4 Eylül 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

TELGRAF HABERLERİ İngiltere ve Fransa nasıl harb ilân ettiler? Harbin ilânına tekaddüm eden vaziyet ve teati edilen notalar Paris 3 (A.A.) — Dün akşam hükü « Metçe ittihaz edilen karara tevfikan Fransanın Berlin seliri öğle üzeri Al- man Hariciye Nezaretine giderek Ey. Yilün birinci günü saat 22 de tevdi edilen notaya Almanya tarafından ce. vab verilmesini istemiştir. Sefir Al - manya hükümeti cevab vermek iste - Mmediği veya menfi bir cevab verdiği takdirde Fransanın bugün saat beşten itibaren Polonyaya karşı giriştiği Al- man hükümetince malüm taahhüdleri Yerine getireceğini bildirmiştir. Almanya talebleri reddetti Berlin 3 (A.A.) — Alman radyosu, Alman hilkümetinin İngiltere ve Fran Sa tarafından tevdi edilen totaları na- Zarı itibara almadığını ve bu memle » ketlerin taleblerini reddeylediğini bil dirmektedir. İngiliz Kralının hitabesi Londra, 3 (A.A.) — İngiltere Kra- İı bu akşam radyo ile İmparatorluğu - na hitaben söylediği nutukta, Büyük tanyanın her vasıtaya müracaat e. *£ omuslihane bir tesviye tarzını ml da kaydettikten sonra demiştir Şimdi mecburi olarak bir ihtilâfa gir Miş bulunuyoruz. Zira, dünyada mede Diyet nizamı için felâketli olabilecek bir prensipe mâni olmak ıztırarında - 2. Bu mân! olmak istediğimiz pren - SİP muahedelerin ve resmen yapılan çiğnenmesi ve diğer millet - lerin istiklâl ve hâkimiyetine karşı zor Balıkta bulunulmasıdı topraklarda Kaan rek bu imtihanda azimkir ve mütte. bid bulunmalarını istemekte ve söz - lerine şöyle nihayet vermektedir: Tanrınin yardımile muzaffer çıka- Cağız. Almanya ile harb halinde Londra 3 (A.A.) — Radyo ile neşre. dilen nutkunda Çemberlayn hülâsa - ten şöyle demiştir; «Size büromdan hitab ediyorum. Bu Babah İngiltere sefiri Alman hüküme- e nihaf bir nota tevdi etmiştir. Bu Motada saat 1! e kadar Alman kıt'ala tinm Polonyadan geri çekileceğine da İr teminat almadığı takdirde İngiltere. in Almanya ile harb halinde bulu . hacağı bildirilmekte idi. Şimdiye ka. dar hiçbir cevab gelmemiştir. Bu İt - Mia memleketimiz şimdi Almanya i- İe harb halindedir. Bu şekilde beya « Matta bulunmanın benim için ne ağır © wişey olduğunu takdir edersiniz.» Çemherlayn diyor ki: rlayn şunları ilâve etmiştir: “Son dakikaya kadar ihtlAf: mus » ne bir şekilde halletmek imkânı pevemd idi. Fakat Hitler bu hususta kendisine yapılan teklifleri drlemek miştir. Hitler Polonya hükü . Metine tekliflerini bildirdiğini söylü » Yor. Hitlerin bu beyanatı hakikate mu Bâyirdir. Hitler, kıt'alarına Polonya - Ya istilâ etmek emrini vermek için yol. ğına bildirdiği tekliflerin Polonya kükümetince tetkik edilmesini bekle. Memiştir. Artık bizim için ihtilâftan çınmak imkânı kalmamıştır. İngil - re ile Fransa şimdi giriştikleri taah. hüdleri yerine getirmekterlirler. Vic. men müsterihiz. Sulhü idame etmek n elimizden ne gelirse yaptık. He. İzin Vazifenizi cesaret ve sükünet. Yapacağınızdan eminim. €r taraftan aldığımız mesajlar bi - 1 büyük bir cesaret vermektedir. Her