ba. kanlığı Yenişehirde yapılan Eko- aomi binasına taşınmaktadır. Ha - ziran başında Ekonemi Baka: da yeni binaya taşınacak ve iki ba» kanlık ayni binada yerleşecekir.