11 Ağustos 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 4

SÖON POSTA Garsonlar belediyeye müracaat ederek yüzde on ihtilâfinın hallini istediler Pahalılıkla mücadele yapıldığı, eğlence yerlerının ucuz- latılması için tedbirler alındığı bir sırada müşteriden yüzde on alınması doğru görülmemektedir Garsonlarla lokantacılar arasında Müşteriden alınan yüzde onlar yüzün- den çıkan ihtilâfın devam etmekte ol- duğunu yazmıştık. Lokantacılar, yüzde onlardan büyük istifade temin ettikleri için garsonların tekliflerine yanaşmak istememektedirler. Dün, garsonlardan mürekkeb bir hey'et, Belediye iktısad müdürlüğüne müracaat etmiş ve bu şekle bir çare bulunmasını istemiştir. Pahalılıkla mü- cadele yapılmakta, eğlence yerlerinde halkın az masrafla eğlenmelerini te - min için tedbirler alınmakta olduğu bir sırada her müşterinin, eğlence masta- | | fından başka yüzde on garson Üücreti | ile garsona bahşiş diye bir miktar pa- ra vermesi doğru görülmemektedir. Garsonlar, Belediye iktısad müdür- lüğüne şu cihetleri izah etmişlerdir: 1 — Müşterilerden yüzde on garson ücreti diye alman paralar, mal sahib- Jerine verilmekte, bunun ancak bir mikdarı garsona kalmaktadır. Bundan başka müşteriler garsonlara bir mik- dar bahşiş de bırakmaktadır. Bu sekıl eğlence yerlerinin tarifeli lerinde yapıl- maka olan ucuzluğa aykırı bir hare - kettir. 2 — Lokanta sahibleri çalıştırdıklari garsonların kazanç vergilerini kendile- ri ödemektedir. Bu şekil teamül halin- dedir, Garsonlar maliye şubelerine on beş veya yirmi lira ile müstahdem göz- terilmekte ve kazanç vergisi de bu mik dardan tahakkuk ettirilmektedir. Hal- buki garsonlar bu kadar az bir ücretle hiçbir tarafta çalışmamaktadır. Lokan- ta sahibleri garsonlara, müşterilerden almakta oldukları yüzde onların bir kısmını terketmekte olduklarından, garsonların kazancı ayda vasati olarak 50-60 lirayı bulduğu halde lokanta sa- hiblerinin başvurmuş oldukları bu tarzı hareket yüzünden kazanç vergileri 15 - 20 lira üzerinden tahakkuk ettiril- mektedir ve hazine, bu şekilden büyük zarar görmektedir. 3 — Yüzde onlar kaldırılmalı, gar- sonlar aylık ücrete bağlanmalıdır. Bal- kan şehirlerinde aşağı yukarı garson- Jar bu tarzda çalışmaktadır. Yahud yüzde onlar garsonlara tamamen veril- meli, kazanç vergisi bu yekün üzerli den alınmalıdır. Belediye, garsonların müracaatini Ticaret Odası ile birlikte tedkik ve hal- ledecektir. —a LA Deniz işleri : Köstenceden gelen 800 seyyah Bursaya gitti Viktorya vapuru sekiz yüz seyyah ile | beraber dün Köstenceden gelmiş ve doğ- | ruca Bursaya gitmiştir. Seyyahlar, Bur- gsanın şayanı temaşa yerlerini, tarihi & bidelerini görecek ve mütcakiben seya- hatlerine devam edeceklerdir. Yarın 800 seyyah gelecek Yarın limanımıza Yunan - bandıralı Hellâs vapurile 300, İtalya bandıralı Vik- torya vapurile 500 seyyah gelecektir. Seyyahlar şehrimizde bir gün kalacak - lardır, Kültür işleri: Fatih Halkevinde gazete sergisi açılıyor