30 Mart 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
TELGRAF HABERLERİ Çemberlayn İngilterede | İnbisarlarda ordunun 340 bine çıkarılacağını söyledi Mecburi askerlik hakkında henüz karar verilmedi, icabında ordunun mevcudu 440 bine çıkarılacak Londra 29 (Hususi) — Başvekil Çem toplantısında beyanatia bulunarak, İn- giliz kara kuvvetleri mevcudımun 130 binden 340 bine çıkarılacağını bildir - wa kuvvetleri, evvelâ 40 bin kişi - nin ilâvesile harb zamanı seviyesine çı karılacak ve bu suretle elde edilen 170 bin kişilik ordu mevcudu, bilâhare iki misline seltilecektir. Hükümetin bu kararının derhal tat- bik mevkiine konması için bütün alâ - kadarlara telgrafla emir verilmiştir. Ordunun. icabı halinde 440 bine çı - karılması için de tedbirler alınmıştır. Mechuri askerlik meselesi ilantı esnasında Başvekile, mec erlik hizmetinin kabul edilip, edimiyeceği sorulmuştur. Çemberlavn cevaben, Fransız bari - ciye nazırı Bone'nin Londrada bulun - rada bu mesele etrafında görü- İakat cereyan eden mülâ - »n hususi mahiyette oldu- Bundan dolayı fazla tafsilât veremiye- ceğini söylemiştir. Diğer taraftan kabine Ode bu sabah bir toplantı yapmış ve beynelmilel va- ziyelin son inkişaflarını müzakere et - . İki buçuk saat süren bu toplan- tı esnasında bilhassa müşterek dekla - rasyon meselesi görüşülmüştür. Bu hususta, iyi malimat almakta 6 - lan mehafil, alâkadar payitahtlar ara - sındaki moktai nazar teatileripin he mektedirler. Yalnız Çemberlayn'in söy lediklerine bakılırsa, İngiliz kabinesi, daha şimdiden çok mühim bir vaziyet almağı derpiş etmek mecburiyetinde - dir. Kral Başvekâlette yemek yedi Londra 29 (Hususi) — Kral ve Kra- çe bu akşam yemeklerini Başvekâlet- dairesinde Çemberlayn ile birlikte ye- mislerdir. Husust mahiyette olan bu yemek sof raknda, bazı nazırlar da hazır bulun - Mmuşlardır. Sovyet Sefiri Halifaks'ı ziyaret etti Londra 29 (Hususi) — Sovyet sefiri Maisky bugün Lord Halifaks'ı ziyaret etmiştir. Lehisfanla Bölâf Londra 29 (A.A.) — Hükümetin, te-| cavüzlere nihayet verilmesi hakk halihazırda cereyan eden müzakerele - rin neticesini ve Fransız - İngiliz itti- fakının bütün dünya meselelerine teş- mil edildiğini Nisan başlangıcında A - vam Kamarasında beyan (edebilecek bir vaziyette'bulunacağı (parlamento mahfellerinde söylenmektedir. Avam Kamarasında alenf müzake - reler ağlebi ihtimal 3 Nisanda cereyan edecek ise de İngiltere hükümetinin, *İ Beck, Londraya gelmeden evvel de Po- lomya ile bir itilâ? akdedildiğini bildir- raesi ihtimali vardır. Antakyadaki alayımız kuruluşunun yıldönümünü kutluladı Merasimde Devlet Reisi bulundu, alay komutanı bir varidat arttı, masraf kısıldı Ankara, 29 (Hususi) — İnhisarlar ida- resinin 1939 bütçe projesinde varidat 1938 yılına nisbetle bir milyon 206 bin | 500 Ilra fazlasile 49 milyon 466 bin lira, “| masraf ta 938 yılına nisbetle 960 bin 896|1 berlaşm, Avam Kamarasının