t n mutad işine devam etmesi haya b bir ehemmiyeti haizdir. Cenabı Hak İZİ takdis ve hakkı müdafaa etsin.» Avam alkışlar Töndra, 3 (A.A.) — Çemberlayn, A- vam Kamarasında beyanatta buluna » rak şöyle demiştir; — Fransa hükümetile mevcud olan itil&flarımız mucibince (Berlindeki Fransız sefiri bu dakikada bizim sefi- rimizin yapmış olduğu teşebbüsün ay- ni bir teşebbüste bulunmuş ve verile « lecek cevab için bir mühlet tesbit et - miştir. Bugün, hepimiz için bir felâ - ket günüdür. Uğrunda çalışmış oldu - Zum herşey, inanmış olduğum herşey, yıkılmış, mahvolmuştur. Günün bi - rinde Hitlerizmin yıkıldığına şahid o- lacağımı (Şiddetli alkışlar) ve teced. düde kavuşmuş ve halâs olmuş bir Av rupa göreceğimi ümid ediyorum. (Şid detdi alkışlar. Muhaliflerin kararları Londra 3 (Hususi) — Avam Kamara - sında Başvekilin beyanatını müteakib mu halefet lideri Grinvud ve Arçibald Sink. ler söz alarak, hükümetin harb kararını tasvib etmişlerdir. Sinkler demiştir ki: İngiliz milleti Na- zi hâkimiyetini ortadan kaldırmağa karar vermiştir. Bilâhare yeni bahriye nazırı Çörçil de söz alarak, bilhassa demiştir ki; Sulhü kurtarmak için sarfettiğimiz gây retlerj hatırhyarak, kendimizi teselli e - debiliriz. Giriştiğimiz mücadelede birçok müşküllerle karşılaşacağız. Fakat İngil - tere ve Fransa son zaferi temine mukte : dirdirler, Fransa da haliharbde Paris 3 (A.A.) — Fransanın Berlin büyük elçisi Coulondre, saat 12,30 da von Ribbentrop tarafından kabul edil. Eylül tarihli notasını memnuniyet bahş bir cevab verecek vaziyette olup olmadığını sormuştur. Von Ribbentrop, menfi cevab ver - inmiştir. Bunun üzerine, Coulondre, Alman. yanın kendi üstüne aldığı mes'uliyeti bir kere daha ve son defa hatırlattık. tan sonra, Fransız hükümetinin, bu « lonyaya karşı olan ve Alman hükü - meti tarafından İilinmekte bulunan| taahhüdlerini yerine getirmek mec buriyetinde kalacağnı bildirmiştir. Almanyanın İngiltereye cevabı Berlin, 3 (A.A.) — Aşağıdaki resmt tebliğ neşredilmiştir. İneliz büleümeti, Alman hüküme. tine bir nota vererek Polonya arazi . sine girmiş olan Alman kıt'alarına es. nota vermiştir. Bu notada, eğer Ton . dra saat İl e kadar itminan verici bir cevab almazsa İngiltere kendisini Al- #manya ile harb halinde telâkki edecek tir, denmektedir. O zaman İngiltere büyük elçisine a. şağıdaki muhtıra tevdi olunmuştur: « Alman hükümeti, 3 Eylül tarihli İngiliz ült#matomunu almıştır. Buna, sşajpdaki tarzda cevab vermekle kes. bi fahreyler: ! — Alman hükümeti ve Alman mil leti, İngiliz hükümetinin ültimatom » kârt taleblerini ahz, kabul ve is'af ey. lemeği” reddeder. 