17 Mayıs 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

SON POSTA Hâdiseler arasında Benzeyiş noktaları arasında bazi ruz. Bu Isrımız görmüşlerdir ki, bugünkü Avrupa mücadelesi ile, Napoleon devri arasında birçok benzer nok- r ki, ben- arasında, benzemiyen rdan biri de, bu defa, Napoleon devri, ği zaman yet hastalığı- yada nüksetmiş olarak tek- Kommünizm. Harbin Rusyada vaptığı tahribatın şidde-| (Çok (yaşlı tile mütenasib bir kuvvetle ileri a- | dar gülünç tılan bu isyan hareketi, kendisine! kadar gülünçtür. adam gibi bir tün dünyanın rine karşı isyana teşvik etti. İçti-| mai adaletin bu müfrit telâkkisi,| az kalsın, o sırada harbden F şan olan Avrupayı , ve belki de daha geniş sahaları harekete ge - tirecekti. Kommünizm fikri tari çok defa çıkmış, fakat, içtimai a- daleti anlayış tarzı itibarile gayri hayati olduğu için yaşıyamamıştı. Bunun için, bu defaki tecrübe de en müsald şartlar içinde harekete geçmiş olmasına rağmen, fazla in- tişar kuvveti gösteremedi ve iin- den çıktığı siyasi muh! hudud- ları hâricine çıktıkça mağlüb oldu. Fakat, bu hareket bidayette bi yük bir intişar tehlikesi göstermiş olduğu için, o sırada, Almanyaya karşı yeni muzaffer olmuş bulu - nan sermaye memleketleri, kendi- Te ı tehlikeye ki zaruretini hissetitler. İngiltere muzaffer hâkim idi; F, muzaffer ve büyük. ha ne hib bulunuyordu. İla gard uğramış olmakla berat müz âya deri altında b bir kara ordusı bütün ask duruyor tişarım atırlardadır. Bir müdd i nesli temsil etme fakat oldukça gacık burgi rle dolu bir edebiyat mecmuss İmiyorum, bir hafta m N on beş gün mü Heri rü kabuğunu parça D, U kalkışan bir haşe- n ömründen daha uzun sür- işti mecmuanın zarfına k yar verdiler. Lehi sıkı tuttu. İngiltere Denikinin ar-| A mya | 8: e İmemişti. Bu hareketini bastırmak için, onu muhaliflerine kârsı harekete geç-|77 miş bulunuyorlardı Ayni zamanda, Rusya, abluk nm bütün şiddetlerini tatm ğ bütün taarruzları- eski Rusvayı terkib camislarının isyan -(, ları da eksik olmamıştı. Fakat, ünevver muhi inde şu t uşmalara şahid oluyorduk Yahu, bune biçim isim. len hatırlarına gel — Beyazıdda bir kat muş. Edebiyatçılarım | Benim bildiğim | İküllük diye yere derler» İyi ya, işte. Gene arada n horozların eşi duğu harel lediğimiz tidir. Mülrit yürümemiş olan 'bir $ı, mutedil ve milli olduğ eski senelerdenbe: 1 akasyaların ve kestane ağ tirmiş ve bu diğer lmus memleke keni den geçmiştir. Bu hayat anlayışı, bir kı sım Fransanın, bir büyük kısım İrgilterenin ve daha büyük bir kı- sm Anier/kanın bayat anlayışına muhalif bulunduğu içindir ki mü cadele bütün şiddetile devam edi- yor. Bugünkü Almanya, o günkü Rusya vaziyetinde değildir: Bir buçuk senelik askeri sergüzeştle - rin bilânçosu kâmilen aktiftir. Av- rupada birçok taraftarlar kazan - mış olduğu gibi, İngiltereden gay- ri olan aleybtarlarında da hareket kabiliyeti yoktur. Maruz bulun - dinlenen «Kü bile İültra modern gairlerin