29 Nisan 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

W POS de bulunmuştur: 1 — Milletler Cemiyeti yüksek komise- rinin Danziğden geri alınması, va MZ e EA ie z Mz 0 (Baştarajı 1 inci sayjada) yordu. Vakık ben daima Fransız devlet Gördüğüm için ben de bu cevabımdan e-| adamlarının bu hareketimi adeta mecbü- Türk - Sovyet görüşmeleri dün başladı. İngiliz gazetelerine göre Rusya bize ittifak teklif etmiş! a y ! Ra BE e e 6 bulunan bütün vesait ile bütün dünyayı da haberdar etmeği faydalı ad- dettim Bir damla kan dökmeen Gene bu fırsattan istifade ederek geçen ri ayının muazzam ve tarihi hâdişele- ti karşısındaki hissiyatımı da izhar et Meği Hizumlu buluyorum, En derin his imi ancak Cenabıhakka karşı ismi b Bilinmiyen bir nefer iken beni yüksel terek sevgili milletime bir rehber ve şef Yaptığından dolayı en hekirane minnet Ve şükranımı arzetmekle ifade edebilece- O yüksek kudrettir ki bir damla kan kmeden milleti içine düşmüş oldüğu *efâleilen kurtarmak için Wzm gelen Yolları Bana göstermiştir. Gene o kudret- tirk; hayatımın bu yegine vazifesini, ya- Ni Alman milletini mağlübiyetten kurtâ- trak en iğrenç bir «diktât» ın ayaklarına bağladığı zincirleri koparmak bahtiyar. 1 İfa için bana lâzım olan kuvveti Başetmiştir. * Ben tecavüz teşkil edecek bir harekette bulunmadım ,, Ben hiç kimsenin hukukuna bir teca. VüZ teşkil edecek hiçbir harekette bulur- Yaptıklarım yalnız 20 sene evvel anmış olan hakların isdesinden iha- Pettir. Bugünkü büyük Alman impara. borluğu hududları içinde hiçbir toprak 2ös | Setilmez ki en eski zamanlardanberi onun İt olmasın veya ona ve onun ka) Miyetine bağlı bulunmasın. Amerika top- : lar tarafmdan &keştedilmeden zin Seneler evvel Alman imparatorluğu, re bugünkü mesahası dahilinde değil, ia at © vakittenberi elden kaçırılmış de- VE olar ülkeleri ve vilâyetleri muhte- sk mevcud bulunuyordu. in mes'uliyeti d Gâhillerden mürekkeb bir mia Kilometre başına 240 ntifusun hada ge, DİNE çalıştığı bir hayati s2. senedenberi teessüs ve inkişaf bir nizamı mahvetmiştir. lü. çin yeni bir nizam ortaya çık- #ülhün demokrat diktatör! k Pik en da 6 kadar kor meagilardir İki bunların, ç Evçmişin mes'uliyetini özerme ga e area Bu demokrat Abdallar ve bariz ağı akip Avrupada gelmiş olan is- mpi ticaret birliklerini ge mahvet- Alman milletini düştüğü de; Pe müretle kurtararak onu een e Kalbettiğim ve bu suretle yeni bir n husule getirdiğim, Alman tarihi. ir. Bünün için şimdi Söylemek tediğim, her şeyden Evvel bu siyasi Eny- in Keelendiğidir başladığı ve ne suretle ne. 'a zerre kadar tereddüğ etmedi lee Açıkça söyledim. Büyük ak ei bii birinde milletlerin milli hayat. pe Me mevcud hükümetlerin bugünkü m arasında belki bir itilâf ümidi bile bunu mahvetmistir. Versay hades milletlerin kendi mukaddera. tayin etmeleri hakkına hürmet gös“ beni hatt ekonomik mecburiyetleri Ayak altına almiştır. Ben bu Versay me "esinin günün birinde tamamen ta- Dedim, Binde bir dakika bile şüphe et. hi, Ve bunu bir tabiye olarak değil. kendi milletinin zaj)li Şefi sıfatile ve dara künaatim olarak söyledim, Açık -0- Gene tekrar ederim ki, Avrupa ko- Hi iin yüksek menfaatleri icab et. Hirka milM menfaatler bazı feda. ki beyi tâbi tutulabilir, Bunun içindir vi kime ld olmaları lâzım diği #phezi bulunan e kav Mi bası mıntakalar için Yaya de ar alarak bunları