2 Eylül 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

2 Eylâl SON POSTA Sayfa 7 Ingiliz Başvekilinin beyanatı: “Sonuna kadar çarpışacağız,, (Baştarafı 1 imci sayfada) © | &ro söylemişim ki bu memleketi bir berbe sürüklemek mes'uliyetinin bana terettüb etmesini kat'iyen arzu etmiyor. dem, Fakat buna rağmen hâdiseler bu mes'uliyeti omuzlarıma yüklettiler.> Çemberlayn bilâhare son günler zar - fında cereyan eden hâdiseleri anlatmış ve harb mes'uliyetinin Almanyaya te - rettüb ettiğini söyliyerek Leh . Alman #htilâfının halk için cereyan eden muha- berelerin bir beyaz kitab şeklinde neş - vedilmiş olduğunu bildirmiştir. Çemberlayn sözlerine devamin de - miştir kk i «— Dün gece Almanya tarafından ilin edilen ve Lehistan tarafından reddedil - diği Berlince söylenen teklifler bize ve Lehistana kat'iyen bildirilmemiştir. "Teklifler ancak ayın 30 uncu günü ge. cesi Berlin sefirimize Alman hariciye na zarmın makamında almanca olarak okun- muş, sefir tarafından tekliflerin metni istendiği halde artık vaktin geçmiş ol » duğu ileri sürülerek verilmemiştir. Sefirimizin Ribbentropa hiç olmazsa Leh sefirinin çağırılarak bu tekliflerin kendisine bildirilmesi temennisi de js'ef olunmamış, Almanya hariciye nazırı dö.! rüşt bir tavırla bağırarak «ben kat'iyen Leh sefirini çağırmamı demiştir. Öyle ki biz Alman tekliflerini ancak radyodan işitmiş ve öğrenmiş bulunuyo- vuz. Yednız bir Leh mümessllirin Berli. me gönderilmeşine dair olan Alman tale. bi Varşova tarafından bundan evvelki emsali nibarı dikkate alınarak kabul ©- Junmamıştır. Bizim gibi Alman teklifle. rine ancak radyo vamtasile muttali olan Leh sefiri Ribbentropa müracaatla mü « sevet esasına müstenid olmak üzere bu şartları müzakereye âmade olduğunu bildirmiş ise de buna cevab olarak Al - man ordusu bu sabab Leh huüudlarına Maarruz etiniştir. İngilterenin ültimatomu Bu vaziyet karşımnda Berlin sefiri mize şu talimatı verdik: — Alman aşlterlerinim Leh toprakla - rından derhal çekilmesini ve Almanya - Gn yeni hiç bir harekette bulunmıyaca. Bına dair kati ve tatmin edici teminat vermesini taleb edin. Aksi takdirde İn - giterenin Lehistana karşı olan taahhüd- lerini ifa edeceğini bildirin ve pasaportu. Buzu isteyinle «Harbe hazırız!» Böyle bir hareketin harb demek ol- duğumu çok iyi biliyoruz ve buna kar- gı da hazır bulunuyoruz. Bu vaziyet karşısında bir kısım he- fızalar, tabil bir tedai tle 1914 ü ha. tırlıyacaklar ve belki de endişeye dü. Size şunu katiyetle temin edebilirim ki 1914 e nazaran bugün çok daha kuvvetli ve çok daha hazır. hikh bulunuyoruz: Donanmamız kuvvetlidir. Kara or - dumuz mükemmelâr. Hava ordumuz her türlü methüsenaya lâyıktır. Bü - filin bunlardan başka -1914 e nazaran bir kuvvetli tarafımız daha vardır ki o dâ Lord Giçnerm gönülü toplamak endişesinden bizim artık tamamen â. zade bulumuşumuzdur. Şimdi biraz da gözlerimizi maziye değil, istikbale çevirelim: Mussolini'ye teşekktir “Çemberlayn sözlerinin burasında tekrar son günlerin hâdiselerine dön. Vaziyet (Baştarafı 1 inci sayfada) yanal: meyanında “İtalyaya şimdiye kadarki hizmetlerinden dolayı teşek - Çemberlayn, bözlerini şöyle bitir -İkür etti ve Danzig ve koridor mesele- miştir; sinin sırf bir Alman işi olması hasebi- Şurasmı temin ederim ki