19 Mayıs 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Dünyanın her tarafında en büyük mükâfatları kazanmış ve cihanca en meşhur: İtalyan : «GANNA,, ve «DEİ,, ve İngiliz: "RALEIGH,, marka Alman: "MİELE,, yaimz ŞAFAK Ticarethanesinde BiSiKLETLERi J yil umhuri KQÛ* İSTANBUL CAĞALOĞLU « . OOOü Telgraf ve mektub adresl: Cumhurly«t, fstanbul Posta kutusu: tstanbuL No 248 blima Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366. Tahrir heyeti: 24298. Idare .ve matbaa fcısmı 24299 24290 | Q Bugün çıkan » (Merkez Postanesi karşısında satılıyor.) M . Q Q Q 1 3 İTiayiS I SOtf 36 sahifelik zengin mündericatı arasında Türkiyenin en tanınmış kalemlerinin en güzel yazılarını bir araya toplamı bulunuyor. YENİ MECMUANIN bugünkü sayısını mutlaka okuyunuz. . J YENİ MEGMUA « Atılay » denizaltı gemimiz bugün denize indiriliyor Yeni harb gemisi, Istanbul tersanesinde takriben elli senedenberi ilk defa meydana getirilen eserdir Yazan: AB1DIN DAVER Bugün Türk denizcilıği için büyük bayramdır. Çünkü Istanbul tersanesinde, takriben 50 senedenberi, bugün, ilk defa olarak yeni bir harb gemisi denize indiriliyor. İki yıl evvel «Atılay» ve «Yıldıray» denizaltı gemilerinin omurga konma merasimi yapılırken o zaman Başvekil olan Büyük Mıllî Şef, Türk denizciliğinin bayramı « Bu kızaklardan hiçbir zaman gemi eksik olmıyacaktır.» Demişlerdi. Her tuttuğunu koparan ve başaran azimkâr Şefimizin bu sözleri İstanbul tersanesinin ihya edileceğine dair bir müjde idi. Bu iki denizaltı gemisi, Istanbul tersanesinin Valde kızağında yapılırken Izmit körfezindeki Gölcük tersanesinin inşası kararlaştırıldı ve tersane ile harb limanı geçen nisanda ihale edıldi; dört nbedî Şef Atatürk, geçen sene Ankarada, son defa olarak, Yugoslav Generali Nediç'le beraber hazır bulunduğu 19 mayıs şenliklerinde... Atılayın Almanyada yapılan eşi Saldıray Kiel'de denize indirildikten sonra senede yapılacaktır. Şu halde askerî ter gemileri yapmakta devam edebilir. Onsanemiz Izmit körfezinde kuruluyor de dan sonra da Halic tersanesi, Türkiyenin mektir. Fakat Gölcük tersanesi yapilıncı tıcaret gemileri yapan tersanesi halıni alaya kadar, Istanbul tersanesi, yeni harb lArkast Sa. 8 sütun 1 de] Büyük millî Bayramımız u gece, on sekiz milyon Türk, bir tek kalbin heyecanı içindc 19 mayısın doğumunu bekliyoruz. Yüreğimiz titriyerek, on sekiz milyon Türk, bu sabah tanyerinin ağardığmı göreceğiz. 19 Mayıs Bazı biçaredir sıfırlardan En müselsel a&ırların sayısı. Bazı bir giinde beş asır vardır: Meselâ Türkün «19 mayıs» u MÎTHAT CEMAL Hatayın mukadderatı Türkiye ile Fransa arasında prensip anlaşması oldu Paris, 18 (a.a.) Havas ajansı, Ankaradan aldığı malumata atfen bildiriyor: İskenderun sancağı meselesinde Fransa ile Türkiye arasında bir prensip anlaşması vukua gelmiştir. Filistindeki nümayişler kanlı bir şekil alıyor Beş bin Yahudi Tel Aviv'deki hükumet dairesini