20 Kasım 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

ğer Yazan: Muhittin Birgen ölü «Yanlış kitabı hadisesi üzerine, bek - Jediğimiz gibi, Maarif Vekili bizzat bu mühim mesele ile meşgul oldu. B. susta Vekâlet, gelecek sene için bir te kım hazırlıklara o başlanılmasını temin d kararlar aldı, Bu kararlardan do- dayı Hasan Âliye teşekkür ederiz, Fakat, bu eski aziz meslekdaşa çok a- Şık ve samimi olarak söylemek İsterim bu memleketin o halis münevverleri kendisinden daha radikal, daha enerjik hareketler bekliyor. Bu hareketler ta - hakkuk etmedikçe, maarifimiz bir türlü! bugünkü vaziyetinden o kurtulamıyseak ve gelecek Türk nesillerinin kuvvetli bir Türk kültürile techiz edilmesine imkân bulunamıyacaktır, Ben kendi hesabıma şu noktada mu- .Sirrim: Her şeyden evvel, bu yanlış ki - tab, nasıl olmuş da bu kadar yanlışlari - “le, mekteb gençliğinin elinde senelerce dolaşabi'miş? Nasıl olmuş da bu kitab, Maarif Vekâletinin tezkivesinden geçe - bilmiş ve nasıl olmuş da bu kitsbı oku - tsn hocalar buna karşı lâzım gelen reaks #iyonu yapmamışlar? Bu, masrif müessesemizin büyük bir gerel ve hasiyet meselesidir. Bunun ia - Mahhemede omuzunu iamen tasi ir. hı ; bütün mes'uliyetler tesbiz edilip cn ye) Gösterince davasını Ksybeden kadın için de güç hedef tasavvur edilemez. re kararlar slhinmak icab eder. Eğer bu Mmesuliyetler ferdlerde ise, onların hate-| lârmın veya kabahatlerinin © cczalarını! çektik'erin; görmek kile vsinız Temelli ve.| “o recek değil, tçimizde maerif mizin istikbaline kars ümld ve itimad : mücib olacaktır. Eğer - hat, ferdlerde değil de bütün makinede ve onun ruhunda ise bun İ lah edildiğini edileceğini bilmele| eb'erle, çak tavdah | unutmıyalım: Ço -| , if. teşkilât içi: değil, hocalar ve maarif teşkilân çocuk Jar içidir. Onlerin ellerine böyle bir ki.) tab verip senelerce bu kitabın gencler e- Yinde dolaştığını #smda bir bala için o kadar hazir is Maarif Veki'imiz, bu bakımdan, dat enerjik ve ne kadar radi ederse etrafında o kadar mi su toplandığını gi “İkinci derecede, çu mesele vardir: Dö-| ba böyle kitab veva kitablar var mı? Varsa onlardan dolay: gerek resmi, #» -| rek manevi maesulivetler » lere afddir? Bunlar hakk a İğ Zara n mesrifimize sıhhat ve selâmet vermek için bu veşi | BU genç ve şen İngiliz kadını, bir oto. İleten en geniş bir şekilde istifade etmeğe Mobil müsademesinde yaralandığını, o - Yer biz bu istifade v. i - muzunda geçmiyecek kadar büyük bir z mein belini doğ- yara izi kaldığını iddia ederek mahke - EN Sipl uzun Esman İÇİNİ yasye müzaesat etmiş. Muhakeme esna — haz edilen Kararlar haklanda geye . sında hâkimin telebi ile, resimde gördü- J Manaf Bürüz gibi yaralı omuzunu açarak hâki. #rersiden kur. me gösterince, davayı kaybetmiş ve so - > bm. sr a -|$re 83 İngiliz lirası tazminat ödemeği ir. Onu yalnız a'kışe ü “srır, Fakat, buz esaslı tedbirlerin mete -| HaKÖmolmaştur..,«0 du soğlam olmak ve tatbikatı da eevfs 'Türk için anlamanın imkânı yoktur. De- erierlik ve topfan . venılmak Jâsımdır. mek oluyor ki, elifbe kitabı da, Türk ÇO. Meselâ. en ziyare yelaha Tmwhtae olan dil icuğu icin değil, İstanbulun dadılı, balı mese'esinde, sağlam