İkurtulamıyarak, birkaç gün içinde İböyle garib bir şöhrete havuşmuş. tu, Ba şöhret hâlâ da devam edi- yor. Beyazıdın bu eski ve köhne kahvesi bir gün edebiyat mizde de yer alırsa, pek Şaşma- maldır. Küllük nasıl bir yerdir? Küllük nasıl bir yerdir? Burayı genç ve yaşlı ediblere bir nevj $i- ğmak yapan hususiyetler neler- dir? Müdavimleri kimler? Gazete duğu abluka, Sovyetlerin 913 le ve mecmua sütunlarında sık sık 921 arasında görmüş olduğu ablu-İbu isme rastlıyanlar, bunu da me- kaya nisbetle çok hafiftir. O va -İrak etmiş olsalar gerek. kitler Sovyetler «cümle cihan #-İ Edebiyatçılarımızı Küllüğe çe karası birleşiniz!» diyordu; bu de-İken birinci hususiyet o ucuzluğu- faki Almanya, daha re: ve âa-İdur. Fakat, bu sene Dünya Harbi ba kolay anlaşır bir şi buraya da tesir etmiş Kahve 5 © ederek, «Avrupi birleşiniz/» | kuruştan altıya çıkmış. İkincisi da diyor. izlik hususundaki kalend Bu hareketin karsısında müca -İliği (olacak. modernist dele mevkiinde bugün yalnız İn -İirler, bunda orijini bir Geri - Rillere bu yor, İngiltere kuv -İbe, bir-nevi estetik - buluyorlar- — Vetlidir: büyüktür, yorulması güç-İ mış. Diğer hususiyetleri de gök N (Arkası sayfa 8 sütun 2 de)İşesinin, dilencisinin ve kundera so unda | şerrinden | tarihi. | genç gibi hareket Yeni şairlerin içtima mahalli: Küllük Röportajı yapan: Gavsi Ozansoy yazılar ve resim-İ k | / | | | İlinde Mayıs LU Resimli Makale: ık, genç veya ihtiyar, devrin icabatına tâbi olunuz, y bulunsun. duran genç me ka- eden ihtiyar da © uyuşuk e a m m m a a aa Çağın hakkını veriniz 8 / n hangi devrinde bulunursanız © inızla hareketiniz oarasında shenk Söz arasında: istatistik Birleşik Amerikadaki merakının yeni tecellileri Obüs ile bombanın farkları - Makedonyanın Norveçte şişe buhranı maden zenginliği - Bülün ihtiyaç el bir es güzel kararlarla balet İ naşmamıştır. Bilâ İbir pren ya nlerin 8 Günde birkaç defa p,. hliram vâziye T ndurlar. Zira E enler, Beyn arı Okılındıkta izernide Amerikada ki öğretece edilmişlerdi Me kadar abes rakamları topliya' bu kahveden v dir, Bu suretle öğreniyoruz ki Bi siniz iterek, bu havayı mlamak için vüksek sesle s$irür şiirini söyler: ş#tan mantar tarlası, yaşasın. ölüle ni dir, Vasıflı kırk saniyede Herkes ayakla v Fakat, eğe ada bir bir otomobil hırsızlı kirk dört dakikada bir de b har vak'ası, artık bu . âlemi ttandır. Küllükte neler duyulur? Yeni çıkan tangoları ve rumba- Obüs ları öğrenmek için, nasıl Yüksek- Ark; mivetle top mermisinden, İSTER iNAN, İSTER iINANMA! ki dillerden hayir, cevabı veril mişti, ikna edici deliller sayılmış. tı. Neticede bütün tahminler bo- ga çıktı. Şüphe yok ki, Groenland bahsin. de vaziyet arkada birakilmiş 6 Jan vaziyetlerin o hiçbirine ben- #emez, tahminlerimizi yapar) üzerine dayandığırmz ne kadat eski, kullandığı, çü ne derece yanlış olursa olsun diniz gene deniz, binlerce kilo. metrelik mesafe de gene binlerce kilometrelik mesafedir, bu defa sorulan