bugünkü | nüz sona ermemiş olduğunu beyan et-| ira bir noksanla 7 milyon 370 bin 350 Wi- ra olarak tesbit edilmiştir. Bütün İspanya General Frankoya . tebaiyet efti Londra, 29 (Hususi) — Madridden son- ra bugün Valensiya, Alikante, Almeria ve Muris te Franko kuvvetlerine teslim olmuşlardır. Cümhuriyetçi kıt'alar hiçbir mukave. met göstermemişlerdir. Madrid, 2) — Madridde kalan müda-| faa komitesi azası tevkif edilmiştir. Bas.| teiro ile albay Prada da mevkuflar ara- sındadır. i General Miaja şehir teslim olmadan İevvel son anda kaçmıştır. Miaja ve diğer 48 kişi tayyare ile Orana gitmişlerdir. Madrid, 29 (A.A.) — Kartejen radyosu İsaat 15 te şehrin ve harb limanının Ge- neral Frankoya teslim olduğunu ve teba- iyet ettiğini bildirmiştir. Burgos, 29 (A.A) — Bütün İspanyanın! bugün saat 13.30 da General Frankoya teslim olup tebaiyet ettiği öğrenilmiş bu- lanmaktadır. inönü ile Şah Pehlevi arasında te“ti edilen telgref'ar Ankara, 29 (A.A) — İran Şahının do- gum yıldönümü münasabetile R İhur İsmet İnönü ile Şah Rıza Pehlevi rasında aşağıdaki telgraflar teati olun- 938 de 79, - | lemiştir. Türk - Fransız care Şehrimizde Fransız Ticaret Odasında hararetli nutuklar söylendi Şehrimizdehi Fransız Ticaret ( Odası! senelik toplantısını yapmıştır. Fransız büyük elçisi Masiglinin riyaset ettiği bu| toplantı, Ticaret Odası başkanı Loren Rebulun bir hutku ile açılmıştır. Hatib, idare heyetinin raporuna sid) izahata girişmeden, sözlerine şöyle baş- «Baylar, her şeyden evvel, bütün va- tandaşlarının sevgisini ve bütün millet lerin hayranlığını kazanmış olan ve biz- den pek erken ayrılan Türkiyenin büyük kurucusu Kemal Atatürke izhar etmek istediğimiz en derin saygıya iştirakinizi rica ediyorum. Atatürkün üfulü ile hâsıl olan boşluk, İsmet İnönünün Cümhurrelsliği makamı- na seçilmesile pek mes'ud bir sürette doldurulmuş bulunmaktadır. Oİnönünün| mazisi, memleketinin refahını temin hu- susundaki çalışmalarının en emin garan- tisidir. Burada, en derin saygılarımızla YyalEi? ALEMİNDE © Alman - Leh münakaşaları Yazan: Selim Raçıp Emeş © orta Avrupada vaziyetin düzel mekten uzak olduğunu göste rir hâdiseler yok değildir. Macarlarla Slovakların arası da kolay düzelemi- yecek kadar açılmıştır. Bu arada Po lonya ile Almanyanın münasebatına arım olan gerginlik şayanı dikkat bir inkişaf arzetmektedir. Macar - Slovak ihtilâf, nihayet ciddi bir tahkim yolile halledilip ortadan kaldırılabilir. Fakat Leh - Alman wrünasebatı esaslı surette wlah edilebilir mi? Pek bilinemez. Lehistanla Almanya nın esaslı surette tearuz eden menfaak leri epeycedir. Lehistan, Orta Avrupanın bilhassa şarkında rol oynamak daiyesin- de bulunduğu için Almanyanın bu mm takada fazla genişlemesini iyi bir gözle görmemektedir. Buna mukabil asıl Ab man vatanını Şarki Prusyadan ayıran Dançiğ koridoru da, Almanya için bağ en samimi duygularımızın kabulünü ken- dilerinden