25 Ağustos 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

SON POSTA TELGRAF HABERLERİ Frankonun cevabı İngiliz- İtalyan münasebatına tesir edecek mi? Dün Londrada Çemberlayn, Halifaks ve Sir Con Saymon arasında mühim müzakereler oldu ——— Londra, 24 (A.A.) — Başvekil Çem- berlayn ile Lord Halifaks ve Sir Con, Baymon bu sabah hariciye nezaretinde buluşmuşlar ve enternasyonal vaziyet üzerinde görüşmüşlerdir. Bu görüşme- de ezcümle Franko'nun cevabı ile alâ- kadar meseleler ve bu cevabın İngiliz - İtalyan münasebetleri üzerine yapaca- ği tesir mevzuubahs edilmiştir. Ademi müdahale sistemi Londra, 24 (A.A.) — Lord Plimut, dündenberi Lord Halifaks ile ve Lon- dradaki diplomatik heyetler şefleri ile yaplığı görüşmelerde mevzuubahs olan esas fikirleri, ademi müdahale sistemi- ni muhafaza etmek ve Burgos'dan hat- tı hareketi hakkında yeni malümat iş- femek teşkil eylemiştir. Çekoslovakyada İngiliz heyetine Prag 24 (Hususi ) — Lord Ransimen bu- gün de görüşmelerine devam ederek, Al- man demokrat partisine mensub bir he- yeti kabul etmiştir. Şimdiye kadar ilk defa olarak adı ge- çen yukarı Karpatlar mıntakasında sakin bir Rus ekalliyet zümresi de meydana çı- karak, bugün Lord Ransimene müracaat- ta bulunmuştur. Bu zümre de bazı taleb- ler ileri sürmüştür. Diğer taraftan Ransimen heyetinin mensublarından biri, bugün tayyare ile Londraya hareket etmiştir. Prag 24 — Dün akşam Lord ve Ledi Ransimen ile başvekil Hodzga ve diğer Macar Ekalliyetleri Meselesi Budapeşte, M (AA) — Küçük Antant tle Macaristan arasında iptidal anlaşmaların aktedildiği hakkındaki tobliğ, burada iyi karşılanmıştır. Pakat Macaristanın silâhlan- ma bahsinde hukuk müsavatının tanınması, yaltır manevi bir tesir icra eylemiştir. Zira Macaristan, beş yıllık bir plânla ailâhlanmak Hakkındaki axmin! daha evvel bildirmişti. Macar ekalliyetleri meselesi ise daha hal- ledilmemiş bir halde kalmaktadır. Bu mese- lenin adilâne bir surette halledibmesi, Macar taleblerinin hâlâ en esaslısı olarak bulun- maktadır. Burada Doktor Stoyadinoviç'in 0- toritesi ile bu mesolenin şayanı mamnunlyet bir hal suretine raptecdileceği ümldi mevoud- dur. Roma, 24 (A.A.)— Polilik mahfiller, Blod asnlaşmasını sempatik bir surette telâkki et- mekte ve bu anlaşmanın Selânik anlaşması- nı mes'ud bir surette ikmal eyleriğini bildir- mektedir. İngiliz amele Partisi liderinin Teşebbüsleri Bükreş 24 (AA) — İki gündenberi Bükreşte bulunmakta olan İngiliz amele fırkası lideri B. Lansburi, Avrupa mem- Jeketleri arasındaki siyasi gerginliği iza- le etmek maksadile iktısadi sahada bey- nelmilel bir teşriki mesai yapılması için beynelmilel yeni bir iktısadi konferansın içtimaa davet edilmesi hususunda Belçi. ka kralı ile birlikte önayak olmasını kral Karola teklif edecektir. Kral, B. Lansburiyi yarın kabul ede- cektir. Zonguldakta Mehmed Çelikel lisesi Zonguldak 24 (AA.) — Mehmed Çelikelin altmış bin lira sarfile ZTon- guldakta yaptırdığı liseye «Nehmed Çelikel» Hsesi adının verilmesi Kültür Bakanlığınca uygun görülmüştür. Bina bi zeredir. Talebe kaydına baş- Liseye kavuşan Zonguldak- Sanıldığına göre, Lord Plimut, Mais- ki'ye Burgos nezdinde yeni bir teşebr büs yapılmasının