28 Temmuz 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

TELGRAF HABERLERİ Amerika - Japonya ticaret! muahedesi feshedildi Mushedenin Amerika tarafından feshi Berlinde soğuk bir duş tesiri yaptı, gazeteler bunun — — Siyasi manasına işaret ediyorlar Jıpon gazeteleri Amerikaya hücum ediyorlar Vaşington 27 — Ruzvelt, dün hari“ riye nazırı Hull'ü Beyaz saraya çağı- Tarak kendisile uzun müddet görüş - Müştür. © Bu görüşmeyi müteakıb verilen bir Kürarla, Amerika Birleşik o devletlerile Japonya arasındaki 1911 ticaret mu- ahedesi feshedilmiştir. 1911 Amerika - Japonya Ücanet mu - ahedesinin feshini, evvelce âyandan Venderberg meelise yaptığı bir teklif- le istemişti. Ayan meclisinin hariciye encümeni ise bu teklifin müzakcresini hafta sonuna bırakmıştı. Buradaki ilk intiba, Amerika Birle- şik devletleri hariciyesinin Japonyaya bir ihtarda bulunmak ve Amerika Bir İeşik devletlerinin muhtemel hattı ha- Yeketi hakkında Japonyanın herhangi bir şüpheye düşmesinin önüne geçmi istemiş olduğudur. : Şurası da şayanı kayıddır ki Amerika Birlesik devletleri hükümeti, bütün tarihinde ilk defa olarak bir ticaret Vi od siyasi mülâhazalar sebe bile ıyiemektedir. © Berlinde nasıl karşılandı Bern 27 (A.A.) — -Havas- Amer - ka - Japonya ticaret muahedesinin fes hi soğuk bir duş tesiri yapmıştır. Bu fesih Nazi zimamdarlarına tota'iter devieflerinin teşeilöslerinde aşma - maları icab eden bir hudud olduğunu jgöstermişe benziyor, z | Dâuteche Allgemeine Zeitung. e - merikayı, Tiyençinde o maruz kaldığı muvaffakiyetsizliği tamir için İngil - terenin önüne düşmekle» itham edi - yor. © Gazetenin Aymerikadaki muhabiri bu tedbirin siyasi manasına bilhassa işaret ederek diyor ki: Bu tedbir Amerikanın noktai naza- rını yalnız pasif bir surefte deği disine fedakârlık tahmil eden akt birlerle de müdafaa etmek azmini gös termektedir. Tokya 27 'A.A.) — Hochi gazetesi, Birleşik Amerikaya şidletle hücum e - derek Japon - Amerikan muahedena- mesinin iktisadi sebeblerden (dolayı feshedilmemiş olduğunu, çünkü iki memleket arasındaki iktisadi muvaze- nenin Amerikaya müsaid bulunduğu- nu yazmaktadır. Şu halde İngiltereyi Japonya ile uzlaşma yolunda tevkif etmeğe matuf ve dostluğa münafi bir hareket mevzuubahstir. Ruslar Mançukoda 3 günde 74 Japon | fayyaresi düşürdüler Japonlar Şimali Çinden Mançuko hududlarına mühim askeri kuvvetler sevketm'ye başladılar Moskonm 27 (A.A.) — Sovyet - Mon- Bol kuvvetleri kumandarlığı tebliğ edi - yor: Sovyet - Mongol kuvvetleri, 23-25 Tem Muz tarihinde Khallin metinin. şarkında Japonların birçok tasrruzlarını türdet - Mişiler ve mütecavizleri ağır zaylata uğ- Falmışlardır. Hali hazında bu #mofka - daki bütün mevzilerine sahib bulunmak tadırtar, ” Temmuz tarihindeki hava muha - Bebeleri esnasında Japonlar, 15 avcı tay- Yaresi. 