10 Temmuz 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
-İzlândanın işgali mühim tahmin ve k tefsirlere yol açlı Dakara karşı bir hareketmi? B. Çörçil son hâdise- nin ehemmiyetinden bahsetti İzlamdn adasının Amerika kav - vetleri tarafından işgali Amerikan “e İngiliz şezeteleri tarafından bü- yük bir allka ile karşılandığı gibi Alman, Jepon ve Bulgar matbuati- Bi da meşgul etmiştir. Alman gaze teleri bu husus hakkında yazdıkları Yazılarda bu hareketin o Ruzvekin Avrupa işlerine müdahalesini açik - ça meydana koymuş olduğunu Söylüyorlar ve bu arada ortaya a- tilan gerb yarım küresinin tehlikede olduğu sebebinin de asilsiz bulun- duğunu ileri sürüyorlar. Alman ga. ?eic ve vadyoleri İzlandanin Al - manya tamfmdan şimdiye kadar tehdid edilmediğini ve bundan © * Ta da tehdid edilmiyeceğini etmektedirler, Bulgar ajansının vesmi sözcüsü de Soya radyosunda bu işgalin ük bir alâka uyandırdığını, ba em Amerikanın arık harbe Gümeğe hazir olduğuna bir delil teşkil ettiği, yalniz İzlandanin işga- iktifa etmeyip Dukarı da, A-| 2: adalarını ve Yeçibnen adal ni da eline geçirmeğe çalışacağını #öylemiştir. > Japon gazeteleri bu hareketin Müneriknein > harbe doğru atılmış Sİ bir adımı telilekisinde bulun. ia ve İzlanda garb nimf küre- si, kadar olmadığı halde Ame. on böyle bir teşebbüste buhun- fur söylemektedirler. e (Radyo gemmetesi) * İngiliz başvekili Miser Çörçil bugünkü Avam Kamarası toplantı. sinda İzlandanin Amerika tarahn- dan işgalinin çok mühim bir hâdise gunu, bu suretle e Amerikanın İngiltere ile her hususta tem bir iş birliği yapacağını (o teyid ettiğini İrmgiir. (Radyo gametesi) Ortadan kaldırılan kayıdlar Vaşington 9 (AA.) — B. Ruz. bugün, Ailiyata, Amerika Bir- devletlerinin müdafamaı hare- inin garb yerim küresine inhi - hakkında her türlü kaydi orta kaldırmıştır, Bulmak, geeeiscler konfora Moda demiştir ki: Bu veya öteki Okyanısta müda. için ehemeniyetki olmiyan nok - talar vardır. Fakat diğer taraftan #arb yarım küresinin sınırlarının biraz ötesinde kâm çok mühim o İabilecek başka noktalar da mev. Süddur. Muhayyel bir hat çizmek VE bu hattın üzerine şemandıralar hek bittabi imkânsizdir. kn Sayet B. Ruzvek milli mahafz elarile yeni sikih altına olman in bir senelik amtrenman müd- Setinin uzatılmasına taraftar oldu an bildirmiştir. Tor; B, Çörçül'in beyanati mira O (AA) — Çörçil, Â- N Kamarasında beyanatla bu - rak, Genersl Denizin müta - Mike sartları taleb ettiğini ve İZ lada İngiliz askerlerinin ida - aşi karar verildiğini teyid et- hira Ve bu iki nokta Üzerinde mü - tefsirlerde bulunmuştur. Görgül demiştir ki: a lindanın * Amerika Birleşik a kuvvetleri tarafından tile, siyasi ve sevkuleeyş ba - Knndan birinel derecede ehem- gYetli bir -hâdisedir. Bu, harbin Yetindenberi vukuz gelen çok um höd'selerden birini tı il epin hödiselerden birini teşkil Bir Alman denizaltısı batırılmış a bir habere göre dün sabah ti 9 (AA,) — Lalinca'dan nmâsna mensub tay- Cebeküarık açıklarında bir çdenizaltimni batırmışlardir. e