12 Ekim 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Yugoslav kabinesi yeniden tadilâta uğradı Kahineye giren ikinazır da sağcenah muhalefet partisine mensubdur. Yeni intihabat başlıyor Belgrad 11 (ALA.) — Stoyıdiıfoviç kabinesi bugün teşekkülündenberi se- kizinci defa olarak tadilâta uğramıştır. Şimdiye kadar İçtimat Muavenet Na- zırının idare ettiği Terbiye Nezaretine Makaskar valisi Mahtroviç tayin edil- miş ve eski Yugoslav halk partisi reisi Hocera da Devlet Bakanı olmuştur. Meb'usan meclisi için yakında yapı- lacak olan umümt seçim itibarile bu #ki tayine büyük bir ehemmiyet veril- mektedir. Çünkü bu her iki nazır da sağ cenah muhalefet partisine mensub- dur. Yeni intihabat yapılıyor Belgrad 11 (A.A.) — Niyabeti sal- tanat meclisi, Dahiliye Nazırının tek- Vifi üzerine ve nazırlar meclisinin mü- taleasını aldıktan sonra 5 mayıs 1935 te intihab edilmiş olan meh'usan mec- feshine karar vermiştir. Yeni intihabat, T! kânümucvvel 1938 tarihinde parlamentoya dahil olacak meb'usların intihabına müteallik niza- lan meclis, 16 kânunusani 1939 da fev- kalâde bir içtimaya davet edilecektir. Âyan meclisi de ayni tarihte fevkalâ- de bir içtima akdine davet olunacak - tır. Yeni nazırın beyanatı Nazırlar meclisinin akdetmiş olduğu içtimadan sonra yeni devlet nazırı B. Hocera, müttehid bir halde bulunan muhalifler tarafından sarfedilmekte olan ve hatta devletin mevcudiyetini tehlikeye ilka etmekte bulunan faali- yet dolayısile mensub olduğu fırkanın Yugoslavcılık ve devletin vahdeti şam- plonlarile koalisyon yapmakta oldu - ğunu beyan etmiştir. Müumaileyh, "ilâveten demiştir ki: Fırkanın merkezi kamitesinin vermiş olduğu salâhiyetlere istinaden fırkam, kuvvetlerimizi Yugoslav radikal birli- ğile Yugoslav halkçı fırkası arasında Entihabatta bir koalisyon vücude getir- mek üzere birleştirilmek maksadile B. Stoyadinoviç ile bir itilâf akdetmiştir. Bu itilâfın bir neti arak Sto - nuünuevvel 1938 de intihab edilecek ©- Südetlerle yadinoviç kabinesine girdim. Slovaklar arasında hâdiseler oldu (Baştarafı 1 inci sayfada) fa Sövyetlerin katl hiç bir yardım vü- dinde bulunmadıklarını ve eskeri — zâfa binaen çok mübhem vâdlerle iktifa et - tiklerini söylem Mecburi askerliğe gelince, Lord Vin « terton demiştir ki: «Diğer milletlerin cebren yaptıkları bir şeyi İngiltere kendi arzusile yapmak iste- mezse günün birinde mı ha edilir.» Sovyet Elçisinin protestosu Londra 11 (Husust) — Sovyet büyük elçisi, Lonâ Vintertonun dün akşam - ki nutkunu hariciye bakanlığı nezdinde protesto etmiştir. Büyük elçi, hariciye komiseri Litvino « fun Cenevrede yapmış olduğu beyanatı hatırlatarak, buhran esnasında Sovyet- lerin Fransız ve Çek erkânıharbiyeleri le temasa hazır olduklarına dair saraht- ten teminat verildiğini söylemiştir. Macarlarla Slovıl(lı!'ır_uuıdı müzakerat : Prag 11 (Hususi) — Macar taleblerini tedkik etmekte olan Slövak - Macar eks- perler komisyonu, bugün iki toplantı yap miş olmasına rağmen hiç bir neticeye varmamış ve müzakerelerini talik et - miştir. Bazı mahfellerde müzakerelerin inki- taa uğradığı da söylenmektedir. n Macarlar, terkini istedikleri Çek arazi- tindeki nüfusun Tesbitini, 1910 senesi sa- Yımının esas tutularak yapılmasımı iste- Mmektedirler. Çekler ise 1830 senesi sayı- minın daha müteber olacağım iddia et - mektedirler, Macar metalibatı Komanro 11 (AA.) — Havas Muhabirinden: Macarların metalibatı, bidayette