yalnız dün. de tehyi, » AYNİ zamanda kendi milletime İğ ettim. Bu meselede fikrim zerre kadar de, dişmemiştir. İş iş. Mes; Utimağ; EA tikbalde de değiş. Se, şehlik yeniden başgösterdi m üç vzasnın Almanyaya iadesi Fran: İNİ tam, ya arasındaki arazi mesele amile neticelendirmiş bulunu- “Jolmak şerefi ile bihakkın iftihar edebi. ren yapılmış bir harekelmiş gibi telâkki etmelerini şayamı teessüf bulduğumu sak- byamam. Ben bu hareketi yalnız Avru. pada tam bir sulhe avdet edebilmek mec- buriyeti ile ve aramızda daima tadili tenecek meseleler birakmamak ve bir ü- midsizliğe ve daimi bir gerginliğe niha- yet vermek arzusu ile yapınış idim. Hal- buki gerginlik yeniden başgöstermiştir. Bundan mes'ul olan Almanya değil, zmun- tazam bir surette böyle gerginlikler hu- $ule getirerek kendi sermayelerinin men- faatlerini çoğaltmak arzusu ile hareket eden beynelmilel elemanlardır. “ Hiçbir ecnebi memleketi kuvvetle Alman tilletinin içine almak fikrini beslemiş değilim ,, Birçok devletlere karşı kat'i beyanatta bulundum, Bunlardan bir tanesi bile ken- disine Almanyanın bü beyanat ile zıd dü- şebilecek metalibat dermeyan ettiğini &- leri sürerek şikâyette bulunamaz. Mese- lâ şimal memleketlerinden hiç birinin bir devlet adamı Alman hükümetinin ve- ya Almanya efkâkı umumıyesinin kendi- lerine müddeiyat üle çıktığını söyliye- mez. Ben hiçbir eönebi memleketi kuv- vetle Alman milletinin komünotesi içine almak fikrini beslemiş değilim, Avustur- yada, Versay muahedesinii kabul etme- miş olduğu umumi bir plebisitin parlak neticelerini tatbik ettim, Bohemya ve Mo. ravyada vaktile oralardan başka yerlere hicret etmiş olan Alman kabilelerinin ye- tine yabancı bir Slovak milleti yerleşe- rek gene o havalide katmış olan 4 milyon kadar Almanın arasına yayıldığı günden itibaren bu Slav milletinin hatatf sahası yalmz halisüddem Almanlarla ihata edil. miştir. İktisadi cepheden bu memleket ancak Alman kavmi ile ve Alman eko. nomisi ile b'rikte yasamak suretile tem- didi hayat edebilir. 1000 sene süren birlik- yaşavış neticesinde Çek millet'nt türü Alman Baskın altında inkişaf et. mistir. Onların payitohtı bile vakt'le Al man imparatorluğunun kameteâhlığını vapmış ve Almanyanın en e Cek ui tlerile, çalışma âşkile vatanper verliği *le ve toprağa merbuttveti ila hür. metimize Tâvıktır. Versay sulhnsmesinin demokrat muharrirleri Cek metine AL manyaya karsı hususi b'r rol tevdi! eti tesini yet'etirmletie. mille lir. Bu rol binnatine Merkezt Avrupana saflamlasmasına mâni olmuş, bolseviz. min Avrunava tasaltıtu husmswnde bir köprü vazifesi görmüs ve hilhassa de morkasilerin Almanyayı arşı hareket. lerinde ön safta giden bir keşif müfrezesi vazifesini görmüştür. Almanyanın gayesi Vakıâ Almanyanın bu sahada takib e- debileceği bir tek gaye vardı ki o da, ta. hammül edilemez bir hale dösmüş olan 4 milyon Almanı kurtararak anavatana bağlamaktan #barettir. Fakat bununla o sahada bulunan bütün milletler mesele. sinin ortaya çıkacağı da gayet tabif idi. Keza gene tabit idi ki, Çek olmıyan bü. tün unsurların ayrılması da bü devletten geri kalan kısmı yaşımsk imkânmdan mahrum bırakacaktı. İşte, asıl bunun sindir ki, ve bu bilindiği içindir ki, Ver. sallles'da ekalliyetler kendi rızaları hilâ. fına cebren bu devletin içi, X lies garib etin içine sokul imtiyazından idor» yolu ve şimen- müstefid olmak şartile «kori çecek bir Alman otomobil difer hattı inşası. 