selek SON POSTA (Rusyadaki Fransız menfaatlerini Rus -Leh hükümetimiz himaye edece Ankara 9 (A A.) — Fransiz hükümeti (o Sovyetler Fransız menfaatlerinin Türkiye bül sini rica etmiş, Türk hükümeti de Umumi bir Baştarafı benzediği zibi ayni ihtilâlci vas - İma da haizdir. Bu muharebede er çok hayreti muzib olan nokta, Rus askerinin cesareti ile müdafaada gösterdiği maharet olmuştur. Hal buki Pinlândiya harbi Rus ordu. sunun süratle inhilâl edeceği in - tabamı vermişti Alman harekâtı nı kolaylaştıran âmiller şunlardır: Almanların tecrübeleri 1 — Alman askerinin muhare- bedeki tecrübesi, 2 — Baskın halinde yapılan iwioumun temin ettiği tefevvuk. 3 — Alman hava kuvvetlerinin, daha iyi pilotlara ve daha süratli tayyarelere malik olmaktan mü. tevellid bariz üstünüğü, 4 — Alman tanklarını daha mükemmel bir sürette imal edil - miş olmalarından doğan teknik | fakiyeti 5 — Rus ordusunun Polonyada ileri hatlarda yerleşmiş olmasın - dan mütevellid tâbiyevi vaziyeti. Mühim unsur Fakat Alman tefevvukunu te- min eden hâkim unsur, Sovyet ge. nel kurmayının o kifayetsizliği ile Rus sübaylarının sevkulceyş üle- İmine aki bilgilerinin noksanlığı ol. muştur. Rus orduları merkezden çok uzakta ve hasım halk il kün muntakalarda o bulunuyordu. Messfe büyüklüğü ile arazi geniş- Iiği Almanların & yaramış ve imanlar geniş ihsta manevralar: yapmak için bu vâ sahalardan İ istifade etmişlerdri. Alman ileri yürüyüşü Kransa muharebeti €s - 'nasındaki yürüyüşten “iaha süratli olmuştur. Piihak'kı Almanlar 16 günde, bath müstakim üzerin |den, Orleans ile Tovrs'u geçen bir mesafeye varmışi | muharebenin asl | &örüşmedeki şiddetle sürülen | kuvvetlerin ehemmiyetinde ve za yiatın yüksek nisbetlerinde görül mektedir. Cereyân etmekte olan muharebe, vüs'atçe geçen harbde verilmiş olan muharebelerin hep. siri geçmektedir. Moskova ve Lemingrada doğru Alman wskeri mahfelleri mu - harebenin neticesi hakkımia kat'i İbir itimad beslemektedir. Bir ta - raftan mühim Sovyet kuvvetleri Lemberg ve Besarabya cephele - rinde kumldanamaz bir hale geti. rilmiş bulunurken diğer taraftan büyük Alman taarruzu Sev; nayünin hayati merkezleri, va eden Leningrad mintekalarına doğru inkişaf et - mektedir. Bu son bölgede Stalin hattı 4 Temmuzdanberi o yarılmış bulunmaktadır. Şimdi Alman kıt'a ları Smolensk mımtakasında ya » kmda muvatfakiyetli ve büyük bir çevirme hareketini tahskkuk et » tirmedk için gayret sarfetmekte - dirler. Motörlü pişdar kuvvetleri Moskwadan 40) kilometre mesa - fede bulunmaktadırlar. Le nuntakasında v rih değildir. Fakat ihata hareketinin inkişaf ettiği Minsk, Riga ve Finlândiya. Alman genel kurmayı rlüş - knandan daha çabuk davranarak Sovyet ordusunu en kısa bir Za - manda imha etmek kararını ver - miş bulunmaktadır. ne k Danimarka vapurları hakkında İngiliz - Amerikan anlaşması Amerikan limanlarında bulu - nan düşman get Idığını göre m am ka vapur): diği be İngiltere Amerika tarafın sına muvafakat et .