6 Temmuz 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

General Tebdili meral Wavel teşkilâtçılik kuvvetini o büyük (kütleleri sevk ve idare kabiliyetile bir hiza - da inkişaf ettirmiş, müslesna suret- te bir askerdir. General Wavsl meslek hayatının masında giydi. Muharebenin ilk aylarında İngil terenin Ortaşark ordusu küçük, es. iha ve malzeme Riberile de basit bir orduydu. Bu orduyu tedricen büyüterek Mıisirin hiçbir zaman görmediği de. recede kuvvetli, meksmik bir kuv. ei * SON POSTA : liğe e Çocuğun hayatında damga olacak hâdiseler — Sözün Kısası Ufak bir ayrılıklar Sonrâ E. Ekrem Talu hemen hemen aynidir. Bizi de, Tanri sevindirmek Omürad ettik! bir müddet kesilerimizden ayır! sonra gene kavuşturuyor Senelerce, hastalıktan ileri gel ufak tefek aksamalar müstesna, sılasiz hergünkü yazımı yazan bu yıl şöyle uzunca boylu bir dir e müş olan, odur. — bu husustaki haklarını gözetmi maal aval bu muzafferiyeti| «Fransada BO yıl öğretmenlik yapmiş erki bir Tse müdürü weslek (| Hangi bir bâdire mc derece büyük ve mühim oluna olum büyük | Yalnı bir, Bü smelesiyiz ki, dü kg er İle erek gi eme e İli kendişime hem utanç veren, hemde bilâhare pek büyük © insanlar arasında iz birakmadan, hayatlarının seyri üzerinde tesir rap di i olr ağa Ek sez ZE aç fayda getirmiş olan bir vak'ayı şöyle anlatır: yapmadan geçebilir, fakat çok küçük, zahiren çok ehemmiyetsiz gü. | Ve bu sefer, kendi kendime bu z — Bir gün talebelerimizden birinin anmesi geldi. Ertesi gün öile ( Fünen en basit hâdiseler bile çocuğun bütün hayatı üzerinde ebedi İrarı verip de tatbik mevkiine — Bu sihirbaz adam, demeyi Riyad edindiler. Bu itibarla General Wavel'in Ya kinşark orduları kumandanlığından alinarak o Hindistan Okuvveilerinin toplanhları vardı, çocuğu için bir günlük mezuniyet istiyordu. i be EA ei, e a m yaln söylediğimi mi göstereceğim?» di- bir damga birakir. Çocukları ten, bilhassa günlük hayatin n yanında yalan söylemekten, kızmaktan, sinirlenmek - terme e konuşmaktan ehem » miyetli surette çekinmekliğimiz icab Büyük vazife, en kadsi vazifemiz, şahsan iyi adam olalım veya ol- | günkü lele mayalım, çocuklarımıza bir nümwne hayati yaşadığımız hissini ver - zara zlarından aldığım istizah larından anladım ki, me kadar metsiz ve, © hef, | bir gün aksamasına tahammül edemiyor, smmm (Jar, Bu onların bakımından. bir | General Wavel'in tebdilini izah ei P bana sorsunlar! Eğer şu birkaç sadedinde gönlerilen sebebin Gene. Lİ Tarihten sa alar Kök dinlenme geni ö yal'ın uzun ve yorucu bir sefer s0. gazelemden ve i okuyucul! anda trakale iyaç bie, — ağ rımdan bir en ayirabildim Mirhan Seni vanllağlal yalan! Ve şu kanmati edindim ai Mansurun imei â Gösterilen sebeb hakikate tama rwuharrir arastadakidir. men mind elek; hile İşte; uilayot aryımaz tekar $ Milet a yaydan ola ee maş olmamis enmimi sevincile insan resmi değişiklikleri tah b — dimi bahtiyar hissediyorum. Halife Mansur uzun boylu, ince , Bugünden itibaren gene kumandanlığına gönderilmesi ME MN Kadın gitti, ben