31 Ocak 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6

© (ASKE RLİK BAHİSLERİ J SON POSTA © Sovyet-Fin harbinin safahatını tetkik pmu YAZAN iEmekli general H. Emir Erkilet! ; “Son Posta,, nın askeri muharriri Ümenenı eeseasssssasss0sassmsaı saassseipamensersersemsasesrsan pe e0arUEUEEAEEERERANEU ANAMA NURSAUA KaUMeAmANsee sane ven nu ünkü yazıda Sovyet Rus ordu l sunun Birincikânun ayı zarfın. da Berzahtaki Manerhaym müstahkem mevziine yaptığı birinci cebri ve ikinci metodik taarruzların nasıl ekim kaldık- Jaramı anlatmıştım. Leningrad askeri dairesi kumandanlığı | Birincikânun ayının iptidasında, ordu -| wun büyük kısmile Berzahta, Vipuri isti- kametinde, ilk taarruzu yaparken müte - baki Rus kuvvetleri Ladoga gölünün şi - mal sahillerinden itibaren Şimal Buz de- nizine kadarki takriba 900 Km. lik saha- da Fin hududunu beş yerden beş kolla geçmişlerdi. En cenubdaki birinci kolun vazifesi Ladoga gülünü şimalden dolaşarak, yani cenub batı istikametinde yürümek ve; bu suretle Manerhaym müstahkem el HM Frrka (SR ane) ziinin gerisini almaktı, Sovyet Rus ku - mandanlığı düşünüyordu ki, bu müstah- kem mevzie Berzahtan, yani cepheden taarruz edilirken ayni zamanda Mulyani gerisine de büyük bir çevirme hareketi > me N yapılsın ve bununla cepheden yarılacak kes Fim taamet ş müstahkem mevziin müdafileri kaçamı -| yarak esir edilsinler. Yahud, eğer mevzi cepheden yarılamazsa gölün şimalinden yapılacak bir ihata ile düşürülsün; (il - vet (takriba 3-4 fırka ve müstahkem mev veki Ladoga gölü şimalinden dolaşarak zi topçu ve siper kıt'aları) bırakarak mü- Elisenvaara üzerinden Vipuri ve Lâape- tebaki ka'an 5-6 fırka ile Ladoga gölü- enranlaya varmağa muvaflak olan bir nün şimalinden ve Laponyadan memle - kuvvet Manerhaym mevziinin gerisini al-| koti tehdid etmekte olan tehlikeleri kar- maş ve muhafızlarını da iki steş arasında şılıyabilmişti. bırakmış olur. Bu sebeble Berzahtan Yi-| Bu suretle 11 Birincikânunda, Ladoga Pılan taarrüzun Ladoga gölü şimalinden| eölünün hemen şimalindeki mıntakada, iie Haseki İle betkübi öze BAL, © Joensun - Sortavala demiryolu. kısmını Fakat bu hareketin muvaffak olması doğuya karşı setreden Fin kuvvetlerile için lâzım olan. iki yart Ruslarca ihmal *İilerliyen Rus kıt'aları arasmda, cenub - Şiş art bici Sala Küveeinin dan gima'e doğru, şark hududundan 63 ei e eden yapılacak yarma taarruz. | Kr. içeride ve Ladoga gölü sahilinden 25 larle tevhididir. Yoksa Finler ayrı ayrı Km şimalde bulunan Suistamo'nun şar- derdi vekubelek iaatraziarı ayrı kında Lolmolada, 30 Km. daha şimalde ayrı red ve iade edebilirlerdi; nitekim bulunan Tolvajârvi ve Homentsi (Suis - öyle oldu. tamo'nun-80 Km, şimalinde) de şiddetli Ladoga gölü. şimalinden ilerliyen Rus Huharebeler başladı. Bu muharebeler kuvvetleri bidayette Finlerin kudud setie Ruslara bir nevi dur) kumandası olmuş - kıtalarını geri atarak Suistamo, Tolva »|tu. jörvi ve Homentsi önlerine kadar geldi -| Ondan sonra, 12 Birineikinunda ler. Onların hedefi şüphesiz sara ilk Joenso »|muzaffer Fin mukabil taarruzu Tolva - Varstsila - Strovala demiryolu kısmına (jürvi önünde inkişafa başlamıştı. 