31 Ocak 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 10

İ i -— SON POSTA İkincikânun 31 Birkaç yılda Trakyada mektebsiz köy hırakılmıyacak wüleburgaz yakınında kurulan 250 mevcudlu eğitmen! Bu b okulu Trakya maarifinin en kıymetli yetiştiriyor uzuvlarını Lüleburgazda yeni yapılmakta olan eğitmen okulu binası Edirne (Hususi) — Trakyada ileri hamleler gösteren hareketlerden biri de kültür işleridir. Okuma ve okutma hevesinin yıldan yıla artmakta olduğu bu mühim vatan parçasında tahsil çağında olup ta mek tebsizlik yüzünden okuma: imkânları bulamıyan çocuk sayısı daha üç beş se- ne evveline kadar büyük bir yekün teşkil etmekte idi. Bu sayının her sene yeniden açılan ilk ve orta okullar sa - yesinde gittikçe (azalmakta olduğu memruniyetle görülmektedir. Nitekim bu sene de Edi vilâyetinde olsun, Kırklareli. Tekirdağ ve Çanakkale vi. lâyetlerinde olsun yeni baştan bir çok ilk oxullarla Lüleburgaz gibi hiz bir gel:şme gösteren ve bu gelişmesile mo- dern kasaba örneğinin en güzelini ve- ren birkaç kaza merkezimizde de orta okullar açılarak daha birçok yurd ço - cuklarının okuma ihtiyacı karşılanmış bulunmaktadır. Geçen ayın son haftası içinde Trak- ya Umumi Müf iği Maarif Müşavi- ri Yusuf Cemil bu seneki maarif here- ketlerini yerlerinde görmek üzere Kırk lareli ve Tekirdeğ ( vilâyetlerinde bir teftiş seyahatine çıkmıştı. On altı gün süren bu seyshat esnasında maarif mii- şaviri gezdiği ve gördüğü bütün mek- tehlerde maarif islerinin tam bir inti - zam içinde yürüdüğünü, Vekâletin bu ders senesi başında talbikine basladı - gı müzakere usullerinin çok verimli ol duğunu ve bu gidisle birkaç sene zar- fında Trakyada tahsil çağındaki bütün çocukların okuma ihtiyacının karşıla - hacağını müşahede etmiştir. Bütün ileri hareketlerin kaynağı bil Zİ olduğuma inanan Trakya halkının maarif işlerine verdiği bu güzel vatan köşesinde son dört-beş yıl çalışmalarınm semeresi olduğunu aşağıdaki rakamların belâgati en canlı bir surette göstermektedir. Bütün Maarif Müşavirliğinin teftiş ettiği mıntaka dahilindeki çifte tedri - şat usulüne muvaffakiyetle devam e - a mn Ceyhan köylerinde mekteb ihtiyacı ! | Turhalda enkaz altından kurtarılan bir kadın doğurdu nüfuslu ailesinden yalnız kocası kurtuldu Turhaldan yazılıyor: 2dbaht ananın 12 |ğu için, Fransa geri kalan vetrol ihtiy İktisadi tetkikler (Baştarafı 5 inci sayfada) Ideniz aşırı yerlerden petrol — getirtmek Bundan maada Fransa, hissedar olduğu imkânı yoktur. İlk hatıra gelen memba, Romanya petrollerinden “© 28; Irak pet- Romanya petrolleridir. Filhakika Alman- rollerinden “6 23,75 nisbetinde petrol si- ya Rumen petrollerinden azami istilade maktadır ki bu miktar, senede ancak 2,7 etmektedir. Nitekim Romanya ile yaptığı milyon tonu bulmaktadır. Tabii bu mik-/son anlaşma neticesinde, hemen hemen tar Fransanın harb şeraitindeki petrol Rumen petrollerini kâmilen kendi inhi- sarfiyatını karşılamaktan çok uzak oldu-İsarı altına almış bulunuyor. Fakat Ro- -İmanyanın senelik petrol istihsalâı &9 catını (11-12 milyon ton) hariçten ithal milyon ton arasında olduğuna nazaran, edeceği petrollerle karşılamak mecburi-|bu miktar kâmilen Almanya tarafından yetindedin. Bugünkü vaziyette Fransa satın alındığını kabul etsek bile, gene Al- için ancak iki petrol membaı vardır: Biri manyanın harb şartları içindeki ihtiyaç- Modern şeker fabrikasile ve fabrika-! Romanya; diğeri Amerika... İşte bunun İlarını karşılamaktan bir hayli uzaktır. nın memur ve iş- çilerine mahsus plân dahilinde ku- rulmuş olan son