21 Temmuz 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

DüN ün, BUGUN ün, Y_ARIN ın tarihi: 3 Avrupanın altındaki ateş Hitler, birkaç sene içinde, Bismarkın yapamadıklarını yaparak nasıl Hitler oldu? Yazan: Emrys Jones Stresemannın maliye nazırlığını yapan, Behacht (Şaht) markı, Alman halkına pek pahahya oturacak bir gekilde, dü- teltti. yeni ümidlere kapılmıştı. 1924 de Dawes plânı hazırlandı. Bu plân ne göre Almanya altın ve emtia varidatının bir kısmını borclarına Kkarşılık olarak ödiyecek, itilâf devletle- ri de, Almanyaya, bozulmuş sanayiini düzeltebilsin, bu suretle borçlarını vere- bilsin diye istikrazlarda bulunacaklardı. Almanya işe koyuldu. Büyük sanayile- ri işlemeğe başladı. Fakat Alman halkı bir kere daha bu yeni cihadın kefaretini ödemek mecburiyetinde kalacaklardı. Tekaüld olmuş ihtiyarlar, âlill baştan madenlere, fabrikalara dü Kadınlar, paydos zamanlarında çocukla- rina bakabildiler. Mekteb talebesi ders- lerinden vakit ayırarak, amele gibi çalış- mak mecburiyetinde kaldı. Ayni zamanda, harbe iştirak etmemiş, ve olmuş, bitmiş olan bir harbden dolayı en küçük bir mes'uliyet hissi bile duy- mayan bir nesil yetişmekte idi ve bu ne- sil, Almanyanın bu mağlübiyet boyundu- ruğunu daha ne zamana kadar taşıyaca- ğını hayretle birbirlerine sormakta idiler. Her ne kadar Almanya 1926 da Millet- ler Cemiyetine kabul edilmiş ise de ülke- nin alnından daha mağlübiyet dam- gası silinmemişti. Genç Almanlar, bu damganın şereflerine, haysiyetlerine do- Almany içinden mü: ile kıvrandı y lunca iki milyon kişi açıkta kalmıştı. Ka- Zanılan kârlar, ecnebilerin verdiği borç- lara gidiyordu. On binlerce genç, en ufak bir işin bile bulunamıyacağını geregi gi bi görüyorlardı ve derin bir yeise, karar- tızlığa düşen gençlerden on binlercesi komünist oldu ve milyonlarca insanın kalbi de, kendilerine milli haysiyetlerini lade eğdeceğini vüdeden yeni nasyonal sosyalist fırkası ile bera- berdi. Ortada bu vüdi tutabilecek bir insan görünüyordu. Bu da Adolf Hitler idi. * 1920 yılında altı adam Münich'te bir birahanede bir cemiyet kurmuşlardı Hitler bu birli yedinci azasıydı ve baştanbaşa Yahudiler, komünistler muh- tekirler, cumhuriyet ve nihayet Versay aleyhinde olan bir program hazırladı. 'Tam bir afsunlayıcı hâssalarına malik olan Hitler yalnız efkârı rzaptetmekle kalmadı. Onu dinliyenlerin ekserisini kendisine taptırdı. Hareket genişledi. Derken, fırkaya talih kuşu kondu. Harb yamanı kumandanlarından meşhur Lu- dendorff, Hitlerin gayelerine ortak çık- tığını, onları benimsediğini ilân etti. 1923 de, Berlin üzerine bir yürüyüş ha- zırlıyan Naziler daha yollarına henüz koyulmuşlardı ki, polisler silâha davran- mış, birçok Nazileri öldürmüşlerdi. Gö- ring yaralanmış, Hitler müdhiş bir yay- hm ateş karşısında kendisini yere ât- maktan başka bir çare bulamamış, bu sı- rada da omuzu çıkmıştı. Onu tevkif et- mişler, beş sene hapse mahküm etmişler- | di. Hitler bu cezasının ancak bir senesini çekmiştir. Hitler, hapishanede, bütün fikirlerini, akidel perçinlediği meşhur Otobyog- rafisini, Kavgamı (Mein Kampf) ı yazdı. | Nazi partisi, birçok iyi ve fena günler geçirdi. 