18 Ekim 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

v 5 18 SON Po Bugünkü Letonya Sovyet - Leton paktının manası ve ehemmiyeti Yaz Mr an. Bikiği anlaşmadan bu Maddezin, anla; yi hükümetierden ii Bre, Paktı ne tik denizinden, Sürel e birisi gerek karudan (Eston. ya ndan) büyük Payahvd bivasta dari » doğru. a ham ya Üzere karşı tarafa taâhhüd et. tonya iy, DCi maddesine de azan Böre iso, tom BİRR, ge çe DAKA olduğu gl ee YA Odas em gartlar altında Le.) Mimekteğış ><? techizatı ver-| > Benek a desi ise Sovyetler Bir. mülhg) #taniyetin *TNİYeRİRİ, gerekse 1g: - mti altına bul Letonyan, almak ihday al Ulepa, ii Baltık kıyıların. va) VE iLlbavay v tağyı 8 Ventapiiş| AE maya illerinde birer Tk en ln ma Doğal körfezin, kkaza | Me Pizage Müdafan ağzında bulunan | biler #ehirlari am Aksadile Ventapilg| tahkim, , Sesiüdaki Letor, ledi. t Yapınak hakkım yeri «Prüvda gazateni ya ve Letonya ara. Münasebetile yaz. sunlari Söylemek. YA ve go Yardımı Wyek « Le ocak eninde hana, BöVvekier Birliğine di Bu yağ eki kle edilemi. t in p kz ana Bl, Ba ar der temin çişi rinin Müdafaan im.! Teket ş, . Hücüma mea denizinde | Söryetler gi dü temin ia bir haz! nd. i —— Letonyanın merkezi Riga'dan Hasan Âli Ediz an: Jyopaya askeri H | manı Çarlık Rusyası tarafından 1890 yılla - rında inşa edilmeğe başlanmıştı. Bu ima - nın inşası için 45 mi « yon alim rüble sarfe- dümişti, Ventaplis Yindova), Liyepaya - nn 75 kilometre şima- nde olup manıdır, Bu Ni nubda ve şimalde de - nize doğru uzanmış bir yığın kayalarla korun. duğu için senenin hiç Dir mevsiminde buz tulmamaktadır. Liman, Yenta nehrinin &özin - da olup, bir hayil de- rindir, Bu yüzden bü- yök tonajlı gemilerin tyahud | Sayfa 7 ZİRAAT J Meyva ve sehze nakliyatımı gn Rakamlar gösteriyor ki, eski demiryollarımız iç vilâyetlerle muvasa » layı temin edinciye kadar yılda nakledilen sebze ve meyva miktarı Ki beş bin tonu geçmiyordu. Halbuki bugün bu miktar : 35,000 tonu aşmıştır. Nel en kil Tarımman Yazan: Nefis çileklerimiz bir görünüş ton, 128 u Rus; © 5 şi Yahudi; geri kalan 'kir, Pa umu da diğer mühlelif milletler teşkil) Ventsplis bir şimendifer hattı ile, gerek 0 Rigaya, gerekse Latonyanım diğer şimensi- ferlerine bağlı bulurmaktadır. Letonyanın askeri kuvvetleri pek cüzidir. Ordusu, dördü pivade, biri teknik fırka ol. mak üzere beş fırkadan ibarettir. Teknik İfirkanın terkibine, hava, tank ve muhabere; alayları girmektedir. Mecmt kuvveti 28 bin kişiden ibarettir. Tayyare adedi 100 kadar.) dır. Bahr! kuvrellerine gelince; İki denizaltı! gemisi le 1 aded muhafaza gembotundın barınmasına da salih. e aşa da wmumiyek Itibarile birer zira» memisketidir. 1937 Tdi istatistiklerine na. zaran Letonyadaki &razinin & 329 a ekil- meğe yarayan topraklardır. Çobanlık, Letonya ziraatinin temel dire. ğini teşkil etmektedir. Et, yağ, deri gibi emin e etonyanın başhea ihrasat mad. rm teşkili etmektedir. Yalnız 1936 yılında meç yadan 283 mliyon Lot kıymetinde yağ Ş edilmişti. 1034 yılımda ise Letonyanın e #hraostı, 'bitün zirai mahsulât (hracatı- | ibarettir. Laz anını bulmuştu Letonya 1) Ağustos 1990 yılmda Sovyetler him bir menk inde koreştenin de mü-| Birliğe yaptığı bir munrede ile istiklüline| La Tilindan önce, yani Letonya Çarlığın | <evuymusur. Horyeter yi kal Ere nde bulunduğu zamanlar. Çarlık Rus. | L#LONYA ile Dir tzeret anlaşması aktetmişti. yağinln endüstr! itibarile en leri gitmiş mın. |1902 senesi Şubatında Bavsetler Birliği Me ll e an biri sayılmakta idi. O zaman. Letonya arasında bir ademi tecavüz paktı lam aya endüstrisi, hemen hemen bötün| Mizalarmışt. 