İngiltere, |e bunu kendi başına yapacağını ve bu vicdanı müsterih olarak, dominyonla - | hususta başkalarına ihtiyacı olmadığı rn yardımı ve bütün dünya ekseriye- İni sarahatle söyledi. Roma kebinesinin İtinin manevi müzaheretile, sonuna ka-İdünkü içtimamda da İtalyanın asker Hükümet vaziyeti hassasiyetle takib ediyor (Baştarafı 1 inci sayfada) Tırtsm vepurlartla, 15 kadar çilebe tel w gün saat ona doğru şehrimizde şayi ol . | 8iz çekilmiş ve derhal İstanbula dönme » muş ve bu facia haberi az zamanda şeh. | leri eraredilmiştir. rin her tarafında duyulmuştur. Dün esbah saat 10 da ilk seferini yap- Radyonun öğle servisinde verdiği taf-|mek üzere Mersine kalkan Denizyolları sihât bilgileri eksik olanların bilgisini ta, | deresinin Kadeş vapuruna da saat 15 de dar mücadeleye devam edebektir.» Hükümetin talebleri ittifakla kabul edildi Böşvekilin bu sözlerinden sonra mu - halefet Viderlerinden Grinvud ve Arçı - büld Sinkler söz alarak muhalefetin hü. kümete tamamen müzahir bulunduğunu söylemiş ve cebir ve istilâ siyasetme ni. heyet verdirilmesi lüzumu üzerinde be- yanatta bulunmuşlardıt. Meclis bilâhare muhteli? kanun lâyi » halarım ittifakla kabul etmiştir. Bulâ yihalar sresmda askerlik mükelletiye - tini 18 yaşından 41 yaşına çıkaran kanun lâyihasile 500 milyon sterlin harb tah - sisatı verilmesi hakkındaki lâyihalar da vardır. Lordlar Kamarasında Bügün hariciye nazırı Lord Halifaks ta Lordlar Kamarasında ayni mealde be. yanatta bulunmuştur. Londra, | (A.A.) — Lord Halifaks, Tordlar Kamarasında OÇemberlayn'in Avam Kamarasında yaplığı beyansta müşabih bir beynnatta bulunmuştur. Lordlar bu toplantıya askeri ünifor- malarına (lâbis olarak gelmişlerdir. Lordlar Kamarası bilâkare iki muha - lif şefinin hükümetin siyasetine ta - mömle müzaheret eden beyanatlarını bildirmiş ve Avam Kamarasından tas- vib edilerek gelen umumi seferberlik ile askeri kredi hakkındaki kanun pro- jesini tasvib eylemiştir. İngiltere harb kabinesi Tordra 1 (Hususi) — Yakında bir harb kabinesinin teşekkül edeceği anluşılmak- tadır. Bu kabineye Çörçil, Eden ve mı. halefet liderlerinin dahil olacakları söy.| Jenmektedir. İngilterede saltant meclisi toplandı Lonüra 1 (Hususi) — Saltanat mec < isi bu swbah ve akşamüstü iki toplantı yapmıştır. Ayrıca kabinede bir toplantı yaparak iki saat devam eden müzake « relerde bulunmuştur. İngillerede umumi seferberlik ilân e. dümiştir. Bu sabahtan itibaren bütün ih-. tiyst ve gönüllüler mahalli mürettebie » rine hereket etmiye başlamışlardır. Lehistanın müracaatı Londra 1 (Hususi) — Kabine toplan. tısını müteakib Lord Halifaks, Leh se - firini kabul etmiştir. Sefirin bu kabul esnasında evvelce takarrür eden formü. le tevfikan Lehistanın hayeti menfaat- lerinin tehdid edilmiş olduğundan İngil-| tere hükümetini resmen haberdar ettiği anlaşılmaktadır. Lehistan ayi şekilde müş, Mussolin!'nin sulh ve tavassut te. #ebbüslerinden dolayı kendisine teşek- kkiir ettikten sonra sözlerine devamla Parise de müracaat etmiştir. Londra Alman sefarethanesinde yangın Londra 1 (Hususi) — Bugün öğleden sonra Alman şefarethanesinin bacasından hareketlerde bulunmaması &arar &l - tna alınmıştır. Garibdir ki, Çember - layn bile dünkü nutkunda Mussolini- ye bir çok kıymetli hizmetlerinden