şayanı arzu bulundu- ğunu söylemiştir. Harb vaziyeti Salamanka, 24 (ALA.) — Umumi ka- rargühtan bildirildiğine göre, Frankist- ler Ebre mıntakasında yeni bir ilerle- me kaydetmişlerdir. Estramadure'de — düşmanın bütün mukabil hücumları tardolunmuştur. Valansiya, 24 (AA.) — Şark cebhe- sinde Frankist'ler, Viver mıntakasın- dakj hücumlarının akamete uğraması üzerine Sierra Spadon'un şimalinde Beki ile Jinker arasında da baskın hü- cumları yapmışlarsa da gene bozguna uğramışlar ve tardedilmişlerdir. Rus ekalliyeti de müracaat etti, zevatın iştirak ettikleri yemek, geç vak- te kadar devam etmiş ve lord ile Hodza üç buçuk saat görüşmüşlerdir. Bu görüş- me esnasında sanıldığına göre bir taraf- tan yeni bir müzakere esası, diğer taraf- tan da takib edilecek müzakere usulü mevzuu bahsedilmiştir. Bugün öğleden sonra Reisicumhur Be- neş, başvekili kabul etmiş ve dün gece |yaptığı görüşme hakkında izahat almış- tır, İyi haber alan membalardan öğrenil- diğine göre, salâhiyettar mahfeller, her iki taraf için şayanı memnuniyet bir müzakere esası bulmuşlardır. Şuşnig'in Muhakemesi Başlıyor Berlin 24 (Hususi) — Eski Avusturya başvekili Şuşnig ve arkadaşlarının mu- hakemesine gelecek ayın 15 inden sonra başlanacaktır. Bu itibarla, eylülün başlangıcında Nü- renberg'de toplanacak olan Nazi kongre- sinde bu muhakeme hakkında görüşül- mesi de muhtemeldir, Şuşnig ve arkadaşları, Alman birliği- ne karşı ihanetle itham edilmektedirler, Göçmenlerin kazanç vergisi Ankara, 4 (Hususl) — Müaliye Vekâleti iskân kanununun 37 inel madesindeki ka -| zanç vergisi muafiyetinin mebdel hakkında teşkilâtma bir izahname göndermiştir. — İ- zsabnamode vergiden istismanın tatbik su - reti şöyle ünlatılmaktadır: Beyanname usullle veya işgal ettiği ma -| halli ngayrisaft iradı Üseririden vergiye ta- Di bir işle iştizal eden bir mühacirin birin- € mıntakaya İskân edilmiş olduğu takdirde yerleştirildiği takvim yılının sonundan baş- kyarak beş yıl ve ikinet mıntakaya iskân e- dilmiş olduğu takdirde yurdlandırıldığı tak- vim yılının başından başlıyarak üç yıl ka - zanç vergisinden muaf tutulması lâzım ge - Ne, Ayni suretle hizmet — erbabi vaziyetinde bulunan veya gündelik gayrisafi kazanç ü- zerinden vergiye tabi olan bir mühacirin de birinci mıntakada yerleştirildiği mali yılın sonunden başlıyarak beş yıl ve ikinel mınta- da yerleştirildiği malt yılın başından başlı- yarak üç yıl kazanç vergisinden istisnası | « cab eder, Azerbaycanda (0 kişi idama mahküm edildi Bakü, 24 (A.A.) — Azerbaycan yüksek Wdlvam, mukabil ihtilâlci «milliyetci bur- |juva, isyancı ve tedhişci> teşekkül âza- gından on kişiyi idama mahküm etmiştir. Bu teşekkül içinde kundakcılık yapılmış olduğu ziraat komiserliği tarafından mey dana çıkarılmıştır. Bu teşekkül âzasından 19 Tlâ DA nona arasında ta- Fransız meclisi Toplantıya Çağırılmıyor Paris 24 (Husust) — Başvekil Dala- diye bugün bazı siyasi şeflerle müza- kerede bulunmuş ve pazar günkü nut- kunda ilân ettiği yeni kalkınma prog- ramının tatbiki şekilleri hakkında gö- rüşmüştür. Salâhiyettar mahfellerde temin e- dildiğine göte parlamento fevkalâde toplantıya davet edilmiyecektir. Çün- kü herhangi bir yeni kanun çıkarılma- sı