26 Haziran 1939 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 6

No. 24 Halil Paşa Elaltından Yeniçerileri Körüklemiye Başladı Bir Akşam Edirnede Büyük Bir Yangın Olmuştu' Yeniçeriler Çapulculuğa Başlamışlardı Veziri zam; ortada üstüne ahı- nacak hiç bir şey yok imiş gibi ço- cuk padişaha mutaazzimane — şu cevabı verdi: — Padişahım; iradeleriniz birer hakikattir. Fakat; Bizans surlar> Hattâ, bir gün Halli Paşaya gu, iradede bulundu: gün bu çocuk Padişah delice İs - tanbul üzerine yüründü. Veziri âzam yine fırıldaklarına başladı. Ne yapıp yapıp Sultan Muradı tekrar saltanat mevkiine Şına bir felâket getirecekti, Halil Paşa el altından Yeniçeri- Jeri eskist gübi adamları yasıtasile körüklemeğe başladı. Bir gece E- dirnede büyücek bir yangın oldu. Yangın epeyce büyüdü. Etrafı ateş sardı. Birçok evler, hanlar yanmağa başladı. Sultan Mehmed yangınla alâ- ikadar oluyordu. Fakat yangım söndürmeğe memür — Yenliçeriler çapulculuk yapmağa koyolmuş - lardı. Milletin mahı ve mülkü ya- marken bahada ağır olanlarını edblerine dolduruyorlardı. Ahali- den bir çokları Yeniçerilerin bu hallerini önlemek için Veziri âzar a şikâyette bulundular. Nihayet; hâlk Saruca Paşaya #nüracaat ettiler. Saruca Paşa Ve- ziri âzamın ne ayarda bir adam ol- duğunü bildiği için halkın şikâ- yetlerini lisani münasiple anlattı. Ahali gasbolan mallarının iade- #i üzerinde israr ediyorlardı. Şi- kâyetciler bir iki değil, bir çoktu. Sultan Mehmed, maiyetinde bu- dunan adamlarla yangm yerinde dolaşıyordu. Şiköyeteiler Padişa- hi önlediler ve.. Veziri âzama ©- lan şikâyetlerini tazelediler. Sultan Mehmed, Veziri âzamı gağındı. Şu emri verdi: — İbadullahın gasbolan malla- rını iade ettir!. Halil Paşa Padişahın bu irade- Bine kârşı şu yolda mukâbelede bulundu. — Devletlüm. Olan olmuştar... Yeniçeri kullarınız üzerine bu de- vece basit bir iş için yürümek mü- Tesip olmasa gerek... Dedi. Sultan Mahmmecd. sinirlem.. | feveran etti. Ve hiddetle şu ira- dede bulundu: —Lala, riâğya ve ber&yanın malı mülkü emanetullahdır. Bun- lar bize vediatullahtır. Hıristiyan olsun müslüman olsun malları der-| hal tazmin ve iade edilmelidir. Bvvelemirde itsat gerektir. Her kim yedinde mal var isa derhal mağsubu ketmedenleri hemen i- 'dma ediniz... Bir dahi bu yolda şikâyetlere meydan vermeyiniz. Yangından gasbolan eşya hi - ristiyan malı idi. Şikâyeti yapan- lar da huristiyanlardı. Halil Paşa, Padişahın bu iradesini infaz et- mek medburiyetinde idi. Çünkü: padişah fermanı idi. Ufak bir te- reddüt ve ademi itaat kendi katli ile neticelenebilirdi. Zaten, Sul - 'tan Mehmodin bu iradesi kat'i idi, Aya enalını gasbedenlerin katli calz gelmez mi?.. | —— Kazesker, padişahın bu ira- desine cevap vermişti: — Katilleri catadir.. Halil Paşa; Padişahın bu katil fermanını yerine getirmemek için adamları vasıtasile Yeniçeri Or- talarını isyana teşvik etti. Yeni- çeri kazan kakdırmışlar, bağırışı - yorlardı: — Küffar mah helâlımızdır... Makineye Verirken: Sovyetlerle