bir metod om -jeici bebekleri için yazılmıstır! zere, söyle bir usul takib edebiliriz. Türk! Bunlar sadece birer mise'dir. Bunlara «e, bir daha Osmanheaya dönemez. Os -İbenzeyen daha neler ve neler ve neler manbca Al, Osmanlı terihi ile birlikte! vardır! #imüstür. Paket, bu memlekette bundan| (Ve işin bilhassa acıklı olan tarafı da © hövle bilhassa vüksek etüd venacak o -isudur ki Maarif Vekâleti, neşrettiği ter- anların. Osmanlıeavı, . hiç olmazsa bir biye kitablarında, muallimlere mütema « kısım eski kiteh'arn ekovun onlavabile-İdiyen gönderdiği irşad, tenvir ve terbi - erk demerede bilmeleri lâzımdır. da ye sirkülerlerinde, da'ma,. cocuklara ancak Üniversitede bir Ozmeslier Ki verilecek misallerin onların - ber zaman gi tesle edilmek evretile temin edilebilir. etraflarında mörebilecekleri seylerden a e halde, evvelâ bu kürsürü tesis etmek | lınmasın: tavsiye eder! Böyle olduğu ha). o Jzımdır. undan sonra, türkeenin ken-|de avni Vekâlet, teşkilâtı bu nevi kitab- Gi kendisine türkerlenmesini kolavlas -İları tetkik ve kabtl edivor. Demek olu - ırmak Tâzmdir. Fakat, bunu yaperken,| vor ki, Vekâlet bu kilabları tetkike de - türkcenin icine, rastdele icad edilen ke.| 4” nlnmava bile Hizm görmüyor! Jimelerle korkunc bir anarşi unsuru at -| o Bütün ba yazdıklarımız. bu mevzu ü- maktan ibaret olan müfrit inkılâbesliği izerinde vazılabilecek sevlerin o rastgele bir tarafa bırştın. fürirenin kendi ken.|hatıra gselivermis olanlarından bir kacı . © disine kelime doğurma kahilivetlerini ar-|dır. E'de bu misalleri namütenahi uza - tırma esseıne istinad eden hir usul İml -|tacek kadar mebzul misel ve mslzeme “lanmak. humünün ana ie oğlu arasnda) vardır. Bunlerı Maarif Vekilimiz. elbet « yarım da hu dil #le arlasmayı teminat sL.| bizden cok daha ivt bi'ir, Benden dola - tına alabilmenin vesöne vasıtasıdır. ener ki, kendisinden istediğimiz sevler Fakat, vapı'acak seyler yalnız bu türk|bir nevi fenslıklardan haberdar o ciması çe anarsisine pihswet vermekten — İbaret deği'dir. Daha halli lâzım gelen pek cok meseleler vardir. Meselâ, Atatikün his. İSTER küyi kutusu meselesi mesburdur. Mik'a. bı tarif eden mekteb kitebi, güya bımu iyi snlatmsk İçin. misal olarak bisküvi kutusunu almıs olursa bu kitabı mekteh- “lere koymak değil, onu varan hocsvı ho- çalıktan ekermak e'bet daha makul o . Yur. Ne hisküvivi, ne de onun Kufurunu ömründe bile görmemis olan döneuz Anadolü yavrusunu hic düsünmi bi kitab. bizim icin ancak yabancı, ecnebi bir eser olarak telâkki edilebilir. Bunun gibi, bir müdekkik destum, bir elifba ki- —tabının A sını anlatmak üzere çocuklara misal olzrak su üç kelimeyi vermiş: © Ağa, bacı, dadı) r Bu İlç kelimenin üçü de onu okuya - kadar meçhuldür ki i ni hoca anlatsa bile yedi yaşındaki köylü, Biletçi yaklaşarak soruyor: — Siz gelibu inmeyi unuttunuz? Yolcu cevab veriyor: da ikinci bir bilet almalısınız. Um ya? » İSTER Yavaş yürümesini bilen için uzun yol, sabretmesini bilen İNAN, Beyuzıd . Maçka tramvayındayız, köprüyü geçtik, Ga - lata yokuşunu termanıyoruz, fakat işte aldığı bilete göre Karaköyde inmesi lâzım gelen şu yolcu da elân aremuzda. — Hayır, unutmadım, biraz daha