2 bombardıman tayyanesi, 2 is - tikşal tayyanesi ve bir de harekdri idare &den bir hava gemisi kaybetmişlerdir. Sovyetllerde Mongollar, 5 tayyare kay» tmişlerdir. 24 ve 25-torihirkle çok mü- mücadeleler olmuştur. 2 Temmuz tarihinde Taponlar 24 avcı YYeresi, 2 bombardıman teyyeresi, bir Va gemisi kaybetmişlerdir. Sovyetlerle Mongoflar ise yalnız 9 tay- kaybetmişlerdir. 25 Temmmezda, 19 Japon tayyaresi dü- rülmüş ve bir hava gemisinde yangın akacılmıştar, Sovyetlere Monğdilar ise 6 tayyare kayiyeremi ir, ispanyada ikilik tekrar başgösterdi Londra 27 (Hususi) — İspanya ka - İnesi bu gece Bungosta Genöral Fran nun riyasetinde toplanarak, dahili , Vaziyet hakkında görüşmüştür. a > Slahnjist ve antifalanjistler arasın” e ihtilâf gittikçe derinleşmekte - ir, Genetil Yazue ve Delyano'dan son- General Aranda ve Vazgez de fa - Mistlere karşı çıkmışlardır. Pal Hizan etmektedirler, lari 'neral Delyano, Arjantina sefir Yin edilmiştir. anjistler, mihver devletlerini il *| 23 tarihindeki muhsrebede Sovyet - Mongyli tayyareleri, Japonların hafif ten banman tayyare #lolarının kumandanı ahay Kowanınun tayyaresini yene inme- ğe medbur etmiş ve albay esir edilmiştir. Yeni Japon kuvvetleri Horu-Kong 27 (A-A.) — Obekiai a - janez bildiriye: Bir ecnebi membadan alınan Baber - lere göre Japon takviye kılsa alclâcele Mançuriye sevkedilmiş ve şimali Çinde- ki bez Japon kuvvetleri de ayni mınta- kaya nakfblunmuştur. Mençuriden Tieni- sine gelen bazı ecnebilerin ifadesi, bu kıtsatın naklini muhök göstermektedir. Bu ecnebiler, harici Müngolistan byiu- dunda Khelllin nehri boyunca, yapılmış © lan muharebeler, çak citldi olmuştur. Ay- ni zevat, Farfbin'in bitüm askeri hasfa - jneleriniâ yanal askerlere öblu bulun - İduğunu ve hatâ bazı mekiebileri dispar- ser haline getinmek mecbumiyetinin hasıl dimuş olduğunu beyan etmektedirler, Şimeli Çindeki Japon kuwvetleri umu- mi kumundanı General Sugiyamanın ha- rici Mongolistandaki harekâi tdireve memur edileceği ve yerine harböye nuzırı B. İtazekinin getirileceği söylenmektedir, Mareşalin Teşekkürleri Ankara 27 (A.A.) — Genel Kurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak. Ha - tayın ana yurda kavuşması münasebe- tile her taraftan almakta olduğu tel - graflanda ordu ve kendisi o hakkında bu sevinçli günde gösterilen sevgile - re teşekkürlerinin #blâğıina Anadolu Ajansını memur etmişlerdir. m kk Yeni İzmir defterdarı Arkana 27 (Hususi) — İstanbul irad ve servetler vergisi müdürü Mürmtez Ter - han İzmir defterdarlığına tayin ediliniş- tir, Moskova müzakereleri Londem 27 (Hususi) — Moskovadan A anya biktiriliyor: z İngifiz ve Fransız sefirlerile İngiliz fevkalâde murahhas Vilyam Strang, bur gün tekrar Kremlin sarayına giderek Mo lotofla görüşmüşlerdir. eği Bu görüşme bir buçuk saat #ürmüşbür. © silâh satıyor Iondradan bildiriliyor: Almanya küçük bir Baltık devleti - nin tavassutile Çine büyük miktarda silâh satmak için konuşmalarda bu- İngiliz ve Fransız