bastı, Yahudi bayrağı çekildi sonra binaya ateş verildi ^ Yirmi senedenberi, her defasmda bizi sevindiren, gururlandıran 19 mayıs güneşi, bugün ufuklarımıza serpeceği harikulâde renklerle içimizi aydınlatacak. Genc, ihtiyar. hepimiz, ciğerlerimizin bütün takatile coşacağız. Damarlarımızdaki kan, son zerresine kadar kaynıyacak ve biz varlığımızın kudretini alevden Bugün, Ebedî Şef Atatürkün Sacnsubestelenmiş marşlarla haykıracağız. na ayak basışının yirminci yıldönümü ve Çünki bugün, bizi yaratan Adamın mazide büyük medeniyetler yaratan milAnadoluya ilk ayak bastığı gündür ve letimizin yeniden doğuşunun bir semboÇünki O, bugün ilk defa olarak, bu bü lüdür. 19 mayıs, ayni zamanda Spor ve yük bayramımıza güneşle beraber yuka Genclik bayramıdır. Bu mes'ud yıldönümü ve bayram, rıdan iştirak ediyor! memleketin her tarafında içten gelen haBugün herkes Onun ışıklarını emecek; raretli tezahüratla tes'id edilecektir. herkes, ciğerlerini Onun temiz havasile yıBilhassa şehrimizdeki şenlikler, muazkayacak. Millet, Onun ölmez zaferini zam olacaktır. Fenerbahçe stadında onterennüm edecek. binlerce halkın önünde beş bine >akın Bugün, Türkiye, bir defa daha, baş talebenin yapacağı beden hareketlerile tanbaşa Onunla olacak! büyük geçid resminin şimdiye kadar göDelikanlılara bakınız: Başları nasıl rülmemiş bir intizam ve güzellik iinde dimdik, adımları nasıl toprağı delecek flM1MIIIIIIIII|irilll1IIIIIIIIMII(ll1Illllllllllll>M>IIMIIMI>IM ••••lllllll kadar sert! Bakışlarında yaratıcı bir irade, yürüyüşlerinde şaşmaz bir inanış var. Genc kızlan görünüz: Göğüsleri heyecan dolu, narin bilekleri ceylânlarınki kadar çevik ve ateşli. Gözlerinde ayni yaratıcı irade, adımlarında ayni şaşmaz inanış okunuyor. Ciğerlerden fışkırarak güneşe doğru uzanan alevlerin sesini dinleyiniz: Korkma sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak! Bugünkü merasim Spor ve genclik bayramı, memleketin her tarafında içten gelen sevincle tes'id ediliyor cereyan edeceği muhakkaktır. Merasime iştirak edecek olan mekteb talebeleri bugün saat 7,30 dan iübaren Kadıköyüne geçmeye başlıyacaklardır. Bu hususta geniş mikyasta tertibat alınmış, kâfi miktaıda vapur tahrik ettirilmesi temin olunmuştur. Talebeler saat 9 da Fener stadının arV ka kapısından girecekler ve kendilerıne I gösterilen yerleri alacaklardır. • Merasime tam saat 10 da Vali Lutfi I Kırdarın bir nutkile başlanacaktır. I Uç bin erkek ve bin kız talebenin işti I rakile yapılacak geçid resminden sonra jimnastık harekâtına başlanacaktır. fllllllllllllll lllll •MIIIIIMIIIllliMMMIIIIIfllllllllllllllllIIIIIMirilll Yeni romanımtz Kıyomet Kop uyor Arkadaşımız Hamdl Var W oğlu, maruf Fransız ro 1 mancısı Maurice Dekob I ra'nın bu çok cazlb ve 1 güzel eserinl nakletme I ğe başladı. I i n c i ........