13 gin! varmaktı, Fakat Pin başkumandanlığı süren ve Tolvajürvi'nin şark şimalinde Berzahtaki müstahkem mevziin verdiği | Aglâjürvide nihayet bulan bu savaş kat'i imkân sayesinde burada büyük kuvvet -'olmuştu. Albay Paavo Talvela kumanda- lerle taarruz eden Ruslara (takriba 7 pi- sı altında bulunan Fin kuvvetleri Rusları yade fırkası ve müteaddid hücum arabası| yavaş yavaş geri attılar, ric'at kollarmı Jivaları) na karşı asgari münasib bir kuv-j cenub ve şimalden sardılar, binlerce esir, Vücudile (orabitası (o makaslanan başı kopmuş gibi Tarkın omu- zuna düşüvermişti. (Tramvay dur- durulmuş, genç kız bir eczaneye, ora- dan da otomobille iskeleye nakledilmiş, baygın bir halde vapurun yân kamara- sında köye. iskeleden de Tarıkın ko- unda eve nakledilmişti. Hemen elbise- lerile yatağa yatırılmış, üç gün çetin bir ıztırabın elinde hırpalanmış. çır- pınmış. sayıklamış. bağırmış, ağlamış- th. «Son Posta» nın tefrikası: 17 kindi ki.. Yürürken sallanıyor. zanıan zaman durarak dinleniyordu. Ancak bir gece evvel kendisine gele.| — Siz burada durunuz bir dakika bilmişti. Yanından bir dakika ayrılmı-| Bir hayli yürümüşlerdi. Bir noktada yan Tarıka, babasmı görmek istediğini | ardiyan durmuş, ona hitab ediyordu: söylemişti. Zaten ilk sözü ve ilk arzusu| oDuvara dayandı. Yanında mendili bu olmuştu. Tarık bittabi onun tamami- yoktu. Kolile gözlerinin yaşını sildi. le sinirlerine hâkim olmadığını. baba-|Saçlarını düzeltti, bir çeki düzen ver- is yeni bir buhran ve|miye çalıştı kendisine, .. sarsıntı edeceğini düşünmüş.| - Asabma bir türlü hâkim olamıyor. me etmişti. Fakat, delikanlı. üç) vücudü — asabi raşelerle lame gin in eden bu sinirli yorgunluğa | Koridorun nihayet © tarafındaki döne- eya edemeyip. oturduğu yerde|meçte ayak sesleri duyuldu. Gardiyan Beçer Heçmez. genç kız ya-| cözükmüştü. Elile işaret ediyordu: vaşça ye inmiş, şapkasını kapar) | — Geli, renk mseye görünmeden İlerledi. Saptılar.. biraz daha yürü- ş düler. Şimdi bir demir parmaklık önün- Vapura nasıl bindiğini, Köprüye na-İde bulunuyorlardı sıl çıktığını, otomobille Tevkifhaneyi nasıl geldiğini bilmiyordu. Müdür. onu|tında bulunan bir gardiyanla babasının yanına gönde.