suale: -—— Hayır, cevabile mukabele edecek olurrak aldanmak tehlike sile pek karplaşmış o olamayİz, buna rağmen bize öyle geliyor ki, bu gibi meseleleri bir muhar- ritin masa başinda oturarak bal, letmeğe çalışmanı ihtiyatlı bir ha. reket değildir, en doğru yel: — Belki evet, belki hayir, bek- Meslekdaşlarımızdan biri: — Almanya Groenlandı işgal edebilir mi? Diye soruyor. Haritaya baktık: o Almanyanın böyle bir teşebbüste kullanabile. ceği en yakin ös Norveçtir. Ora. m ile Groenland sahilleri arasın- da binlerce kilometrelik bir de. niz veya hava yolu var, sona bu yol da İngilterenin hâkim bu. lunduğu küçük © adaların yanın- dan geçer. Üstelik bu yolun şu veya bu şekilde atlandığı farze. dilse deniz boş bir saha değil dir. Muhtelif noktalarında İngiliz kuvveti duruyor. Sual bizde derhal menfi cevab vermek arzusu uyandırdı. Fakat o dakikada aylarca evvel sorul. muş olan başka sualleri hatırla. dık — Almanya Lehisti Nor a lir mi, gerb seddini aşabilir mi? Şeklinde sara ile bir sürü saaller | İeyip görelim, demekten ibaret. sorulmuştu, hepsine de salâhiyet- | tir. İSTER INAN, İSTER INANMA ! am mağlâb ayatta| a aynca bü-) -İleşik Amerikada her Yirmi bir sa- ir nümune kavde- Idiği gibi her otuz beş saniyede rsızlık vukubulmaktadır. Üç bugün alışmış olduğu orüzmerre ile bombanın farkları Bundan evvelki harblerde umu- obüs- şarapnelden bahsedilirdi. Bu jyade obüs kullanıldığı i|bâdan istifade olunduğuna işaret İdaniyor Bu sebeble de nm obüs ne bir mermi Gerek bomban: rı birer t şüphe k Tiryakile sün Bomba müreo r. | nüfuz n siklet sürati bakımı cahtır ve bir er edebil | mesi , bütün ağırlığile bir ma- niaya, bir Gemi güvertesine veya bir dama çarpması icab eder, Obüs ise, infilâkının husule ge- Tİtirdiği dehşetten baska onu atin *İtopun fırlatış kuvvetini de be ır. Bütün bu esbabdan ötü rü obüs daha dehset verici bir tahrib vasıtasıdır. Makedonyada maden zenginliği 1913 te Yugoslavya, Yunanistan ve Bulgaristan arasında taksıme uğrıyan Makedonya son harbde bir def#'daha parçalandı Bir za- manlar komitecilerin nihayeti gel mez faaliyetlerine sahne olan bu memleketin bu derece tamah u- yandınmasının sebebi, (bihlassa toprak aktı servetlerinin zenginii ği olmuştur. Filvaki Yuzoslavva Makedonyası şimal ve cenubunda meydana çıkan bakır madenlerile şöhret almıştı. Çinko ve kurşun ma kadar zengindir toprak galeriler kazmaya hacet yoktur. Fakat bugüne kadar bunlar işlen- memişlerdi Kromu #htiva eden büyük saha- ların şimdiye kadar rasyonel bir surette çalışmamış olmal: 4 goslavyanın kroin istihsal eden bir memleket olarak faninm a imkân vermemiştir. Fakat şim iy. r n Ni Yuposlavyadaki madenlerin muh. tevası yüzde (49-43), ccnubdak rinli $se yüzde (5054) e kadı çıkmaktadır. Komanova ve Üsküb civarında» ki antimuvan, Ohri yakınındaki manganez madenleri ise bir hayli zengindirler. Bunların haricinde edonyasından ayri kta idi makta 1 | Norveçle şişe buhranı İ Norveçin