do- layı teşekkür etmiştir. Bu suretle bir vakitler Akdenize Mısır hududların- da İngiltereye meydan okuyan ve Sa- va, Korsika, Tunus, Cibuti diye bağı- rarak Fransayı kabili ihmal bir kem. mivet heline indirmiş bulunan bir hü. kümetin resi birdenbire Avrupanın en büyük bir sulhçusu olmuştur. Ancak unutmamalıdır ki İtalya bi- taraflık ilân etmiş değildir. O sadece askeri hareketlerdd bulunmıyacağını kararlaştırmıştır. Bunun hakiki ma - nası acaba nedir? İşte bugün herkesin tavzihine çalıştığı mühim ve mübhem bir nokta budur. Filvaki İtalyanın bi- dİnyette bir intizar vaziyeti almasının İngiltere ve Fransanm bitaraflığını te min etmek ve harbi Almanya e Le- histan arasında mevzileştirmek ( için bir tedbir o olabileceği akla gelebilir. Fakat bunun için evvelâ İtalyanın giltere ve Fransaya, kendisinin harbe girmesinin onların harbe müdahalele. rine muallâk olduğunu bildirmesi ik. tıza eder. Bundan başka İngiltere ile Fransanin tekrar tekrar verdikleri ga- rantileri inkâr etmeleri icab eyler. Hal- buki bu: şartların birincisi vaki olma » dığı gibi ikincisi de varid değildir. Ya- ni İtalya harekâta iştirak etse de et - mese de İngiltere ile Fransanın Lehis. tana bütün kuvvetlerile yardım et - meleri iewb etmektedir. O halde İtalyanın harb hareketlerin - den geri durması şu İki ihtimsiden beri olamaz: Birisi bilâhare İngiltere tarafı- na geçmek üzen ilik bir intizar va. tiyeti almak; tıpkı 1914 de olduğu gisi İkincisi de Almanyinın Lehistanın işini bitirinciye kadar İtalyanın, ordusunu ve hava ve deniz kuvvetierini yıpratmıyarak bilâhare Almanyanın serbest kalacak 0. Ian kara ve hava ordularile birlikte Fran- saya yüklenmek ve bunun işini bitirdik. ten sonra Balkanlarda, Afrikada ve da. Hu Akdenizde İngütere ile ve alâkadar memleketlere mücadeleye ( girişmektir. Bu sonuncu ihtimal en mühim ve teh - Wkeh olduğu için elbette nazarı dikkste alınmak icab eder. Dün Lehistanda cereyan eden askeri hareketler hakkında alınan haberler çok bir şey değildir. Çünkü Alman ve Leh ordularının büyük kısımları henüz te « mas etmemişlerdir. Dün gelen haberler Alman hava filo. larımn birkaç Leh şehrile beraber Var- şovayı dört defa bombardıman ettikle - rini ve Lehlilerin bunlara topla ve âvci çaklerile mukabele ettiklerini göster » mamlamıştır. Anadolu Ajansınm ve muhtelif ha. vadis mferkedlerinin telefonları gece geç vakte kadar devamlı olarak çalış- mış, meraklılar hariçten gelen en son haberleri biran evvel öğrenmek için istical göstrmişlerdir. Bilhassa Anka - ra, İstanbul, İzmir gibi büyük mer - kezler arasında telefon görüşmeleri öğ eden sonra tasavvurun fevkinde bir yükseliş göstermiştir. Bu görüşmelerin büyük bir kısmını müstacel görüşme- ler teşkil eylemiştir. Öyle bir an ol - muştur ki 80 müstacel görüşme talebi kaydolunmuştur. Hükümetimiz tedbirler almıştır Verdiği söze, Türke yaraşır bir sa - dakatle bağlı olan Cfimhuriyet hükü. metimiz her türlü tedbirlerini almış "bulunmakta ve vaziyeti emniyet ve hassasiyefle takib eylemektedir. Akdenizdeki vapurlarımıza İstanbula dönmeleri bildirildi Siyast vaziyetin aldığı son şekil üze - rine, Münekelât Vekfleti, Denizyolları umum müdürlüğü ve liman relsliğine bir emir göndererek Akdenizde seferde ve 1i- manlerda bulunan bütün vapurların