4 Eylül 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

POSTA Eylül 4 Yazan: Muhittin Birgen A ylardanberi, hall; için üzerin. de zâhinlerimizi yorduğumuz muamma, niha, kendiliğinden çözük müş bir vakıa olarek karşımızda duru - yor: Harb. Ben bu vakıaya, faraziye devrinde iken, hiç olmazsa bu sene için hiç Mmanmamış veyahud pek az ihtimal vermiş olanlardan biriyim. Benim gibi, pek çokları, hâdiselerin tekevvün saha- larına en yakın mevkide bulunanlar bi. le, bu akibete bu sene için, son günler için, inanmadılar. Almanyaya her ba - kımdan yakın olan Macuristanda en:.sa - lâhiyetli insanlar dahi, son güne kadar harbi ancak pek zayıf bir ihtimal olarak le bir sürpriz işidir: Beklenilen dakika da gehmiyen ve en beklemediğimiz bir zamanda bizi yakamızdan yakalayabilen bir sürpriz. Bugünkü dünyada bir harbin başla - mas kadar kolay bir şey yoktur, fakat bunun ne zaman biteceğini tayin etmeğe fiç imkân bubunamaz. Den Budapeşteyi sulh içinde bıraktım, Belgradda harbi patlamış buldum, Kısa bir zaman için . de harb tahakkuk etti Bu harb, ne ka. dar devam edecek? Nasal bir inkişaf ri iskib eyliyecek? Bunu şu dakikada hiç kimse bilemez. Bunun gibi, bu harbi kim (çıkardı? Niçin çıkardı? Çıkarırken hangi akla hizmet etti? Bu sualler de, kısmen olsun, uzun müddet cevabsız ka. Yacaktır! Şimdiki halde şunları tesbit riz 1 — Harbi Almanya istemiştir. Eğer Almanya, harbi istememiş olsaydı, Le histanın müzakereye gelmemekteki 1s rarını —eğer hakikaten böyle bir ısrar vaki olmuşsa— vesile ittihaz edip derhal silâha müracaat eylemek yolundan git - mez, gerek ona, yerek Lehistana taâh bağlı olanlara karşi son bir teb rdi, Bundan (başka, eğer nya istememiş ölsaydı, İngil tere ve Fransanm yaptıkları son tebli - gat üzerine dahi bu işi müzakere yolile edebili - halletme cihetini ihtiyar edebilirdi. Son! tebliğata cevab dahi (o vermemekle Al“ manya —hattâ bizzat Führer-- harbin. bütün mes'uliyetini üzerine almıştır. 2 — Bay Hitler (o bu ağır mes'üliyetli kararı nasıl ve nelen verdi? Sırf, coşkun bir ruhun cezbe ve heyecanına kapıla - rak mı bareket etti? Yoksa, hazırlanmış ve dört tarafı çerçeva içine alınmış bir plânla mı hareket ediyor? Bn iki sualin) en doğru cevabini önümüzdeki vukuat verecektir: Ya, bu hareket bir cezbe ha- reketidir; o zaman Almany: için, çok büyük sürprizler mümkün olur. * Şimdiki halde tesbit edilecek hâdise - lerden biri de Budapeşteden Ankaraya dine kadar bitaraf kalmaya karar ver « miştir. Belgradla Sofya arasında bir ta. kım Balkan ricalile konusmak vesilesi » ni buldum. Bunıardarı aldığım intiba şu. dur ki Yugosuvya ile Bulgaristan ve sy.| Bi zamanda Romarya. bugünkü dünya hükimiyeti mücadelesini bitaraf se; cisi olmayı, menfaatlerinin en .#abi Zaruri icabları olarak telâkki ediy Dünya içinde herhangi bir kâ- kimiyet iddiası | taşımıyan lerin dünyayı düzeltmek da üzerlerine almaya kalkmıyacakları aşi » kârdır. Biz Türkler, bugün heri nı gördüğümüz harb karşı bâşlangı - a, lığın başına gelecek küçük-veya böyük! felâketlerden dolayı bittabi müteessir o. İuruz. Fakat, bu lecs5ür biz!, lüzumun - dan fazla insani rikketlere düşmeğe sev. maâdığını anlamak istiyorsanız dostlarınızın ve düşman . larınızın yüzüne bakınız, kim memnun, #şya nakil için Güzel bir buluş İngilterede harb hazırlığı bitmiş buz), lunuyor. Yalnız halk arasında tahattuz İve tedbir çalışmaları eksik olmamak. tadır. “Yukarıda resmini gördüğünüz | kadın da oşyasım nakletmek için gü. zel ve kolay bir çare bulmuş, bisikle-| itin bir kenarına bir demir ilâve etmiş, Jbuna bir tekerlek takmış, böylece eş- yasını kolaylıkla bir yerden bir başka iyere nakle imkân hazırlamıştır. “OBurluk rekoru Oburluk rekorunu François Givre adında bir Fransız kazanmıştır. Bir otu İruşta iki kilo biftek, bir kilo patates, bir