| — Getirin! getiren seslendi; e |gardiyan demir parmaklığın diğer tara. ii | yüzlerce makineli tüfek, kamyon, mu - harebe arabası, top vesaire aldılar, Her taraftan sarılan son Sovyet mukavemet yuvasındaki 700 kadar bakiyetissiyuf da | teslim olduğundan artık bu mıntakada- ki Rus taarruzu kırılmı Gürülüyer ki Ruslar Kareli berzajim - den Manerhaym mavziine, 15 Birincikâ- nundan daha evveli ve sonra yaptıkları cephe yarma taarruzlarında muvaffak 6- İlamadıkları gibi bu mevzii Ladoga gölü| şimalinden ihata teşebbüsleri de akim kalmıştı. Üstelik Ruslar bu mıntakada| Loimola ve Tolvajervide Finlerin şiddetli | mukabil taarruzlarına uğrıyarak büyük! zayiatla püskürtülmüşlerdi. l Rusların Ladoga gölü şimal cihetle - rinde takib ettikleri ikinci taarruz İsti - kameti Suomosa'mi üzerinden Butni kör- fezi sahilinde Ouluya gider. Burası Fin - lândiyanın en dar yeridir, Burada ilerli - yen Rus taarruz grupu muvaffakiyet ha- linde hem maur ve kalabalık olan cenubi | Finlândiyayı şimaldeki Laponya denilen! İparçasından ayırır ve hem de onun İsveç| ve Norveçle olan kara muvasalasını ke 2 serdi. Çünkü İsveçten Finlândiyaya gelen tek demiryolu Butni körlezi sahilinde; İTornio ve Ouludun geçerek cenubi Fin - lândiyaya gider. Nörveçten gelen tek iş-, İlek eâdde de Şimal Buz denizindeki Kir-| kenes körfezinden Salmijarviye gelir ve joradan Rovanicmni üzerinden cenuba gi - der, Onun için Rusların Suomelslmi üze - rinden Oulu istikametinde yapmak iste - İdikleri taarruz hareketi pek ehemmiyet- liydi. Fakat kâfi bir kuvvet ve hazırlıkla yapılmak gerekti. Çünkü göreceğiz ki ce- mubdaki Loimolo ve Tolvajervi muhare- belerinin başlangıcından 3 gün sonra, ya- ipi Birincikkânunda ikinci bir Fin mu- kabil taarruzu Suomosalmide vukubul - İdu. Bu cihette harekât yapan'9 uncu Sov- iyet ordusudur. İşte Suomosalmide Finler için mövzuubahs olan bu Sovyet 9 uncu ordunun 65 arz derecesindeki ileri yü - ,râyüşünü durdurimak olmuştu. Bu ilk Suomosalmi omuherebesinde (o Rusların (17000 insanla pek mühim ganimetler bi- raktıkları bitaraf yabancı muhabirlerin " verdikleri haberlerden anlaşılmaktadır. Tolvajervi ile Suomosalınide Sovyetle- re karşı şiddetli ve muvaffakiyetli mu - kabil tasrruz darbeleri indirebilen Fin yüksek kumandasi şimdi Laponyada, ya- ni daha şimalde cereyan eden muharebe- lerle daha geniş meşgul olabilecekti. (Devamı İl inci sayfada) | M7 da büyüyen ayak sesleri evvelâ uzak- laştı. Sonra tekrar yaklaştı. Bu' sefer iki çift ayak sesi duyuluyordu. Biri h:zl yürüyer kuvvetli basıyor, diğer a lar adetâ sürükleniyördu. Cılız ve yere basmaktan korkar gibi yürüyen bir çilt tahan sesi,.. Genç kız gözlerini açtığı zaman ba- bası karsısındaydı. Bütün gâyretine rağmen gözlerindeki sağnak,” hıçkırık- tan gök gürültülerile boşandı. — Babam. — Kızım! Demir parmaklıkları da beraber sa- ran dört kol birbirine uzandı. Babanın taşları uzamış küflü yüzünde genç kızın ıslak dudakları dolaşıyordu: — Kızım, kızımı. Katil babanın üç günde kemikleşen elleri, közınm saçlarını okşuyordu.: riyordu şimdi..O kadar - balsiz ve bit- Kapılar açıldı, kapandı. Log koridor) dem, Kızıl. yg diyebiliyorsun RA K asden yangın çıkaran iki kişi tevkif edildi Bir tesadüf neticesinde görülerek söndürülen yangının sigorta parasına tamaan