1924 mayısında, bir milyon do- kuz yüz bin kişi nasyonal sosyalistlere rey verdi. Hitler 1930 iktısadi buhranma kadar pek öyle kendisini gösteremedi. Gemisini yürütemedi. O yıl, altı milyon- dan fazla Alman Hitlere rey verdi ve Rayhştagda 107 sandalya teminine mu- vaffak oldu. Alman Cumhuriyeti gözden düşmüş bi idi. Kimse bu rejimi © kadar beğen- İ miyordu. Zira Bruning, Alman halkını, | dılar. ecnebi borçlarının faizini ödemek içi son baddine kadar sıkıyor, ağır vergilere şereflerini, | Çeviren: İbrahim Hoyi Hitler 1920 yılında boğuyordu. Politikada pek öyle atik, çe- vik olmıyan ihtiyar Hindenburg bile, Bruning'in halkın gözünden düştüğünü anlamıştı. Bundan ötürü de, şöhretce Bruningden aşağıya kalmıyan, halkça o kadar hoş gö- rülmiyen Franz von Papeni başvekil yap- mıştı. Eski kumandanın nazarında, Pa- penin bir asker ayni zamanda kibar bir adam olmak gibi mezi: eri vardı. Pa- pen, 1932 de bir baronlar kabinesi kurdu. t iki ay sonra da yeni baştan seçim ırmak mecburiyetinde kaldı. Bu se- le müdhiş surette mağlüh oldu ve itler 18,700,000 rey alarak muvaffaki- yet burcuna çıktı. Hitler maksadına yaklaşıyor, emeline ordu. Hindenburg onu, Almanya- nın en büyük fırkasının lideri olarak ka- bul etmek mecburiyetinde kaldı. Fakat | | hükümet mekanizm medi, — Bundan âlde — hid - detlenen — müstakbel Alman — Cum - hurreisi, kızdı ve Papeni, Rayhştag- da devirmeği kurdu. Papen mukabil ha- rekete geçti ve Rayhştağı toplandığı gün feshetti. e Von Papen, beş ay sonra yeni bir ve- çim yaptırdı ve Nazi reyleri iki milyan kadar azalmış olmakla beraber, gene mağlüb oldu. Bunun üzerine Hindenburgun diğer yenilmemiş kumandanlarından biri baş- vekilliğe getirildi. Bu, uzun entrika se- de, Hindenburga müdhiş surette nüfuz eden General Schleicher (Şlayher) idi, Şlayher de iki aydan fazla başvekilli- ğin safasını sürmedi. Alman halkı baş- vekil değişmelerinden, seçimlerden bık- mıştı artık. Papen, yeni dolablar çevirdi. Hitlere giderek General Şlayherir. Nazi- lerin ve kendi taraftarlarının üstüne as- ker sevketmeğe hazırlandığını — göyledi. Hitler de Papen ile birlikte yürümeği kabul etti; içinde 8 Papen taraftarı nazır bulunan bir kabineye 3 Nazi nazırı vere- bileceğini bildirdi. İhtiyar Hindenburg bu plâna muvafakat etti ve Hitler yeni kabinede başvekilliğe geldi. Von Papen de muavini olmuştu. Hitlerin başvekilliğini kabul ve tasdik ettirmek için, beş mart 1933 de seçim ya- pılması kararlaştırıldı. Fakat şubat ayın- da Berlinin bütün vechesini değiştirecek olan esrarengiz bir yangın oldu. Rayhştag alevler içinde kalmıştı. Bunu kim yap- müştı?.. Naziler, komünistleri, onlar da Nazileri itham ediyorlardı. Her ne hal ise, bu yangının neticesi Nazilerin se- çimde kahkari muzafferiyetleri oldu. O yılın haziranına kadar, Almanya baştanbaşa Nazileştirilmişi Son darbe de 30 haziran 1934 de mdirildi. Hitler fır- kada bir tarama yaptı. Tensikatta bulun- du ve içinde en yakın dostu Röhm de bu- n Nazi erkânından on on iki kişi rüldü. Onlarla bitlikte eski düş- 1, Şlayher ile karısı da ademi boyla- e