lo francala, dört kap sebze, üç ber türlü fedakârlığı hazır olmak, bi . zim en tabii duygumuzdur. Bu duygu içinde ber ihtimale karşı hazır olacağız ve böyle büyük zamanalnda daima gös - termiş olduğumuz büyük süküneti, bü . yük itidali ve nihayetsiz hayat tevekkü. ilünü, bu defa da göstermesini bilece -| C Muhittin le Biz! İN SER — Allo, Alle, burası Berlin! Allo, alla, burası Varşova! şında sırası ile Radyonun yorsunuz, Gördüğünüz manzara sie hakikati anlatmayı kâfidir. İteşhislende bulunabilmektedir. ün memleketleri dinli - 7 , kim müteessir? onl edebilir. söz ARASINDA esemamessasesenenen Barn va88sramamamanaz Hergün bir fıkra Kahvede yarım saat Umumi Harbde, bir yerde harb tafiyeti hakkında konuşuluyordu. Cepheden yeni döntmiş bir sabit gör. dükleni anlatırken bir başkası sö. zünü kesmişri: — Bu söylediklerin doğr olur am. ma, pek noksan, Ben daha neler bili. yorum; hele bir söyliyeyim. Dedi ve enlarmıye başladı. Zabit onu uzun uzun dinledikten sonra: — Siz biltün cepheleri dolaştınız ? ma? Sualini sörde, öteki ceveb verdi” — Yanım şant mahalle kahvesinde oturdum da, > BENİ e m. Sin ema filmlerile Hastalık teşhisi Meywoszaii cok tanınmış doktorle. rmden biri sinema filmi vasıtasile rubf hastakıkları teşhis eylemekte olduğunu bildirmiştir. Doktor. sinema seyrine götürdüğ ha İtasının yanında bir müddet kaldıktan sonra onun hastalığı hakkında en kati Doktorun istinad eylediği belli başlı noktalar şunlardır: 1 — Sinemada perdede bir dram seyre-| derken elinizdeki programı yahud men. dilinizi yırtıyor musunuz? 2 — Bir aşk sahnesinde heyecana ka. pılıyor musunuz? | 4 — Filmde yağmur yağdığını görünce evdeki odanızın penceresini açık bırak. tığınızı hatırlar misınız? 5 — Filmdeki dramın kahramanı ola. rak zihnen kendinizi ileri sürer misiniz? © — Harb filmlerinden hoşlanır ması. nız? 7 — Bir sinema yıldızma âşık mısınız? İşte bu noktalara göre doktor hasta- hikları kolaylıkla meydana çıkarabildiği. ni iddia ed AN, :S'T ER Şurasına dikkat ediniz: Bugün Ferhangi düşmanlarınızı iyi seçmesini bilen bir adam İseniz ara sıra ın yüzelrine bakmak ve sözlerini ölçmek de maksadı ber evvelâ kâğıde yazılır, sıkı bir sansürün gözünden geçer, gramolona alı a Yanılmıyan ölçü. Sözün kısası ar A tekzib x »* Bir hikâye aklıma 'sldi: «Bir şehirde döğanların ve ölenlerin isimleri gazeteyle ilân edilirmiş. Günün birinde ölenlerin isimlerini okuyan bi? adam, Kendi İsmini de onların arasında görünce canı s.K«ılmış. Gazete idarehsne, sine gitmiş, yanlış haberin ertesi gin Çi kacak gazelede tekzibini istemiş. Tekzik edeceklerini söylemişler. Adam ertesi sa. bâh erkenden gâzeteyi almış. Bir gün ev. vel kendinin öldüğüne dair verilen habe. rin tekzibini görmemiş, gene gazele idarehanesine gitmiş: — Hani, demiş benim ölmediğimi yazacaktınız, Bybul ediydrlardı. Bilhassa Rus.Alman ma Mi? paktının imzalarımasını, ben harbin bi - —asdik gal ği raz daha uzağa atılması alâmeti olârak > — Nerede? telâikki etmişim. Şimdi, hâdiseler gösteri) o #rantız diplomatı Taleyren şöyle demişti: Mentık ve mahkeme iyi bir pusladır, insanı doğru yola | —İstel , i yor ki'bu pakt, harbi uzağa atmış değil,| & — Herhangi bir karar verdiğiniz zaman isabetli olup o | götürür, fakat ara sira kontrol edilmesi lâzımdır. Elinizde | Doğanların isimleri yazılı sütunu gös. belki yaklaştırmıştır. Harb, zaten böy- iyi bir kontrol &let; bulunmayabilir, fakat dostlarınız: ve | termişler: — Biz. demişler, doğru haber vermek, Je tanınmış bir gazeteyiz, bunun için ver, diğimiz haberi tekzib etmek âdetimiz değildir. Fakat nasılsa sizin öldüğünüz haberinde bir yanlışlık olmuş. Yanlışlı iğm tekzibinj istemek hakkınızdır. Bizim de prensibimiz tekzib etmemek, İşte bu formülü bulduk. Hem sizin arzunuz ye « rine geldi, kem biz prens'bimizden cay. mad:k, Mademki isminiz doğanların ara. sında çıktı. Ölüm haberiniz tekzib edil« miş sayılır. 