Bir Türlü Uyuşulamıyor Moskova 26 (AA) — B. Willlam Sirang'ın Moskavaya geldiği ta rihten bugüne kadar 12 gün geçmiştir. Bu 12 gün zarfında İngiltere, Fransa ve Sovyet Rusya arasında bir itilâfname akdi için girişilmiş - lan müzakereler fas'lasız surette devam — etmiştir. İngilir ve Fransız mümessilleri, B. Molotof'a Uki muhtelif plân tevdi etmişlerdir. Bu plâm> ların her ikisi de memnuniyete şavan addedilmemiştir. İyi malümat almakta olan mehaffilin istihbarına göre İngiliz ve Pransız setirleri, yeni talimat alacaklar ve pek yakında üçüncü bir| plân tevdi edeceklerdir. “Kuvvete Kuvvetle Müracaat,, Landra 28 (A.A.) — Times gazetesi, başmakalesinde yazıyor: Alman ve İtalyan gazetelerinde pek çok gürültülü meydan oku- malar vardır ve bu hal” İngiliz devlet adamlarının söylemiş oldukları nutuklardaki sakitane itidalini yanlış tefsir etmelerine sebebiyet ver- mektedir. İği> sarahatindeki mükerrer ihtarlar. mesmu olmıyacak olursa, bu hal, ( Mal gasbedenleri hiç bir suretle Padiaşha teslim eylemeyiz... Hı- ristiyan malı için bizi katletmeğe ferman veren Padişahı da isteme- yiz.. İsyan bir gece içinde büyümüş- tü. Bütün Yeniçeri Ortaları alev- lenmişti. Gureba ve Silâhtarfır da Yeniçerilerle beraber ayak - sanmıştı. Sultan Mehmed, yalnız baçına kalmıştı. Etrafında kendisini tu- tan tek bir kişi yoktu. Halil Paşa; biyik altından kıs, kıs gülüyordu. Sultan Mehmed bir acalık is - yana karşı koymak için atına bi- Tüp fsılar üzerine tek başına yü- rümek kararım venmişti. Bu deli- ce bir hareket olurdu. (Devamı var) Evet! Hayır! Belki! (8 inci sayfadan devam) 12 inci yüz yıl İran şalrlerinin Ten ömrün zevklerinden bi an evvel ve mümkün alduğu kadar Şok istifade etmeli değil miyiz? .» ÂŞIKLARA ÖĞÜTLER: 12 ine yüz yıl İran şairlerinin en büyüğü ve en marufu şüphesiz «Gülüstan» sahibi Sadidir. Kısa cümlelerle aşktan ne güzel bak- sediyor: Bugün bir kadın sana: «Hayırl.» diyecektir. Bu ik? kelime arasın- da; «Belki... vardır. Aşkın en âyisi de budur. Eğer sevgilinin yanagından ö perken gözlerini kaparsa ihtiyatlı davran... Aşk bir yangındır. Bir nehrin suyu ile söndürülemez. Âşıklara Aşk verdiği kadar da almak is- ter. Eski kadınlar güzeldi. Şimdiki- Eğer erkekler bir gözyaşının ne demek olduğunu bilmiş olsalardı daha çok sevilrlerdi. biz de üzül- merdik. - Margarit Gotye - Garib Suallerin Cevabı 1. — Üç kaynananın eline düç- memek için... 2. — Kendi kendilerini nallıya- madıkları için... & — Doktorun cevabı: Reçete- yi yazarken gevezelik etmeyosi- Çehrenin İstirahati Lâzım (5 inci sayfadan devam) Bett; Smitin Holvuddan getir- diği bu fikir Londrada pek yerin- de görülmüş olacak ki tatil dola- | yazile deniz kenarlarına, kırlara giden İngiliz kadınlarının hepsi için bu tarzdaki istirahat tavsiye | edilmektedir. Sonra söylemeğe lü- zum olmasa gerek: Saçları da din- lendirmek lâzım. Bu da onları her günkü vaziyetinden çıkararak da- Bıtmakla, yahud başka bir tarafa yatırmakla olacaktır. Hulüsa, di- yorlar, yaratıldığınız