Harf inkılâbının. onuncu yıldönümü münasebetile Fatih Halkevi, yurdun her tarafında Türk harflerile çıkan gazete - lerden mürekkeb bir sergi açacaktır. Sergi, sergicilik ve dekorasyon işlerin- de mütchassıs zevat tarafından hazırlan- makta olduğundan, büyük bir alâka ile karşılanacağı muhakkak görülmektedir. Gümrükler — lâboratuarında yapılan tahliller İstanbul gümrükleri — başmüdürlüğü lâboratuarında sön bir ay içinde 2570 Iııh- lil yapılmıştır. Yeni gümrük başmemurları Uzunköprü gümrük başmemuru Mus- tafa Sümer İstanbul başmüdürlüğü mu- hasebe şefliğine, İstanbul başmüdürlük müuhasebe şeflerinden Tacettin Güven U- zunköprü başmemurluğuna tayin edil - mişlerdir. Poliste : Sarhoşluk yüzünden bir yaralama vak'ası oldu Üszsküdarda Balıkcı yokuşunda oturan Mua- bafa, sarhoş olduğu halde Kadıköyünde İb- rahim ağa mahallesinden geçerken sokakta .| tesadar ettiği Mehmec oğlu Ballhe bili sebeb küfretmeğe başlamıştır. Bundan muğber o- lan Salih Mustafayı bıçakla başından yara- lamıştır. Suçlu yakalanarak tahkikata baş- lanmıştır. Kırdan kezmb şişesi böir adamın yüzünü yaktı Fenerde Köprübaşı caddesinde oturan a- raba sürücüsü Hayim, dün arabasına yük- lediği büyük bir şişe kezzabla Kumbaracı yokuşundan çıkarken araba devrilmiş ve kez- zAb gişesi yere düşüp kırılmiştır. Etrafa siç- rayan kezzablar, o sırada yoldan geçmekte olan Albertin yüzünü yakmıştır. Tuhkikata devam edilmektedir. İki yük arabası iki kadına çarpıp yaraladı Bürücü Şevket tarafından idare edilen 483 numaralı yük arabası, Göztepede — İstasyon gaddesinde Paskal kızı Eleniye çarparak, vücudünün muhtelif yerlerinden ağır bir rette yaralamıştır. Yaralı tedavi altına alın- muş, suçlu yakalanmıştır. * Sürücü İbrahimin idareaindeki 2350 nu- maralı araba, Karaköyden geçerken Taksim- de Zambak sokağında oturan Rafail kızı Te- reze çarpmış, bacağından ve başindan ya- ralamıştır. Arabacı yakalanmıştır. Bir tramvay bir ihtiyara çarparak başından yaraladı Vatman Ahmedin idaresindeki Şişli - Tü- nel tramvayı, Altımnbakkaldan geçerken © ci- yarda Aktarma sokağında oturan 73 yaşm- Sâk Samalle çarparak başından yaralamıştır. yarklı tedavi altına alınmış, vatman vaka- lanmıştır. Bir otomobil bir adamı bacağınlan yaraladı Şoför Ömerin idaresindeki plâkasız oto- mağbil, Divanyolundan geçerken — Penerde Tahtaminare mahallesinde oturan Örer oğ- lu Naciye çarparak bacâğından ağırca yara- lanmasına sebebiyet vermiştir. Yaralı Cer- rahpaşa hastanesinde tedavi altına alınmış, şotör yakalanmıştır. Bir kadın tramvaydan düştü Üsküdarda Ahmediye camli n.mnmı ©- turan Mehmed kımı Zehra, dün Şişli - xzid tramvayından kazaen yere düşerek muh- telif yerlerindn yaralanmıştır. Yaralının ı:'naınn yaptırılmış, tahkikata başlanmış- Tehir edilen deniz gezintisi Galatasaraylılar cemiyotinden; 13 a - ğustos cumartesi günü yapılacağı —ilân edilen Galatasaraylıların deniz gezintisi tehir edilmiştir. Gezinti için kararlaştırılacak tarih ga- zetelerle