mümeefilleri, üç wem-| kunmaktadır. leketin erkârduarbiyeleri arasında mü - zekerelere başlanabileceğini Moletofa bil dinmişlerdir. Danzige giren silâhlar Londradan bildiriliyor: Askeri müzakerelerle birlikte SİYSSİ| Polonya gümrük memurları, Dan - görüşmelere de devam edilecektir. men izale edilmemiştir. Ardaşmamın yakında #ktedileceğine dhir verilen İrsberler mevsimsiz sayıl - maktadır, Fransız heyeti Paris 27 (A.A.) — Hükümet mehafiti, Yökunşarktaki Frarsiz Jewefleri ku - mandanı Gemoral Charles o Hutzinger'in İngilizler, Pransdlar ve Sovyetler srkâ- mehartiiyeleri arasmda Moskovada yapı” lacak olan görüşmelere iştirak edecek Yransız beyetine riyaset etmesinin imuh- temel olduğunu beyan tnektedirler. Maarif Şürasının | dünkü toplantısı Ankara 27 (A.A.) — Maarif Şürası çalışmaları on birinci gün - Maarif Şürası umumi heyeti 27-7- 939 Perşembe günü saat 10 da Maarif Vekili Hasan Âli Yücelin riysetinde (oplanarak * tedrisatın gün ve sene İ- içindeki zamanlarının tayini «, - yeni- den orta öğretim okulları çalışmasında gözününde tutulacak esaslar - lise, orta okul ve ilk öğretim okulları sınav ta- limatnameleri - üzerinde müzakere « lerde bulunmuş ve bu” raporlarla tali- matnameleri kabul etmiştir. Yarın sa- at 10 da toplanmak üyzere 14 te celse- iye nihayet verilmişt Mili Şef (Baştarafı 1 inci sayfeda) İ Milli Şefin yüksek beyanatları Arikara 27 (4-A.) — Mili Şef ve Reisi- cmfsar İsmet İnönü ve Bayan İnönü bugün saat 17 de Çamkayadaki Riyaseti- cümiyar köşkünde msarif şüresı azasile refikalamı şerefine bir resmi kabul ter - tib buyurmuşlardır. Bu resmi kabulde B. M. M. re dülhâlik Renda ile diğer vekiller de te- fikalarile bizlikte hazır bulunmuşlardır. Maarif şürası azarı. Maarif Vekili Ha- san Âli Yücel tarafından Mili Şef ve 1g Bayan İnönüne birer birer takdim ed mişlerdir. Resmi kabulün sonunda Rei seümhur İnönü ve Beyan İnönü köşkün merasim saloruna teşrif buyunanak toplu bir halde bulunan şür azasma iltifata bulunmuşlar ve Reisieümirur İnönü aşa- ğıdeki yüksek beyanetlarile azayı taltif etmişlerdir. «Maarif şürasının sayan azssile bir - İlikte bulunmaktan, Bayan İnönü ile be- İrsber sevinç hişsadiynruz. Şüranın on imdür devam eden çalışmalarımı dik - ikale takib eğik. Maerif gilemiz aması- nın yüksek kiymetlerini ve bilhsesa mesleklerine aşklarını ve bağlıliklarmı takdirle gördük. Bu görüş maarif müca - delemizin stisi için bizi ümidlerle dol - durdu. Büyük Türk miletini lâyik oldu- ğu yüce derecede tebarüz ettirecek tek vasta, onun kültür ve teknik kuvvetidir. O da sirin eblivetli ellerinizdedir. En iyi İ dileklerimiz ve her suretle yandı mak arzularımız daime sizlerle beraber. İdür. Sizi, bu duygulerle selâmlıyoruz Bundan sonma Reisicümlur ve B teye bizzat dâvet buyuramk her binni ayrı ağ izaz etmişler ve memlek in muhtelif köşelerinden gelen maarif men subilarile birçdk maerif mevzuları