zan- Tedildiğinden çok fazladır. y Macâr delegasyonu, bazı arazinin ter- kinden başka Slovakyanın ve Karpat - laraltı Rusyanın sair aksamında plebi- Sit yapılmazmı istemektedirler. Macar nazırları döndüler Budapeşte 11 (ALA.) — Hariciye nazırı B. de Kanya ile mezahib nazırı Kant Te- leki, bugün öğleden sonra ötomobille Komrandan buraya dönmüşlerdir. ajansı Rütenler Prag 11 (Hususi) — Prag hükümetile Rütenler arasında yapılmakta olan mü - zakereler müsbet bir sürette neticelen « miş ve Rütenler de Slovaklar gibi tam bir muhtariyet sahibi olmuşlardır. Muhtar Rütenya Prag hükümetine bağlı bulunacaktır. Diğer taraftan, Alman kıt'alarının da Pilsen civarında, beşinci mıntakanın hu- dudlarını aşarak 16 kilometre Çek ara - zisine girdikleri haber alınmıştır. Bu kıt'aların çekilmesi için lâzım gelen teşebbüsler yapılmıştır. Südetlerle Slovaklar arasında hâdise Prağ 1t (AA) — Bratlalüâvanın kargı - sında köprünün Tunanın sağ sahilinde bu- utlak sürette im- | lünan ve Almanyaya verilmiş olan Petrzai- kada bugün bazı hâdiseler vukua gelmiş tir. Södet partisinin sabık azası, köprüyü fenerlerle donatınışlar ve hoparlörlerle Bra- tislavyaya doğru aşağıdaki hitabı tekrar - lamışlardır. «Südet Almanları, Almanyaya Nhakınızı taleb ediniz. Bratislavada teda - bürcüler köprü başında — toplanmışlar — ve karşı tarafa cAlman kardeşlerimiz, bizleri kurtarmağa gelimiz. —diye — bağırmışlardır. Bunun üzerine Slovak halk partisi azası mukabill bir tezahlir tertib etmiş ve tezahür esnasında bazı Südet evlerinin camları ki- rılmıştır. İşgal edilen yerlerde Berlin 11 (AA) — Başkumandanlık tara- fından neşredilen bir tebliğde, Alman or - dusunun plânda gösterilen ve 10 teşrinlevr- vele kadar işgalt itcab eden bütün araziyi ı'Aı.ll"l ettiği bildirilmektedir. an hava kuvvetleri işgal edllen top- raklardaki Çek hava tesisatına vazıyed. et- miş ve orada hava kuvvetleri teşkilâtı ve bava müdafaaları vücude getirmiştir. Bertin 11 (AA) — Münih anlaşmasının tatbiki için tesis olunan enternasyonal ko- îuyam bugün Biçbir toplantı yapmamış - Bu komlsyon tarafından halledilmesi | - €ab eyliyen esohli mesele, Çekoslovakyada muhtelit bir halk ile sakin mıntakada ya - pılan belediye plebistit meselesidir. Alman- lar, 10 teşrinlevvele kadar işgal edilen beş mıntaka haricinde Çekoslovakyada 300 bin Alman kalmış bulunduğunu söylemektedir. Çekoslovaklar he, şimdiye kadar Almanya tarafından işgal edllen mıntakalarda — 1T21 |bin Çek veya Slovak bulundağunu bildir. - |mektedir. | Çekoslovakya dahilinde Almanlarla sakin Adac irklarda bir veya'birkaç plebisit ya - pilması meselesinde Alman — noktal nszarı hâlâ malüm değildir. Rnternasyonal komla- yonun plebisi meselesinde mesaisine de - yvam edebilmesin! mümkün inimak aurş - tile, bası sevatın talimat almak Özere hâlen B. Hitlerin bulunduğu — Gödeğberge gittiği söylenmektadir. Varşova 11 (AA) — Karvina'nın işgati dün tamamlanmıştır. Varşova hükümeti ta- rafından derhal teslimi istenllen Ciasayn ve Prit mıntakaları şimdi Polonya makamla -| rının ellerinde bulunmaktadır. Polanya ve Çek hükümetleri ,bududu kal'i surette tah- did etmek üzere müzakereye başlamışlar - dir. Moravska - Ostrava 11 (AA) — Havas: Polonya kıtaatı bugün öğleden sonra Orro- yaya girmiştir. Bu şehirde yalnız bin Po - lonyalı ve halbuki yedi bin Çek vardır. Hitlerin teftişleri Sarbrük 11 (AA) — Hitler, hudud bo- SÖON POSTA İngilterenin yeni |İhtiyat ordusu 18 