Galatasaraylılara bildirilecek - Cumhuriyet bayramında yapılacak tenvirat Sarayburnunda ve Şemsi- paşada otuz beş metreye renkli su fışkıran havuzlar inşa edilecek Şehir meclisi bayram günlerinde da- imi tenvirat için yüz on beş bin lira harcanmasına salâhiyet vermiştiş Be- lediye, tesisat masrafını ceste ceste ö- diyebileceğini Nafıa Vekâletine — bil- dirmiştir. Vekâlet, belediyenin bu tek- lifini kabul etmiş ve jicab eden emirleri elektrik idaresine göndermiştir. İnşaat bir müteahhide ihale edilecek ve der- hal faaliyete geçilerek Cumhuriyet bayramında her laraf ayni şekilde ışık- Handırılacaktır. Belediye fen işleri mü- dürlüğü daimi surette lenvir edilecek yerlerin listesini hazırlamıştır. Sarayburnunda, Üsküdarda Şemsipa- şada renkli su fışkıran büyük havuzlar | yapılacak, bu havuzlarda renkli sular otuz beş metre irtifaa kadar yüksele- eektir. Galata kulesi ve Topkapı saray müzesi baştanbaşa Trenkli elektrikle tenvir edilecek, Topkapı müzesine âni şua neşreden müdevver bir cihaz ko- nacaktlır. Beyazıd kulesi elektrikle be- yaz kaftan giyecektir. e Denizbank Cumhuriyetin 15 inci yıl- dönümü şenliklerine iyi bir şekilde iş- tirak için geniş bir program hazırla- maktadır, Bu programa göre bayram günlerinde denizde, karada ve havada şimdiye kadar görülmemiş tezahürat ve tenvirat yapılacaktır. Emniyet amir ve nahiye üdürlüklerinde değişiklikler Bon günlerde gehrimizdeki polis âmirleri de nahiye müdürleri arasında değişikliklör yapılmıştır. Kınahada nahiye müdür Şükrü Taksim, Taksim başkomiseri Mithat Erenküy, Beşik- taş başkomiseri Nazmi Beykos haşkomiser- liklerine, Beykoz başkomiseri Şevket Kına- hada, Kadıköy başkomiseri Şevki Yeşliköy, Eminönü başkomiseri Şerif Beyamıd, Kadıköy başkomiseri İbrahim — Kızıltoprak nahiye müdürlükerine, Kızıltoprak nahiye müdürü Vasıf Sarıyer, Sarıyer başkomiseri Fehmi Ka- ragümrük, Pangallı başkomiseri Hıfaı Emin- önü başkamiserliklerine, naklen tayin edil- mişlerdir. Bunlardan başka Yeşilköy nahiye müdürü Sabri müdüriyet emrine alınmıştır. Ayrıca polis enatitüsünden gelen başkoml- serlerden Halid Pangaltı, Hamdi Eyüb, Meh- med Al! Şehremini, İbrahim Feyzi Kadıköy başkomlserliklerine tayin edilmişlerdir. Karagümrük başkomiseri Talâtla Beyazıd nahiye müdürü başkömiser Nalm tekaüd e- dilmişlerdir. Bir kadın ölen kocasının 100 bin firasını arıyor Sirkecide Hocapaşa caddesinde otu- ran Zeliha isminde bir kadın dün müd- deiumumiliğe müracaat ederek bundan bir sene evvel kalb sektesinden ölen kocası Hüseyinin 100 bin lira parasını, kendisinin bilmediği bir bankaya koy- muş olduğunu söylemiş ve bu paranın meydana çıkarılmasını istemii; Müd- delumumillik kadının müracaatini na- zarı dikkate almış ve tahkikata başla- mıştır. İstanbul radyosunun 5 ve 1e öğle programı değişti Yedi ağustostanberi saat 14.30 da başlıyan ve 16 ya kadar devam eden İstanbul radyosu öğle, neşriyatı prog- ramı değiştirilmiştir. Lıenbu,l Yadyo- sunun öğle neşriyatı bundan