utandım, çocuk daha ertesi gün mektebe geldi. mektir. i da temin oedilemiyeceği keyfiyeti ileriye sürülecek itirazların başında âsi gelir, General Wavel bir Alman kolor. dusumn Afrikaya geçmesini müte. a | almıştır. Esas nokta Mısırda “her tehdid ile karşılaşmıya hazir büyük bir İngiliz ordusunun vücuda getirilmiş olma - sıdır. Bu düşünce ile son aylar- içinde geçiri'miş, umumi netice üzerinde tesirsiz ufak tefek muvaffakiyelsiz.. Jiklerin General Wavele veni b: / üzerinde müessir olmuş olacağı ha- tıra geliri'memelidir. Kaldı ki, buvulak tefek muvaffa. kiyetsizliklerin başlangic: olan Yu. yoruz. Ay saree Yunanistana kuveileri bir aralık filen siyasi vel'in yerini değiştirmesine son hâ. diselerin sebeb olmuş olarmyacak. larını düşünenlers hak vermek icab General Vavslin bir başka vazife ye tayin edilmesi bahsinde mütlaka sıhhi mazeret haricinde bir sebeb : gibi istikbalde de şu veya aksi kanmatte ki, bütün 2 SOYA ahi Ekrem Uşaklıgil Z E i ? kullanılması düşüncesi -| se kali Liberalizmin ne gibi ana se bebler dolayısile çökmiye mah. küm olduğumu “geçen “yazımda söylemiştim. Bunlardan “ biri ve âsı otun aklâkındaki çürük. Tüktü. Liberalizm, son derece hodkâm ahlâki esaslara dayanmakta idi. Şehet menfaate o kadar çok ehem miyet vermiş ve rekabetleri reee makbul saymıştır rın insanlar üzermde yaptığı İe- nakklar, zulümler ve ahlâksızlık. ların hepsini, tabif neticeler Yinde kabul etmis, hatti atlâk ünya yüzün de ne hazin ve feci tabikatına te. sadüd > edilebileceği kolaylıkla an. la razı eski dinlerin in an ve Allah borcu ©. ığı merhamet, şefkat hislerini bile cemiyetin o selâmeti kin zararlı görmüştü. Liberalizm, dinlerin emrettiği karşılıklı yar - dım, tesanüd, fedakârlık, kanast gibi ahlâk kaidelerini wkâr etmiş yalnız şahsi men- £ eden insanın ser. vicdeni koymuş - Habuki liberalizm yeni bir din olarak ahlâkını feragat ve karşı. bidı yardım esaslarına ve müşte- rek dünya görüşüne bağlıyacuktı. Bilâkis o, yalnız maddeden ve menfaatten ibaret ahlâkile büyük dünya rejimi hslinde toessüs medi, Yeni bir din olarak o, İloklarını, mücahidierini haz İyacak, bölün dünyaya hü fikirlerini ve onun temiz ahlâkını yayacak ve bütün dünyanı» hür - riyet rejimine kavuşmasın: temin edeceleti, Liberolizm, hürriyet için istilâ harbleri yapmadı; bütün 's. tilâları zulüm ve istibdad getiren ve hür milletleri esir halinde kul. lanan neticeler verdi, oAfrikanm ortâlarının keşfi için sefer heyet. leri yollandı, bazan idealist ve fc. İdakâr misyonerler ve insanlığa İsamimi bağlı kâşifler bunların ar işi kabi kasından gide medeni hay raştılar; fakat İşg dahi vahşi ik yollarla muhis hale getirme usul. Üleri gibi menfsate dayanıyordu. (Çünkü bu suretle yumuşatılan ve Jbeyaz Insanlara değiştirilen , Yerli insanlar, arkadan gelen insan 8V. Liberalizm neden çöktü? YAZAN Ahmed Hamdi! rine mânı olmuştu. istihsal yasıtalarından mahrum olan ve gündelik ile fabrikslarda çalışan işçi sınıf üzerinde oldu. # planıyor, reel Makine ve buhar kuvveti kullan. gemilerin