27 Ocak 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

ikâş N Yeni mühim ve samimi (Baştarafı 1 inci sayfada) o Bunlar devletin otoritesi üzerinde irak şeylör değildir. İcabında| için iki satırlık bir tebliğ yapılır kat efkârı uniumiyeye bildirili * Yapılan neşriyat NİL gubeleri arasında büyük kum: çine ve Şey yoktur. Eğer bu vekayim har a €;has ta karışacak olursa on- indi gelelim bir başka meseleye: Son mdalara zemin açacak neşriyat dahyor, En son bir misal vardır ki bun- aşır, Bu menfi tesirleri uyandı. Meşriyat için sarfettiğimiz kuvvet- een. mesai yolunda sarfetsex iler- Gene daha çok yol alırız. âyni bahis üzerinde duruyorum: inin olması, doğru gitmesi noktasın- Bekaş anlara hariçten bir bozuntu ve haç liyebilirim ki hatırımızdan böy- Hi, © *Aİ geçirmemişizdir. Rejimin bü- akp; bir Bönişleme ve kayma mevzuubahs » tenkid tamamen serbesttir, Yal- mak ter, Bnlişimızi nerede görürsek derhel ha şi hiçbir tesiri yoktur. Şimdi: ba & ğiniz suali sorabilirsiniz, Şu şari- Kate “a Büşvej kilin ü iü- Merin bu açık münakaşa daveti ü- deva: ve Refik Saydam sözlerine şöyle etmiştir; Teyar sez. Hükümet elile matbuat &- ka, © Berhangi bir fiil yapmayı her za- kaç, imi olunuz, yazılarımza şişirme YIhIZ, sizden istediğim budur. id, <i siyasetine zarar vermiyecek © hareket edilmesidir. “ M esiEie in atbuattan istiğna esterecek medeni bir 2059 değildir , (Baştarafı 1 inci sayfada) KEN bazı hâdiseler memlekette sasiyet uyandırmasaydı. endimiz bu gibi şeyleri düşün- Zum görecektik. Efkân umu - demi vede bir şeyler arıyorlar. eri Cümbhuriyet Halk Par- buzün de böyledir. İE Seçime onun program ve ter « ln : Mak ty lerinden başka birşey ara. duğu hi olur, Efkirn hassas bulun- temizdi, "gceğiz. Cünkü bu, sizin vazie bunttan Hiçbir hükümetin met ol Ny tonlar yapılıyormuş hissi veriliyor. Wsulen mahkemeye verilirler. bep, orda rejim bakımından menfi tihayet lâyiklik ve din meselesine leri map iseler bizim üzerimizdeki tesiri iş- Manzarası vermek abestir, kat'i- k “rma riayet olunacaklır, en u- “ğildir diz mesiz olarak ve halkı aldatmıya- tayı, Öteriz. Adi adliye meselelerinin ü- ki daha dün işe başladığımı nazarı dik- k e dilek ve temenniler izhar ©- day Hiçbir Bizeteyi kapatmak hatırımız- ei i Itırabla kabul ettik. Tenkidleriniz- ve yFİMİZ rejime, memleketin dahili vekil b kt a Söyle Mi noktada durarak fikirleri- Vaziteler vardır. Son zamanda hu» bazı fedakârlıklar istemeğe, e i kekta, iz $aYialarla teşviş ediliyor. ti lar mevkfindedir ve dün oldu- leril Bunu, , Sireceğiz. Binaenaleyh bizde mizi ş,,, Zamanda bizi * Olârak çalışıp muvaffak Yarğı, Ptimali yoktur. Biz karşılıklı Yü, ie Ye beraber çahsmakla davamı 3 istiyoruz. Ben bü mes İtehacümüne de müsaade elmiyeceğiz, Ünye üddetçe en büyük bir Alaton 8 en yakın bir arkadaş Sak büyü Kabul edeceğim. Benim an - Yürmeniz; Meni almış oldulumu dü - $ok Beren dilerim, Biz bu memlekette n , © Setin devreler gördük ve Şakir İepsini yendik. Tayyare ka. Da Bibi hâdiseler her v memlekette ol gün olur. Bunla » Ve haç dana çıkmasını bizim tayalimizden geçmiyen se - #tmek iftiradır Hâdisele. * olmıyan manalar ve - hakikatlere oldukları gi- a öetinde ehemmiyet Vragj ilhasşa şi le) i, " fazla dikkat ve yapabi » isnad imeliğir. Başvekil dün gazetecilerle çok | | bir hasbıhal yaptı — Yani lâyizm, içtimal kürriyetler, ka- dın hukuku ve alfabe bahsinde