6 Nisan 1994 yılmda ise bu dala in Rusyanın diğe- mıntaka-| andemi teravüze paktı on sene müddetle, ilan ithal etmek mecburiyetinde oldnğu | 1945 yılına kadar uzatılmış'ı pazarile sıkı sıkıya bağlı İĞİ, KOGA | smeemeremeeerreemeneesseeraressnsmaneasemsamanane rene Rus İmparatorluğunu Baltık denizine bağlı. Parti müfettişi Esad He in mühim bir kımı Letonyadan > Uras Çankırıda 1914-18 harbinden önce Riza mıntakasın. da birçok büyük metalorji fabrikaları tersa. neleri toplanmıştı. Bugün Riga eskisine na-| ile ni kayhatmekle gene ol- yük ri iel sanayi şehri manzaranmı| ile hükümet merkezi olan Rizada esdi nüfus yaşamaktadır. Şehrin icine 4 ne fnbr'kası, bir tersane, birçok men. sucat fabrikaları bulunmaktadır. Kavi ayni s#amanda Letanyanın bir deniz e Rige. kendi ismine izafe tetn İran <mdedir. Riga körfezine. girmek Ma e ydi gecmek lsımdır. Rim n vik haetmda gemi edilen Son günlerin en mühim hâdiselerin -|yor ki, demiryollarının adım, adım iler- den birisi de, hiç şüphe yok ki, trenin Er-İleresi, ziraat hayatımızda büyük bir tes zuruma varmış olmasıdır. Bütün başarı -İsir iera etmektedir. Ve bu, hergün biraz larirı mütevazı bir dille haber veren Cüm | daha fazlalaşacaktır. huriyet hükümeti, bu paha biçilmez him-| Demiryollarımızın ana kurucusu Mik metini de şu üç kelime ile ilân etmiştir:|li Şef İsmet İnönünü ve onun programi «Tren Erzuruma vardı» altında yurdu hergün biraz dahâ demir On beş yıl gibi kısa bir zamanda, yur-|ağlarla saran büyüklerimizi, bir kere da- du baştanbaşa saran demirağların niha «İha tebcil ile anmak vazifemizdir. yet Erzuruma da ulaştığını görmek, kü- Meri çüksenecek bir hâdise ( değildir amma,| dünü bilen bizler için bundan veciz bir| ifade, olamaz. Tren Erzuruma vardı haberi, bize bir işin oluşundan ziyade, bütün imkânların doğuşunu müjdeliyor. Elime yeni geçen aşağıdak! rakamlar, bu imkânlardan bi - Bağlar simdiden 2 bilir mi? Bağların budamadan önce bir arala - maya tâbi tutulması çok iyidir. Fakat bu iş yaprakların tamamen döküldüğü son- bahar mevsiminin nihayetinde yapılmak lâzımdır. Soğuk yerlerde daha geçe bi - rinin nasıl doğup inkisaf ettiğini göster.|rakmak ta olur. Yaprakların henüz dö - 1 dikkattir: külmediği erken bir mevsimde yapılmas s1 doğru olmaz. Bitlenmiş tavuklara ve yapmalı? Bitlenmiş tavukları - bir defa ayrı bir mese kapamalı ve eski kümeslerini te- mizce badana edip kuvvetli bir kükürt tütsüsü ile tütsülemelidir. Sonra, geniş bir kabın içine yetecek kadar ılık su ko- yarak üzerine, beher litresi için üç grem (Florid dö Sodyom) ilâcından atıp erit - meli, Ve bitli tavukları bir, bir be suya daldırıp çıkarmalıdır. Tavukları bu ban- yoya sokunca tüylerini karıştırarak her yerinin o ıslanmasına dikket etmelidir. Banyodan çıkanları kuruyuncaya kadar rüzgârsız ve temiz bir yerde saklamalı, sonra temizlenmiş kümese salmalıdır. Anası kalmış burağfarı emzirmek: mesi itibarile pek şa Malüm olduğu üzere, memleketimizin gebze ve mevva İstibsalâtı, mahdud mın- takalara münhasırdır. Adana, İzmir, Bur