19 Mayıs 1939 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 5

eni Türk devletinin kuru- nda 19 mayıs büyük bir Üa ifade eder. 19 mayıs, ©£ nkılâbının başlangıcıdır. O İ Atatürk Samsuna çıkmxş,' z h"* kurtuluş harbini hazırlama- işlamıştı. Atatürk tarihi nutkunda, 19 ma- 1919 tarihinde memleketin u- *1919 senesi mayısının 19 uncu SÜ vaziyet ve umuml manzara: atla devletinin dahil bulun- .:“ grup, Ümümi harpte mağ- hq“'muş. Osmanlı ordusu her b Mta zedelenmiş, şartları ağır, y Mütarekename imzalanmı; “Jük harbin uzun seneleri zar- | Kala, millet yorgun ve fakir bir | & düşn Millet ve memle- Umumi harbe - sevkedenler, di hayatları endişesine düşe- * memleketten firar etmişler... Manat ve hilâfet mevkiini işgal *t Vahdettin, mütereddi şahsı- p Yalnız tahtını temin edebile- 'Ğ:: tahayyül ettiği deni ted - T araştırmakta,.. Damad Fe- "'? Paşanın 'riyasetindeki kabine *, haysiyetsiz, cebin, yalnız pa- kağlin iradesine tâbi ve onunla Taber şahıslarını vikaye edebi- ÖççE Herhangi bir vaziyete razı... 'düunun elinden silâh ve cepha- ve alınmakta... İti- , Mütareke ahkâmı- Mi alınmış & devleti lüzüm — görmüyorlar, ntalya ve Konya- İN İtalyan axkerleri Merzifon ve tunsunda İngiliz askerleri bulunu- " Her tarafta ecnebi zabit ve me- tları ve hususi adamları faali- tite.. Nihayet söz başı olarak t;ılgımxz tarihten dört gün evvel, TMayıs 1919 da, İtilâf devletleri- î'; Mmuvafakatile Yunan ordusu üre çıkarılıyora İşte, memleket böyle karmaka- * ik bir halde iken, Atatürk 111 | tcü Ordu Müfettişliği vazifesini Arak, İstanbuldan Anadöluya Teket etti; ve Samsuna çıktı. | Mmsuna çıkış tarihi olan 19 ma- tan itibaren Mustafa Kemalin İhatırda Türk devletini - kurmak | Hhası başlamaktadır. Mustafa Kemal Samsuna gelir lmez ilk iş olarak, yalnız, kendi üfettişliğine bağlr kolordularla Üll başka ordular dahiindeki Sdlordu kumandanları ve viliyet le muhabereye başladı: Hep- £ hakların müdafaası ,Mil-! istiklâlin elde edilmesi için mü- | Kükloye davet etti. Samsundaki Atatürk heykeli Büyük kurtuluş savaşımız 19 mayısta başlamış ve uzun, çetin süren mücadelelerden sonra, bü- tün düşmanlar topraklarımızdan ilmıştır. 19 mayıs 1919 yılında başlıyan Millf kurtulüuş hareketi 1922 senesi sonbaharında Atatür- kün kumandası altındaki kahra- man Türk ordusunun kat'i zaferi ile neticelenmiştir. Uzun süren İstiklâl harbi bin- bir yokluk ve müşkülât Içinde ba- şarılmıştır. * Kurtuluş bir mucizedir. Bu mı çak, Atatürk gibi bir şef, Türk milleti gibi asil, vatanperver bir nillet yapabilirdi. Bütü eşsiz Türk zaferi karşısında hay- "et içinde idi. Kurtuluş zaferinden sonra, parlak bir sulh kazandık. Bu Lozan sulhudur. L sulhu- ©u idare eden de ve bize bu güzel sulhu yapan da, o zaman Lozan sulh konferansında Başmurahha- sımız olan kahraman Garp cep- hesi kumandanı General İsmet İn- önü'dür. Bugün Milli Şefimiz 6- larak başımızda — bulünan - İsmet İnönü, bütün kurtuluş savaşında Atatürkün yanında en yakın ar- kadaşı olarak çalışmıştır. İsmet İnönü,Atatürkün sağ kolu idi. 19 mayıstan Türk kalkınmasından, bugün, yir- mi yıl geçmiş bulunuyor. Bu yir- de yepyeni bir va sonra — başlıyan e bir yaratılmıştır. 