üze -| rinde görüşmüşlerdir. Davetliler bu vök sek samimi hava içerisinde geç vekte ka- dar kaldıktan sonra köşkten ayrılmışlar. dır, İnönü misafirlerini hazelarmaş olan bü| , zig'deki İtalyan başkonsolosluğu ismi- Bu sahadaki müşküller henüz tama -İne gönderilen 6 hafif makinelitüfeği müsadere elmişlerdir. İtalya tayyare yapamıyor Londradan bildiriliyor: İtalyadan henüz dönmüş olan bir müşahidin söylediklerine göre, İtal - yan fabrikaları eskisi kadar tayyare imal etmemekte, daha ziyade iskelet - lerle uğraşmaktadırlar. Tahminlere gö re İtalyan imalâtı ayda yüz tayyareye kadar düşmüştür. Buna sebeb olarak da malzeme fıkadanı gösterilmekte - dir. Galatasaray Demirspor macı Amkana 27 (Hususi) — Son hâdise ne- Hicesinde yarda kalan Galklasaray - De- mirspor mağ'arının Birinciteşrinde ya - pilmasına karar verilmiştir. Enver Paşanın çocukları istanhulda (Bastarafı 1 inci sayfada) miyorduk. Vaktaki buraya geldik İs - tanbulu tasavvurumuzdan kat kat gü- zel bulduk. Bilhassa Boğaziçinin ta - bii güzelliğini dünyanın hiçbir yerin- de göremedik. Ali Envere sordum: — Yüksek tahsilini hangi mekteb - de yapacaksın? — Harbiyede. Ben de babam gibi as- ker olacağım. — O halde Ankaraya gideceksin, Hep beraber cevab verdiler; — Tabii. Biraz istirahat ettikten sonra, muhakkak Ankaraya da gide - ceğiz. Fakat birkaç hafta dinlenmek ibtiyacındayız. Çünkü yolda çok yo - uk. Avrupnın her tarafında sıcak- lar müthiş; bilhassa İtalya ve Yuna - Onun için seyahatimiz hay nistanda. li zahmetli geçti. Biraz istirahat ettikten sonra, sizin- le bol bol konuşuruz. Vakit.çok geçti. rek Sakahtan Sabaha Genç Maarif Vekili «radikal, iş sıslara izah ettirmek ve sonra bik etmek usulü şiphesiz kı AÂH Yücel bu esaslı işin birinci mun kuvvetli gördüğümüz iradesi Maarif Şftrasına kararları müh num edeni de orta mekteb ve lise rilecek zâf ve tereddüğ bütün bir ıskıh ve terbiye müessesesi açmak ik Emekli General | Yapılacaktır. Bu münasebetle, Nuriye ve yeğenlerine teşekkür ede - | rasında hiçbir rakam kongresi ve maarif şürası ile göstermiştir, 3 / ç © N im AMEL AAERE z | © İngiltere Almanyaya neler teklif etmiş? Yazan: Selim Ragıp Emeç — a e D ünyayı idare eden kuvvetlerin, bizim bildiğimiz gibi açık ve salâhiyetleri kanımlarla tayin edilmiş mü esxwelenden ibaret olduğunu sanırssk akdanırız. Mazinin bu vadide bize göstere diği pek çok misal vardır. Son zamanda, İngilterenin bir sulh anlaşması temin eylemek üzere Almanyaya yaptığı iddia ounan bazı teklif şayiaları da gösteriyor ki, bu hususta tarih het zaman tekerrür helindedir. 