sa ve biraz da Kocaeli taraflarından gay- ri yerlerde sebee ve meyva çıkarı, başka verlere taşscak gibi değildir. & Yurdun ekseri kısımları, senenin bütün mevsim- lerinde sebze ve meyva satışına elverişli bir pazar halindedirler. Fakat münaka - lâtin yokluğu veya uygunsuzluğu, şim - diye kadar bu vaziyetter istifadeye im - kân vermiyordu. Adanada her çeşid seb- ze yerinde çörür ve müstahsil < ağlanıp dururken. Ankarada bulunanlar, sebze - nin çürüğüne bile hasret çekerdi. Demiryollarınm sene besene, içerilere doğru uzanması, bu md yaradılıştaki böl- z Z| li ş Ni 5 ci MR birkan via Çarlık ine sya, hani heman hana kl enini in ve Nk Em ku e Durman, etle xn eri, La. XV ün, veplilerin 1 Üncü yüz yug Vi dürmüştü. Yüz Rusyası erimi Dek Ak denizi, j li j ren © Kadar fuad re kilo. US tah. Sovyetler. Kin, | YA YE fevkaldğ, © Birliği; gı! yeti 4 Oanubu lunmaktadır, SArbisinde jp! nüfauna naz Maktadış. AA atan, Möyle ayrı. ML ye-'nizine birleştiren kanal da gene Uyapaya irerek Aşağı pazardan partiye dönmüştür. hem de ticari ehemmiyeti hatr alan Tiyspa. fettişi Amasya meb'usu Esad Uras ikinci ee Letonyanm Baltvr-sahi'indeki en defa olarak Çankırıya gelmiş, istasyonda rab İimanlarından biri olfutu için ben. 1 inden fazla nakliyata yaramaktadır. Cünkü vali ve partililer tarafından karşılanmış- — bütün diğer Letonya limanlarından |. Seç buz tutmaktadır. Diğer taraftan| Müfettisin gelişinin panayıra tesadüf Hyepaya, Latonyanın nl e ei ete #le Çankırının pazar yerle- bulunduğu isin, bölün Letanya sahiilerini |“ dölayısile Ç: e y ödafsa. edebilmekte ve düşmanın deniz İrindev. le beraber bir gezinti yapmış, kereaerine Finlandiya körfezine girmek Odun pazarını ve inşa olunacak « Hâl » Anlarını vermemeğle$ir. Liyepaya kiyı-), ları çok sığ olduğu ein düşman denizli, | <7İ görmüstür. Bu arada Orta pazarda yeni yapılmakta olan beton dükkânları Tnın barınmasına da müsnl4 değildir. Livepaya Imam, Lepayes gölünü Baltık|tetkik etmiştir. Yıkılmış bir halde bulu- üzerindelnan Saman pazarı semtini gözden geçi - denizinden ayiran der bir şeridi bulunmaktadır. Taosvas gölünü Baltık de. İlmanından geçmektedir. Tam Liyepaya ağ-!Pazar yerlerinin kalabalığını ve alişveri- düdar abii eden Baltık sahil, . tamamen |çi tetkik etmişlerdir. olduğu için burada liman falan yok. Eğ vi tur, Asi liman şebrin üç kilometre kadar) PTÜ mülettiği Esad Uras Çankırı #imalindedir. Rurarin bir yığın askeri tesleat merkez nahiye kongresini açarak kon - ui büyük harb gemilerinin girmesine müsa-İgreyi alâka fle dinlemiştir. Bundan son- günl havumar bulunmaktadır. Buradaki. müfettiş İlgaz ve Çerkeş kazalarına! tersaneler, kruvazörleri: hi edebilecek kadar biyktür 2 FÜME) er ietir. Oralarda parti işlerile alâkadar Liyepaya, ayni zamanda Latanyayı, Soy.Jolup teftişlerini yaptıktan sonra dönecek yetler Birliği, Estonya ve “tvanya ile bağtı- ve Yapraklı, Kızılırmak nahiyelerine gi- yan yan #imendiferlerin mühim bir düğüm mok-) arak parti nahiye kongrelerini açacak- Uyepaya, eski ehemmiyetini ve nhfus ke, |tir #afetini kaybetmekic berater, gene Rigadan| Esad Uras on güne kadar şehrimizden sonra Letonyanım en müb'm sanavi merkez. Ankaraya dönecektir. Resim müfettişi lerinden biridir. Nüfusu 81 bindir; alm P bindir: (1914 deni ii se bir arada gösteriyor. il