hiçbir değişiklik mevzuu bahşolamaz, buna da- ir olan yoktan şayfalar yalandır. bir başka mesele: Bazı yaban- cı ideolojilere aid yazılar kendi malımız gibi gazetelerimize alınıyor, bunları tâh- Ni ederek ve rejimimizle mukayese y&- parak kendi etüdlerimiz gibi almak ve| tahlil etmek elbette doğru olur. Dahildeki Yahudiler hakkında hiçbir! kararımız yoktur, bunların hepsi vatan- daşlarımızdır, hakları okanunlarımızla müemmendir, kendileri için hiçbir husu- | si düşüncelerimiz olmadığı gibi kendile- rinin tszib edilmelerine de müsamaka ©- demeyiz. Fakat hariçten gelecek Yahudi yalnız mukavele ile kullandığımız Yahu- di mütehassısları en yakın akrabaların- dan clan ana, kız kardeş gibi başka mem- Jeketlerden çıkarılarak gidecek yer bula- mıyanların gelmelerine izin vereceğiz. Ancak mütehassısın yanında ikametleri şart olduğu gibi bu ikamet mukavele müddetile de mukayyeddir. Bunlar iş &- lamazlar ve Türk tabiiyetine geçemezler. Ancak bu şartla gelebilirler. Bu müsaa- deyi bu mütehassısların huzur ile çalış- malarını temin için vermiş bulunuyoruz, yaptığımız bundan ibarettir, Bilhassa ha- riçten kütle halinde Yahudi alm Perd olarak Yahudi almayız, fakat bur da oturanlar kendi vatandaşlarımızdır. Yahudi, Ermeni ve Rumlar için tehcir lâzımsa Meclise kanun gelir ve kararı Meclis verir, buns da lüzum yoktur. Ya- parsak bilerek yaparız ve bunu devlet otorllesi yapar. Başvekil burada sözlerini tamamlamış ve basbihalde bulunan gazeteciler verdi- Bi bu açık ve samimi izahattan dolayı kendisine teşekkürlerisi bildirmişlerdir, Nisbet esasında değişiklik yok Ankâra, 26 (Hususi) — Başvekil Refik Saydam bugün gazetecilerle görüşmesin. de, mebus intihabı kanunundaki et esasında değişiklik yapılmasına dair hü- ü ise bir teklifte bulunmıya- Celâl Bayarın istifası münasebetile verilen yanlış bir haber (Baştarafı 1 inci sayfada) fik Saydamın böyle bir lüzumdan bah- setmesi üzerine vukua geldiği yazıl - mıştı. Bu hususta kendisinden malâ - SON POSTA hâdisesinin en son Safhası Denizbank teknoloji müdürü Süleyman Seden davet üzerine Ankaraya gitti İmpeks Limited şirketi hakkında açı lan tahkikata ehemmiyetle devam olun- maktadır. Kemal film müessesesi sahibleri Ke- mal Seden ve Şakir Seden taraflarından kurulan İmpeks Limited şirketinde bu iki orlaklan başka kimselerin ve bu arada iki İngilizin mühim işler çevirmek üzere | teşebbüslere giriştikleri anlaşılmaktadır. Aldığımız malümata göre İmpeks Limi- ted şirketi İngiltereden alınan kredi ö- zerine, İngiliz firmalarile yapılacak &i- Bai işlerde bir komisyonculuk vazifesi görmek üzere kurulmuştur. İmpeks şirketi mukavelesinin üçüncü maddesindeki Türkiye dahil ve haricin- de şubeler açılacağı kaydı alâkadarlar tersfımdan bilhassa ehemmiyetle nazarı dikkate alınmıştır. İmpeks şirketi işine adları karışan İn- gilizler Robert Kollejde muallımlik ya- pân ve bazı ecnebi firmalar hesabına Türkiyede iş gören Tubini ve Kreptir. Bu iki İngilizin Denizbank tarafından İngiltereye ısmarlanacak olan 11 vapur işinde rol oynadıkları ve devletin İngil- tereye yaptıracağı başkaca mühim bir si- pariş işine de karışıp büyük bir komis- yoh Koparmağa çalıştıkları söylenmek- tedir. Malüm olduğu üzere hükümet tarafın- dan son zamanlarda İngiltereden temin edil; olan 10 milyon İngiliz liralık krediden iki milyon İngiliz lirası Deniz- bank emrine tahsis olunmuş ve