4 Londra sokaklarında Görülen manzara * Muhterem bir arkadaşımız evvelki gün şu haberi ver ika: Hitler İngilterenin ve Fransanın ültimatomlarını reddetti.» Fekat o anda, Hitler henüz ültimatom. ları reddetmiş değildi. Bunu mühlerem arkadaşımız da öğrenmiş olacak ki, vers diği haberi tekzib mecburiyetinde kaldı. Fakat: «Verdiğim haber yanlıştı, tekzib edi yorum; Hitlerin henüz ültimatomları red dedip etmediği bilinmiyor.» * Demek koş bir şey olmuıyacaktı. Onun İçin dün çıkan gazetenin birinci sayfası Da şu manşeli koymuş: «İngiltere ve Fransa bugün öğleye diz dür Almanyadan müsbet cevab y'icez derhal harb ilân edeseklğr.n, mmm Bir köylü anasını öldürdü Boysbad (Hususi) — Boyabadi tâbi Akbelen köyünde bir adam annesini bi. çakla öldürdükten sonra kendisine mâni olmak istiyen kız kardeşini de ağır su. Dünden İtibaren İngiltere ve fran- sa da tam şekilde harb haline girmiş 7 rette yaralamıştır. e Şehirlerin e Katil bu köyden Şakir oğlu Hasan a, izinlilerin dönmesi, asker toplanması de ii » Hâdiseya mahalli müd. süratle devam ediyor. Bw arada muh. Yin Mira EA YE telif yerlerde tatillerini geçirmekte 0. lan insanlar da süratle şehirlere dönü. yorlar, Yukardaki resimde gördüğünüz oto i mabil de böyle tatilden dönen bir gi.| Çankır! Orta okulunda pansiyon leye aiddir. Otomobilin arkasına asılan) Çankırı (Hususi) — Çapkın orta o. bir levhada da şu satırlar okunmakta. | kulunda bir pansiyon kurulması husu » sunda vağmiz Refik Noyan tetkiklerde bulunmaktadır. Bu pansiyon bilhassa Çan deiumumiliği el koymuştur. Ana katili sorgusunu müteakib tevkif edilmiştir. r dakika Hitler, müsüade et de, « | kadar bütün cenubu şarki o Avru. a ir hi in İN pa merkezleri (O bugünkü © davanın Kep makarna, bir kilo elma, bir kilo| 3— Bir fmin san atkârlermi ve yap.| tatilimizi yapalım!» a ez ir ei kl bir pan j bitara © seyircisi © olmak O azminde .|muz, ön portakal yemiye ve 25 kar.|makta oldukları rolleri karıştırıyor mu- Sinema ve aşk #iyonu vardı. Bunun meel'si umumi se i dirler. Macaristan, son O imkân had.(dak şarab içmiye muvaffak olmuştur. Sinemada aşk bir istihale devresi in ölarak lâğvetmişti. geçirmektedir. Romantik (Romeo) h- ra artik ehemmiyet verilmemektedir. Holivud'da şimdi yapılmakta olan bütün filmlerdeki aşk kahramanları - İ Dün Karadenizden limanımıza Pana 4 ir ÖRNE Sn GRE bnn bipikrahı hir ağn igölmiştin. Ve 5 1 5 i “İpurda 1000 kadar Yahudi muhacir bu - ve Mere Mr; Yanemii İlunmakta tt ve Filistine gidiyorlardı. (Men With Wings) filminde maç, Siyasi vaziyetin son şeklini haber alan e Pi iy termal kaplan Karadenize geri dönmüştür. peşi oşan yyareci meme ea etmektedir. TAKVIM Yahudi mühaciri taşıyan bir vapur geldi, Karadenizdan geri döndü İNANMA! bir Avrupa radyosunda verilen ha, nır, ili deta plaktan dinlenerek yspa. Bırisine bakarsanız Alman ordusu çarpışa çarpışa İlerle cağı tesire bakılır. ondan sonra radyo istasyonuna yollanır. Avrupa 1814 Karbinden çok ders aldı, bugün dersin; ıyi bellemiş bir çocuk halinde vezilesmi yapıyor. İşittiğiniz haberin hangisi doğru, hangısi yanlış? ayırd etmek çök güçtür. Bu vaziyete kat'i bir fikir edinmenm mümkün oduğu: iSTER mektedir, ötekine kulak verirseniz Alman kadar hiç bır muvaffakiyet kazanmamıştır. iz bir haber bir mem wi mutlak sükön içinde r, ÖLeki ise tam bir panik balinde. Hangisi doğru, Kangisi yanlış? İSTER ketmez ve biz her ihtimale karşı, soğuk deden şimdiye bir azimle, gözgöze (o bakmasını biliriz. Bunun için Türk milleti, kendisini teh « did etmesi muhtemel her nevi tehlike - lere karşı, dün olduğu gibi, bugün de Yüzen gelen mukabeleyi yapmak © üzere ber türlü hazırlıklarım süratle ikmal et. Mmeğe mecburdur. Vatan müdafaası için İNAN, iNANMA!