3 — Danziğde Polonyanın iktısad! hak. larının tanınması ve bu 4razide serbeşi bir Polonya limanı ihdası, 4 — Alman - Leh hududların, 1 tahdidinin tanınması, ye 5 — 25 senelik bir ademi taca sakı aktedilmesi, Mi 8 — Polonya ve Müicaristanın Slovak devletlerine verilen garantiye iştirakleri. nin kabulü ki, bu Almanyanın Slovakya üzerindeki hâkimiyetini terkettiği mana sını tazammun eder. Polonyanın mütekabil teklifleri Polonya, aşağıdaki mukabil teklifler. 2 — Korldordan yapılacak nakliyat için kolaylık gösterilmesi. Hitler, Polonyanın İngiltereye karşı - | giriştiği taahhüdlerin 1934 tarihli Alman. | Leh itilâğlarile kabili telif olmadığını ilâ- ve etmiştir. Hitler beynelmilel ' -nferans fikrini red tt Hitler, beynelmilel bir konferans fik- rini reddettiğini beyan ederek demiştir ki; «Almanya, kendisini bir mahkeme hu- zuruna çıkarmış gibi gösterecek olan bey- nelmilel bir konferansa hiçbir zaman iş- tirak etmiyecektir. Fakat Ruzveltin zik- rettiği devletlerden her birine garanti vermeğe hazırım. Şu şartla ki bu devlet. ler, bu garantiyi doğrudan doğruya Al. manyadan ve her devletin arzu ettiği müddet için mütekabiliyet esasına müş. tenid olarak istemelidirler, İngiliz - Alman deniz itilâfı feshsdildi İngiliz - Alman deniz itilâflarının feshi hakkında Hitler, şöyle demiştir: <İngilirz - Alman deniz itlâlaflarının dayandığı şartların, İngiliz matbuatının ve İngiliz makamlarının Almanyaya kar- Şi ittihaz ettikleri tarzı hareket netice. sinde uzaklaştırılmış olduğunu buğün İngiltere hükümetine bildirdim, Bu fesih keyfiyeti, bir nefse hürmet meselesidir. Bununla beraber, İngiltere ile bir silâh yarışma girmeğe hacet kalmıyacağını ü- mid ediyorum.» Alman - Leh ftilâfı mefsuh Hitler, Alman - Leh itilâflarının da feshedildiğini bildirmiştir. Mumaileyk, 1934 tarhili itilAf, Polonya tarafından ih- lâl edildiği için artık muteber olmadığını Polonya hükümetine bildirdiğini söyle- -İ miştir. Sözlerine devam eden Hitler; «Avrupa sulhü için yapılacak şey, tek zaruret Denziğ meselesini odemokratla. Danzğ serbest şehir olarak Almanya. va avdet edecektir. Danzig hiçbir zaman Leh olmıyacaktır» demiştir. İtalya - Almanya Hitler, İtalya ile Almanyayı birleştiren bağların çözülemiyeceğini sonra İtalyanın Arnavudluktaki hareke- tini tasvib ederek burasının İtalyanın Londra, 28 (Hususi) — Türkiyeye ta- yin edilen yeni Alman sefiri Fon Pape- nin ve Sovyet Hariciye Komiseri Muavi- ni Potemknin birbirini müteakib Anka- raya muvasalatları, siyasi omahfellerin nazarı dikkatini celbeden bir nokta ol | muştur, Son zamanlarda esasen mühim bir dip- lomatik İzaliyete merkez olan Ankara, bu suretle daha büyük bir ehemmiyet ik. tisab etmiş bulunuyor. Jzuubahs «den «Deyli Herald» yazetesi, di- yor ki: ŞE Potemkin, Ankara hükümetine, ha- len mevcud Türk - Sovyet dostluk ve ade- mi tecavüz anlaşmasını tamamlıyacak 0- lan daha sıkı bir siyasi ve askeri ittifak teklif edecektir. Potemkin, umumi kumandanın Türki. yeye aid olması şartile, tecavüz vukuun- da Sovyet ordu ve donanmasının Türki- yes yardıma İrszır olduğunu bildirecek- Sovyetlerin vâdettikleri bu yardım, en kuvvetli mütecavize karşı dahi Türkiye- ye Boğazları kapamak imkânıni temin e- decektir, Bundan başka Sovyetler, Türkiyenin demokrasiler blokuna