bu para- nın bir kısmının fkinci dört yıllık plânda yer almış olan yeni ısmarlanacal vapuz- lara sarfına karar verilmişti. Denizbark bunun Üzerine yeniden muhtelif tipte 1i vapur yaptırmak üzere ecnebi firmalarla temasa geçmiş ve gelen teklifler içinde en uygun bulduğu Suwan Haunter adi bir İngiliz firmasile bir milyon 800 bin lira raddesinde tutan bir mukavele imza- Temıştı. Mukavele tasdik için İktisat Ve. kâletine gönderilmiş, fakat İktısad Veki- E Şakir Kesebir'n sıhhi sebebler yüzün- den Vekâleten çekilmesi yüzünden tas- diki geri kalmıştı. İsimleri hâdiseye Karışan Krep ve Tu- bini söylendiğine göre, yeni vapurlar #i- pariş mukavelesinin imzalandığı bu İn- giliz vapur firmasile müzakerelere giriş- miş ve Türkiyede yapılacak giparişlerin mat rica eden mubharrimize Başvekil demiştir ki: <— O gün, Başvekil Celâl Bayar bü- kendilerine verilmesini temin edecekle- rini bildirmişlerdir. Bu iki İngiliz son günlerde vaziyetin YE REN (Baştarafı 1 inci sayfada) Barselona ilk giren General Yague'nin kumandası altındaki Faslı kıtaat ile «Si- yah ok; denilen Navaralı kıt'alar, halk tarafından tezahüratla karşılanmışlardır. Tayyaroler şehir üzerinde cevelânlar ya- parak, halkın tezahüratına mukabele et- mişlerdir. Frankistler tarafından evvelce alın- mış tedbirler sayesinde, şehirdeki nor- mal hayat hemen hemen hiçbir sekteye uğramamıştır. Yarından itibaren bütün halk çalışacak ve müesseseler normal fa- aliyetlerine devam edeceklerdir. Şehrin işgalini müteakib, mühim mik- tarda ekmek, et we diğer iaşe maddeleri yüklü Frankist kamyonları Barselona gelerek, ahaliye yiyecek ve elbise dağıt- maşlardır. Diğer taraftan şehrin idari makamla- m, tamamen Frankist memurları tara- fırdan deruhte edilmiştir. Hispano-Sulza moför fabrikaları müdürü Miguel Pa belediye reisi tayin edilmiştir. Bütün resmi daireler ve limanda bulu- nan gemiler, hükümetçi İspanya bayra- ğım aşağı alarak, Franko bayrağını çek- mişlerdir. Frankist harb gemileri de W-| mana gelmişlerdir. Barselonun işgalini tamamlamış olan Frankist kuvvetler, şiradi sahil boyun- dan Badalonsya doğru ilerlemektedirler, Kâtalonya hükümeti erkânı şimdilik | Figuerasa çekilmiş bulunmaktadır. Ecne- bi devlet mümessilleri de buraya naklet- mişlerdir. Başvekil Negrin ve hariciye nazırı Delvayo, dün bir müddet Fransız mpeks Şirketi | Frankistler Barselonda ' tezahüratla karşılandılar Bir ecnebi gazeteci, Barselonanin son Saatlerini şu süretle hikâye ediyor: Frankistlerin Barselona en azı 2 ki. © lometre yaklaşmış olduklarını öğrendik, de ikisi Fransız ve olmak üzere beş muhâbir ile vazifelerini © sonuna kadar metanetle ifa etmeğe iğ meimiş dört sansür memuru kalmıştı, o © Saat 23 te yüksek bir vazifesi olan. mura yaklaşabildim. Mfumaileyh, düş manın son hamlesine vâkıf oulunuyordu, Düdükler, tehlike işaretini veriyordu Çok yakınımızda bombalar infilâk edi. yordu, : Bütün Barselonun çelikten bir tufan altında yıkılmakta olduğ vardı. Elektrik lâmbaları sönmüştü. Geniş bü- © Toyu ancak iki cılız mum tenvir ediyore du. Bahsettiğim yüksek memur, sükünet içinde Fransa ile telelon mükâlemesi yas pıyordu, p Fransız gemilerine bomba Toulouse, 26 (A.A.) — Frunkistlerin bir hava filosu, dün sabah birçok Fran- sz ve İngiliz harb gemilerinin demirle. miş bulundukları Caldetas limanını bom. bardıman etmiştir. Tayyareler, bilhassa Fransızların Sirroceo