İ9 tayyaremiz ka k Birliğindeki kümeti tarafından hirmaye edilm bu talebi kabul etmiştir. Büyük muharebe inkişaf ediyor (Başlarafı 1 inci sayfada) Almanlar ve Rumenler Prut'un ötesine püskürtüldü civarında o kıtalarımız Rumen . Alman ke'alarına karşı müteaddid mukabil hücumlarda bulurmuşlardır. Bu mukabil hü. cumlar neticesinde, düşman, inti- ramsiz bir halde ve silâh ve tec. hizatını bırakarak Prutun ötesine püsicümtülmüştür Bir ihraç hareketi Şanal filosu harb gemileri ha. va kuvvetlerile iş birliği ha'inde; Kızilordu ile iş birliği yapmak ü. zere muvaffakyetli bir ıhraç hare. keti yapmıştır. Alman tazyiki zayıflamış A, — Of: Bu hefta ifk defa olarak Al . manlar siper kazmak usulüne'mü. racaat etmişlerdir. Filvaki buraya gelen malmata göre, Dvina bhesiwde durdurulan Alm r leöprübaşı tesis edinciyr okadar Rus taarruzlarını mukavemet et - mek için siper kazmeğı başlamış. lardır. Esasen cephenin heyeti v. mumiyesinde Alman taayiki zayıf. Jamaştar. Mühim muharebeler Moskova 9 (A.A) < 9 Tenimuz sabahı neşredilen Sovye: resmi tehliğinde bilhassi (şöyle denil - İ mektedir | ve Novog him emk erey | Ostrow mıntakasında kıt'aları - mz gece yeni kuvvetler almışlar, İbir yandan da büyük gece keşifle. ri yapmışlardır. Sebeç mıntakasında mühim ha. rekât inkişaf etmektedir. Düş'na nın zırhlı o unsurları ile kuvvetleri şark istikameti İlernek için büyük giyretle İmektedirler. Muharebeler etmektedir. Pololsk mıntakasında gece Ulla Barkoviç olraflında mühim muba. rebeler cereyan etmşitir. Kıt'alamımız birkaç kere kısa, fakat şiddetli mukabil taarruzlar. da bulunmuşlardır. Lepel mıntakasında kıt'alarımız düşmanm iki motörlü alayını im. ha ve dört batarya ile birçok tank toplar» tahrib etmişlerdir. Gece muharebeleri Volinsk - Novograd mıntakasın. da muharebeler gece durmadan Ki ve zarhlı birlikleri şark istika- devam etmiştir. Düşmanın mötör. metinde yaptıkları şiddetli taar - ruzlara rağmen geri püskürtül - mişlerdir. Cephenin diğer bütün mmtaks- Jermda gece mühim muharebeler olmamıştır. Tayyarelerimiz Os - teow, Lepel ve Volinik - Novog - rad mıntakslarında düşmanın zırh lı ve motödlü unsurlarma ve düş. man hava meydanlarindaki tayya- relere taarruz etmişlerdir. Gece Lepelden Bobruiska kadar uzanan munlıkalarda düşman ce reyan eden hava muharebelerinde) ve yerde ö9 tayyare betmiştir. tir. En sarih rakamlara nazaran 7.8 Temmuzriz 102 dükman tayya. resi tahrib edilmiştir. 9 av tsyya - remiz kayıptır. Lepel mintakasinda Moskova 9 (A. A.) - Nesredilen bir Rus tebliğinde bildirildiğine göre Lepsl niskasında iman « lar garb istikametinde ric'at et mektedirler. | iler. fet. evam piyade | görüşmesi Rusyadaki Lehli esirlerden bir ordu teşkil ediliyor İmgiliz kaynakları Rus - Polonya görüşmeleri üzerinde dikkatle dur- maktadiırlar, Polonya hükümeti ha. riciye naziri Zaleski bugün Eden ile bir görüşme yapmıstır. Prensip itibarile her iki taraf anlaşmış bur kanmektadirlar. Bu arada Rusyada|"” bulunan 220 bin Polonyalı esir as- kerden bir ordu tesi-&, Rus makam ri tarafından Polonyadan