mevzuubahs değildir. Başvekilin kalkınma programında derpiş edilen değişiklikler, kararname- lerle tatbik edilecektir. Grev genişliyor Marsilya 24 (A.A.) — Dok amelesi, Mazsilyadak! hareketin Korsika, Cezi yir, Tunus ve Fas limanlarına da teş-| milini kararlaştırmışlardır. Bu liman- larda da, bundan böyle, geceleri ve pa- zar günleri çalışılmıyacak ve fazla me- sai şaati zarfında iş görülmiyecektir. Port dö Buk'de bu karar bugünden iti- baren tatbik edilmeğe başlanmıştır. Paris 24 (A.A.) — Bay Daladiyenin riyaseti altında toplanmış olan Radi- kal-Sosyalist fırkası icra komitesi bü- rosu, ana hatları başvekilin son nut- kunda çizilmiş olan ieranta devama ta- Matnile itimadı olduğunu temin etmiş- tir. İttifakla kabul edilmiş olan bu tak- rirde her zamandan ziyade mübrem bir gayret, hali hazırda Fransanin istihsa- Iâtı ile askeri, iktısadi ve manevi hazır- lıklarda bullunması memleketler ara- sında korkunç bir nisbetsizlik husule getirmiş olan beynelmilel realitelerin bir gayret sarfını icab etmekte oldüğu beyan edilmektedir. Amiral Horti önünde Hatay Meclisi 2 eylülde açılıyor 2 eylül Hatayın milli bayramı sayılacak Antakya, 24 (A.A.) — Hatay mecli- sinin 2 eylül 1938 cuma günü öğleden sonra saat 14.30 da açılması kararlaş- mış ve bu karar resmen ilân edilmiştir. İlk içtima için hususi davetiyeler çıka- rılmaktadır. Kabine, meclisin açılmasından ve devlet reisinin seçilmesinden sonra te- gekkül edecektir. Her vekâlet için hükümet konağında bir oda tahsis edilmiştir. Meclisin açılacağı 2 eylül, Hatayda Milli Bayram sayılacak ve her sene kutlanacaktır. AdIi ıslahat Adana, 24 (Hususi )— Hatayda adli ilât da ıslah edilmektedir. Adliye rayı kız lisesine nakledilmiştir. Japonlar bir yolcu tayyaresini düşürdüler 14 kişi öldü, Amerika protesto ediyor te; Londra, 24 (Hususi) — Hongkong - Gavuçeo servisini yapan ve yolcu nakle- den bir milli Çin nakliyat kumpanyası tayyaresi bu sabah Kanton deltası üze- rinde uçarken Japon tayyareleri tarafın- dan mitralyöz ateşine tutularak yere dü- şürülmüştür. Tayyarenin 17 yolcu ve mürettebatın- dan yalnız üç kişi kurtülmuş ve diğer 14 ü ölmüştür. Kurtulanlar arasında tay- yarenin Amerikalı pilotu da bulunmakta- dır. Tayyare Kanton önünde batmıştır. Kantondaki Amerika konsolosu hâdi-| seyi Amerika sefirine bildirmiştir. Bat- mış olan tayyare bir Çin - Amerikan K ra aid olduğundan, Amorika sefirinin Japon makamları nezdinde pro- kı bugün Berlinde büyük bir geçid yapılacak Berlin, 24 (Hususi) — Heligoland a- dasından Hamburga dönmüş olan Ami- ral Horti, ve Hitler, Almanyanın en büyük gemi tezgâhlarını ziyaret ettik- ten sonra, akşam geç vakit Berline gel- mişlerdir. Baştanbaşa bayraklarla domatılmış ve tenvir edilmiş olan caddelerden ge- çerek saraya giden Hitler ve misafiri, binlerce halk tarafından tezahüralla se- lâmlanmışlardır. Amiral Horti, yarın sabah yapılacak olan muazzam geçid resminde zır bulunacak ve öğleden sonra hava filo- larının tecrübe uçuşlarını seyredecek- tir. Hamburg 24 (A.A.) — Amiral Horty ve Hitler, refakatindeki zevat ile birlik- te bu sabah Heligoland'dan buraya gel- mişler ve yatla Hamburg limanını gez- mişlerdir. Bunu müteakip resmen