gideceğim. — Yakat biletiniz Karaköye kadardı. Ya inmeli, yahud Yoleu bu iki şıkkın ikisine de vanaşalardan değil: — Ne olur biraz daha gitsem, tramvayı eskitecek deği - İNAN, ISTER ümidsizliğe düşme, söz ARASINDA m vine Hargin bir fıkra Eenziyorum ha Meşhur sinema komiği Mori Şö - valye Pariste olduğu zamanlar bisik- j letle Bulonya ormanında gezmiye çi kar, Gene bir gün ormanda gezerken lenmek işin oturmuştu. Bir 5: nu görüp yanına sokuldu, dükketli dikkentli baktı: : , dedi, Moris Şövalyeye ben » i 2iyorsunuz, Moris Şövalye cevab verdi: rum ha. Tuhaf şey, meiye kodar hiç kini ; alyeye benzediğinizi $ öyle mi? i hiç kimse Moris Şövalya- $ ni söylemi, Yalnız Mo - riz Şövalyenir ben olduğumu söyli - £ yenlere sik sk rastgeilrim. i ia Domuzların ö ümünden yet kabu! etmiyen bir klüb İngilterede Burgh isimli 897 nüfuslu bir köyün (domuz besliyenler klübü) & dare heyeti gazetelere verdiği bir ilânda, düşman tarafından vaki olacak herhangi bir hücumda kaybolâcik veya ölecek do- muzlardan hiçkir meğ'eliyet kabul edik “ imiyeceğini bildirmiştir. 7939 Nobel edebiyat mükâfatı Finlandiyalı romancı Franz parae, 1939 Nobel edebiyat Sillan- mükâfatını kazanmıştır. Sillanpasse köy hayatına! ve köylüye dair yazdığı romanlarla şöh- ret bulmuş, 1935 ve 1936 senelerinde de bu mükâfat için namzedliği konmuştu. Şimdi 51 yaşında bulunmaktadır. değil, bu fenalıklara karsı şiddetli ve â - mansız bir mücadeleye girişmesidir. Eğer bu mücadeleyi yaparsa namı bu memle- ketin sade maarif değil, belki de bütün irkılâb tarihinde hayırla yâd edil Her oda yapmaz, 6 da bu makinenir zuk düzen İşlemesine. karşı «ne yapalım, bu memlekette eksik ve kusurlu olan şey spde maarifden mi ibaret”. diye yarım ve gönlük tedbirlerle iktifa ederse, in - safsız ve merhametsiz tarih, onu da on - dan evvelkilerin gittikleri yere gönde - ri! dk hittin Birgen İSTER Biletçi vazifesini yahud da yeni bir Her vakit işe yarıyan küçük bir reçete: Sabırsız'anma, Sözün kısası | Bir şiir ve bir şair , E. Ekram Talı Lei ilam) 3 ayramın üç boş koca gününde, kapı kapı dolaşmaktansı, köşem» de kitablarımla başbaşa oturmayı terçih ettim. Hergünkü kayatın dağdağah seyri bu gerçek, bu candan dostları adama ihmel ettiriyor, Akşamları, yorgun argın dön * düğüm zamanlar, nazarlarım o onlaris karşılaşınca, vaziyetlerinde bir sitem $€- ziyorum. Ve hehr gün, benim bu ihmalim yüzünden, onlar biraz daha yıpranıyor, biraz daha sararıyor gibime geliyor. İşte bu bayram, velasızlığa pek benzi- yen hârekelimi affettirmek maksadile kitablarıma sarıldım.. Onların temiz ve munis havasile ruhumu tasfiye ettim. Meğer içlerinde henüz aşina olr larım da varmış! Her ne suretle ise, bars kadar gelmişler.. Ben de onları istikbale bile vakit bulamadan, bir kenara koymuş, unutmuşum, Halbuki bu sessiz, mütevazı konukların içinde benim o kayıdsızlığını! affettirmiyecek cevherlere rasladım. İşte bir tanesi: Elli minimini sayfalık bir kitab.. bir şiir mecmuası. Adı: «E - mekleyiş».. sahibi: Cezmi Tahir.. Rasgele bir yerinden açtım, okuyorum: Bir Kaplan öldü Orman bir mabed gibi çınladı gür sesinden (Orman erkek kaplanın böyle kükremesindeni İlk defa yere döktü bütün