sistem ve kübik evlerle süslenen ve Tokad vilâyetinin İ gizergâhı olan /Turhalda da zelze- le insafsızca hük- içindir ki gerek Fransa, gerekse İngiltere Almanyanın petrol ihtiyacını karşılı- Romanyanın bütün petrollerini inhisar yacak ikinci memba Sovyetler Birliğidir. altına almak, bu suretle de bir taşla iki Sovyetler Birliğinin 1936 yılındaki petrol kuş vurarak, hem kendilerine petrol te- istihsalâtı 29,293,000 tondu. Bugün bu > ; min etmek. hem de Almanyayı petrolden miktarın 30-35 milyon ton arasında oldu- mahrum etmek istemektedirler. ğunu kabul edebiliriz. İhtiyacatının ge- irleşik o Amerika hükümetleri, | nişliğine rağmen Sovyetler Birliğinin bü Jtün bu miktarı dahilde sarfedeceğini zan“ netmediğimiz için, herhalde Almanya birkaç milyon ton petrol de Sovyetler İngiltere ve Fransanın, müştere- ken, 30-40 milyon tona baliğ olan senelik münü icra etmiş ve birçok (o vatandaşı | maddeten Oomuta- | zarrır etmiştir. Son İyapılan istatistiğe den Tekirdağ orta okulunda 13 sınıf) yöre 162 ölü, 96 ya- 22 öğletmen ve 653 talebe; Kirklareli! rah olup 250 ev ta- orta okulunda 8 sınıf, 16 öğretmen, 600 mamen (yıkılmış den fazla talebe; Lüleburgaz orta oku- ve 366 ev maili inhidam bir halde bulun- lunda (bu sene açjılmış olmasına rağ- muş ve 5000 i mütecaviz hayvan telef ol men) beş sınıf, 12 öğretmen ve 229 ta. muştur, Kızılay her yerde olduğu gibi lebe: Çorlu orta okulunda 6 sınıf, 14 burada da şefkatli ağuşunu açmıştır, fe- öğretmen ve 294 talebe mevcuddur. |lâketzedelere muntazaman yardımlarını Tahsil çağında olup ta mekteblere | esirgememektedir. Kızılayın o felâketze- devam edemiyen çocuklara © gelince:!delere karşı gösterdikleri derin alâka Tekirdağ vilâyetinde tahsil çağında o-|helkın hayranlığını celbetmış ve felâket- lan talebe 7-12 yaş arasında 26,783 ve 2edelerin payansız acılarını da tahfife ve- 13-16 yaş arasinda 17:530 olup bunlar- (8i'e olmuştur. Zelzele gününden şimdiye dan öğretmen ve eğitmenle idare edi. |kadar sik sık kismen hafif ve kismen şid- len ilk okullara 222.76 çocuk dev detli olmak üzere birçok zelzele vek'ası ediyor demektir. Bu yeküna orta okul. |tâdis olmuş ise de hasarat yoktur. Zelze-| lara devam eden talebe dahil değildir. |le şeker fabrikasında da epeyce zarar hu- Kırklareli vilâyetinde tahsil çağındaki |sule getirmiştir. çocuk sayısı 7-16 yaş arasmda 16,282) Resmini gönderdiğim zat şeker fabri- kız ve 17,691 erkek olup bunlardan iik (Ka! igcilerinden deli Reid namile ma- okullara devam edenler 4255 4 kız ve |ruftür. Mümaileyhin annesi, babası, Nİ 6994 ii erkek çocuktur. Bu yeküna da deleri yani 12 kişiden mürekkeb ailesi Se Yodkisre dora bien ıkjar | enkaz altında kalmış, yalnız hâmile bu- dahil değildir. EE “İlunan karısile kendisi kurtarılabilmiştir. petrol ihtiyaçlarını tatmin edebilecek bir | vaziyette midir?. Hiç şüphe yok ki evet! Amerika gerek kendi petrol membalarile, gerekse kendi kontrolü altında bulun- makta olan Venezüella, Kolombiya, Peru | gibi memleketlerden tedarik edeceği pet»! rollerle İngiltere ve Fransanın bütün petrol ihtiyacını karşılamağa çalışacak- tır. Buna biran için bile şüphe edilemez!, Çünkü Amerikanın bütün gayesi, geçen harbde olduğu gibi bu harbde de, mütte- #lklerde hiç bulunmıyan, veyahud az bu- lunan maddeleri satmak suretile azami para kazanmaktır. Bugün mevcud olan birçok emarelere nazaran Amerika, her- hangi bir devlete kredi açmak, veyahud borç para vermek niyetinde değildir. O, | tam bir tüccar zihniyetile peşin paraya mal satmak, ve bu harbden azami bir kâr