bele- diye dairesini ziyaret etmişlerdir. HL dm li Tayyare kazaları İki Japon tayyaresi çarpıştı, |14 kişi öldü ve 4 bina yandı Tokyo, 24 — İki tayyarenin birbirle- testoda bulunacağı anlaşılmaktadır. Bu alelâde yolecu tayyaresini mitralyöz ate- şine tutan Japon havacıları, tayyarede Çin ricalinden Sun - Fo'nun bulunduğu- nu tahmin etmişlerdir. Halbuki Sun-Po, daha evvel başka bir tayyare ile Hankeu- ya gitmiş bulunuyordu. Harb vaziyeti Tokyo, 24 (A-A.) — Domel ajansından: Kiukiang'dan bildirildiğine göre Yangçe nehrinin cenub sahilini takib etmek su- retile garba doğru ilerlemekte olan Japon kıtaatı, dün akşam Julşeng'in takriben 1- ki kilametre yakınına vasıl olmuşlardır. Bu kıtaat, bu sabah fecir vakti şehri hü- cum ile zaptetmeğe kıyam etmişlerdir. Tarım kredi kooperatifleri Ankara, 24 (Hususi) — 2814 sayılı tarım kredi kooperatifleri kanununun damga resmi muafiyetlerine müteallik bulunan 21 inci macddesi hükmünün başka başka suretlerde tatbik ediümekte olduğu yapılan muhabere- den anlaşılmakladır. Tarım kredi koopera- tfleri birliklerinin ödünç alma ve verme iş- derile para yatırma ve diğer bütün işlerinde yapılacak sened, rapor, mukavelenâme ve Ağıdlarla resmi dalrelere verecekleri dilek- | çelerin damga resminden muaf bulunduğu 2814 numaralı kanunun 21 incl maddesinde tasrih edilmiş bulunduğundan bu birliklerin kendi teşekküllerinin mühiyeti icabı olarak yaptıkları bilcümle muameleler — dolayısile rile müsademe etmeleri ve fabrikalar üzerine düşerek yangın çıkarmaları ne- ticesinde Tokyonüun endüstriyel varuş- larından birinde on dört kişi ölmüş ve 200 kişi yaralanmıştır. Dört bina yan- mıştır. Yaralıların vaziyeti ağırdır. Maruf bir tayyareci öldü Nevyork, 24 (A.A.) — Tayyare imai sirketi ikinci reisi, sabık hava sür'at bir tayyarenin tecrübe uçuşu esnasın- da yere düşerek aldığı yaraların tesiri- 1e bugün Bufalo hastanesinde ölmüş- tür. Adanada zararlı yağmurlar Adana, 24 (Husust) — Adana ve ha- valisine pamuklar için zararlı yağmur- lar yağmıştlır. halüf eden hapis cezalarına mahküm edil mişlerdir. tanzimi! Jâsım gelen evrakın 21 inci maddo hükmüne terfikan dümga resminden muuf olduğunun alâkalı dalrelere tamimen tebilğ edilmektedir. Yedinci milli tıb kongresi Ankara, 24 (Hususi) — Yedinci Mil-| Ni Türk Tıb Kurultayı yakkında Sıhhat rökorcusu tayyareci Frank Havks, dün| Vekâleti alâkadarlara gönderdiği bir| tâmimde şöyle demektedir: -«Yedinci Milli Türk T1b Kurultayının toplanma- sı için intihab edilen Ankara Halkevi içtima salonunun 20 birinciteşrin 1938 den itibaret Cumhuriyetin 15 inci yıl- dönümü münasebetile yapılacak kutla- ma hazırlık ve faaliyetlerine tahsis edi- leceği Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekrelc:hğlgıd:n bu kere yapılan iş'ar- dan anlaşılmış olmakla tıb kurultayı- vın 17 - 19 birinciteşrin 1938 tarihin- Ai © Küçük itilâfın mühim bir karari © Fransa yeni bir nizamı içtimai mücadelesine giriyor ş Yazan: Selim Raçıp Emeç üçük itilâf devletleri mümos- K sillerinin Bled'de yaptıkları son içtima, harb sonu devresinin ihdas ettiği sıkıntılı bir vaziyeti daha tasfıye etmiş oldu. Macaristan, bu içtima neti- €esinde Trianon — muahedesinin ken- disine tahmil