dileriz.» Loren Rebulun bu sözleri şiddetle al-| kışlanmıştır. Bu nutku müteakib okunan senelik rapordan anlaşıldığına göre Türkiyeden ya yapılan ihracat 936 senesinde 000, 37 de 11380000 ve 933 de 140650000 frank © olmuştur. * Buna mukabil 997 senesinde Fransadan Türki. yeye yapılan ihracat 35.411.000 frank iken 0.000 frangı yükselmiştir. Toplantı, Fransız büyük elçisi Masig- linin 'Türk - Fransız dostluğunun ve U- cari münasebatının takviyesi hakkında #rad ettiği güzel bir nutukla sona Seziğ Bir harb tekdirinde Mısırın vaziyeti 20 (A.A.) — Meb'usan mecli- sırım bir harb takdirinde mutlak ret ve istiklâlini muhafaza edip sorulan bır suale cevab şvekil, hiçbir ecnebi devletin mürakabeye hakkı olmadığını söy- Kahii sinde 3 Gene bir harb takdirinde başkuman- rına saplanmış bir kama hissini veriyor Kendisi için daha ehemmiyetli saydığı bir takım meseleleri halletmeden evvel Polonya ile esaslı bir tasfiye işine koyuk mayı muvafık görmiyen Almanya, kuw vetli komşusu ile tabir caiz ise modus vk vendi nevinden bir anlaşma yaptı, Son günlerin hadiseleri patlak verinciye ka- dar iki taraf arasında bir sızıltı çıkmadan işler bu yolda devam edip gitti. Vakta ki Orta Avrupa haritasını yeni başlan çiz meye teşebbüs eden Almanyanın giriştiği muazzam mücadelenin ana hatları belir. meye başladı; Lehistanda da endişeler arttı. Bu arada ilk duyulan derin acı, bir Macar - Leh müşterek hududunun tesisi» ne Almanyanın göstermiş olduğu muha- lefetle tadılmış oldu. Bu suretle Lehistan anladı ki Orta Avrupada Alman . Leh menfaatlerini kolaylıkla teli? etmek mümkün değildir, fakat büyük komşusu Sovyet Rusyanın kendisinde uyandırdığı başyetten dolayı da açık bir Alman diş manlığı yapmak Lehistan için menfaatit bir şey değildir. Bu variyette Lehistan fırsat arıyordu. Alman davasının büyük garb demokrasilerinde uyandırdığı mu- halefet duygusu, ona bu fırsatın gelmiş olduğu hissini veriyor. Nitekim, bir müd. autuk söyledi, parlak bir geçid resmi yapıldı durmuştu. Alsyımızın merasimi (o dolayısile İskenderun bir bayram günü yaşamıştır. Parti ocak kongreleri İskenderun 29 (AA) — Anadolu ajansı « mn hususi muhabiri bödiriyor: Kam ve mülhakatta Parti Ocak kongre -| Yeri yapılmıştar. Şimdiye kadar (yirmi ocak kongresi yapılmıştır. Arsun merkez ocak kongresinin ya; büyük tezahürata vesile otrunş, ciyar köyler- den gelen tş bin parti ellerinde Türk parti ve Hatay bayraklarile kasabanın meydi Yarını doldarmuşlardır. Parti teşkilâtım ya makta olan "Tekirdağ mebusu Rahmi Apak'ı parti teykükh heyeti hararetle karşılamış - lardır, Parti prensiplerile Büyük (Şef İnönünün partiye verdiği yüksek ehemmiyeti teborüz| ettiren mutkundan sonra; partililer, ya İsmet İnönü, yaşasın Halk Partisi zahüirat yaparak kongreye nihayet YAR | tür, mun İaram gecişi çok alkıslarımı Devetiller Albay Kole Ankarada İ öğle yemeğin! kışlada askerlerimizle birliktel Oo Antakya, 29 (A