2 — Birkaç aydanberi, şark hudu - dumuzda bilfil harb vaziyeti hüküm sürmektedir. Versaflles müahedesinin Almanyayı yıpratmasındanberi, ( sulh yolile ber türlü bal sureti, bütün Al - man hükümetlerine karşı reddedilmiş tir. Almanyanın talebleri Almanva, yalnız, Versatlles diktatı. nın bu maddelerinin tadilini taleb ey - Jemektedir. italyada vaziyet Paris 3 (A.A.) — Havas ajansının Ro. madan islihburına nazaran İngiltere ile Almanya arasında harb halinin tahaddü- miştir. Her tarafta bir takım kimselerin grup halinde toplanarak beynelmilel va- ziyet hakkında münakaşalar yapmakta ve İtalyan milletinin hayır ve selâmeti için İtalya hükümetinin icab eden ted - birleri ittihaz edeceğini söylemekte ol - dukları görülmektedir. İtalyan gazetelerinin neşriyatı Roma 3 (A.A.) — İtalyan gazeteleri, bugünlsü yazılarında, İtalyanın bugün - kü anlaşmazlıkta aldığı vaziyetin hiçbir İngiliz kablğesinin siyaseti bu sığ |oeele Aknenlisiyan dortluğunun 292 » yollu tadile mâni olmakla suçludur. | celdiğini tebarüz ettirmektedir. Roma 3 (A.A.) — Gazeteler. Fransız ve İngiliz ve Polonya membalarından ve rilen haberlerle Berlinden aldıkları ha- berleri pek afaki bir şekilde neşretmek. tedirler. Daladye'nin parlamentoda söy - lediği nutuk ve bilhassa bâşvekilin İtal. yanın sulh lehinde teşsbbüsü hakkında- ki sitayişkârane sözleri faşist gazeteleri tarafından tebarüz ettirilmektedir. Diğer cihetten, gazeteler, Fransız mil letinin sükünetinden ve gösterdiği disip. linden bahsetmektedirler, Fakat, yevmi hâdiseler hakkındaki ya lar haricinde yalnız «Glornale d'İtalias gazetesi bugün vaziyet hakkında tefsir - lerde bulunmaktadır. Bu gazetede Gayda, bilhassa şöyle de. mektedir; Açık bono 3 — İngiliz hükümeti, tarihte misli görülmemiş bir tarzda, Polonya hü - kümetine, Almanyaya karşı yapmak hiyetinde olduğu bütün harekâta kar. şı umumi açık bono vermiştir. Mussolini'nin teklifi Gene bu cümleden olarak Britanya hükümeti Avrupa sulbunü kurtaracak yerde, Rayh hükümeti müzakereye ha ar olduğumu bildirmiş bulunmasına rağmen, Mussolini'nin. teklifirti red - detmiştir. Bütün devletlerin düçar oldukları ve olacaklar: bütün felâketlerin (o ve ızırabların mes'uliyeti, şimdi İngil - tere hükümetine aiddir. 4 — Sulh yolu ile bir sureti tesvi » İye bulmak için yapılan bütün tecrü » İbeler, İngilterenin müzaheret gören Polonya hükümetinin dikkafalılığı yü zünden akim kaldıktan sonra, aylar - danberi Almanyanın şark hududunda, İngilterenin hiçbir profsstasuna yol açmaksızın sivil harbi andıran ve yâ- dan ve endirekt müzakerelerden bahse- dilmekte ve zayıf da olsa uzlaşma im - kânları mevcud olduğu ileri sürülmekte. dir. Dün akşam Daladye, Çemberlain ve Lurd Halifaks tarafından söylenen nu -| tuklar bunun delilidir. Fakat bu hâdise. sü İtalyada büyük bir heyecan tevlid et. poe cu dır. Şehrimizdeki isviçreliler ve Yunanlılar gidiyorlar Türkiyede ikamet eden İsviçre te » bealı askerlik çağında bulunan bütün viçrelilere ilk vasıta ile memleketle rine dönmeleri hususunda İsviçre hü. kümeti tarafından emir verilmiş oldu- ğundan dünden itibaren bir kısım İs « viçreller memleketlerine gitmek üze, re yola çıkmağa başlamışlardır. Bundan başka gene askerlik çağında bulunan Yunan tebealı bir kısım Yu. nanlılar da askere çağırılmış olduğun. dan, Yunsnistana gitmek üzere hazır- lenmağa başlamışlardır. Askerlik çağında bulunan bir kısım sılması gibi telâiki edilmemesi lâzım , | Yunanlılar birkaç güm sonra liman. mıza