torpidolarını hedef ittihaz ederek 100 kadar bomba atmışlar« dır, Maamafih hiçbir gemiye isabet vaki olmamıştır, Londra, 26 (A A.) — Alman ajansı bik diriyor: İyi bir kaynaktan alınan malö. mata göre, Fransız hükümeti toeği yol mültecilerini tahşid için Pirene hü- / dudlarında bitaraf bir bölge ihdasını teke lif etmiştir. Bone halen bu hususta Pa- hududuna gitmişler ise de, bugün tekrar Figuerasa dönmüşlerdir. Yeni seçime neden lüzum görüldü ? (Baştaraı 1 inci sayfada) Saydam gazetecilere şu noktai nazarı bildirmiştir: Buna sırf harici na; n di şi gayet karışıktır.Her tarafta emnivetsiz lik havası esmektedir. Esasen im Meclis de ömrü tabiisini ikmal etmiş bulunuyordu. Yez tatilini müteakıb ba gidecekti. Yapılan şey bu intihabı kışın işsiz olan devresinde yapmak için biraz ileri almak olmuş» tur. Bu suretle ilkbaharda yeni Mec » lis, yeni çalışmalarına başlamış bulu- nacaktır, Başvekâlet ve Ziraat Vekâleti Hususi Kalem Müdürleri değiştirildiler Ankara, 25 (Hususi) — Başvekâler Hu- susi Kalem Müdürü Baki Sedes istifa er- tün kabine arkadaşlarını saat 12 delsarpa sardığını öğrenmişler ve hemen|miş, yerine Dahiliye Hususi Kalem Mü- toplantıya çağırmıştı, Hepimiz 'bu toplantıda bulunduk ve hiçbir müza - kere yamlmadan Başvekil Celâl Ba »- yar istifaya karar verdiğini bildirdi. Kabine arkadaşları da kendisile bera. ber çalıştıkları müddet zarfında gör - dükleri muameleden dolayı kendisine teşekkür eti “ve ayrıldılar, Saat iki- de de Milli Şef beni çağırarak yeni memleketimizden ayrılmışlardır. Bun- lardan Krep adındaki İngilizin babasının vaktile Osmanlı hükümetindeki bir ala- cağı yüzünden Fransız hükümetine mü- racaat ederek Midilliyi topa tutturduğu da söylenmektedir. Diğer taraftan şehrimizde İmpeks Timi. ted şirketini teskil eden Kemal ve Şakir Sedene ajd Kemal film müossesesinde, dürü Hasan Şükrü tayin edilmiştir. Zirast Vekâleti Hususi Kelem Müdü- rü İlhan müşavir muavinliğine tayin o- lunmuş, yerine eski Hususi Kalem Mü- dürü mütehassıs müşavir Servet Şefik tayin edilmiştir. Vehbi Demirel Ankara, 26 (Hususi) — Başvekâlet Müsteşarlığa tayini İmukarrer Olan kabinenin teşkili vazifesini verdiler. Şekir Sedenin evinde ve şirket ortakla. | Vehbi Demirelin seçim devamınca Da- Son kabine içtima bu suretle cereyan etmiştir. Amerika donanmasının muazzam manevraları Nevyork, 26 — Amerika donanmasının manevraları, tarihte şimdiye kadar ya- pılmış ablukaların en muazzamını tesis etmek suretile, Brezilya sahillerinden Nevyorka kadar yapılacaktır. 141 gemi, 600 tayyare, 2 tayyare gemisi ve takriben 60.000 kişi bu menevralara iştirak ede- cektir. rının küçük kardeşi Denizbavik teknoloji servisi müdürü Süleyman Sedenin Deniz- banktaki mesai odasında yapılan araştır- malar sonunda toplanan ve Ankaraya gönderilen evrakların Ankara Cümhuri- yet Müddeltumumiliği tarafından tetki- kine başlanmıştır. Dün İktısad Vekâleti müfettişleri Süleyman Sedenin Deniz- bankta araştırma sonunda mühürlenen odasına gelerek bazı tetkikatta bulun- muşlardır. Diğer taraftan dün geç vakit Deniz- bank teknoloji servisi müdürü Süleyman Seden Ankara Müdde'umumiliğinin de- veti üzerine Ankaraya gitmiştir. hiliye Müsteşarlığında kalacağı anlaşıl- | maktadır. Halebde Atatürkün cenaze merasimine aid filmin gösterilmesi menedildi “Şam, 26 (Hususi) — Halebde Atatür- kün cenaze merasimine aid filmin gösle- rilmesi