çıkarıldığı anlaşıldı Bir terzinin para hırsı, az kalsın ev-|tanahmed birinci sulh ceza mahkeme velki gece Sirkecide büyük bir yangına sebeb olacaktı. Dün adliyeye intikal €- den ve müddelumumi muavini Cevad Özpay tarafından tahkikatı yapılan bu hâdisenin tafsilâtı şudur: Sirkecide Darüssesde sokağında 11-2 numaralı binanın üst katında terzi Rah mi isminde biri bir dikiş atelyesi işlet- mektedir. Atelyede bulunan dikiş xa- kines! ve diğer eşyalar, Mili Sigorta şirketine 1000 liraya sigortalıdır. Rahmi, iddia edildiğine göre bu pâ- raya tamaan atelyeyi ateşe vermeyi dü şünmüş, bir plân Mazırlıyarak, bunu tatbik sahasına koymuştur: Suçlu. atelyesinde çırak olarak ça - lişan Vehbi isminde bir genci para va- dile bu işi yapmağa Tarı etmiştir. Veh- i evvelki akşam saat 22,30 da (vat - ka) tâbir edilen elbise pamuklarını. makine yağına bulamış ve gönra tavan arasındak' tahlalar arasına atarak a - teşlemiştir. Bu sırada bir iş için odasından Çı - kan ayni ev sakinlerinden Moiz. - bir tesadiif eseri olarak, tavan arasının ha- ff hafif tutuştuğunu görmüştür. Moiz haykırarak bütün ev halkını uyahdir- mış, ateş etrafa yayılmadan el birliğile lebilmiştir. sönd Yapı! hiyeti yukarıda anlattığımız şekilde ay dinlanmaştır. Para h:vsı ile büyümesi ve feci ne - #celer döğurabilmesi muhtemel bir yangını çıkarmağa teşebbüs eden ter- akalınarak. dün gdliye - ye verilmişlere Hâ3isenin tahkikat delumumi muavini Cevad Özpay, suç. luları sulh ceza hâkiminin huzuruna çıkartmıştır. Hâkim, istievab etti zi Rahmi ile çıralı Vehbinin tevkifle- rine karar vermiştir. Küçük nişanlısını kaçıran bir adam tevkif edildi Mehmed isminde bir hamal, Ka - sımpaşada oturan Hanife adındaki sev gilisini bir kaç gün evvel Çorluya ka- çırmış, oradan yerlisi olduğu (Siy - men) köyüne götürmüştür. Küçük kızın ailesi, Hanife ortadan kaybolunca meraka düşerek, polise müracaat etmişlerdir. Nihayet iş an - laşılm.ş ve Mehmed ile Hanife İstan - bula getirilmişlerdir. Dün adliyeye verilen Mehmed, Sul- SE CENNETLİK NAHKÂRLAR Koca adam, omuzları sarsıla sarsıla ağlıyordu. O da göz yaşlarına müsaade vermişti. Zaten bu gözlerinin barajın- da toplanan göz yaşları üç gündür bi- rike birike öyle taşmışlardı ki onları en kuvvetli bir iradenin bendleri bile zahledemezdi. Üç gündür ağlayamama: nın da şztırabını çekiyordu. Gözler in- sanın içinde biriken ıztırabların ıtrah yollarıdır. Eğer gözlerde kaderin iha- metine iştirak ederse içerde biriken 17- tırablar kalbin üstünde kangren olmı- ya mahkümdur. Güner demir parmaklığın arasından başını babasının göğsüne dayamıştı. Babanın dudakları kıznın saçlarında dolaşıyor, yerini değiştirmek için her kalkışmda inler gibi: — Kızım, kızım! Diyordu. i — Baba niçin. nasıl yaptın bunu? Şimdi Güner, nemli. gözlerini kal. an tahkikat sonunda, işin ma-| sinde yapılan sorgusunda: — Hanife benim nişanlımdı.. Ailesi