fırkadan mürekkeb ültramodern bir ordu teşkil ediliyor Ankara 12 (Hususi) — Ulus gazetesi A bugünkü nüshasının ilk sayfasında çer ’ Londra 11 ÇALA.) — İhtiyat ordu- çeve içersinde «Belediye seçimlerinde | Sunun tensiki matbuat tarafından mü - reylerdeki ittifakın manası» başlığı al -| Stid bir şekilde karşılanmaktadır. Bu tında mühim bir makale neşretmiştir. tedbir İngilterenin «Her ne pehısına_ Makalede ezcümle şöyle denilmektedir: | olursa olsun sulh» siyasetinden gayri Yurdun her tarafından gelen telgraf-| bir siyaset takib etmesini gittikçe bü - lardan, on gündenberi devam eden bele -| yüyen bir şiddetle arzu eden efkârı u- diye seçimine kadın ve erkek rey sahibi | Mumiyeyi kısmen tatmin etmektedir. vatandaşların yüzde seksen - doksan ve| Bu sebeble muhafazakâr gazetelerin bazı yerlerde daha fazlasının seçmek hak| büyük bir kısmı asırlık âkidelerini terk larını kullandıklarını ve hepsinin de it. ©derek askeri hizmetin mecburi olma- tifakla C. H. Partisi namzedlerine rey Sını istemektedirler. Diğer muhafaza - verdiklerini öğreniyoruz. kâr gazeteler bu fikri kat'iyetle ileri Bugün gerek içte, gerek dışta büyük | sürmekle beraber harb vukuunda hal- bir manası vardır. O da, vatandaşların 'ka tahmil edilecek olan vazifelerin şim- memleket işlerini kavramak ve yürütmek / diden bir mecburi hazırlık şeklinde bakımından ne kadar kuvvetli ve a -| gösterilmesini istemektedirler. henkli bir birlik teşkil ettikleridir. | Londra 11 (ALA.) — Harbiye Na - Makale şu cümlelerle nihayet bulmak-| zırı Belisha, Manionhuse'de bu akşam tadır: |söylediği bir nutukta ihtiyat ordusu - Biz bunu tabif görürüz. Çünkü, bugün | nun yeni baştan tensik programını izah rey sahibi Türkleri Atatürk rejimi ile| etmiştir. milli istiklâl ve hürriyetlerini kazanmış| — Alınan tedbirlere nazaran ihtiyat or- ve her ne pahasına olursa mületin hürri-| dusunun Kadrosu on sekiz fırkaya Çı- yet ve istiklâlini cumhuriyet esaslarına karılacaktır. Bu ordu ültramodern © - bağlılıkta görmüş yüksek şuurlu ve va - lacak ve icabında derhal muvazzaf or- tansever bir nesildir. duyu takyiye edebilecektir. Biz bu birliği her zaman, her yerde| Bu fırkaların dokuzu muvazzaf or - Ve her şeyde olduğu ve olacağı gibi bir | dunun ayni - teşkilâtı haiz olacaktır. kere şimdi de belediye seçiminde göste -| Fırkalardan üçü baştanbaşa motörize riyoruz. Ne mutlu Türküm diyene ” ve olacak, fırkalardan biri seyyar bir ha- “Belediye seçimlerinde reylerdeki ittifakın manası ,, Türk olana. Sofyadaki suikasdın tahkikatı Snf_xq TT ÇALA.) — Bulgar matbuatı, dün ika edilen ve Bulgar ordusunu en ddedilen T cinden bahsetmektedirler. Öğleden evvel, 19/5/1934 te yapılan hükümet darbesile alâkadar olan mah- fetlerde bazı tevkifat yapılmışlır. Fa- kat bundan bir netice çıkarmak doğ değildir. Çünkü tahkikat bir kaç cep Peef'in *|heden yapılmakta ve hakikatin mey dana çıkarılması için hiçbir nokta Ih - mal edilmemektedir. Sofya VI (AA.) — General Peef'e yapılan suikasd esnasında yaralanan binbaşı Stoyanaf dün gece vefat etmiş- tir. Ergani istikrazı tahvi'leri Ankara 11 (Husust) — İkramiyeli yüz- de beş faizli 19933 Ergani istikrazı tahvil- lerinin ikinci ikramiye keşidesi bu ayın 16 ncı pazar gününe rastladığından 17 teşrinievvel pazartesi gününe tehiri ka - rarlaştırılmıştır. ——— yunca dolaşarak istihkâmları ve garnizon- ları teftiş etmiştir. Alman gazetelerinin cevabı Berlin 11 (Hususti — Bu akşam neşredi- len yarı resmi bir tebliğ, Hitterin Baarda 1- rad ettiği nutuk münasebetile İngilte: Fransada izhar edilen meminur hayretle karşılamaktadır. 