işgalinden sonra bu İmemlekette büyük bır şişe buhra- nı baş göstermiştir. Bunun sebebi, İzengimliği ile meşhur olan bir ki | pm Norveç kömüâr ocaklarının mruattal bir halde kalmasıdır ki İbinnetice Norveç cam ve gişe fab- ju Sözün kısası Fantaziya kesir. B. Ekrem Talu , bugün falan yerde Bi k irad ederek... Falan, gazetecilere vukubulan Pi yanalında,, Gene falan, filincaya yapılf9 yardımın, 1953 senesine kadar ve müessir bir bale geleceği: Gene falan, falanen şöyle ya! — İsa, ona karı da böyle yaz / | İ tihbarat venaiti İ duymak mümkün oldu, ondan mi demiş, dedi, diyor, diyecek! Ortalıkta bir palavra (yarış gidiyor! Eski zamanda da böyle, P* kadar çok atılır mı idi? Yoksa, # arttı da, hepsi” ni. Gazeteyi aç aynı nakarat, radi© n düğmesini çevir hep o ##” lari Bir de, ciddi ciddi: — Realiter aarmdayız! Diyo * ruz, Hangi reslite?. Hakikat. müsb iş nerede? Gelsin kuru iâfi Geli vâd ve vaid! Haniya, Nasreddin Hoca çamsf dan adam yapıyormuş da, biri s0 5 — Hoca, he yapıyorsun? — Adam. — Çamurdan adam yapılır mı? — Rözkini veremiyecek old tan sonra, neden yapılmasın? Şimdi de beyanatçılara, nu sulara, mesajcılara sorsak: — Bu kadar vâdleri ne diye y# piyorsunuz? — Tutmıyacak, tutamıyacak ol duktan sonra ne diye yapmiyalım? Cevabını verirler mi? Hâlâ, «Şöyle yapacağız. edeceğiz» gibi sözlerle efkâri um” miyeyi #yutmağa, uyutmağa çalışa” palavralarının dörtte biri nit betinde filiyata girişmiş olsalar feleğin çarhı mutlaka başka türlü dönerdi. Lâf ile peynir gemisi mek darbı meselinin herhalde başka dil lerde de karşılığı olacaktır, Şayed yoksa bu önemli lâkırdıyı birkaç İ” sana tercüme etmeliyiz. Beşeriyet* hayli faydam olur. Gel gelelim, kuru lâkirdi. yarı devam edip gidiyor. Ben dedim. sen dedin. öteki dedi. dikkat etti niz mi? Ajanslarda başka bir şef kalmadı, Salt beyanat; boyuna be yanat.. ve geçmiş günlere, aylar# âid yikintı, döküntü ve dişüntü j9 istiği r harbinden sonra bir de ka” fu, dimağ harbi başladı, Beyninde rüvenen dayansın! — Filânca şöyle demiş şöyle diyor Arabın dediği gibi: Fantı ve lâkin Giliyat mafiş Bu defaki cihan harbinin tarihi de zâhir böyle hülüsa edilecek.He- yirler olsun! E Elsan Talu nn da kismen fsaliyetle- rini tatil etmelerine sebeb olr tur, Bu yüzden Norveçte bir şi maden suyu veya şarap almak iğ tiyenler evvelep aldıkları maden suyu veya şarap şişesinin boş ola- İmesine mecbur tutul. ar. Ba usul çok ivi neti- 1iş ve birçok fabrikalarda kömür tasarrufunu temin eyle- miştir. İsveçte elektrik ucuzluğu İsveç, # hayvan y böyle falan kesir.. yasta kasablık Avrupa memle- n biridir. ri mevcuddur. Fakat bu ağıller m am ve sağlam yamlmakta yaylalarda bu kadar masrafa lüzum görül memektedir. Cünkü (ktısadi değil dir, Bu sebeble İsveçliler havvan ağıllarının etrafın omuntazam telöngülerile çevirmişlerdir e ve bunlardan hafif bir elektrik cere- yanı geçirmektedirler, İsvecten e (Arkası sayfa B sütun 2 de) GÜNEŞ | s.fv. la lw R. Âhır