ambarlarına mana yaptığı büyük kolaylıklar. cıları tarafından ediliyor, da ve çok ucuz gün İdelikle fabrikalard Büş lar altında çalıştırılıyordu. Kapitaliznin müstemlekeler v açık pazar olarak bırakılan yar: uğı zulüm adalet birakan #üçük esnaf nl cak fabrika wda iş b r k “İkatör dilediği ücretle dilediği iş; > yi kullanabilir, istediğine yol ve. YA İrir istediğini alırdı. Çokluk W Ke açmış ve onları tasfiye etmiş olasİlil eden halk tabakasının bütün Avrupalı müstemleke ve açık pa- zarlarda derebeyi, kabile reisi, ra ca, padişah gibi irtica unsurlarile elele verdi; ve e memleketlerde hürriyet ve o EE ve » Matlerin derinde etraf. ni ve ileri fikirleri her vasıta ei şi ih edilmiştir. Serbest ile bastırdı ve boğdu. Bu memle. ipleri yüzünden ist L ketlerin kapi e iz Gün prensipleri yüzünden istihsal vas» inkslâbına ir vie yek aye Kbera -İçindirmek için günlük siyinden izm ve kapitalizm rejimine geç- mg ASAL, olan melerinde (tahlika gördü. Halbu. pm ai meler ini ki liberalizm ve kapilalizm bu Su-İgeniş sulistimale yol alması, ibe retle dünya rejimi ölürek değil,İralizmin maddi ve menfaatperest bir kısım mliletlerin diğer kısımlalan ahlâkından neşel niş, milletleri istismarile neticelenenİdünya mikyasında farklı iki tip tek tarafı o müvazenesiz ve Za-İmemleket meydana getirdiği gibi, Him bir rejim balini ald. Bunun|kendi içinde de farklı Iki tip m için ve bakfı olarak kapitlist "İsem yaratmıştı. leketlere kaşı müstem.ek* N — açık pazarların mukavccet! ve düş|duğu zamânlardan ilibaren hürri manlığı başladı. Liberalizm ilkİyet ve adelet plânda dünyayı iki ayrı kategori-İgir kıymet ye ayırmış, hâkim ve mahküm iki|ye dünyada millet #pi meydana getirmiş, vellâkın teşek bunlardan mahküm olan milletle. İSTER iNAN, İSTER iNANMA ! Dina MM yedarın elinde idi, Bu yüzden ha- sahneler bizzat Jiberal ine doğru hiz alan ye. | şöyle notlar da olabilirdir mek seçerken, görümüze alt kı. «Su içerken bardağı, yemek sımda bir mot ilişti. Aynen ŞÖY - Kn le yaztyordu: Lokantanın müşleriye yaptığı «Muhterem müşterilerimizden peçete ile ağızlarını silme.eleri. | iimizin de pekâlâ mümkün ola - ni rica ederiz.» biz inaniyoruz, ey Pek tabii olarak hayrele düğ- | kuyucu sen, gerek İckanlanı; tük, Fakat sonra bu kadarina | ne, gerek bizimkin: İSTER iNAN, “İSTER INANMA! dyo gürüsü gibi dolduruluyor! dan ve kârlardanı yalnızca kapita-| g. Mekkeye e-İve hayvan gibi medeni insanlara| ist istitade ediyordu. Er ağır sh. -İsatılarak onlar tarafından kırbaŞ-İpi şartlar alt al talarından mahrum bırakılmış Veİsinç seziliyordü: karışmala - yaşamak ve çoluk çocuğunu ge -İmiş etmiş, vel belli, esmer bir adamdı; sakalım boyardı, Selâme isminde bir cariye- den doğmuştu. İdareyi ele aldığı zaman kuk sekiz yaşında bulunu - Rivayete göre Abbas oğulları - ez rin liberalizm rejimine geçmele;İyordu. Bağdad şehrini o kurdu. . Liberalizmin ikinei büyük ah -İnin ilk halifesi olan Ebulâbbas Man lâki zâfı, kendi mem.eketindekilserdan sonra amcasının oğlu Ab - dullehin halife olmasini vasiyet et- mişti; halbuki Mansur onu sevmez- di ve ortadan kaldirmak, kendi oğ- hanu halife yapmak istiyordu. Musa hi İsa öçin de fena düşünüyordu. taşla iki kuş vermiya karsr —— giderken Abdullahı bir bahane ile yakalattı ve İsuya İteslim etti ve dedi ki! — Ben Bağdaddan çıkar ç İsen onu öldür! İsa bu tavsiyeye şaştı; İtiraz et - ç an.