menedilmiştir. Sebeb de filmi se- vei halkın candan teessürü ve göz yüş- ları dökmesi, Türkseverlik tezahüratın- da bulunmasıdır, İranın Vaşington leceğim kadar yardım bekliyorum.) Süleyman Seden Almanyada elektrik sefarethanesi tekrar açıldı Bunların hepsinin tatbikatında sizin mühendisliği tahsilinden sonra Ankara- Vaşington, 26 (A-A.) — Hull, yeni İran gibi bizim de mes'ul olduğumuzu ve)da elektrik mühendisliğinde bulunmuş maslahatgüzarı Akbar Deftariyi kabul hattâ bazan daha fazla mes'ul olduğu-|ve geçen yıl Denizbanka geçmiştir. Sü-| etmiş ve maslahatgüzar kendisine 1955 nuzu düşünmeniz lâzımdır. Çünkü ses|leyman Sedenin İmpeks Limited şirketile| te otomobilini «fazla süratlee sevketti. ve sözünüzün bizden çok daha çabuk yayıldığını görürüz. Şahısların da şeref resmen bir alâkası yoktur. İmpeks Limited girketi işinin mahiye- Binden dolayı Vaşingtondaki İran sefi- rinin tevkif edilmesi üzerine kapanmış ve haysiyetlerine Hfayet etmenizi di :|tinin bugünlerde &at'i şekilde meydana) olan İran sefarotinin yeniden açılmış ol- leriz. İnşallah millet ve memlekete ha-| çıkacağı ve neticenin efkârı umumiyeye | duğunu bildirmiştir. yelej hizmetler görebilmek müyeser olur.» bildirileceği kuvvetle tahmin olunmak- tadır, Hull, İran hükümetinin bü kararından dolayı memnuniyetini beyan etmiştir, | risteki İngiliz büyük elçisile müzakere, helindedir, İngiliz hükümeti bu projeyi tatbike mütemayildir. Bir Alman ticaret heyeti yakında | Moskovaya gidiyormuş Londra, 26 (A.A.) — Bu sabahki gaze- teler, serdetmekte oldukları mütalealar. © da Hitlerin hali hazırda Şarki Avrupa hakkında bazı emelleri olmasından işti bah etmektedirler. v Bu gazeteler, diyorlar ki: Fon Riben- trop, Varşovaya Polonya ile Almanya 4- rasındaki münasebetleri daha sıkı ve da- hs dostane bir hale sakmak için gitmiş. tir. Bundan başka bir Alman ticaret hi yeti, yakında Moskovayı ziyaret etmek. tesavvurundadır. Bu mütaleaları serde denlerden bazıları, Volkischer Beobach ter gazetesinde intişar ve Sovyet ordur sunun kuvvet.ve kahramanlığını medhü sena eden makalesine hususi bir mana atfetmektedir. . Halk Partisi teşkilâtı (Baştarafı 1 inci sayfada) Komisyon raporunda başlıca iki e « sas üzerinde mütaleasım serdetmiş * ve: A— illik ile Parti Genel Ba kan vekilMğinin, B— Dahiliye Vekilliğile Parti Genel Sekreterliğinin ayni şahıslarda birleş- mesi mahzurlarımı tebarüz ettirmiştir! Ayrıca vilâyetlerde Parti başkanı © lan valilerden sorulan mütelealara da peyderpey cevablar gelmektedir, Vi lâyetlerde Parti başkanlğdının vajil uhdesinde bırak'ıp bırakılmıyacağı Mayısta tonlanacak olan büyük P Kurultayında Parti nizamnamesinde” yapılacak değişikliklerden sonra anla, şılacaktır. Vilâyetlerde o zamana Kadar busüns kü fili vaziyet devam edecektir. Gerek” komisyonun raporu, gerekse valilerden almacak cevablar Parti Genel Başk ai lik divanına arzedilecektir. Bu esaslar Büyük Parti Kurultaymda müzak edilecek olen nizamname tadilâti pı - jesi hazırlanırken gözönünde tutula « caktır. “ Dahiliye Vekilliğile Parti Genel terliğinin simdiden ayrılmasına 8» ise yeni Dahiliye Vekilinin önümü; ki seçim devresinin fazla meşgulivetli bulunmasından dolayı Dahilive Vel letile beraber Parti umum! kâtibli de ayni zamanda Üzerine alamam: Bu vazivet büyük Parti Kurultevına kadar bövlere devam edecek ve Kumüs tayda kat'i karara bağlanacaktır.