bara vermiyecek diye korktum. Bu se bebden onu kaçırdım, demiştir. Nüfus kâğıdına göre henüz |l ya - şında olan Hanife ise. mahkemede şun ları söylemiştir: — Ben ll değil, 16 yaşındayım Mehmedle nişanlandık, sevişiyorduk. Amnıa, o beni kaçırmadı. ben onu ka çırdım. Hâkim, Mehmedi tevkif etmiştir. Bir hırsızla suç ortağı yakalandılar Meyvahoşta bir tütüncü dükkânına girerek, 18 lira kıymetinde damga pu lu çalan Ropen isminde bir sabıkalı ile mesruk pulları satın alan Nesim, yaka lanarak adliyeye verilmişlerdir. Her iki suçlu da Sultanahmed bi « rinci sulh ceza mahkemesinde sorgu - ya çe i Ecnebi ve ekalliyet mektebleri muallimlerinin kıdem zammı Ecnebi ve ekalliyet okullarındaki İTürk muallimlere verilecek kıdem zam Jarı hakkında tetkiklere devam olun - ir. 1 if Müdürlüğü ecnebi ve ekâk liyet okullarının bütçelerini istemiş - |tir. İ Bazı yabancı okullar bütçelerinin darlığından bahsederek kıdem zammı İ meselesine yanaşmamaktadırlar. . Bu cihet mekteb bütçelerinin tetkikinden sonra tesbit olunacak ve kıdem zammı görecek muallimlere sid bir liste ha « zırlanarak Maarif Vekiletine gönde - rilecektir. Bu liste Vekâlet tarafından tasdik edildikten sonra muallimler ki- “İdem zamlarını alacaklardır. Üç yerde yangın çıktı Evvelki gece Kadıköyünde Yeldeğir meninde Eşrefoğlu sokağında 3 numa rah evde oturan Muzafferin yatak oda- sından. Şehremininde Sar: mahallesin. !de 9 «nyılı Aliye nid evin alt katından ve Fatihte Kabakulak caddesinde 22 numaralı Evkafa ald bir evden yangın çıkmış ise de hiç birinin etrafa sira - yetine meydan verilmemiş ve itfaiye tarafından söndürülmüştür. Darüşşafakalıların çayı tehir edildi Darüşşafaka mezunları cemiyetinin 3 Şu. bâtte Park otelde tertib edilen çayın 2 Mart akşama tehir edildiği haber alınmıştır. dırmış babasının yüzüne bakıyordu. Ba ba, ellerile demir pürmaklığa asılarak başını önüne sarkıttı: — Kaderde evlâd katili olmakta var» muş... Bu sözü söyler söylemez. alnına dö- külen saçlarını geriye atarak. başını kaldırıp istihfamkâr bir nazarla kızına baktı: Bir müddet ikisi de başka mânalarla birbirlerinin gözlerinin tâ içine baktır Jar. Niyazi bey, tevkif edilip buraya ge- tirildiği gündenberla birkaç defa sorgu. ya çekilmiş olmasına rağmen, tahkika- tın seyrinden haberdar değildi. Acaba tahkikat bazı sırları meydana çıkaracak derecede inkişaf elmiş miydi?. Kara- kolda, sorgu hâkiminin karşısında cina- yetini başka bir mahiyet vererek itiraf etmişti. Öldürdüğü kadını, karısını yalnız oğlunu iğfal eden bir kadın şek» linde göstermiş. öldürdüğü oğlunun a- nası, kendisinin yirmi sene evvel bi. raktığı karısı olduğunu saklamıştı. Bu hakikatin meydana çıkmasından endişe ediyordu. Buna da sebeb sadece kizı idi, Günerin bunu bilmesini iste- miyordu. Başını kaldırıp onun yüzüne baktığı zaman, bakışlarında bu hakika- Ü öğrenip öğrenmediğin aramıştı. (Arkası nar) .