'Tataiter devletlerin tazvikine Okerşı geniş bir damokratlır cephesi kurmakta olen İngiltere | tarafındım Almanwaya böylle bir teklif yapılıp yapılmadığı ti?nn zaman münakaşayı mucib did. Nihayet, İngiliz kabinesinde harici #osret sekres terliği vazifesini gören Bay Hudson, nı heyet bu işin hakikatini ifşa etti. Bun- dan anlaşıklı ki filvaki Almanyaya bu tarzda bir teklif yapılmıştır. Fakat İn- giliz bükümeli namına değil. Nazır bu teklifi şafsan Yapmıştır. Vehelejulüda bir mâzırin, cihanşümul ehemmiyeti haiz böyle bir müzakereye gırişip girişemiye- ceği aynı bir münskaşı mevzudur, Fa- kat hakikat olan şudur ki Almanyadan İngiltereye giden Woklfat natındaki bir zat İle nazır Hudson hurusi bir mülâkat- ta bulunmuş ve ona, şahsı namına, fakst İngilterenin de kabul edebileceği kaydi- Ie bazı teklifler yapmıştır. Bu tekiiflerin Avrupa matbuatında intişar eden sus hütâsaları şunlardır: hâkim olmk teşebbüsüne İngiltere ie İ müttefikleri şiddetie #rukabele edeork- İlerdir. Bu hakikatin Bay Hitelre söylen- mesi, 2 — Şayed Almanya Sulhpervereane müzakere metodlarına avdeti kabul e- derse İngiltere ve müttefikleri Almanya» nm adilâne müzmele görmesine itina e- decek ve: bilhassm iptidai mede bedari- kile alâkadar olacaklardır. 3 — Şimdi münhasıran bir harb serm Yil halinde bulunan Alman sanayiinin Jsuh sanayii haline ifrağna yardım edi İeceketir. 4 — Dünya piyasalarında İngiltere, Aftmanya ve diğer bi sanayi memle- kefleri arsında dostane bir teşriki mü- sai esası kurulacaktır. 5 — Bana mukabil Alnenya terki teş Khala değilse bile hıç olmazsa teslihatı- Din tahdidine razı olacak ve Çokoelmak- yadan çekilecektir. © — Bu projenin tahakkuku için lâzım olan mali vardım yalnız İngiltere tara | frdan değil, dünya sulhünün emniyetin temsüs edeceğinden emin oldukları tak- dirde diğer memleketler tarafından da zkredilmemiştir. (Devam: 1. aa A vede) İs şimdi başlıyor taraftarı olduğunu hazırladığı neşriyat Mâarif davasını önce mütehas- aldığı kararları idare âmiri salâhiyeti ile tat- en dedikodusuz ve en kestirme plândı. Hasan kısmını başardı. Şimdi tatbik tarafı kaldı. O- bunu da başaracaktır, imdir. Burilar arasında bizi en çok mem- talebeleri içih verilen inzibati kararlar dır. Terbiyeyi tahsilden üstün tutanlardan olduğum için maarif teşkilâı- dnizın Türk çocuğuna medeni insan formu veren bit tahsil şebekesi daha doğrusu bir terbiye turnikesi olmasını isterim. Hocasını tehdia ederek nu- mara alan, mekteb idarecilerini yıldıran, arkadaşları arasında yalnız kuvve. tine ve cesaretine mağıur bir kahraman gibi görünen gençlerin mekteb sıra» Isrında artık yeri dimıyacağını tahmin ediyorum. Muallimin şerefini, mektebin manevi haysiyeti ve idarecilerin için kabul edilecek inzibati tedbirlerin gayet radiksi olmasi lâzımdır. Güste- ctoritesi neslin terbiyesini altüst edebilir. Bu radikal tedbirteri ahiken bu de dejenere çocuklarla, aile ve muhit kurbanı gençleri forme edecek daha ağır inzibat kaidelerile idare edilen bir İizamdır. Orta mekteb ve Tiselerde tutu- namuyanlkırı sukuğu değil, ancak bu şensitle kurulasak müesseseye o yerleş tirmekle kurtarabiliriz. Bumu da Maarif Vdkilinden beklerim. #eraleyn AMİN Ski ia İp ten lk BE A YAŞ YE