Siber yaya nefyedilen wvillerin serbes brrakilmasi kararlaştırılmıştır. Hu - dudların çizilmesi müsincel “sayıl » mamaktidir. (Radyo gazetesi) Berlin büyük elçimizin ziyafeti Berlin 9 (A.A.) — Türk . Al - man dostluk o paktinin musaddak müshalarının tentisi merasimi mü - masebetile Türkiye büyük elçisi B. Hüsrev Gerede ile refikasi bir öğle ziyafeti vermişlerdir. Bu ziyafete başvekülee müsteşan Meisner hariciye enüsteşarı Weiszaker, Tür - kiye Hariciye Vekâleti Umumi Kâ. tib muavini B. Cevad Açıkalın, müsteşar Woerman ve refikaları ha zir bulunduklari gibi Almanyama sibik Ankam büyük elçisi Nadolni ile Berlin askeri kumandanı general Von Hansen ve orta elçi Sehowo - erbel de hazir bulunmuşlardır. Bun dan başka Alman hariciye neza, İreti erkâninden diğer bazı zevatla askeri bazı şöhsiyetler de ziyafete | bulunmuşlardır. e Alman - Rus harbi (Basinrahı 1 inci sayfada; kumandanlığı tar di harbi hakkında tebliğ münasebetile mahfelleri önümüzdeki birkaç içinde resmi tebliğlerin şark ha - rekât ha&kıni hiç bir tafslit vermiyeceklerin: ve bilhassa hiç bir mahal ismi tayin lerini beyan etmişlerdir. Buna #e- beb olarak Stalin hattma karşı Al man kuvvetleri tarafından ne şe. kilde bücum edildiği helinde düş. mana bir ipucu nemektir. Ber. linde söylendiğine göre şarkta ha rokâtarı ikinci safhasına başlamak için yeni tedbirler alınmış bulun. maktadır. kısa Berlin resmi Fin tebliği Helsinki 9 (A.A.) — Fin baş - kumandanlığı taralından bu ak - şam neşrerilen tebliğ: Cemubu şark! hududunda bil - hama keşif ve topçu faaliyeti ol - muştur. Lahdenpohda iMikame - tinde ilerlemekte olan kıt'al, hududu aşarak 10 kilometre de - rinliğinde bir saha işgal ve sekiz topla birçöx mitralyöz ve silâh İğ tinam etmişlerdir. Sovyet muka- bil faicumları her tarafla düşmana ağır zayıat verdirerek püskürtüL müştür. 8 Temmuz akşamına kadar düşman tankı tahrib edilmiştir. İşgal edilen şehirler Şark hududunda plân mucibin. © harekâta devam edilmektedir. Müteaddid düşman mevkileri ve bu meyanda Repola Vuokki Kontilkiki, Kostames ve Oülanka 41 şehirleri işzal edilmiştir. Deniz uvvetlerimiz son içinde beş düşm maşlardır. Ba Rumen petrol tesisatı bombalandı İnakliye vapuru, Moskova. radyosunun verdiği bir habere göre petrolları tesisatı 5 releri tarafından şiddetle jdıman edilmiş, tesisat İtahrib olunmuştur. Köstencenin akıbeti Radyu ayrıca Köstenes namile Rumen * tayya « »ombar. tamamen cud olınadığını ilâve etmiştir. 5 (Radye güzetesi) bugün | nilâtoluk bir mayn tai iki vapur da cidi uğratılmıştır. Bere 9 (A.A.) — AR: Neue Züricher Zeitung yazete - sinin Berlin muhabirine göre, Ru cephesine hareket etmiş olan 16 bin n kullanılma -İbir yerin Homanyada artık mev -İlepanyol gönüllüsü Berline gelmiş- tir. Bunlara general Munoz Grande kumanda etmektedir. A İzlândanın işga'ile Amerika hükümeti mühim bir salâhiyet elde ediyor Yazan: Selim Ragıp Emeç B ugünden yarina Avrupa har- bine müdahele (edileceğini tazammun etmemekle beraber A merikanın Danimarkalılara