gbi olunuz. Haftanın istirahat günlerinde ol- sun kadının çehresi yaratıldığı gi- kalsın!, Münakalât Vekili Tetkikat Yapıyor Münakalât Vekili Ali Çetinkaya bugünden itibaren şehrimizde Ve- kâlete bağlı müesseselerde tet - kiklere başlamıştır. Vekil bu sa- bah saat 9 da Harbiyedeki evin- den çıkarak otomibille doğruca Denizbanka gitmiştir. Bankada Denizyolları İşletmeleri Umdm Müdürü İbrahim Kemal, Liman İşletmeleri Umum Müdürü, şube müdürleri, şef ve memurlar tara- fından karşılanan Ali Çetinkaya binayı gezerek tetkiklerde bulun- muş, Derüzbankır lâğvı münase- betile bu müessesenin yerini ala- cak teşekküllerin — teşkilâtı için şimdiye kadar yapılan hazırlıklar üzerinde umum müdürlerden iza- hat almışlardır. Münakalât Vekili öğleden sonra da tetkiklerine devam edecektir. HduğllEmee miz diye!,... 4. — Bvlendiler de ondan... 5— Komşulara, karısını döğdü- ğü fikrini vermek İçin... 6 — Roblarını berbad etsin â- ye... 1. — Yaz saatini tatbik ederek... & — Var. Fakat koyacak yer bulamıyorum... Tevkif Edildi (1 inci sahifeden devam) “fatile malümatına müracaat e- dilmiştir Müddeiumumilik — malümatına müracaat olunacak diğer zevat - çin de celebnameler çıkarmıştır. Mevkufların kefaletle tahliyesi (1 inci sahifeden tevam) lerini İskenderun ve Antakyaya kadar uzatacaktır. HATAY MECLİSİ BUGÜN TOPLANIYOR. Antakya 26 (Hususi)— Hatayın anavatanz ilü'hakı münasebetile Hatay millet meclisi bugün fev- kalâde bir toplant. yapacaktır. Bir çok hatibler nutuk söyliyecekler- dir. FRANSIZ HARİCİYE NAZIRININ BEYANATI Paris 26 (Hususi)— — Hariciye Nazın Böne Pariste imzalanan 'Türk - Fransız deklârasyonundan bahsederken, demiştir. ki: «— 'Türkiye Başvekili Dr. Re- fik Saydamın dediği gibi, Türk - Fransız birliği bir kazanç olmuştı meti, Akden'zde harbe sevkede- cek herhangi bir taarruz olduğu takdirde, iki hükümet mütekabi- den birbirlerine yardım ve müza- herette bulumacaklardır. Bu taah- hüd kat'i bir ililâfnamede tasrih edileceklir.> Pari Suar gazetesi Pariste im- zalanan beyannamenin esasları hakkında şu malümatı veriyor: 1— Tahrik etmeksiz'n vukua ge- lecek herhangi bir tecavüz karşı Totaliterler ( inci sahifeden devam) yelerinde İngil'zlerin dostluğu ile kendi hükümranlığını sürdürmek- tedir. Basrta garbından Süveyş eleklerine ve Mavcrayi Erdün, | Filistin hududlarından Suriye ve Irak hududlarına kadar en büyük ve en geniş Arab sahralarına sa- | hib olan İbnüssüüd gerek Necid- | deki, gerek Kızildenizdeki vazi - yeti ve Yemen, Asir kıt'alar: üze- rindeki hâkimiyeti ile hakikaten cenub Arabistanının en nüfuzlu sahibidir. - Kendi kılıcının hakkı ile Kral Hüseyni Hicazdan sürüp atan ve Suudi Krallığını — kuran Vehabi hükümdarı bugün için İn- göltere Ile arasındaki bütün pü- rüzleri ve ihtilâfları halletmiş, kendi memleketinin inkişaf ve imarına, dahili nizam ve Hazıba - tına sây etmekte bulunmuştur. Mısır, İrak, Suriye, Maverayi Er- dün Arab hükümetleri ile de mü- nasebatı pek dastane olduğu