yapraklarını. Toprağa saplıyerken kaplan turnaklarını Durgun sa başlarından ceylâninr kaşıştılar. hele âcele etme, yarının güneşi senindir. İngiliz kadınlarının Kullandıkları Yeni çoraplar Güller de çevirinee geriye feryadım, Erkek kaplan kaybelti bütün itimedini. ç i İ Bir ıle öner gibi bir saray duvarında, İ t ği i Bir kaplan elduğunü bir an düşünimeksizii, : Fn renkli emelleri şöndü bakışlarında, İDişisinin üstünde inledi kazim harin., (Onlar ki yaz günleri ormana çıkarlardı, Sevişirler, semaya beraber bakarlardi... Bayram günlerinde işte böyle şek” yerine, hakiki şiirin ince ve yüksek tadı İni taltım.. Bir şiir okudum.. ve bir şajf İ buldum. p ği Köy'üye tohumluk i , | Tayyare hücumlarından korunmak İ- dağı sliyor İçin Londra ve diğer İngiliz şehirleri ge-| Ş. Karahisar 19 (A.A) — Mevsimsiz eeleri zifiri bir karanlığa gömülmekledir. devam eden yağmurlar dolayısile tohu ” Şehirâe yaya dolaşanlar, herhangi bir 7ru temin edilmemiş olan köylümüzün kazaya uğramamak endişesile türlü türlü sonbahar tohumluk ihtiyacını karşıla © çareler düşünmektedir. Bu resmimizde, mak üzere Ziraat Bankası köylüye ta» kadın çoraplarının aldığı şekli görüyor. |humluk tevziatına başlamıştır. sunuz. Böylelikle otomobil sürenler ve| Ziraat Bankasının tem zamanında yap ipolisler, gezenlerin kadın olduklarını tığı bu yardımdan dolayı köylümüz bü“ derhal anlamaktadırlar. yük bir sevinç duymuştur. Bayan Ruzvelt harb Akdenizde fırtına taraftarı imiş İzmir 19 (A.A.) — Bir iki gündenbe * z N Xi İri Akdenizde hüküm süren şiddeti fr” Alman gazeteleri, Amerika Cümhür- ona yüzünden Tirhan © vapuru iki gün reisi Ruzveltin refikası Madam Ruz - «eahhürle dün limanımıza gelmiştir. velie şiddetle hücum etmekte ve «Mis. — iter Ruzvelt, Amerikayı harbe sürük - Faktiltelerde ihtisas kurları lememak için kat'i kararın: vermiş bu-! Bu yıl Hukuk Fakültesinde ihfs3* lunurken, karısı tamamile 7ıd bir id -İkurlan açılacağını yazmıştık. yi disyı gütmektedir» demektedirler. Pu kurlardan beşkâ Hukuk Fakülte” — si dekanlığı ilmi çalışmalar içim Dempsey yeniden zengin hafta içerisinde seminer mesaisine oldu lonılmasını karar altına almıştır. Hukuk mezunu olanların doklora 8” Eski dünya ağır siklet boks şampiyo -İnıfına kaydedilebilmeleri için bu $© © nu olan ve 500 bin İngiliz Hrasından fa2-İinerlere devam elmiş ve en az üç 5” la para kazanan, 8 evvel de iflâs e-İşifiza atmış olmaları iktiza etmekte © der Dempseyin yeniden para kazandığı-| gir, nı ve peredeyse Amerikan milyonerleri! Bu suretle seminerler doktoralar* arasında sayılacağını Amerikan gazele -İhazırlık mahiyetinde kabul edilmeki©”. ler! yazıyorlar. İNANMA! bilir bir adamdır: — Ben aldığım emri yapmak mecburiyetindeyim, inecek, bilet alacaksınız. Ve tramvayı durdurmak üzere çanı çekiyor. Fakat yolcu inmemekie elin ısrar ediyor. Bu esnada diğer yolevlar kararak ikinci bir ne yapsalar beğenirsiniz? İstisnasız olarak hepsi de parasız Seyahat etmek istiyen ağamın taraftarıdır. — Ne çıkar, diyorlar, belki adamın parası yoktur. Fakat biletçi ısrar ediyor ve parasız seyahat etmek isti- yen yolcu da vfaklıkla dolu bir çantadan Üç beş kuruş g : bilet almak kalıyor, iNANMA!