yapmak niyetindedir. kmanyanın, petrol istihsalâtı| PN da kendi #htiyacını karşılamak- | tan çok uzaktır, Binaenaleyh Almanya da petrolünü dışarıdan tedarik etmek zorun- dadır, Harb geraltinde Almanyanın pet- rol ihtiyacı 15-20 milyon ton arasındadır. Almanya bu petrolü nereden. ve nasıl El darik edebilir? Almanya için Amerikadan veyahudi Birliğinden alabilecek detnektir. Bugün Sovyetler Birliğinin eline ge- çen Lehistandaki petrol kuyularından a- linabilecek petrol çok mahduddur. Sov- yet gazetelerinin kaydettiğine göre bu- gün bu mınlakanın petrol istihsalâtı (1938 yılı) senede 380,000 tonmuş. Ha'bu- ki on yıl önce bu miktar 700,000 tonmuş. Hülâsa etmek icab ederse şunu söyli- yebiliriz: Bugünkü harbde petrolün rolü, geçen harbe nazraan çok fazla artmıştır. Tabi! bununla mebsuten mütenasib ola rak petrol sarfiyatı da, geçen harbe naz' İran birkaç misli artmıştır. Harbeden memleketlerden hiç birisi- nin, kendisine yetecek kadar petrolü yok- tur. Hepsi de kendilerine lâzım olan pet- rolü dışarıdan getirmek mecburiyetinde- dir. İngiltere ve Fransa kendilerine lâzım olim petrolü, kendi müstemlekelerind ve Amerikadan, Almanya ise, Roman, ve Sovyetler Birliğinden tedarik ede- çektir. Yazımızı bitirmeden önce şu noklayı da kaydedelim: Almanya petrol ihtiyacı- nı temin bakımından, geçen harbe naza- ran bugün daha müsaid bir vaziyettedir. Hasan Âli Ediz Bunlardan başka Tekirdağ vilâve - Reşide fabrika paviyonlarından bir yer. ayrılmış ve zelzeleden on gün sonra da! refikası bir oğlan çocuğu dünyaya getir-| miştir. Zavallı Reşid bundan 29 gün önce 12 nüfusla sofrasına otururken şimdi yal tinde okuma yazma bilenlerle bilmi - İvenlere mahsus olmak üzere A. ve B. kurslarına ayrılan gece dersaneleri var dır ki bu kurslara devam edenlerin sa- nız ken: Adanaya m'dan ze'zele fe'âetzede'eri Adana, (Hususi) — Adanada iskân e- dilen zelzele felâketzedelerine nakdi is- Balıkesir şehir klübünün kongresi Balikesir (Hususi) — Bahkesir Şe- ehemmiyetin | , ailesi ve yeni dünyaya gelen çocuğu ile kalmıştır. Geredenin yeni veterineri işe başladı Gerede (Husu- si) — A'tı ayı mü- Ni ii tecaviz bir zaman- Hülâsa bu s yalnı i ülâsa bu sene yalnız Edirne orta danbiri (münhal mektebine devam eden talebe vekünu-! bulunan kazamız nun 1015 sayıyı bulduğunu ve Kırklar-| veteriner © sağlık eli vilâyetinde mektebsiz köy sayısı -|fen memurluğuna Bin 7 olduğunu kaydetmek, "Trakyada! Elâziğ merkez ve maarif işlerinin son 4-5 yıl içindeki ile- A sağlık pe ri hamlesini tebarüz ettirmeğe kâfidir. | eğimin Bu arada Lüleburgaz yakininde kuru- | eğilerek kazamıza gelmiş, yeni vazifesi- lan 250 mevcudlu eğitmen okulu da ay/ne başlamıştır. Fotograf yeni veteriner rı bir kiymettir. Hesab edildiğine zöre|sağlık fen memurumuz Niyazi Yalçın bu okuldan mezun olacak köy gençle. | gösteriyor. rile birkaç sene içinde Trakyada mek- Adanan zelzele aa fe âketzedelerine yardımlar Adana, (Hususi) — Felâketzedeler için Adanalıların yardımları hararetle devam etmektedir. Eşya ve nakid yardımları ye- künu 100.000 lirayı bulacaktır. Erzincan zelzelesinden kurtulan İstan- bul opereti de şehrimize gelmiş ve felâ- ketzedeler menfaatine müsamereler ver- meğe başlamıştır. Adana Halkevi, salo- nunu bu müsamerelere tahsis etmiştir. Samsun limanında faaliyet Samsun (Hususi) — Son on gün için. de Karadenizde fırtınanın şiddeti yü- zünden vapur tahmil ve tahliye işleri sekleye uğramış bulunuyordu. Liman- da bulunan ve eşya yüklenmekte bulu- nan bazı vapur ve motörler de demir- ledikleri yerde