gelecek olan Daçya vapurile Yu nanistana gideceklerdir. Kapı açmak yüzünden bir adam öldürüldü Unkapanında Zeyrek caddesinde Ka palıfırın üzerinde 140 numarada iki sile oturmakladır. Bunlardan sebzeci Vehbi ile hammal Fikri alt katta, su « Kâzım ise üst katta bulunmakta Dün saat 9da bu eve bir misafir gelerek kapıyı çalmıştır. Kapınm açık ması işi, üst kattakilerle alt kattakiler arasında «kapıyı sen aç, ben açayım gibi bir münakaşa mevzuu olmuştum Münakaşa kavgaya, kavga küfüre mün «Muhtelif yerlerde yeni mülâkatlar -|cer olmuş ve nihayet Kâzım bıçağın çekerek alt katta oturan Vehbi ile Fikriye hücum ile her ikisini ağır su « rette yaralamıştır. 7 Yarahlar derhal imdadı sıhhi oto « mdbille Haseki hastanesine kaldın. mışlardır. Fakat otomobil Horhor caddesinden vaş yavaş Rayh topraklarına karşı ba- riz hücumlar şeklinde inkisa? eden va- ziyet karşısında Alman hükümeti e - linde kalan vasıtalarla memleketin sü. künetini, emniyetin! ve şerefini mü - dafaaya karar vermiştir. Rayh hükümeti kendisini Polonya «- İya ezdirmek niyetinde değildir. İngilterenin harekâtına karşı 5 — Alman hükümeti, memleketi müdafaa eden ordularını geri çekme » mecbur kalması için ültimatom ver “sunetile yapılan bütün tecrübe »- teri reddeder, ki ordularım geri çek « mesi kargaşalık ve adaletsizliğe yeni. den başlanmasına sebeb olacaktır. Alman milletini Versailles diktatm- ler vakitsiz bir nikbinlik teylid etmeme- olduğu da söylenmektedir.» bahsederek diyor lunmakta olan bir İngiliz vapuru dün Aksaray karakoluna çıkarken Lâleli « den gelmekte olan şoför Recebin ida resindeki otomobil, üzerine bindirmiş, arabayı hassra uğratmış, sıhhat memu runu muhtelif yerlerinden yaralamış « tır. Fakat sıhhat memuru bir taksi ile yaralıları Hasekiye kaldırmağa mu - vaffak olmuştur. Fikri aldığı yaraların tesirile ölmüştür. # Katil yakalanmıştır. Türkiyedeki Almanlar davet edildiler Ankara 3 (A.A.) — Alman hükümeti Türk hükümeti ile hizmet (o mukavelesi lidir. Bazı kapıların açık veya yarı açık Gayda Duçenin sarfettiği gayretlerden “İtalyan teşebbüsünün henüz sona er. mediğini dün akşam söylemiştik. Fakat bu teşebbüsü geniş ve açık bir anlayış zihniyetinin takib etmesi şarttır.» e. izmir limanından ihracat başladı İzmir, 3 (A.A.) — Limanımızda bu. dan daha ağır bir şekilde yoketmek yojmühim miktarda incir ve üzüm alarak lunda olup Kinghell tarafından Bri -)lngiliz Ilmanlarına hareket etmiştir. tanya hükümeti namına bildirilen e -|Bügün de diğer bir İngiliz vapuru ay- olmıyan Almanları memleketlerine av « dete davet etmiştir. ceğiz.» İngiliz gazetelerinin mütaleaları Londra, 3 (A.A.) — Gazeteler, sul. hü idame şansları ile artık çok meşgul olmıyarak bilhassa harbi kazanmak ça relerini tetkik etmektedirler. Bu sebebden dolayı Garvin Ob . server gazetesinde Polonya gibi bü - tün Fransızları (silâh altıma çağıran Fransanın kahramanlığna (o itimadımı beyan etmektedir. Fransızlara ilham veren Jeanne d'Arc'ın ruhudur. Harb uzun ve müthiş olabilir. Fakat Alla - hın inayetile (netice, hüsnü (niyet