ettiği kayıdlardan kurtul- du ve müstakil bir memleketin haiz ol- ması lâzım gelen hukuk müsavatına ka- vuştu. Balkan Antantının Bulgaristan hakkında tanıdığı serbestçe silâhlanma ve ordu teşkil etme hakkından sonra Kü- çük itilâlin Macaristan için kabul ettiği ayni haklar, hiç şübhe yok, ötedenberi mevcud olan bir müvazenesizliği tamir etmekle büyük harbden sonraki sun'l vaziyetlerden birini daha ortadan kaldır- dı. Bu kararın, bilhassa Macar devlet na- ibi Amiral Horty'nin Berlin seyahati eş- nasında verilmiş olmasının ayrı bir hu« susiyeti ve ehemmiyeti vardır. Toprak mahsüllerinin yüzde altmış, yetmişini Almanyaya satan Macaristanın iktısadi bakımdan orta Avrupanın bu büyük devletine gün geçtikçe daha ziyade ya- kınlaşmakta olduğu gözden kaçmıyordu. Macaristanın tâbi tutulduğu dun mem- leket muamelesinin bir gün gelip, bu devleti Almanyaya büsbütün bağlaması, uzak sayılabilecek bir ihtimal değildi. Küçük itilâf devletlerinin son aldıkları karar, böyle bir ihtimali önliyebilecek si- yasi bir tedbirdir. Kendilerini, takib et- tikleri realist siyasetten dolayı tebrik etmek yerinde olur. * Fransada halk cebhesi hükümetlerinin birbirini takib eden içtimai ıslahat tod- pirleri, maalesef, bu memlekette beklenen semereli neticeyi doğurma- dı. Bu tedbirlerin icabı olarak bir taraftan hayat pahalılığı artarken öbür taraftan da iş randımanı azaldı. Bu hu- susta bir fikir vermiş olmak için bır za- manlar ayda bin tayyare yapmaya mu- lvalfak olan Fransız tayyarecilik sana- |yünin şimdi ancak 3040 tayyare yapa- bilecek bir vaziyete düştüğünü kaydet- mek arada hâsıl olan aleyhdeki farka işaret etmek noktasından kâfidir, sanı- rız. “'Bunda, haftalık mesainin 48 saatten 40 saate indirilmesinin büyük bir tesiri de vardır. Bu mahzurları bilfill gören Fransız başvekili radyoda söylediği bir nutku müteakip 40 saatlik mesaiden 48 saatlik mesaiye dönmek lüzumunu bil- dirdi. Bu nutkun ilk tesiri, kabine aza- sından iki kişinin istifası oldu. Maama- fih istifa eden nazırların hükümet he- yetinden ayrılmaları, bu karara iştirak etmemezliklerinden ziyade başvekilin, tasavvurlarından kendilerini daha evvel haberdar etmemiş olmalarıdır. Maamafih halk cebhesine taraftar olan bütün siyaset ve amele teşekkülleri, s0s- yalist partisi, iş konfederasyonu derhal hükümetin bu kararına karşı cebhe aldı- lar. O suretle ki, Fransada, halk cehhesi- nin mutlak gurette dağılması artık bir emri vakidir. Buna munzam olarak hü- |kümetin dayandığı ve kendisinden kuv- vet aldığı radikaller arasında da bazı fi- kir ihtilâfları çıkması ihtimali çoktur. Bunun neticesi, partiler arasımda yeni bir nizamı içtimalye gidilmesini istemek noktasından yeni bir zümreleşme haree keli vukuu beklenebilir. Başvekilin yeni kararı, radikal ve radikal sosyalistleri, şimdiye kadar beraber yürüdüğü sosya- Jist ve komünistlerden tamamile ayır. mıştır. Bu hareket, yeni bir içtimal mü- cadelenin başlangıcı sayılabilir. Selim Ragıp Emeç Sovyetlerin 1938 büdcesi Moskova, 24 — Sovyetler Birliğinin 1938 genesi tek devlet büdcesi, 132.657,993,000 ruble varidat ve 131,137,993,000 ruble masarif üzerin- — den tanzim olunmuştur. Fransa yenl bir. İçtimat nizam mücadelasin: or