'Tebliğ, Münih görüşmeleri akabinde İn - giltere ve Pransada allâhlanma işine daha faz la kuvvet verildiğini tebarüz ettirdikten son ra, Almanyanın da sulh gayesile hududla- rını tahkim etmekte olduğunu ve bu tahki- katm Majino istihkâmları gibi sırf müdafaa tedbiri olduğunu İlâve eylemektedir. Pari$ 11 (A.A) — Gazelelerin mütaler - latı, gene Hitlerin nutku hakkındadır. Exelslor, diyor ki: Barbrük'te irad edilmiş olan nutuk, vü - cüde getirmiş olduğu eseri memnuniyetle te- maşa eden bir adamın nutku değildir. Bu İnutuk, canı sıkılmış bir adâmın nutkudur. Fakat neye csnı silalmış olduğunu lâyikile bilmiyoruz. Le Jur, yasıyor: | Dokuz gün içinde kendi kendisini bu ka- |dar kat? bir surette tekzib eden, daha ge - çenlerde İfratla sitayişinde bulunduğu — bir devlete kargı bu kadar sert, bu kadar müte- cavizane bir İlaan kullanan adamın ihtimal- fakli melekâtına emin bir zurette sahib ola- madığı netlcesine varılmıştır. Acaba kazan- mış olduğu muvaffakiyetler kendisini, bü - tân menfaatlerini tanımıyacak derecede sar- haş mu etmiştir? Avrupanın göbeğinde seksen milyon insa- nn itiraz kabul etmez şefl olan ve ihtiraz- ları için hudud tanızuıyan bir adamın mev- cudiyeti ne büyük bir tahlike, ne büyük bir tehdiddir. Bu hususta Fransa hükümeti, ne düşünüyor, ne söylüyor, ne hasırlıyor? : ket etmi; |le getirilecek ve beşi de hava müdafa- |asına tahsis olunacaktır. 1 Burbank «Kalifornia» 11 (AA.) — Lockheed. Aireraft Corporation tayya- İye fabrikası, dün İngiltere Hava Naze- İretile imzaladığı bir kontrat mucibin - ce 3,900,000 dolarlık bir yedek parça parişi kabul ettiğini bildirmektedir. h Bu sipariş geçen temmuzda yapılan 200 tayyarelik siparişi tamamlamaktadır. Londra 11 (AA.) — Harbiye hazırı Hore Belishanın ihtiyat ordusunun ten- siki hakkındaki beyanatını gazeteler £.L - tifakla selâmlıyorlar. Daily Mail İngilteredeki iki milyon işsizin silâhlanma endüstrisinde kullanıi- malarını istiyor. Tıb kurultayı Toplanıyor Ankara 11 (Hususi) — Ulusal Türk tıb kurultayı ayın on yedinci pazartesi gü - nü on birde Halkevinde Başvekil Celâl Bayarın bir nutkuü ile açılacaktır. Öğle- den sonra ruznamedeki mevzuların gö - rüşülmesine başlanacaktır. Ruznamede grip ve öjenik gibi esaslı iki mevzu var- dır. Kongre üç gün devam edecek, Sıhhat | Vekili son gün Azalara bir çay ziyafeti verecektir. Ayni günlerde pediyatri ve ü- çüncü milli diş tababeti kongreleri de toplanacaktır. Nafia Müsteşarı geliyor Ankara 11 (Hususi) — Nafla müsteşa. rı Arif bugünkü trenle İstanbula hare - Sabahtan — sabaha : bancı musikiye vâkıf ruhan, fikren garb — musikisine, ancak — yüzde yırmak ta — doğru.. Yalnız — bir san'atkârlar varken kötü mızrablı, © Yeni Alman kredisi ve Türk milletinin kabiliy e Yazan: Selim Ragıp Emeç —| lman İktisad Nazırı doktor Funkk —— bir kaç gün için memleketimizi |ziyarete geldi. Bu ziyaretin pek kısa bir zamana sıkışmış olmasına rağmen ver- diği semerenin büyük olduğunu söylemeli muvafık olur. Çünkü; Cumhuriyet Türki. yesile Alman devleti, bu fırsattan istifa. de ederek mühim bir kredi anlaşması yap- mışlardır. Bu anlaşmanın chemmiyeti Şu« |radadır ki, Almanyadan celbedilecek eşya için cumhuriyet Türkiyesinin borçlan « ması mevzuubahs değildiz. Türkiye cum- - | huriyeti, istihsalâtından ayırabileceği « İni Almanyaya sevkedecek, Almanya da buna mukabil ihtiyacımız olan eşyayı gönderecektir. Bu eşyanın, eski devirlera de ve mümasil ahvalde olduğu gibi bir liste halinde tesbit ve tayin edilmemiş olması da ayrı bir avantajdır. Alman ih- racatını yapacak firmaları Alman hükü » meti finanse edeceği için bu hususta ta « rafımızdan taahhüd edilmiş bir şey de yoktur. Milli istihsalimizin müsaadesi ka- dar madde yollıyacak ve onların değeri kadar eşya alacağız. d Almanya ile yapılan bu anlaşmanın İn« giltere ile aktedilmiş olan malüm kredi ni takib etmesi de gösterir ki cum- et hükümetinin kısa zamanda bey- nelmilel piyasalarda elda »etmiye mu vaffak olduğu itibar hakikaten yöğsümü, zü kabartacak mahiyettedir. Her şeyden evvel mazhar olduğu teveccüh ve alâkayı bizzat kendi kabiliyet ve yaratıcılığına medyun bulunan Türk millet/, memleke- tin imarı ve sanayileşmesi için çizdiği plânı tatbik ve intaç eder etmez, bam « başka bir ticaret müvazenesi tesis etmiğ olacak ve yepyeni bir iktısadi bünye ikti. sab edecektir. ' Bundan dolayıdır ki gerek İngiltere ile yaptığımız anlaşmayı, gerek Alman İkti. * Nazırı Dr. Funk ile başarılan krei muamelesini, müstakbel anlaşmalar için * fali hayır saymakta kendimizi haklı gö. rürüz. — Selim Ragıp Emeç Gönüllülerden ilk kafile dün ispanyadan ayrıldı — (Baştarafı 1 tnci sayfada) lülerin bir kısmı bugün Kadiksden Na poliye hareket etmiştir. Bu ayın 20 sine kadaz on bin gönüllür nün Napoliye varacağı tahmin edilmekte. dir. Romadan bildirildiğine göre kral Em. Mmanücl, gönüllüleri bizzat kargılamak Ü. zere Napoliye gidecektir. Diğer gönüllüler Valans 11 (ALA.) — Merkez mın! orduları grupunun erkânıharbiye heye. ti dün muhasamatın başlangıcındanberi — bu mıntakada bulunan muhtelif rütbe « — lerdeki bütün ecnebi gönüllülerinin ge. İxi alınmasını emretmiştir. Muhtelif kıt'a. lardan geri alınacak gönüllülerin 2500 kişiyi bulacağı söylenmektedir. . . Radyo için Ankarada kurulan yeni radyo #stasyonu şarkın en kuvvetli merkezlerinder biri olacak. Eğer radyo makinelerini memlekete ucuza maletmek imkânı da olursa köylere kadar sesimizi ve propagandamızı yaymak kabil olacaktır. ğ Yeni radyonun neşriyat kadrosu da istediğimizden âlü san'atkâr ve müte - — hassıslarla ikmal edilmiştir. Mes'ud Cemil ve Cemal Reşid ;”4 yerli ve ya- — san'atkâr — gençlerdir. Bir kaç dilden konuşan kadın şpikerlere de söz yok. Neşriyat programının yüzde ellisini yirmi — beşini şark — musikisine a. — nokta var. Yerli, milli hava « — lar diye toplanan plâkların seçiminde biraz sakatlık var. Her memleketin — milli, daği havaları vardır. Bizim de Urfa, Malatya, Sivas, Erzurum havaları çok içlidir, güzeldir. Fakat böyle güzel parçaları gene güzel sesli Ustadlara — okutmak lâzımdır. Güzel bir Arabkir havasını mutlak Arabkirlinin okuması icab etmez. Bunun inceliğine ermiş, meselâ, Münir Nureddin, Safiye gibi — sazına boğuk sesini katan hüdayi nabit — birini bütün memlekete dinletmekte zevk olmasa gerek. Şark musikisi diye dinlediğimiz mayası şübheli, fakat kulak dolgunluğu ile hislerimize âşina gelen musikinin nasıl olsa hayatiyeti yok. Hiç olmazsa daği, milli Enderun, her ne ise, mevcud eserleri zevk ve vukuf sahibi güzel — gesli san'atkârlara okutmak elbet te doğru olur. Yeni radyonun mücesisleri bu fikrime iştirak ederlerse Türk musikisi emisyonlarında radyomuzun düğ- mesini kapatmaktan bizi kurtarmış olurlar, 4 Buürhan Cahid -