3 Eylül 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

SON POSTA Sayfa 3rr Moltk e ninMektupları Çeviren: Sadi Irmak Molike, asi Kürdleri tenkil için yapılan harekât esna Karsan dağı 4 Haziran 1838 dem irtifamdaki tepelerden sid Beyin teslim olması! yordu. Şu inkâr edilemez ki Re; 5 ümid ettiğimiz gibi Kürd lerin mukavemetini bitirmiş ol- madı, Muşla Haz» arasında bir yüksek dağ vardır ki şimdiye ka- dar hiç bir Türk ordusu, hattâ Reşid Paşanınki bile, buraya &i rememiştir. Bı ın yalçın ka yalıkları üerinde bin, iki bin ki dem aşağılarına kadar kar va dır. Bunlar Anadolunun en yük- sek zirvelerindendir. Bu mınta - kaya Karsan diyorlar. Burada birçok köyler, tarlalar, ağaçlar ve ırmaklar vardır. Buranın hal- kı vergi vermez ve askere git - mez. Karsan dağını Babiâliye muti hale getirmek için ehemmi- yetli techizat hazırlandı. Meh med Paşa kıt'alarils Kür merkezinden geldiği gibi bizzat iği kumandan da Diyarbakırdan on dokuzuncu piyade alayı, iki sü vari alayı, birkaç yüz sipahi birkaç yüz gayri muntazam as - ki i bin ki- si ile barekete geçli. Buna ilâ - veten Karsanın sarkında oturan Şirvan Bey ve maiyetindeki Kürd ier, bizzat Kürd olan Muş paşası ve Erzurum valisi de yardıma memur edildiler. Fakat bu s0 - nuncularının yardımını görme » dik. Böylece Karsan her taraftan sarılacak ve taarruza uğrayacak- tı. Muh kuvvet 30 bin kişi olarak tahmin ediliyordu. Fakat aralarında irtibat yoktu, umumi kumandanları yoktu. Kaleleri ve istihkâmları yoktu. A Karsana doğru yolumuz Dicle) olan Siirtten gittim, Bir yürüyüş) memba, bü ayaklarma müvazi vâdiler üs - 1 -İçiyorduk ve tarlalarını çiğieme- tünden geçiyor, bin - iki bin ka- Paşa bu memlekstte çok is ba- sarmıştır. Böyle bir yoldan ilk! defa top geçiren gene odur. Biz onun izlerini takib ettik. Fakat bunu hakiki bir yol sanmama - lısın. Her topa on kuvvetli bey- gir koştuk, taşlar ve kayalar ü- zerinden © irmak © yataklarından böyle geçtik, Fakat yol bezan 9 kadar kıvrıntılı ve dikdi ki an Türkiyede ekilmiz çadır kurmaya mâni olabilecek- tarlaların! lerini aklımdan geçirmemistim. meye dikkat ediyorduk. Paşa ba-| zan “bir saat bir köyün önünde duruyer ve biç kimsenin tarla - rda hasar yapmamasını temin ediyordu. Kürdler de korkma - dan bizim karargâhlarımıza ge: liyorlar ve satmak istedikleri şey leri satıyorlardı. İntizamı temin etmek için bu mübim bir adım - dır. Irmaklar yolumuzu güçleşti- riyorlardı. Dozan suyu 150 adım genişliğindedir. Ve Dicleden da- ha hızlı akmaktadır. Bazan sal- lar karşi tarafa bin - bin bes yüz adım aşağıdan o varabiliyorlar. Bizim küçük orduyu ve sürüleri- mizi karşıya geçirmek için iki gün aman sarfettik. Bu esnada yakında bulunan ve güzel bir dağ şehri olduğu halde son harb- denberi bir harabe halini almış mesafesinden sonra gene bir sur Bize sadık Türk köylerinden ge-| il sında neler gördü? ya vardık. Bu 300-400 adım ge- nişliğinde, fakat sığ olanYezit- | hane suyudur. Burada takılı kak mamak istemiyorduk. İik tecrü- bede âdeta atım «kb gidecekti. Akıntı o kadar şiddetliydi. Fakat bir saat yürüdükten sonra daha iyi bir yer bulduk. Burada piya-; de göğsüne kadar suya batarak ırmağı geçti. Simdi bize düşman olan Hasso şehrin: bir yürüyüş mesafemiz kaldı. Ertesi sabah iki sİkol halinde ihtiyatla ilerledik. cak ellerimizle tırmanabildik. Ru) İşitti imize göre şehirde yalnız e lâh tutmıyan reaya kalmış. i ağlara kaçmışlar. iinde karargâh kur- duk. Ertesi günkü karargâh ye- rini tesbit etmek için paşa beni i $. Yanma yalnız mızrak, kılıç ve kalkanla müreh- hez birkaç düzüne Kürd verdi. Gitmek istediğim ve vaziyeti mü- said görünen köy 3,5 saat mesa- fede idi. Yolda dağlardan bir iki kurşun O gelince obasıbozuk Kürdler ileri yürümekten çekin- diler, Ve ben de