aid ve muvakkaten İngiliz işgalinde bulu - nan İzlanda adasına deniz kuvvetle- i göndermesinin iysi gün geçtikçe daha ziyade tebarüz edi - yor, Bu hareketile Avrupa işlerine karışmak yolunda bir ileri adım daha atmiş telâkki olunmak lâzim gelen Amerikanın, böylelikle esas müdahale işine yol hazırladığını söylemek ve iddi etmek tamamen doğrudur. Maamafih bu işin iç ta- raflarım izah etmek biraz dolam -| baçlı olacaktir. Şöyle ki: İngiltere hükümeti, Almanya ile Sovyet Rusya arasında mukadder bir sadmenin vulcubulacağımı em » niyete yakin bir kat'iyetle tahmin ediyordu. Fakat karşilaşmanın bu kadar yakin olabileceğini hesab et- memişti. Sovyet Rusya . Almanya harbi başlar başlamaz, gerek İngik tere ve gerek onun yardımcısı bu. hanan Amerika derhal Sovyet Rus. yaya yardım suretile Almanyayı iz- Yar etmeyi düşündüler. Polonyalı . larla Sovyetleri barıştırmak tasav-| vuru da nitekim ayni zamanda ken| İVASET EMİND salâhiyetsizliğin decektir. Bu ise, tini, her zaman, ber yere asker sev kine salâhiyettar kılacaktır ki şir diye kadar bu imkândan mahrür buhmuyordu. İzlanda adasinin ni hayet fazla şumullü gibi görünmü yen işgali hâdisesi, işte bu gibi ih. Wiâtlera yol açabilecek mahiyeti dir ve binnetice bunum nihai safha sı kisaca Amerikanın bir gün har be girmesinden başka bir şey ol mayacaktır. elim R, ağıp Enip Suriyade mütareke (waştarafı 1 inci sayfada) man esefle karşılandığını, bu mu İ hasamat nihayet bulura İngilizle İrin sevineceğini söylemiştir. (Radyo gazetesi Vişi'ye göre Vichy 9 (ea x.7-— Salâhiyette bir membadan bildiriliyor: Şarkta/ki kar'alarimız, Fransana: İhimayesine bırakılmış olan toprak” İlari müdafsa etmek hususundak Fransiz azınini göstermek maksa İdile bir aydanberi çok şiddetli mu. harebelere kailanmaktadırlar. Fra: sz hükümeti bütün gayretlerin rağmen, bu kıtalara; mücadeley devam &tmelerini temin edece miktarda takviye kitaatı gönder ineğe muvaffak olamamıştır. Gün den güne daha ziyade gayri müsa vi bir vaziyele giren bu muharebe icab e bülküme ai | | j dilerine sanih oldu. Fakat bu, kâ. fi değildi Rus mukavemeti karşı İsinda © Almanyanın düşebileceği müşkül vaziyetten bilfil i-tifade et imek lâzımdi. İzlandanın işgali, ö. İtedenberi İngikereye bir ağırlık ©- yordu, Münasib bir zamanda Av. pılacak bir hareketi için aza- mü bazirlikli bulunmak lâzımdı, Bu malsadladır ki İngiltere, bu adanın işgalini Amerikaya teklif eli ve kabul ettirdi. Bu hareketin bir di. ğer faydan da, dün izah etiiğimiz gibi Amerikayı Avrupa işlerine da- ha ziyade yaklaştırmak ve bu yak. laşmayı temin ederken de Ameri - kadan © İngiltersye | sevkolunacak| malzemenin himaye ve muhafazasi- nı çok uzak mesafelere kadar biz — Amerikaya yaptırmak oluyor - Bu iş, Amerikaya da uygun ge-| liyordu. Böylece, hem Avrupaya miş mevkiine geçiyor, bom de Âv- rapa harekât sahasına dâhil bir hangi bir hâdiseyi bir harb vesile. İsi yapmak imkânını eline almış bu. anlıyoruz ki ve ihraç edememesi keyfiyetidir. Halbuki İzlandanın işgali bir