19 ki yeri ve mühimdir. mankinden zl: mil'eti mayısın Türk tar manası bu bakımdan Yirzmi yıl içim bir içtima! kazanmış, moder ke yaratılmıştır. Memlekete ilim, sağlık ve sağlamlık — verilmiştir. Bugün yurdun sayısız stadların- da gördüğünüz genç, gürbüz Türk nesli, Atatürkün yetiştirdiği ço- cuklardır. Türk Mülleti güzeli, iyiyi, doğ- ruyu fazileti, ilmi, merdliği, kah- ramanlığı sever. Bütün tarihinde, bu vasıflar asil Türk milletinin öz kanında daima mevcut olagel- miştir. n daha ziyade eminiz. İstikbal bi- zimdir. Bütün istikbal Türk mil- leti içindir. Mütemadiyen, her sa- hada yükseliyor, inkişaf ediyoruz. Büyük' Türk inkılâbının azi- meti, seneler geçtikçe daha çok ve daha güzel olurak kendisini hissettirmektedir. Her geçen yıl ve gün Türk inkılâbını sağlamla tırmakta, vetlendirmekte ve kökleştirmektedir. Bugünkü nesiller, 19 may yarattığı çocuklardır. Onun İTürk Milleti, Güzeli, İyiyi, Doğruyu,Fazileti,Merdliği Her Zaman Sevmiştir Bugün Yurdun Sayısız Stadlarında Gördüğü- müz Genç, gürbüz Türk Nesli Atatürkün Yetiş tirdiği Çocuklardır dir ki, her yil, 19 mayıs bir bay- ram olarak kutlulanıyor. 19 ma- yit en büyük Milli bayramları - | mızdan lik ve spor bayramıdır. , her Türkün kalbinde en mukaddes bir mana ve mefhum ayni zamanda genç- | halindedir. 19 mayı ı ELGRAF —19 MAYIS 1938 19 MAYIS: Ebedi Şef Atatürk'ün Yirmi Yıl Evvel Samsuna Çıktığı Tarihi Büyük Gün Güzel Sam sunun bugünkü manzaralarından H ükümet önündeki park Merihe Doğru! Günün Birinde Yıldızlara Seyahat! Etmek Mümkün Olursa... | yarelere seyahat meselesi, artık yavaş ya- vaş bir haya! olmaktan çıktyor galiba? Çünkü bir çok âlim miya ça ler, bunun çarelerini düşünüyorlar, bul- yorlar. Hatta bunlardan biri çok garib bir Obüs plânı yapmış. Bununla Merihe seyahat kabil olacağını iddia ediyor. Fakat, Obüsün içeri- sine girip Merihe gitmeğe razı olacak kabadayı Bir Hareket. Müthiş, başdön - *tik. Merihe olmak için daha altmış milyon ki- lor miz Vâzım. 2— Garib bi Artık m re katetme- " na tâbi değili Ti yok, Ö - aymi sür'atle uçu- büzün içinde dü- çunuza devam e- varda, — tavanda — debilirriniz. tıpkı yerdeki gibi yürüyoruz. San - dalyalarımız iyi- ce tesbit edilmiş. 3 — Boşlukta. Obüs, hava baş - Juğunda ilerle - mekte devam e- diyor. Eğer bir şey atmak istosek, bu- nun ayni sür'etle bizi takib edeceği bizden ayrılmıya & — Obüsün ıBı munakkak. ında. Başımıza ayrılamıyacağız ve man yine içerisi: denberi yükseldi sediyoruz. İşte Merih görünüyol ÂAz sonra üzerine düşeceğiz. Acı ba Merih sakinleri bizi görünce | ne yapacaklar? Bizi nasıl karşı- | hyacaklar?. Nevyork'un Büyüklüğü Nevyork'ta, nefsi şehirde 7 mil- yon nüfus vardır. Civar sayfiye - lerile beraber müfusu 15 imi dur. Nevyork'un uzunluğu 45 kilo- | metre araziyi işgal eder. Bazı yer- lerde genişliği 40 kilometreye ya- kındır. Limanı, Amerikanın en | büyük limanlarından birldir. — | kanunları-Kendinizi — meselâ Bi- torpilden — dışarı - zim için ufki Ve ya atsanız, siz de amudinin ehem - onunla birlikte ve seyahat — için icad! ği torpilin mak-) tamı gösteren bul İresimlerden, seya- hatin nasıl yapıla-| anlaşılır. | |btteceği . ." 5 Bir Dakika Diyip Geçmeyiniz * Almanlar, 36 kilo kauçuk im çiçek ve sebze gibi şey - *b onu böcekler tarafın- mahvı Jüpiter mihveri etrafında 170 kilometre döner. Kürel arz - dan beş defa daha çabuk. * Nevyork, dünyanın en bü- şehirlerinin ikincisidir. A-| lisi, bir dakikada — 3,000,000 kilo su sarfeder. * Bir dakikada ellerinizin, kollarınızın üzerinde 8 milyon mikrop gezer. BU SATIRLARI OKURKEN 60 SANİYE DAHA GEÇTİ. yü ŞAKA| BEN BU FAKA BASMAM Genç nişanlı, düğünlerinin ari- fesinde: - Cicim... Aşkından yanıyorum, | tutuşuyorum. Seni biran evvel kol- larımın arasında görmek istiyo - | rum nasıl olsa yarın düğünümüz | ce, el ayak çekildikten sonra oda- na