*A Filistinde bir İngiliz zırhlı otomobili tedib harekâtında Dün Telâvivde 5000 kişi ellerinde bay Telâviv, 18 (a.a.) Beyazkitabm raklarla şehrin başlıca caddesinden geçeneşri üzerıne yapılan protesto nümayişlerinin Telâvivde vahim bir şekil alması rek millî şarkılar söylemişlerdir. Halk, hükumet dairesinin kapılannı üzerine ateş söndürme saati müddetsiz otArkası Sa. 8 sütun 5 tcl larak ilân edilmiştir. llllllllllllllllllllll MIMIIIIIIIIIIIIMII llllllllllllllllllllllllll • lllllllllll lllllllll IIIIIIIIH IIIIIIIIIIHIIIHIIII» Prens Pol'un Romaya yaptığı ziyaretin akisleri Belgrad gazeteleri, bu seyahatin, Balkanların ve Avrupanın umumî sulhuna hizmet ettiğini yazıyor ses Olga'nm İtalya seyahatinin ehemraiyetini tebarüz ettirmekte berdevamdırlar. Gazeteler, neşretmekte olduk'"n uzun mütalealarda Prens ve Prenses İtalyada yapılmış olan hararetli iyi kabulden mütevellid derin memnuniyetlerini izhar etmektedirler. Pravda gazetesi, başmakalesinde, Kral Naibi Prensin ve Prenses Olga'nm İtalyayı ziyaretlerinin sadece îtalyan Yugoslav muhaleset ve dostluğunun bir tezahürii olmakla kalmıyarak Balkanların ve Avrupanın umumî sulhuna da yardım etmiş olduğunu ve cihanda tevlid etmiş olduğu akislerin bunu ispat etmekte buIunduğunu yazmaktadır. Samuprava gazetesi, ayni vadide ka leme almış olduğu makalede İtalya ile Yugoslavya arasında 1934 tarihinde akdedilmiş olan Belgrad itilâfının ehemmiyetine işaret etmektedir. Bu gazete şöyle diyor: Q§ün] lllllllllllllllmil MIIIIIIIIIIIIIIIIIIII sahifede Lord Halifaks, yakında Moskovayı ziyaret edecek llll IIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM * ** 19 mayıs 1919 da, şafaklarımızdaki sancağın sönmiyeceğine inanan münevverlerimiz çok azdı. Fakat onun sönebileceğini bir gün bile hatırından geçirmiyen koskoca bir millet vardı. • Şimdi, şu dakikada, on sekiz milyon kalbin aşkını paylaşamadığı Atatürk, yirmi sene evvel, hepimizin iradesini kendi içine sığdırarak kurtuluş mücadelesıne atılmıştı. O, millete inanıyordu. Millet de Ona inandı. Ve üç sene zarfında dünya tarihinin en ağır imtihanını vermek suretile Z3ferlerin en parlağına kavuştu: Bir gün b ; 'e esaret görmiyen Türk milleti, binlerce senelik istiklâlini yeni baştan yepyeni şart'ar altında, kurmuştu. 19 mayıs, bu harikulâde Rönesansa gebe kalan bugün olmak itibarile, Atatürk Türkiyesinin hiçbir zaman unutamı. „ ... h , , , yacağı bir gündür. Yugoslav Naıbı, Italyadan aynlırken Kral Emanuel tajafından teşyi ediliyor Bayramımız hepimize kutlu olsun! İngiliz Başvekili, bir harb zuhurunda Boğazların ne şekilde müdafaa edileceğini izah etti Cumhuriyet «Metnleketimiz, daima en derin sulh ı • • ., ıı ı ,. •C U y a n € hl y 1U n J V , f * . h a m &}T^ \ tün komşularıle iyi komsuluk munasebetBelgrad 18 (a.a.) Bütün gazete leri tesis etmek arzusuada bulurtmakta İngiliz devlet adamlarımn 1935 te Moskovaya yaptıkları ziyaret esnasında Sovyet ricalile beraber (Yazısı 7 nci sahifemîzde) ler, Kral Naibi Erens £aul'un ve Preu dır.»