sonra sa- at 12.30 da başlıyacak ve 14 e kadar devam edecektir. Cumartesi ve pazar neşriyatında değişiklik yapılmamıştır. Öğle neşriyatında saat 12.30 da plâkla Türk musikisi, 12.50 de havadis, 13.05 de plâkla Türk musikisi, 13.30 da muh- telif plâk neşriyatı yapılacak, saat 14 de neşriyat sona erdirilecektir. S CON FU Ege üzüm ve incir satış' kooperatifleri toplantısı Bu kooperatife 12 incir, 9 üzüm kooperatifi dahildir ve yarım milyon halkın geçimini temin etmektedir İzmir 9 (Husust muhabirimizden) — Ege mantakası incir ve üzüm tarım satış kooperatiflerinin yıllık toplantısı, kooperatif ortaklarının seçtiği yüzlerce mümessilin huzurile Halkevi salonunda yapılmış ve kongreye Manisa saylavı B. Yaşar riyaset etmiştir. Türkiyede koope- ratifçilik kurulşunun ilk senei devriyesi münasebetile yapılan bu toplantı, çalış - kan Anadolu köylüsünün zorlu bir imti- hanı şeklinde tezahür ederek alınan müs- bet neticeler gözden geçirilmiştir. Bir kooperatif ortağı olan Büyük Şefimizin, bizzat büyük ehemmiyet verdikleri koo- peratifler birliği, Başvekâletin yeni di - rektiflerile bu sene daha büyük işler ba- şarmağa hazırlanmış ve teşkilâtını ge - nişletmiştir. 'Türkiyenin ilk kooperatifler birliğine 12 incir, 9 Üzüm kooperatifi dahildir ve yarım milyon insanın geçimini temin et - mektedir. Birliğin okunan iş raporu ve geçen sene ioraat rakamları ciddi mü « nakaşaları mucip olmuş, yepyeni olan bu mücssesenin elde ettiği müsbet neticeler alkışlarla karşılanmıştır. İş raporu okunurken Kaliforniyanın ü- züm mahsulüne fiatça rekabet edeme - yişimiz sebebleri üzerinde durulmuş, bir çök müstahsiller bu hususta malümat is- temişlerdir. Raporda şu kayıd vardır: «Bütün dış piyasalarda üzümlerimize €en çok rekabet eden Kaliforniya mah - sulü olmuştur. Kaliforniya mahsulü bize nazaran yüzde 25-30 nisbetinde aşağı İi- atlarla satılmış ve bir çok piyasalarda ta- mamen hâkim bir vaziyet almıştır. İs -| kandinavya memleketleri Holanda, Bel- çika ve Fransada Türk üzümünün he - men hiç satılmadığını iddia etmek fazla mübalâga olmaz. İngiltereye ihracalı - mız da, ayni sebebden dolayı çok azal - miştir.> İş raporunda Kalifornjyanın neden bi- ze rekabet ettiği de tafsilâtile izah edili- yor. Bu memlekette mahsulün maliyet fiatı bizden, yüzde 80 azdır. Onlar yüzde, 3 veya dört kazanç nisbetine inmişlerdir. Çok satarak ciro yapmak şiarları, bu re- kabeti mümkün kılmıştır. Kaliforniyada kooperatifçilik tahsil e- den bilgili bir müstahsil, bu mevzu üÜze - rinde konuşurken: — «Fakat, demiştir. Türkiye halkına bir salkım Kaliforniya üzümü uzatsalar, yüzünü ekşiterek çöplüğe atar, Hele Ka- liforniya inciri, bayağı bir ottan farksız- dır. Hayret ediyorum, bunları Avrupa - hlar nasıl yiyorlar diye.. Fakat, bunları yiyenlere emidesiz. demek elimden gel- miyor. Malümdur ki mide asrımızda ik- tısad kaidelerine uymağa — mecburiyet duymuştur. Pahalı mal, ancak pahalı ye- mesini beceren masaların süsüdür.» Kooperatif