gibi 'Türkiye Cumhuriyeti ile de sıkı Bir dostluk muhafaza eylemekte- dir. Bu umumi vasıflar içinde Al - manyanın ne Suudi Krallığı ile, ne de diğer Arab devletleri ile filli Bir müşareket tesisi mevzuu ba- his olamadığına göre son gayret- lerin hedefi ne olabilir?. Bize öyle geliyor ki, bundak: tek 'maksad Filistin ve Suriye, Tunus ve Cezairdeki menfi cereyanları İngiltere ve Fransa aleyhine tah- rik etmek, bu ülkelerde devamlı hakkında bugün öğleye kadar Si A eiarmearn HLAT Seei ni bir niza ve ihtilâflara yol açınak- e Eiiherre Hir herih emirıs #ot Chamberlain ile Halifaks'ın «Kuvvete kuvvetle mukabele edilece- filiyat ile teceyyüd edinciye kadar in dünya için bir felâket olacak- tır. O raman İngilterenin teklif etmeklen hiçbir zaman fariğ olmamış| olduğu bir ihtimal olan müzakereler devri geçmiş bulunacaktır. Nevyorkta Kanlı Bir Arbede Nevyork 26 ÇA.A.) — «Jehovah şehri. ismi verilen dini kongre lesnasında «Madison Sguare Garden » de bir arbede çıkmıştır. 60 kadar| yaralı vardır. Arbedenin sebebi henüz malüm değildir. Hataylıların Bugünkü Tezahüratı sında mütekabil yardım ve müza- heret. 2— Türk ve Pransız kara, hava ve deniz kuvvetlerinin mesaj bir- ği Çİngiliz kuvvetlerile de irti- batı muhafara etmek üzere) 3— PFransa, Süriye üzerinde mandater devlet sıfatile haiz ol duğu hakları hiçbir devlete terk etmiyoceği gibi, Suriyenin istik- lâlini müdafua vazifesini de üze- rinde bulunduracaktır. Hatay anlaşmasının esasları da şunlardır: 1— Hatay arazicj Türkiyeye ve rilecektir. 2— Bu mıntakadaki Fransız em- Vâk ve menafli muhafaza edile - cektir. 3— Türkiye Suriyeden hiçbir arazi talebinde bulunmıyacağı gi- bi, bu memlekette her türlü pro- pagandalardan da ictinab edecek- tir. 4— Akra dağı Suriyenin emni- yetine lüzumlu olduğu için Suri- yeye bırakılmak süretile yeni h- düd tayin edilecektir. Fransız - Türk beyannamesi 12 mayısta imza edilen İngiliz - Türk beyannamesine tamamile müşa - bihdir. Ve Arablar şamil ve mücssir bir hale sokmak, Kızildenize ve Süveyşe nakletmek her iki devleti de esash şekilde meşgul edecek bir tedib ve tenkile sevkeylemektir. Ancak, herşey tir defa denene- bilir. Bu deneme de büyük harb- den önce ve büyük harb içinde denenmiş, Arablığın harsı İngil- tere için blr nimet teşkil ettiği ka- dar Osmanlı imparatorluğu için de izmihlâl vesilelerinden bir: ol- müştur, Osmanlı orduları karşı - sındaki düşmanla olduğu kadar gerisindeki Arab hançeri ile de | çarpışmak ve boğuşmak mecburi- yetinde kalmıştır. Yalnız, o zaman Arablığı tahrik eden gayeler ara- sında istiklâl gibi... bir maksad ve âdeal vardı. Büyük harb bu gayeyi Arablar lehine neticelendirmiştir. İmparatorluğun Arablarla mes- kün toprakları üzerinde bugün Trak, Suriye, Filistin, Hicaz, Ye - men, Maverayi Erdün gibi alb A- Tab devleti ve tamamile hür, müs- takil bir Mısır Krelliği vardır. Bi- naenaleyh İngiltere ve Franss bu kozu çok daha evvel oynamış ve Osmanlılık aleyh'ne istismar et- mek fırsatım bulmuşlardır. Bugün