em rivâki olunca, buraya sevkedilecek rüpanin herhangi bir noktasına ya. | tilini tâleb etmek salâhiyetini ver lerde “aha fazla kan dökülmesi: istemiyen ve harbin Suriye ve Lül nan halkına tahmil ettiği iztirable ni azaltmak istiyen ve wilâhların şe rehnin kurtarılmış olduğuna kan bulunan Fransiz hükümeti geners Dentz'e #ruhasamatin derhal ta « meği kararlaştırmiştir... Bu mak - sadla dün Beruttaki konsolosu vamtasile b İ yapınız bulunmaktadır Antalya limanındeki hâdise Vichy 9 (A.A) — Resmen bil dirildi re Fransanın Vaşing tondaki bi elçisi B. Henry Ha. ye, So, Didier ismindeki Frans: Üceret vapurunun o Antalya lima - ninda bombalanarak batirilmesine sid protesto notasım İngiltere hü kümetine verilmek ricasile Amar kan hükümetine tevdi etmiştir, Yeni tedbirler B. Çörçil'in sözleri Londra 9 (Radyo) — B Çör. çil, Avam Kamarasında Suriye bakkımla şunları söylemiştir: 4 Fransiz fevkalâde komiseri ge* naral Deniz, mütarekeyi imaç ede cek şartların müzakeresi için bize resmen müracaa: etmiştir, Kraliyet hükümeti için bunun, me kadar memnuniyet verici olduğumu söyle. meğe lüzum yoktur. Bu suretle bi. zi müteessir eden bir ihtilâfa niha- yet verilmiş olacaktır. Bu ihülü esnasında, Fransayı müdalan et mek maksadile orduya gönüllü ©. larek yazılan 1000 ilâ 1500 A vusturyak, İngiliz ve Hindili, Fran siz kurşunları altinda ölmüş veye yaralanmıştır. o Hitlerin (zaferler dünyanın bir çok kısımlarında bir çok masum insanı böyle feci kar gaşalıklar içine atmıştir. Binacn 5 aleyh bu müzakere teklifini iyi biz. şekilde karşıladık. iratle bir ne. ve zaman zaman değiştirilmek lü - Sabahtan Sabaha: Bir kafa seyahati Gençlik çağlarında nasilsa şira- sesi bozulup vatan toprakların » dan gurbet illerine göç eden bir arkadaşımız vardır ki bu seyahat. ten döndükten sonra bir zaman İ milerini düzeltemedi. İyi bir Türk silesinin çocuğu, iyi bir Türk mek tebinin talebesi olduğu ve topra. ima döndüğü zaman Türk vala. Bini arzın en mes'ud köşesi ole- lduğu için biraz sola İyi. yolculuk (arkadaşlari yerinde bir meslekdaşımız olarak aramızdaki kiymetli yerini buldu. Bu değerli arkadaşımız birkaç gündenberi bu bahsi geçen seya. hatin hattralarından Obahsediy. Seyahati Sovyet Rusyada gi ti. Hatıraları da komünizme 0. eçmiş- sid. gittiği iklimin havasile bozulan si-|Y liceye varacağımızı ümid ediyo - Sovyet vatandaşının kafasında ge zinti yaptırdı. Bu sayede bir ko. münistin dimağın gördük, Ve am. ida akya ve hir ERİ e olmiyan ve bir ma, kinesi gibi sun'i civciv yapan ,kafadır. bize İberlik etiği bu seyahatte Çin zarmi seyreden Amerikalı yetmiş iki katlı Rokfeller bin temaşa eden Hotantolu kadar Kitablarda İlemden büsbütün başka bir Aci dj Seb'ni Âlem gördük, Yalnız hâlâ meraktayız, Arkadaşımız bu hi. itufta bulunmak için neden şu 2. manı intihab etti Kendisi bu öle. mi görüp geldiği vakitleş, aşağı yukari on beş yil evvel sicağı as. cağına, Caze taze anlatmış olsaydı. "daha faydalı olmaz miydi? Kim bilir beliki bir gün bu muammayı p izah eder! ml