sahibi İnsanların beklemekte olduk » ları netice olacaktır. Bir Fransiz gazetesi diyor ki Paris, 3 (A.A.) — Daladye'nin nut. ku münasebetile Figaro gazetesi, di - yor ki: Girişmiş olduğu tashbüdü o yerine getirmeğe azmetmiş olan Fransa, harb haline girmek mecburiyetinde kalmış. Baltık devletleri arasında tesanld Kaunas 3 (A.A.) — Litvanya, Leton ya ve Estonyanın bitaraflık beyanna . meleri yapılan bir istişareyi o müteakib neşredilmiştir. Bu beyannameler Baltık devletleri aramndaki tesanüdü göster - mektedir, Alâkadar mahfellerde hududlarda mu ayyen bir plân dairesinde emniyet ted. birleri alınmağı devam edildiği beyan edilmektedir, meller, tarafımıslan kaydedilmiştir İni şekilde hareket edecektir. Bu va İve İngilterenin her hareketine ayni)purda Fransız limanları içinde bazı gün 3 Eylül saat 17 den itibaren, Po -İsilâhlarla ve ayni şekilde cevab vere .Jpürtiler vardır. Beynelmilel Kızılhaç mai beyi apananapnı). faaliyete geçti ile mürettebatı Polonyaya çağırılmış.İ Cenevre3 (A.A.) — Beynelmilel Ce - lar ve gitmişlerdir. Vapur, kumpanya-|nevre KızıMaç Komitesi © harb halinde nın buradaki acontasma bırakılmıştır. | bulunan hükümetlere ve Kızılhaç ce - Vapur, vaziyetin inkişafına kadar H .İmiyetlerine yardım teklifinde bulunmuş. manımızda kalacaktır. tur, Sabahtan Sababa Uzaktan görüş Avrupa tarihinde bu üçüncü defadir kı Pölonyelilsr yeni bir istilâya karşı boğuşuyorlar. İstiklâ! kolay elde edilmez, muhakkak, fakat kolay da verilmez. Meğer ki onu kaybeden milletin tarihj olmasin, Polonyaiıların eski bir tarihleri vardır. Merd şövalyeler yetiştirmişler - dr. Coğrafi vaziyetleri onları kendilerinden çok kuvvetli komşular arasında bırakmış, ezdirmiştir. Bununla beraber Polonyalılar ruhlarındak! asalet sa. yesinde galiblerine bile hürmet hissi telkin etmişlerdir. Bugün çetin bir imtihan geçiriyorlar, Bu sefer talihleri onlara müsajddir. Fransa ve İngiltere gibi iki mehib kuvvet arkalarındadır. Bu kuvvetin ne ol. duğu geçen Büyük Harbde analşılmıştar. Romanya g'bi zengin bir zahire ve petrol ülkesini, Sırbistan gibi geniş bir kereste ve gıda membamı. Belçika gibi modern bir endüstri memleketini eline geçirdiği halde Verdun cephesinde Almanyayı pes ettiren kuvvet bu. gün gene karşısındadır ve bu iki devlet sulh için çalıştıkları kadar nihaf zafer için de sonuna kadar, yani Almanyayı gene pes ettirinciye kadar uğ. raşacaklarını resmen söylemişlerdir. Zafer eğer bir talih ve mucize eseri olsaydı Almanya için en uzak bir ih. timaldi. Fakat cihan tarih! böyle efsanevi bir zafer kaydetmiş değildir. Realiteler dünyasında mikyas, kuvvettir, Üzerinde güneş eksilmiyen arzın beş kıt'asından kuvvet toplıyan İngiltere ile milli heyecanı şahlandığı za. man harikalar yaratan Fransa gibi iki devlet Polonyanın arkasında olduk. Şa geçen harbd3 ayni istilâ tehlikesine uğradıkları halde bugün eskisinden daha geniş hududlar içinde daha kuvvetli bir halde dimdik duran üç devlet gibi Lehistan du fırtınadan sonra güneşli havanın doğacağındarn emin ola. bilir. vBuzhan CahiJ