iştirakini de istiye. ceklerdir.» * Varşova, 28 (Hususi) — D, N.B. ajansı bildiriyor: Gazeteler, Potemkinin Anka- rayı ziyaretine büyük bir ehemmiyet at- fetmektedirler. Yarı resmi «Ekspres Poranyı, gazete- sinin Moskovadan aldığı haberlere göre Potemkin, Türkiyeye askeri bir ittifak teklif edecektir. Potemkinin Ankâraya seyahatini mev-| | Moskova hükümeti, ayni ü'tifaka Irani İlrak ve Efganistanın da girmeleri için, Türkiyenin tavassutunu istiyscektir. g * Paris, 28 — İtalyan Stefani ajansını “- re Moskova hükümeti, demokrasi! * mütecavize karşı kurmak istedikleri ka iMtihak etmeden evvei, Türkiyer" İbloka karşı ne gibi bir hattı harek. o“ İtihaz edeceğini öğrenmek istemektedi” Türkiye, şimdiye kadar kati bir bita- Ğ raflık muhafaza etmektedir.» G SON POSTA — Bizim resmi membala- rımızdan teyid edilmediği müddetçe bu haberlere birer tahmin nazarile bakmak. Hizımdır. ” ! Görüşmeler başladı Ankara, 28 (Hususi) — Bugün şehri mize gelen Sovyet Hariciye Komiser Mu- avini Potemkin Ankara istasyonunda Ha» diciye Vekilimz Şükrü Saracoğlu ile çok samimi tarzda karşıtaşmışlardır. İki dos memleket mümessili ve iki eski ahbab 15. tasyonu dolduran büyük bir kalabalık 6. nünde an'anevi dostluğu canlandıran se a mimi bir levha halinde kucaklaşmışlar. dır. Sovyet Hariciye Komiser Muavini Potemkin Sovyet selarethanesinde ken» disine tahsis edilen dairede ikamet ede- cektir, Şerefine bugün Anadolu klübünde Ha. riciye Vekilimiz tarafından bir öğle ziya» isti verilmiştir. Yarın Sovyet sefaretha» nesinde bir öğle ziyafeti verilecektir. Potemkin ile hükümet erkânımız arm sında bugün muhtelif karşılaşmalar ok zmuş ve mukarrer görüşmeler başlamışlar, m aaa Hitlere cevab (Baştaruf: 1 inci sayfada) ettirdikten sonra, Lehistanm Dançiğ sit eniden tetkike ve koridor- için Almanyaya her türlü kolaylığı: göstermeğe hazir olduğunu söylemektedirler. Fakat, ne Dançiğ'in Almanyaya ter- ki, ne de koridorda harici memleket hu kukunu baiz bir yolun yapılması kat - iyen mevzuu bahsolümnaz. İngilizler ne diyorlar? Nutkun, İngiliz salâhiyettar mahfel- leri üzerinde bıraktığı başlıca intiba, Almanyanın herhdogi bir tecavüzden hayati sahasına dahil olduğunu söylemiş- i korlemakta olduğu intibadır. ir, Almanyanın bu endişesi tamamen Hitler, bundan sonra, Alman - Japon | yersiz addedilmektedir. Ayni salâhi - münasebetlerin «İstikrarından» bahs.| yettar mahfeller İngilterenin, herhan- etmiş ve şöyle demiştir: ği bir tecavüze karş Almanyanın em- «Alman; ,İniyetini garanti etmeğe hazır olduğu - ki Bi nu ve haddi zatında İngilterenin ga - ve dünyada nizam ve adaletin idamesinin | VesİNİN, tecavüz nereden gelirse gel - şartıdır.» Nutuk 3 #nat 25 dakika sürmüştür. Tursada bir doğumevi açılıyor Bursa (Hususi) — Şehrimizde bir do - ğumevi açılmasına dair Sıhhiye Vekâle. *ince verilen karar alâkalı devaire bildi - rilmiş ve hazırlığa başlanmıştır. Şehrin büyük bir ihtiyacını karşılıyacak olan bu müessese için bina dahi bulunmuştur. Kadrosu hazırdır. Yalnız Vekâletçe iste- nilen bazı malümat ile binanın iç ve dışına “İ sid krokiler hazırlanarak Ankaraya gön- derilmiş olduğundan oradan gelecek emir beklenmektedir. Doğumevi yirmi yataklı İ-İ olacaktır. Vekâleten emir geldikten son- ra törenle açılacaktır. Bir sandal dewrilorek 3 kişi deniz? xüşlü Taksimde Camcı çıkmazında! 