toplantısında çok geniş iza- hat veren, Başvekfilet koöperatifler u - mum müdürü Hakkı Veral, müstahsili himaye için çok çalışıldığını, bu sene ye- ni tedbirlerle Türk üzümünün istihlâk imkânlarının hazırlandığını, yaş ve kuru ihracata ehemmiyet verilirken, şarap ta yapılarak üzüm istiNlâkinin temin edile- ceğini, şimal memleketlerine bol üzüm suyu ve şarap ihraç edileceğini, anlaşma- lar yapıldığını müjdelemiştir. Yeni heyet seçildikten sonra toplantı - hati BÜ e GüA - PY Kooperatijler birliği to plantısından bir intıba ya nihayet verilmiştir. Kongre kararile Büyük Şefe «toprak adamlarının bağlılıe ı ve sonsuz minnetleri> telgrafla bildi e rilmiş, gece, kooperatifçiler şerefine 200 kişilik bir ziyafet verilmiştir. Toprak mahsulleri ufisi Ziraat Bankasının buğdaylarını devir almıya başladı Toprak mahsulleri ofisi kanunu mucl- bince, Ziraat Bankasının buğdaylarını devir alacak olan toprak mahsulleri ofi« si devir komitesi teşekkül etmiştir. Ko « mite, İktisad Vekâletinden Servet, Ma « |liye Vekâletinden Necdet, Ziraat Banka- sından Cemal ve afyon inhisarından Şa« kir Rifattan mürekkebdir. Devir komi « tesi, bu hafta içinde faaliyete geçerek bankanın buğdaylarını devir almağa başe lhıyacaktır. İlk olarak İstanbulda devir işi bitirilecek, bundan sonra Samsun ve İze mir mıntakalarındaki siloların devrine geçilecektir. Toprak mahsulleri oüdnln müşavirli « ğine, ziraat mütehassıslarından Atıfın tae yini kararlaşmıştır. Ofis umum müdür « Hiğü için Ankarada (Toprak apartımanı) adile büyük bir apartıman tutulmuş, bus nun dahili tezyinat ve taksimatına baş « lanmıştır. İzmir fuarı İstanbul kom tesi bugün toplanıyor İzmir fuatı İstanbul komiteis bugün Ticaret odasında bir toplantı yapacaktır. Bu toplantıda fuara İstanbuldan iştirak nisbeti konuşulacak ve tesbit edilecektir, Fuarın açılış töreninde oda namına bu « Tunacak olan beş kişilik bir heyet ta, bu hafta içinde İzmire gidecektir. Ziraat işlerine aid eski fermanlar tedkik edildi Başvekâlete bağlı arşiv dairesi tasnif heyeti, ziraat işlerine ald öski ferman « larla resmi evrakı tediğik etmiş ve bir çoll kıymetli tarihf malümatı toplamıştır. Bu malümata göre ziraatimizin ilk teşkilât ve tesisatı ile, neşrolunmuş bütün ka « nun ve nizamnameler tesbit olunmuş « tur. Bunlar bir kitab halinde basılacak ve büyük ziraat kongresine yetiştirilecektir, Çocuk bahçelerinin şekli tesbit ediliyor İstanbulun muhtelif semtlerinde ço » cuk bahçeleri açılacağını yazmıştık. Be- lediye imar şubesi Avrupa şehirlerinde. ki çocuk bahçelerine aid plânları getirt. miş ve tedkike başlamıştır. Bu tedkikat bitirildikten sonra, İstanbuldaki — çoculg bahçelerine en yeni şekil verilecektir. Bir evin çatısı çöktü Dün Eyübde Boyacı sokâğında Fehmi Ak« toza ald 11/13 numaralhı evin çatısı çökmüş« tür. Bu sırada içerde kimse bulunmadığına dan nüfusca zaylat olmamıştır. Festival takvimi BU AKŞAM Sarayburnu park gazinosunda Halk opereti tarafımdan Leblebisci Horhor