onlarla konuşa- madığım için tek başıma yola de- vamdan başkan çar» kalmadı. Yal nız bir Kürd arkamdan « . du, Köyü metruk buldum. at karargâh olmaya çok elverisli idi. Bunu paşaya bildirirken (ır- sattan istifade ederek şunu da söyledim ki bizde keşfe çıkan bir zabitin sefakatine bir kıt'ö piyade ve icab (ederse birks€ tenin mücehhez bir tabur verilir. Ertesi sabahı erkenden yeni ka rargâha gittik. Herkes gümüş gibi berrak bir havuz yapan gür ceviz ağaçlarını, (Devamı 6 ncı sayfada) 3 (2 HARB İKTISADİYATI |) Şark seferinin son anahtarı: Urallar Bu kaynaklar, mevcud stoklarla beraber Rus ordularını oldukça uzun müddet ikmal edebilecek kudrette iseler şark seferinin tahminlerden daha çok devam etmesi mümkündür Bu yaz Almanlar taarruza geçip de İRuslar geri çekllmiye başlayınca İDon muharebelerinin kat'i “astice verdiği ve Timoçenko ordularının imha edildiği hakkında oldukça gü İrültğiğ haberler yayılmıştı, O va. kit, Don ve Kafkas harekâtinin. şi- maldeki Rus ordularını cenub ve şarklan kuşatacak büyük bir taar - râz için bir başlangıç teşkil ettiği ve bu harekesin de hemen başlıyacağı isanılmıştı, Fakat mubarebelerin iki laydan fazla sürmesi gösterdi ki he- İnüz kat'i neticeli bir imha meydan muharebesi vukubu'nlamıştır. Ti moçenko orduları büyük bir mu - İkaveme! göstererek adım adim çe. ,kilmişlerdir. Tahminlerde hata et- İmek tabidir; fakat zırhli tümenler muharebede ekseriya mubarrirlerin kalemlerinden daha yavaş yürürler Muharebelerin ber Iki tataf için! de çok zayia'lı olduğuna şüphe yok tur.Alman ordulrı Volgaya ve |Kafkas zirvelerine varmış bulunu İyorlar. Bu ilerleyiş devam ettiği tak, İdirde kıştan evvel Hazer sahillerine varmaları ve Kafkasyayı işgal et. meleri mümkündür. Şimaldeki Rus taarruzları hakkında gelen haberler, ' bunların mevzi bir muvaffakiyet ol duğunu göstermektedir. Bu taarruz” lar devam eder ve büyük zırhlı bir. | debitirler, İ Alman orduları Hazer kıyılara İvarir ve bütün Kafkasyayı işgal © İ derlerse vaziyet ne olacaktir? Bu orduların, ekseriya tahmin edildiği gibi kış basmadan evvel hemen şi. male dönerek Rus ordularinin geri- lerine düşmeleri ve büyük bir lmha meydan muharebesile şark seferinin | (4), “Tütes” kat'i neticesini almaları ibimali za yıftır, Harita üzerinde çok cazib ve tabi görünen bu hareket o kadar kolaylıkla : yapılamaz. Rusyadaki harblerin hususiyeti onlarda saha ve)rin elde edilmesi şu faydaları ka saman, unsurların! her yerde oldu - zandırır: undan daha müessir oluşundadır. — Rusyanın en zengin iktisar Almanların bu seneki hedeflerinin. kaynaklarından ilde; ve ya o mintakalarını! — Gerek şimale. getek İran w ele geçirmek gibi mahdud olması) (Devamı 4/1 de) muhtemeldir. Bu mahdüd hedefle - Seyfi Kurtbek “Son Posta, nın bulmacası: EİN Bunlardan 30 tanesini halladerek bir arada yollıyan her okuwamaza bir hediye takdim edeceğiz AM m al üm İm 1 — Yuzoslar, yanın eski ismi (». 7 Beraber (3), Baskan (4). 3 — Meşbme bir mihrace (6, Bir » emir (3). 4 — Bir vilâye, timi (0), Oi © gün iM, 3 — Bekirik çnyırağı (3), Yağ - mar borusu (4). & — Vüculdaki g tehlikeli #ş (2), Yapılan şey (8). 1 — Bir a) badan çıkar (2) A raheada bember (2), | 4 — Gramer bakımından içinde ya, 8 — Nola (2), Şen (51. / sadığımız zaman (3), İsgimin yaptığı (2) $ — Ala (5), Tersi düşünce maheslâ! 5 — Gebe (4), Dünya (3). ve meticesi olan şey (5). 6 — İlaiyan ve İspanyol 10 — Zavallı (5), Sarhoş deği (4). | 5, Vİ MAK, bam içine Bir e pale ke.) 7 — Boru midas 0), Bir renk (EN. Pimin parçakırından biri (5), Brak 40. 2 — Kastamonuda bir dağ (5), Tşk), $ Bir heri sopa (3), Demiryekı NU. b öz eğime tariki, eskilerin men, | O? — Bir isim !5), Edad (2). lek hakikiyun dedikleri gey (7), Bir) 10 — Ok olmaya yarar (O), Söbei eme 8). dis, Gi