geleyim. | — Maalsef... Ben bu faka bir | kaç kereler bastım Mazur gör be- | ni... İKİ AYYAŞ ARASINDA: — Demek hiç su içmiyorsunuz? — Evet... Otuz beş senedir dam- lasını ağzıma koymadım. — Şu halde ağzının da yıka - miyorsunuz” — Bil — Ne ilet.. — Gradosu hafif rakı ile... BUDALALIK NÜMU her gün... ve asil bir. asileye lar, fakat çok budaladır. | Bir gün. dolaşırken bir adamın | sırtında kocaman bir duvar saati ile gittiğini görüyor, hemen yı nına gidiyor: — Bu kocaman saati ne diye aldınız?.. Diyor ve kolundaki bilezikli sa- | ati göstererek Ilâve ediyor: | — Böyle bir saat almış olsaydı- | niz beyhüde hamallıktan kurtul- muş olurdunuz... Ayni adam... Bir başka gün, tanıdıklarından birine tesadüf e- bir eczayı tıbbiye fabri - kasında bir Infilâk olmuş - | Kadm açtı. Karş der: | — Merhaba... Elinizdeki baston çok güzel... tildişi sapı bir şaheser denilse yeri var... amma bir kusuru | — Fena fikir Fakat şu güzel sapa yazık değil mi?.. — Sapındah değil, ucundan kes-| ksiniz. — Amma twhaf söylüyorsunuz. Görmüyor musunuz, ucu değil, sa- pi uzun... MİLYARDERİN TEBERRUU ti ika milyarderlerinden birl | Romaya gelir, Vatikan sarayını | gezer, Papayı ziyaret eder, Ve fa- kirlere yardım için mühim bir te- berrada bulunur. Papa, çok memnun olur, sorar: r arzunuz, Romada görmek istediğiniz bir şey var mı?.. — Evet, aziz pedı — Nedir, söyleyiniz?.. — Bir konklav görmek istiyo - | ğiniz kocanız. ruml!.. (Papaları intihab öden kar-, dinaller meclisi), Yeni Usul Bir Şantaj Çıktı Metresi Tarafından Yüzü Zaç Yağile Yakılan İti ay evvel, Paris civarında tu. Memurlardan, amelelerden bir çokları hayatlarını kurtarama - lar, yanıp gitmişlerdi. Bu lan birinin karısı kim « sesiz ve dul kaldı. Kocasının ar- kadaşlarından birile nişanlandı. Mâtem müddeti geçtikten sonra evleneceklerdi. Bir gece evii kapısı vuruldu. nda yabancı bir erkek görünce sordu: — Kimsiniz?.. Ne istiyorsunuz?.. Yabancı yüzü gözü yanık izle - rile kaplı, Gözünde kalın bir si - yah gözlük var: — Korkmayınız, madam... Kar- nım aç, üşüyorum. Bunun için si- | zi rahatsız ettim. — Pekâlâ, size biraz yiyecek ve- reyim, geliniz içeri... Yabancı içeri girdi. Genç ka - dının verdiği yemeği yedi Sonra: — Demek beni tanımadınız?.. Genç kadın dikkatle baktı: — Hayır! dedi, tanıyamadım. Kimsiniz siz — Kazada öldüğünü zannetti - İki gündenberi evi tarassud ediyorum. Arkadaşlarım- dan birile nişanlandığını, geceleri onunla beraber geçirdiğini anla - ; Bir Adam, Bu yapılacak, Müssade et de bu g Vaziyetten Nasıl istifade Ediyordu Genç kadın şaşırdı..Bir söz söy lyemedi. Yabancı ilâve etti: — Arzu edersen buna bir çare buluruz. Beni herkes ölü sanıyo Buraya geldiğimi gören de olma dı. Geldiğim gibi sessizce giderin Şehirde evlenir, mes'ud olursun. Bana biraz para ver, Uzaklara gi derim, Artık bir daha ne beni gö rür, ne de benden bahsolunduğun işitirsin... Genç kadın, bu kdkunç ve iğ renç çehreli adamdan biran evve. kurtulmak için: — Pekâlâ, dedi, dört bin fran - Bım var. Vereyim onları... — Dürt bin frank mı?.. Alay mı ediyorsun?.. Dört bin frankla ne -. En az on bin frank is — On bin frankt... — Evet... İstersen ver, istersen verme... O senin bileceğin şey.. Ben, yarın mahkemeye müracaa! eder, nişanlından paraları alırım Zavallı kadın, çıkacak rezaleti düşündü: — Peki, dedi, On bin frank verı ceğim. Fakat yarın sabah... Bili yorsun ya paralarım bankadı Yabancıyı yatak odasına gö - türdü, yatırdı. ÂAZ sonra, tesadüfen — nişanlısı (Devom 7 inci sayfada)