A.) — Fransız yüksek! komiserliğinin Hatay deleğ. Ankaraya hareket etmiştir. yemişlerdir. Merasimde Devlet Relsi, fevkalâde mu - Adana, 29 (A.A) — Albay Köle, An-! karaya gitmek tzere trenle buradan iş Relsi, Başvekil, Konmlaslar, miştir danlık meselesine dair sorulan diğer bir #uale de cevab veren başvekil, Umumi * Harbde müttefik orduların Fransız baş- #iiğakdinie Ee e Te olduğumu | eler Lehlilerle Almanlar arasında mü“ hatırlatmış ve bir harb takdirinde Mısır | pasebatın hergün bir parça daha artacak « İordusu başkumandanlığının da en mü,|surette borulabileceğini göst him orduya terettüb edeceğini söylemiş. | kim bunu hisseden Almanlar, bir gezete tir, ağzile Lehlilere, uzaklardan kendilerine işaret eden deniz kızlarının iğfalâtına ka. pilmamalarını tavsiye ediyorlar ki bu. nunla, cereyan eden hadisattan bihabet olmadıklarını kaydetmiş oluyorlar. Fakat Almanyanın bugünden yarına bu tahrikâta hemen cevab vereceklerini sanmak hatadır. Almanya, öyle görünü. yor ki daha biraz bekliyecek, Frankonun İspanyada tam bir haki İsini koluyacak ve Fransanın koltuğu al- İtanda üçüncü bir cephe teessüs eyledik- ten sonra Lehistanı hesab masasına ça- racaktır, Hadisatın gidişatı şimdi de bunu gö Selim R. dettenberi Lehistanla bilhassa Londra &- muştur: rasında cereyan eden :emaş ve müzake- Alâhazreti Hümayun Rıza Şah Pehlevi Şahinşahı İran Antakya 20 (A.A) — Anadolu Ajansının bususi muhabiri bildiriyor: Kirk sekizinci takviyeli dağ nlayının ku- ruluşunun yıldönümü © olan 28 Mart günü neraatm yapılmıştır. Merasi « Velâdeti şahinşahilerinin o yıldö; münasebetile en samimi tebriklerimle birlikte Majestelerinin şahsi o saadetleri ve kardeş İran milletinin refah ve ikbal hakkındaki halisane temennilerimin ka. bulünü rica ederim, mıştır, Kahraman askerle: tanı Kurmay Albay Şüktü Kanadlı tarafın- dan teftiş edilmiştir. Teftişten gonra Korüu- rimize ve davellilere hitaben bir ik kahramanlıkla dolu olan alayın tarihçesini anlatmış, bu arada alayın $ Temmuzda Hataya ne suretle girdiğini 4 - sah etmiş ve coşkun bir şekilde alkışla - Bundan sonra Hatayda bulunan ye- askerlerimiz. tanıttırılmışlar, ar adına Hatayda bulunan KA. 'gım Nami Duru bir hitabede bulunmuş, Kı - gıkhan meb'usu Hikmet Gural o Mehmed edh bir şilrini okumuştur. Buradan Ordue « İsparta meb'usu vefat etti Ekselans İsmet İnönü Ankara, 29 (Hususi) — İsparta meb't- Türkiye Reisicümkuru $u İbrahim Demiralay vefat etmiştir, Ce. Ankara İnâözesi yarın İspartaya nakledilecektir. rÜZİ Doğumumun yıldönümü münasebetile| > al Mİzatı âlileri tarafından ibzal buyurulan Sıhhi enstitüler lâs-atunr şefliği muhabbetkâr tebriklere meserr kkür edi VW rafımdan zatı âlileri; 2 il EE ve de 2 Alileri Ankara, 29 (Hususi) — Eski Kastamo- nu meb'usu Şükrü Şenozan Sıhhat Vekâ- meti ve dost devletin ziyadesile sha- deti ve Türkiyenin komguluğunun ei leti. sıhhi enstitüler lâboratuar gefliğine gölen |: dar olması hususundaki kalbden lerimin kabulünü rica eylerim. albay Kole;| dilek RIZA PEHLEVİ İSMET İNÖNÜ karli Türk - Yugoslav Afron anlaşması Temdid edildi Belgrad, 20 (Hususi) — Türkiye (le li a arasında 1934 senesinde ak- olan afyon anlaşması, bugün iki araf arasında imzalanan yeni bir proto- İkol mucibince temdid edilmişt ve daha birçok davetli - Sabaktan sabaha: ler refikalarile birlikte bulummuslardır. Ha- Ya çok güzeldi. Bütün halk caddeleri dol - Nafia Vekili Şahrimizde Ar vera 29 (Hususi) — Nafın Vekili 'Ali Cetinkaya.refakatinde idari müşa “ viri ve hususi kalem müdürü olduğu halde bugün İstanbula hareket etmiş - il İstanbulda birkaç gün kala - ve tünel idarelerini teftiş en sonra Arikaraya dönecektir, Neşriyat kongresi Maarif Vekâleti Ankarada bir neştiyat kongresi hazırlıyor. Kongrede ko - nuşulacak mevzulara aid programı gazetelerde okuduk. İlk hamlede gös karartacak kadar yüklü ve ağır bir program. Fakat ayrı ayrı gözden geçiri « lirse içinden çıkılmıyacak kadar ağdalı değil, Vilsonun meşhur 14 maddelik sulh prensiplerini hatırlatan bu 14 maddelik kongre programı içinde bizi yakından alâkadar edenler hakkında sırası geldikçe fikrimizi aöyliyeceğiz. Şimdilik bu kongrenin muvaffak olması için iki esaslı şart olduğunu şöyle - mekle iktifa ebiyorum. Şartın biri halledilmesi istenilen meseleleri tamamila mütehassıslara bırakmak. İkincisi verilen kararları “sistematikman tatbik etmek, İleri sürdüğüm bu Iki noktaya genç Maarif Vekilimizin dikkatini celbede- im. Çünkü bizde iyi fikirle hazırlanmış kongreler, salâhiyetle verilmiş ka - rarlar, hattâ dahiyane bulunmuş tedbirler sayılamıyacak kadar çoktur. Fekat bütün bu güze! fikir ve kararlar püfden düşüncelerle idare mekanizmasının çarkları arasında kaybolup gitmiştir. Tatbik imkânı olmıyan fikirler acemi ebenin beceriksizliğine kurban miş yavrulara benzerler. Memleket irfanı üzlerce mütehassısı bir araya topladıktan sonra alınacak netice parlak ıklarla neş'eli bir ziyafetin hatırasından ibaret kalmamalıdır. Bürlan Cöhid Başvekâlet Müsteşarlığı Ankara, 29 (Hususi) — Dahiliye Vekâ- leti Müsteşarı Vehbi Demirel Başvekâl Müsteşarlığına tayin edilmiştir. o Açılan Dahiliye Vekâleti Müsteşarlığına Ke Valisi Nazif Erginin ve Eskişehir Valit ğine de eski Çanakkale meb'usu Şükrü) Yaşının tayinleri yüksek tasdika ârzolun-| muştur. Londrada yeni infilâklar Londra, 29 (A.A.) — Londrada Ham- mersmith köprüsü altında saatli iki bom- ba patlamıştır. İnfilâkın fevkalâde şid- detli olmasına Teğmen insanca zayiat yoktur. Hasar da ehemmiyetsizdir. Belediyeler Bankası idare meclisi azalığı Ankara 29 (Hususi) — Hava yolları Umum Müdürü Hasan Fehmi Beleği - ier bankası idare meclisi (o âzelı Habeşistan umumi z tavin edilmiştir, valisi Kahirede Telgraf haberlerimizin devamı 71 inci sayfadadır. li DLLLLLLLLLLL LI si dük d'Aosta taj çin r. Kral Faruk taraf #dilecektir. EE m MEK ŞA EŞ