İmedi, lâkin vezir Yumusa Udanıştı.|© biliyordu.) Yunus dedi ki: — Sakin ba... Omu sen masil öl- dürürün. Mamsurun maksadi seni de öldürmektir. — Ya ne yapayım? — Bir yere sakla. Mekkeden dö- müşte sorarsa, © öldürdüm, dersin. hayat ve istikbal şartları serma-|y akal ne olacaki, ay sonra Halife Mansur birkaç sl olmuş olan yürekler acısı feci|yacdan döndü. Mum oğlu İsa ile blimlerin başbaşa kalınca sordu: — Onu ne yaptın? Mansurun yüzü lu: şimdi diğer yarisi başkalar'na, Abdullahin Onlara ni da gene kardeşlerine yaptıracaktı, gizlice haber yolledi: — Abdullahı benden isteyi Ea alay Abdullahin kardeşleri saraya gel ay el huzuruna çıkarıldı. — Ya emirülmümünin; Senin am. İleri benimle gelsinler. sağ ve can ve bezim kardeşimiz olan Ab.|ism olarak onlara teslim dullahı hacce giderken hapsetmiş - vel Bu seretle Hiberalizm, ilk doğ-İcn! İşte selâmetle geldin ve hilâfet bulumuyorsun. Sans a emanet etmiştim. Ona amcam Abdulalhı çikarıp saltver - sin, Gidip söylediler. Musa oğlu İsa, Abdullahın kardeşlerile birlikte sa- raya geldi; halifenin kulağına 60 - kuldu: Mansur hemen ayağa kalktı; kız- gin bir bal takınarak o Abdullahın kardeşlerine döndü; İsayı göstere- sek dedi ki: — Kardeşinizi İsa öldürmüş Şim& de bana, güya benim emrimle Adürdüğünü söylüyor. o Yalandır; ben böyle bir cinayet için'emir ver- mem Kendisi yapmiştir. “Abk gerçekten edeceğim. İden geçirecek, tahlilini yapacak; iaimadığım — siz! bu sütundaki (o yarenliklere ğim. Hâdüseleri sizin için sonuna İkadar ondan Evet, muvakkaten de olsa uza! şamiyor; zira -dediğim gibi « o İkarilerine karşı sevgi dolu gönlül ikmaz | saat kendini yetim, kimsesiz diyor. Ve dünyada bundan daha a0) labilir? Gu Ülisem — a kızmişlardı. Musa oğlu İsay: dEğİ bir kinle süzdüler, Helifeye sözlü bir nota tebliğ ettiler: — Mademki sen buyurmadıfı, kendisi öldürmüştür. Simdi b” £ tiki bize teslim et, kuns yes Manvur hiç tereddüd cevab verdi: — Siz bilirsmiz; tutun, Sidi Abdullahın kardeşleri hemet liçlarını styırdılar; o oracıkta * İöldüreceklendi; zira seriat onlar? yi hakkı veriyorda. Fakat İsa on! — Sabırlı olun; hakikat kalmaz! Dedi ve Mansura sordu: — Onu öldürmemi sen em! din mi? — Hayır, yalan söylüyorsun! — Mademki o emretmedin, “4 de öldürmedim. İşte şimdi > Helife Mansur şaşermişti: plâni toptan bosa gitmişti, hem €n yakın akrabalarına ve ? . plerine ilâhi | yalvanyoruz; artık merhamet gös -| gri ve dhenrmiyet werenİter, onun iğ vr 2 sröllete rezil olmuştu. ni bir vicdan ve ah|dan çikarilmasinı emret. — Mekkeye iderken onu Musaj, (Arkasi sayfa 7 sütün 3 te) oğlu din, benim tarafımdan söyleyin ki) esmere. Bununla bereber Musa oğl” ondan korktu; hep tedbirli da TAKVİM