için İtalya ve Almanya - nın tekrar böyle ümid muha- Jaza etmelerine imkân olmadığı gibi Suriye ve Filistindeki menfi hareketlerde totaliterler nam ve hesabına esaslı bir mesmed ve noktai hareket vüdetmezler. — Bu itibarladır ki, totaliterlerin Arab memleketlerindeki — faaliyetlerini ŞÖNÜKK eğlllar GÜ öre LA Dünkü Maçlar in Taksim #tadında serbesi güreş maçları yapılmıştır. Evvelce ilân edildiği üzere Ha- beşli Kasım Tafari ile Kara Ali, Mülâyim ile Polonyalı Gincivnski, Babaeskili İbrahim ile de Bulgar pehlivanının karşılaşmaları mu- karrerken, saat 10,30 da mikrofon başına gelen hakem Cemal pehli - 'van Bulgar güreşcisinin hâlâ mey- danda olmadığımı, Babacekili İora- hjmnin hükmen galib addedildiği diğer güreşlere devam edileceğini bildirdi. Saat 1030 da güreşecek pehli - vanlar minder başında halka tak- dim edildiler. Adapazarlı Server "le Beşiktaşlı Mustafa, Karamür - selli göçmen Ahmedle Dinarlının kardeşi Karacabeyli İsmail, Edir- neli Süleyman ile de İzmirli Hü- seyin 10 dakikalık ikişer kısımdan mürekkeb güreşlere başladılar. Günün galibleri, Server, Ara- bacı Mehmed, İzmirli Hüseyin o du. Karacabeyli İsmall ile göçmen Ahmed berabere kaldılar. Günün mühim maçı Mülâyim- le Polonyalının arasındaydı. Bu maç 46 ci dakikada Mülâyimin tuşla galibiyeti ile nihayetlendi. Beşiktaş: M. Ali - Taci, İbra * him - Fevzi, Bedil, Hüşeyin - Hat yati, Hakkı, Sabri, Şeref, Eşret. Ateşspor: Seyfi - Sezai, Cemal « Salih, Ömer, Avni - İzzet, Roşaf, Osman, Ethem, Ferit, Hakem: Şazi Tezcan. Oyun çok heyecanlı oldu. Nes tice: 3 - 0 Beşiktaş galip. Ankaradaki Maç Dün Ankara stadında 23 bin se- yircinin önünde Fenerbahçe takıs m Ankara Ekincisi Ankaragücü ile karşılaştı. Fenerbahçe, her iki devrede daha hâkim oynamasına Tüğmen üçe karşı iki sayı ile mağ” Tüp oldu. Atletizm Fenerbahçe stadında Gül ku- pası atlelizm müsabakaları çok muntazam oldu. Umumi tasnifte Penerbahçe 34 puvanla birinci, Galatasaray 33 pur vanla ikinci, Beşiktaş 31 puvanla üçüncü oldular. Yüzmeler tip edilen ikinci yüzme müsaba - kaları da Şeref stadı havuzunda Bundan sonra Habeşli ile Kara- | yapıldı. Ali karpılaştılar. Habeşlinin ye- | — Bütün müsabakalar seticesinde nişinciye kadar olmasında israr | resmi müsabakalarda Beykozlular ettiği güreşi Kara Ali 15 şer da - ikikalık üç ravundda nihayetler- dirmek istiyordu. Nihayet, eğer bu müddet zarfında bitiremerse üç birincilik, bir ikine'lik, Galata- saraylılar bir birincilik, Beşktaş ta bir birincilik aldılar. Gayri res- mi surette yapılan küçükler mü- sabakalarında da Beykozlular beş birincilik, Galatasaray dört ikin - cilik, Beşiktaş iki ikincilik, bir ü- çüncülük aldılar. yenişinciye kadar uzamasma razı olan Kara Alinin sözü üzerine gü- yeşlere başlandı.. Habeşli 110 kilo- lük cesim vücudü ile Kara Aliye zorlu dakikalar geçirtti. Üçüncü ravundun beşinci dakikasında has-i manı minderin kenarında Klea * Fatih Sulh icrasından: Alacaklı: Gimis: Gedikpaşa ha- merikan ile ve sararak