s1. ratle İstanbula çağırılmasını bildirmiş - bızlunan Denizyolları idaresinin Anafar- ta, Çanakkale, Bartın, Eze, Konya ve Almanlar “ ilk geri dönmesi telsizle bildirilmiş, Kadeş Tekirdağ önlerinden geri dönerek s0af 8 de Umanımıza gelmiştir. i Denizyolları idaresi ayrıca yeni bir iş'ara kadar Akdeniz Kımanları arasında. ki yolcu seferlerinin lâğvedilmesi emrini almış ve İzmir, Mersin, Ayvalık ve İm. roz hatları arasında vapur seferleri bu » günden itibaren İiğvedilmiştir. Bugünden itibaren ne yolcu vapuru, ne de şilep olarak hiç bir Türk gemisi AK, denize gitmiyecektir. Karadeniz limanlarına sefer yapılmaz ması bususunda henüz yeni bir emir ves rilmiş olmadığından, bu limanlara va pPurlar sefer yapmakta devam edecektir Siyasi vaziyet yüzünden limanımızda başlıyan durgunluk devam etmektedin Limanda Yhracat ve ithalât İsaliyeti dun, miştur, Gümrüklerde de biriken mallar tüccarlar tarafından çekilmemektedir. Birkaç gündenberi Ilmenımızda yükü nü boşaltmakta olan ve evvelki gece Ka, radenize hereket eden Alman bandıralı Arkadya vapurundan sonra dün limana yeni bir Alman ve İtalyan vapuru gel a memiştir. Dün ecneb; vapuru olarak I- manmıza yalnız Karadenizden bir İngi, Yz şilebi gelmiştir. Şimdilik limanda bir İngiliz, bir Sovyet ve bir İsv denize sair bütün hedeflerine vardık!,, diyorlar (Baştarafı 3 ncü sayfada) Danziz mmtakasında, Gdynla'ya şid tar. çarpışmalarda 16 Alman | detli bir tayyare hücumu yapılmış - Alan Su ile birltkte kat'i zafere doğru savaşta yan yana yürüyecektir.» Başkumandanlığının beyannamesi Bugünkü tayyaresi düşürülmüştür. Polonyah .| Berlin 1 (Hususi) — Alman başku , lar 2 tayyare kaybetmiştir. Hava hücumlarile ayni zamanda, Al mandanlığı bugün seat 11,40 da Alman halkına hitaben bir beyanname neşre « derek bütün Almanyanın müdafaası man kıt'alarının harekâtı da başlamış | deruhde etmiş olduğunu bildirmiştir. ve bu kıt'alar hudud mıntakasının birİ Kara kuvvetleri umum kumandanı Ges çok noktasından Polonya ararisine gir neral Bravgiç ise Danzig halkına hi miştir. Hudud mmtakasındeki çarpiş « apre beyarlinmedi hazel LEE malar devam etmektedir. En şiddetli len şarkf Prusya kumandanlığının Dün, çarpışmalar, Silezyadadır. zigdeki askeri umura, Försterin ise a8 Harekâtımız osnasında, şimdiye ka-|keri olmıyan işlere bakacağını ilân et dar topçu trenini tahrib ettik. Birkaç tank hare. ket etmez bir hale konuldu. Birçok ha. rekft noktasında esirler aldık. Danzigde, Westerplatte'ye yapılan 3 ateşile bir düşman zırhh | miştir, Bern 1 (Hususi) — Bütün * Alman, Alman hücumu geri pöskürtülmüş -İyeda ecnebi radyo istasyonlarını din © diği gibi bir Alman ordusunun şarki Lwow şehrini bombardıman etmiştir. Hitlerin Ruzvelte cevabı cenubdan Varşova - Torn hat Haser yoktur. simsiyah bir dumanın yükselmekte Ol »| ve ve diğer birer ordunun da garbi| Varşova 4 defa bombardıman edildi duğu ve yanmış kâğıd parçalarının yere göre bu hâdise, Alman sefarethanesinin gizi muhaberafına aid dosyaları yakmıya teşebbüs etmesinden doğmuştur. Berlinde bir mülâkat Londra, | (A-A.) — Press Associa- tionun bildirdiğine göre, İngiltere bü- yük elçisi bu akşam Von Ribbentrop tarafından kabul edilmiştir. Fransanın Ultimatomu Paris 1 (Hususi) — Berlindeki Fran - sız sefirine İngiltere hükümetinin. Berlin elçisine verdiği talimatın ayni verilmiş, yeni Polonyadaki Alman kıt'alarının ge. ri çekilmelerini garanti eden tatmin ey» — Bizim Alman milletile hiçbir ih.