5 numa ralı evde oturan Eleni, Angeliki ve İs - tamat, Dolmabahçede Beşiktaş iskele - ine kayıdlı olan Ahmedin 11 numara- 'ı sandalına binip gezmeğe çıkmışlar - dır. Denizin biraz dalgalı olmasından te- laşlanan Eleni ayağa kalkmış, bu yüz- den sandal devrilmiş ve yolcuların her üçü de denize düşmüştür. O civarda bulunan sandelerlar vak'a mahalline gelerek kazazedaleri kurtar mislardan. sin, bunu önlemeğe matuf bulundu - ğunu tasrih etmektedirler. Bundan başka, Almanyayı çember İ- çine almak meselesi de mevzuu bah - solamaz. çünkü İngiltere bu iddiayı mütesddid defalar reddetmiştir. Fransızlar ne diyorlar? Fransız resmi mahfelleri henüz Bu- tuk hakkında hiçbir mütaleada bulun- mamışlardır. Pariste ileri sürülen ilk mütales'ar «biz işimize bakalım» dan ibarettir. Amerikahlar ne diyorlar? Amerikaya gelince Hitler'in nutku- Bursada ipekböçekçiliği Bursa (Hususi) — Havaların çok mü - said gitmesine mebhi ipekböceği tohumu tevziatıma başlanmıştır. Böcekçilik ensti- tüsü tarafından dün ilk partı olarak sek- sen bin kutu tohum, sevkedilmiştir. Bun- ar Bursa ve havalisinden başka Ankara, Karadeniz ve Trakyaya da gönderilmiş - Her sene şehrimizde pekbücekçiliği ens titüsünde açılmakla olan tohumculuk kursunun bu sene Adapazarında açılaca- ğı haber verilmektedir. İnsbo'uda balık satışları İnebolu (Hususi) — Yâz mevsiminin hulülü ile İstanbuldan gelen balıkların tazeliğini muhafaza edemediği anlaşıl - makla halkın sıhhati noktasından satıl - ması menedilmiştir. Yakın iskelelerden gelen balıklar da Musvans edilmadikre catılamıvacaktır. nun metni, bugün Berlindeki Ameriki maslahatgüzarma verilmiştir. Alman hükümeti, bü suretle Ruz « veltin mesajına cevabın: bildirmiştir. Vaşingtonda, bunun bir cevab sayı v ıp, sayılmıyacağı beli değildir. i Amerika Hariciye Nazırı Hull, mut « kun cevab yerine geçmiyeceğini ve nesaja tahriri bir cevab gönderilme. sinin, diplomasi teamülü icabından ok. duğunu söylemiştir. İtalyanlar ne diyorlar? İtslyayar gelince, Sinyor Gayda «Gi- ornale d'İtalias da yazdığı bir maka - ede, Hitlerin demokrasilere güze! bir cevab verdiğini ve mihverin sarsılmaz bir kuvvet olduğunu söylemektedir. Balkan devletleri ne diyorlar? Hitler'in nutkunun, Balksh devlet « lerinde bir inşirah tevlid ettiği anlaşıl- maktadır. Çünkü Führer, Yugoslavya ve Romanyadan dostane bir sanla bahsetmiş bulunmaktadır. Maaheza, Teh - Alman dostluk pab tının feshi Romanyada pek iyi karma « lanmarmştır. Macaristan muhteriz bir vaziyet takınmıştır. g Bulgaristana gelince, matbuat Bul « gar tdlebelerinden bahsetmektedir. ; İngiliz Başvekili hafta tatilini geçirmeğe gitti Londra 28 (Hususi) Başveki) Çemberlayn, hariciye nazırı Halifaka ile bir müddet görüştükten sonra, haf “ei . «ermek üzere bu akşam Çekirs'a gitmiştir. i Avarada atletizm müsabakalar Adana (Hususi) — Bu hafta Adana gençliği tarafından pek hararetli olan atletizm müsabakaları tertib edilmiştir. Müsabakalar şehir stadında olmuştur. Gençlerimizin Bareketlerini o binleroş halk dikkatle takib etmiştir. Adanâ vee lisi stletizm müsabakaları münasebe, tile gençliğe bir nutuk söylemiştir. Bu müsabakalara Adanadaki bilümüm ors ta tedrisst talebeleri iştirak etmişlen, dir. Stadı dolduran sporcu ve halk küb. leleri on binden fazla idi. Doktor Hafız Cemal (Lokman Hekim) iy Divanyolunda 10$ numarada Sergün hasta kubul eder, Telefon 21044-23309