yıktı. Ve | mam caddesi 80 numaralı dükkân- kaptığı kola tazyik ede ede haş- | da üncü. munı tuşa getirdi. Borçlu: Alikdan Aleksanyan: Beyazıt Dişçi mektebi — sırasında Bakırcılar caddesinde 21 Dumara- h dükkânda. Yedi Emin: Hüsnü: Beyazıt Ba- kırcılar caddesinde 26 nümarali | dükkânda tüccar. Gimese 38 lira borçtan dolayı hatiz altına alınan 9381 numara ve K.L.O.P. P. markalı pılanya ma- kinesi 29/6/909 tarihinc müsadif perşembe günü saat 11 de Beya- zit Dişçi mektebi sırasında Ba - kırcılar caddesinde 21 numaralı borçlu Aliksanın dükkânında bi - TİNci müzayedesi ve kıymeti mu- hammenesini bulmadığı takdirde ikinci arttırması 1/7/939 tarihine müsadif cumartesi günü ayni sa- at ve ayni mahalde açık arttır - ması — yapılacağından — taliplerin mahalli — mezkürda memuruna müracaatları ilân olunur. ZAYİ Fen Fakültesinden aldığım hü- viyet varakamı zayi ettim yeni: Hakem Sâmi Farayo! düdüğü çaldı. Kara Aliyi galib addetti. Fakat jüri heyeti ile Habeşli Ta- fari bu mağlübiyeti kabul etmi - yorlardı. Bu münakaşalar büyüdü. Kara Ali iddiasında ısrar etti. Nihayet Cemal pehlivan — Orta hakemin verdiği hük - mü, erken bulmakla beraber jüri de bunu kabul etmek zarüretinde kalmıştır. Diyerek maç Kara Alinin gali biyeti İle neticelendi. Mülâyimin basmı Polonyalı Gi- nevinski, yenildiği sırada rakibi- nin çiddetli davranması yüzünden hafif dir baygınlık geçirdi. Fakat, derhal doktor müdahalesile ken - dine geldi, sahayı terketti. MURAD KAYAHAN FUTBOL İzamirin Ateşsporu, Galatasaray karşısında 3 - 1 mağlüp olduktan sonra, âkinci maçım — dün şeref stadında Beşiktaşa karçı yaptı. | yoktur. FK.BR Takımlar sahada karşılıklı olarak 3211 şu kadrolarla yer aldılar: İ Selâmi Öğün İstanbul Belediyesi İlanları Yol inşaatında kullanılmak üzere satın alınacak 88,000 tane Parke taşının nakliyesi açık eksiltmeye konulmuştur. Tahmin bedeli 637 lira 50 kuruştur, İhale 7/7/980 cuma günü saat 14 de daimi encümende yör pılacaktır. Şartname Zabit ve Muamelât Müdürlüğü kaleminde görü- Tebilir. Taliplerin 47 Tira 82 kuruşluk İlk teminat makbuz veya mektü- 'bu ile İhale günü muayyen saatte Dalmi encümende bulunmaları, (4505) Nafıa Vekâletinden: 1/1/939 cuma günü saat 18 de Arkarada, Nafha Vekâleti binası içinde malzeme müdürlüğü odasında toplanan malzeme eksiltme ko- misyonunda 1170 lira muhammen bedelle 3 m/m lik duble cam 100 M2 ve 2 m/m lik yarım duble cam 400 M2 ile 0,58X045X0,4002 eb'adında adi cam 8 sandık 40 adetlik ve 056X048X0, 001 1/2 eb'adında adi cam 2 sandık 40 adetlik olmak füsere Kanyanın Çumra istasyonunda — teslim şartile dört kalem ceman açık eksiltme usulü ile eksiltmesi yapılacaktır. Eksiltme şartnamesi ve teferrüatı bedelsiz olarak malzeme müdür- düğünder alırabilir. Muvakkat teminat U7,19 liradır. İsteklilerin muvakkat teminat ve şartnamesinde yazılı vessik ile hirlüktn avni #ün #sat 13 de moözkür komiavanda hazır buhunmaları Deniz Ajanlığı tarafından ters — ni alacağımdan eskisinin hükmü — anaanirmanm aa