|)eyici teminat gösterilmezse Fransanın tilâf ve nizammız yoktur. Bizim ihtilâ ;| Lebistana karşı olan tashhüdlerini te » #mız Nazi rejimiledir. O Nazi rejimi |reddüdsüz yerine getireceğini bildirme. ki kendi ihtirasları ve istilâ emelleri|si tetliğ olunmuştur. Fransada umumi seferberlik Prusya ile Silezyadan Pozer - Lodz is. | Eğer Leh ordusu geri çekilmez ve mü. tekarrib Alman kollarından birine taar. ruz ederse birkaç gün içinde kat'i bir ne- vukuuna intizar etmelidir. Fa. ket Leh ordusu işgal ve ric'at hareketleri Varşova | (A.A.) — Berlindeki Po. yapmağı tercih ederse harb Lehistanda müddeti şimdiden tayin olunamıyacak kadar epey uzıyabilir. İşte bu zamanda İngiltere ve Fransa. nın nasıl istifade edebilecekleri ve Rus - İyanın nihayet takib edeceği hareket tar. İz güpün en merekli hayati meselelerini İteşiii etmektedir. Ancak bunlar hak » kında şimdiden tahminlerde bulunmak H.E. Erkilet Seferberliğin t)k günü. 2 Eylâldür. 2 — 89 Franmz departmanında, Bel. hat gayeleri peşinde koşmaktadır.) Bugün reisicümhurun Zi di i i k, iyasetinde top-İfond arazisinde ve Cezayirin üç depart . Bizim yeğne emelimiz bu metodlara | anmış, Daledye tarafından tevdi edil «|manında örfi idareyi tesis iğ pest - bir nihayet vermektir. Eğer yapacağı -|miş olan aşağıdaki katarnameleri tasvib | neme, muz mücadele İle bunda muvaffek o -|etmiştir. mükâfatını almış olacaktır.» fhtiyar ettiğimiz bütün fedakâr. 1 — Bütün Fransız arazisi ile Ceza »İrn için 8 — Âyân ve meb'üsan meclislerini ya. İçttmaa davet eden kararname, v V(AA) — K döküldüğü görülmüştür. Zannedildiğine | emet doğ emlebi K2 | ) — Alman tayya-İhti kurtarmak Berlin 1 (Humus) — Hitler vogün. ek ee ai için türlü çareye bag” zim, ilet Tehlike zak Esi mış oldukları bombardıman saat 9.40) çısında sitâha müracasttar basi Yarin da sona ermiştir. Hiçbir hidise mamıştır. Dördüncü bombardıman, sa. at 10 dn yapılmıştır. vi Berlindeki Leh sefirinin tebliği lonya sefiri Lipeki, Alman hüküme - tine Lehislanin taarruza bütün kuv . vetile mukavemet ve şeref ve istiklâ - ini müdafaa edeceğini bildirmiştir. Leh Cümhurreisinin bayannamesi Varşova 1 (A.A.) — Polonya rejsietim. huru Moecicki millete hitaben aşağıdaki i neşreylemiştir: «Bü gece, asırlık düşmanımız, Polonya devletine karşı taarruz hareketine baş - lamıştır. Bunu Tanrının ve iosanların ö. nünde müşahede ederim, Bu tarih! anda, hürriyetini, istfklâlıni ve şerefini mü . olma- İlamadım.» AZER SELÂNİK BANKASI Tesis tarihi ; 1888 . ğ İdare Merkezi : İSTANBUL (GALATAŞ Türkiyedeki Şubeleri? İSTANBUL (Galata ve Yenicami) MERSİN, ADANA Bürosu dataa eden Polonya milletinin başkumım. | > smenistandaki Şubeleriz. danın etrafında toplanarak Polonya . Al SELÂNİK manya münasebatı tarihinde birçok ke - ga reler emsali görüldüğü üzere mütasm. e Myik olduğu cevabı vereceğine kani olarak bütün vatendaşlara hitab ediyo rum. Bütün Polonya milleti mukaddes ve Her nevi banka muameleleri 5 Kiralık kasalar servisi yipden, Fransız müstemlekelerinde & ve| Meclisler saat 16 &e toplaracaktır. doğru davasındaki mücadelesinde, ordu. YANYANA NANANNZZ