kalmışlardı. Son gün- lerde fırtına dindifinden vapurlar muntazaman seferler yapmaktadırlar. vısı kadm ve erkek 1291 : bulmuş ve| bunlardan bu sene simdiye kadar 642 kisi vesika almıştır. Bu arada sayısı 18 zi bulan kücük ziraat ve san'at kursları da hararetle devam etmekte ve bu vil binlere vatandaş teknik bilgilerle tec- hiz edilmektedir. İ Adana (Hususi) — Ceyhanın köylerindeki ilk okullar inşaatı devam et. | Hattâ Samsunda havaler, kış mevsi. mektedir. Ceyhan kaymakamı Bekir Suphi Aktan maarif işlerile pek yakın. ninde görülmedik bir şekilde ve bahar dar meşgul olmaktadır. Bu hafta Hamdilli köyünde de yeni bir ilk okul bi- nasının açılış töreni yapılmıştır. havalarını andırırcasına ısınmış bulun ae leri amm bali giye hissedilmemektedir. hir Klğbü senelik kongresini yapmış - tır. İçtimada Vali Recai Güreli, Bele - diye Reisi Naci Kodanaz ve Parti Mü - fettişi Mustafa Bengisu hazır bulun - muşlardır. Kongre Reis ve kâtibleri - nin seçiminden sonra geçen yılın faa - livet raporu okunmuş ve aynen kabul edilmiştir. Diğer raporların da kıraati- ni müteakib münakaşalı bir suretle 940 bütçesinin müzakeresi yapılmıştır. Bundan sonra idare heyetine gizli rey. le Suaj Üner. Selim Yatağan. Abdi Ağabevoğlu. Ahmed Kocabıyık, Emin Sönmez, Sabri Koçak. Reşad Taşar ve mürakıl heyetine de açık reyle Rasim Çağan. Niyazi Akyürek ve Hüseyin se. çilmişlerdir. Nazillide şiddetli yağmurlar Nazilli (Hususi) — Bayramın son günlerinde bâva âdeta ılıklaşmiştı. Fa- kat bayram sonunda şiddetli yağmur - lar tekrar başladı. Zaten taşkın bir halde bulunan (Büyük Menderes) neh ri bütün Nazilli ovasını kapladı. Kar - şı taraf köylerinden şehre gelip gitme güçleşti. Bazı günler akşam trenleri, yer yer gelen seller yüzünden teahhiir- le yoluna devam edebilmektedir. Bu! yılın görülmemiş yağmurları Nazilli -| nin aşağı kısmında birçok gölcükler| vücude getirmiş. evlerin avlusundaki | su kuyuları ağızlarına kadar dolmuş ve bazı günler taşıp aktığı görülmüş - tür. Kuyu içindeki su ile avludaki sular bir seviyededir. Toprak suyu içmez bir hale gelmiştir. Köylüler bu vaziyete «kara suluk» diyorlar. Bu gidişle kuyu. arın taşacağı ve tarla, bahçe araların- da, çok eski yıllarda olduğu gibi akar sular meydana geleceği söylenilmekte- tihkakları tamamen verilmiştir. İlk, orta mekteblerle liselere yerleştirilen felâket- zede çocuklara yeni elbiseler, kitablar a- linmış ve bunlar derslere (başlamıştır. Bunlardan kimsesiz olanlar leyli olarak verilmiştir. Ürgübde zelzeleden bir dükkân yıkıldı Ürgüb (Hususi) — 21/1/940 Pazar günü gece saat 14 de 5 saniye süren bir zelzele olmuştur. Çarşıda bir maran * goz dükkânı yıkılmıştır. Başkaca hasar ve nüfusca zayiat yoktur. Adana vilâyet meclisinin faaliyeti Adana, (Hususi) — Adana Vilâyet U- mumü Meclisi mesaisine başlamıştır. Meo- lis bu yıl bilhassa maarif meseleleri ve yol işlerile hassasiyetle meşgul olmak- tadır. Ankara borsası Açılış - Kapanış 30/1/90 fiatları Lordra 1 Bierllk $21 New.York o 100 Dolar 130.19 Paris 100 Pran 29325 2.041 Milano 100 Liret 8,615 Cenevre o 100 İsviç Fr. 20.105 Mmsterdam 100 Plorin 69,155 Berlin 100 Rayişm. z Brüksel 109 Belga 220558 Atina 100 Drahmi 0085 Sofya 100 Lava 157815 Prag 100 Çek Kr, e Madrtd 100 Peçeta 138 Varşova 109 Zioll — Budapeşte ( 100 Pengö B Bükreş 100 Ley 0965 Belgrad 100 Dinar 3065 Yokohama 100 Yen 307628 Stokholm © 100 İsveç Kr. 304215 Moskova (100 Ruble EE Esham ve tahvilât Ergani 1995 Bivas.Brzorum V 1928 İş Bankası nama peşin 880 m mm mma ketamin iin kyani imera mast simei kimya