di sti & i Talim hagi ie yla ep, | bir arada Yapıl Yil Sâre geleri birleştirmiş, — istihsal ve istihlâk| Bunlar için hususi emzikler de vardır i darda Boyaya âM paktinın rolünü ar e İn boğum, Rusların Baltık H9- mıntakalarını yakırlaştırıvermiştir. Hat. | amma, tedarikine değmez. Küçük buza - i al daha an temin © ettiği dap, KTUYSDÖR aksamı için-bir Öz vaz lar yayıldıkça, olan yerlerden olmıyan &ıların içeceği sütü bir kova içine koyup e Hhleki şa Umumi vaziyetinde: iin kisaca |lar, boğası metr, eylindAki batarya yerlere gönderilmesi mümkün olmuş ve|temiz yıkanmış elinizi bu süte sokarak gi mn, bi . ethaline sakianan Rux filasi. v z " v > ği vetindan baandalıı* ULEN da.| nn. kendisine kat fel Mama ai bu imila birlike sebze ve meyva iş -|ik parmağınızı meme gibi hafiçe dışarı Letonya da, * lerine Karsı Risa körferini muvaffakiyete) tihsalimiz de mahsüs derecede artmıştır. | çıkarırsanız bir iki zorlama İle buzağılar | Maden a an Gib Oi ae | ge iken. vermiş : Bittabi İstihsal ve istihlâkin genişleme - bu parmakları —sütle Me emme - ii m biridir. kil etmiş peiP-) Letonyanın Rigadan sonra gelen bürik! ç, iy $ mü. İs de, köylünün kazancına müessir ol -| ğe alışırlar. 2-3 gün sonra da kendi ker. SI e Letonya bükü-İaebri Tiyenaya (Libava) dir. Hem asp; Genkiri Clarusi) — CH. Partisi ür) geri Kafmamişır dilerine süt içmeği öğrenirler. Rakamlar gösteriyor ki, eski demir - yollarımız iç vilâyetlerle muvasslayı te-| Mensucat ve manifatura fiatları min edinceye kadar, yılda nakledilen seb iyor »e ve meyve miktarı, beş bin tonu geç -İ Son günlerde stokların artması ve istih . miyordu.. Demiryollarımız; bügün Kay. |salâtın devam etmesine inmmam eden ya seri, yarın Sivas, öbürgün Malatya, bir|PeK fatarında ucuzluk, yünlü mensucat tlarınn d başka gün Divarbakıra ulaştıkça, sebze m sile mel a ve meyva nakliyatı da 6 bin, 7 bin, 8 binİ yhlâki artırazak stokların azalmasını temi ton olarak boyuna yükselmiş.. bu miktarİne matuf olduğu söylenmektedir. Diğer taraftan gerek dahilde yapılan pa- 992 de. 10406 “Ton muklu mersmcnt ve gerekse hariçten ithal e 933 « 11554 « dilmiş olup büyük stoklar bulunan ınanifa.. 994 . İ4OT « bura eşyasında da fiat düşüklüğü kaydedil . 935 . 16725 « mektedir. 926 « 2000 « Buna rağmen manifatura ve mensucat pi. zar e yasaları gevşektir. Şe oleik. Çok çocuklu ailelere verilecek Ni mükâfat Sebze ve meyva sakliyatsa aid olan Maliye Vek hil Ekm en ku rakamların, hiç şüphesiz, diğer zirai) bince çok çocuklu gü aki 5” mahsullere aid olanları da ayni şekilde -İyeler hakkında yeni bir karar ittihaz etmiş. dir. Onlarda da yeniş bir inkişaf mev -İtir. cuddur. İstanbulu Bulgaristan peynirin -| Bu Karara göre hıfmasıhha kanununun meş ğ rinden sonru altı veya daha farla çocuğu o- den, Romanya buğdayından müstağni kı-| yun ta ikramiye talebinde bulunanlardan ta, len sebeblerin başında demiryollarımız| eblerini tevslk ederek Ikramiyeye bak ka - vardır. Fakat demiryollarının genişleme- | sanmış olanlara müracnatlarından sonra ç0- si, bilhassa taze mahsullerin nakliyatın - |cuklarından biri veya birkaçı ölmüş olsa dahi i mükâfat verilecektir. Mümcaatta bulunduk. dı e e misalde bun mini ölen 2d ta Sri ları tercihan gösterdim. nakdi müküfatar kanuni mlrasçılarına ve. Bu küçük misal ile de pek âlâ görülü-|yilecektir.