Röhmün ölümü aşağıda kaydedeceği- Son- Posta'nın Resimli 1 — Con Ben doğum günü katledilmişti. kalb hastalığı çekiyordu. Bu yüzden de tedavi Birkaç aydır, görüyordu. Bu zamanlarda onunla birlikte 4 akrabası bulunuyordu. Bunlar da Smart, Falk, dul madam Eiles ve madam Stoker idi. O gân yemekten sonra Con bahçenin tenha bir köşesin- de bir iskemleye çöktü. Yanında da Falk vardı. Falk, amca- sından borç para istiyordu. Con: «— Bir metelik bile vermem. Bekle öleyim de andan san- ra hisseni alırsın. Şimdi ötekilerine de söyle, yalnız kalmak istiyorum. Beni rahatsız etmesinler!» dedi, Falk kızgın, kız- gin amcasının yanından ayrildı. 4 — Bast 4,30 da uşak gelerek, efendisine çayım bazır ol- duğunu haber vermek istedi. Fakat gaşkınlıktan — kala kaldı. Con Ben, yüzü koyun yere yığılmış, yatıyordu. Ö- müştü. Uşak acı bir feryad kopardı. İçerdekiler, heyecanla dışarıya koşuştular ve Conun yerde cansız yattığını görünce hepsi de hayretle ve dehşetle oldukları yarde taş kesildiler, Nihayet kendilerine gelince maktulün cesedin! eve taşıdılar. 6 — Fakat, evi terketmeden evvel, ölüyü son bir defa da- ha müaycne etmekten kendisini alamadı ve önceden farket- mediği bir şeyi gördü, Conun vücudüne biraz daha dikkatle baktı gömleğinin üzerinde, tam kalbinin hizasında pek kü - çük bir kan lekesi vardı. Gönileği açtı ve minimini bir delik görünce <«Vay canma!» diye söylendi. rulan- kalbin artık B — Falk eve doğru giderken, madam Biles ile Bmartı gördü. Onlar da, sözbirliği atmişler gi- bi, tıpkı kendi aklından geçen- leri konuşuyorlardı. labıta Hikâyesi 38 — Kadın: çok yaşamaz sanırım. Bake sana bitkin bir hale gel- mişl.> diyordu. Uşak efendisinin bir şe« ye ihtiyacı olup olmadığı« ni anlamak için bahçeden geçerken madam Stoker'in çiçek koparmakta olduğu« nu gördü. Efendisi, sakin bir uykuya dalmıştı. Saat 8 yardı. Efendişi, umumi« yetle bu saatlerde yatardı. «— Bunali 5 — Aile doktoru, çağırıldı. Senelerdir doktor Benin na- turasını iyi bildiği için, ölüyü muayene eder etmez çok yo- vazifesini ifa edemediğini, bu yüzden Conun öldüğünü söyledi. İçlerinden birinin sorduğu bir suale karşı da: »— Tahkikata lüzum yok, dedi, ? — Bir saat sonra da müfettiş ile birlikte bir odaya çekl. len doktor: cildin — üzerinde — Con Ben katledilmiştir. Kalbine gayet ince bir âlet batırılmıştı. Gömleğinde rastgeldiğim çok küçük bir damla kana dair rapor verebilirim. Bundan ötesi de size aid! dedi. Müfettiş dalgın dalgin bir müddet düşündü: «Evet, dedi, şimdi vazife bize düşüyor? Katili bulmak lâzım!» gürmekeemereemenkene ea cenere eee b ee kllske d ankenemerenkA AA Le K keke AA YaK v se v eneererr AA bera e kekannenenAr DA EkkAr aa DRe y YA L AA YAYAYT ALAY TYAY YAY erkk ee f '© miz sebeblerden ileri gelmiştir: Hitler iki ateş arasında kalmıştı. Kah- verenkli gömlekliler ile, Rayhsver, yani muntazam ordu arasında bir karar ve- rememişti. Hücum taburlarının işi, vazi- feleri sona ermişti. Bunların şefi bulu- nan Röhm, taburlarını muntazam ordu- ya ilhak etmek istiyordu. Fakat general- ler böyle bir teşebbüse asla yanaşmıyor, tahammül etmek istemiyorlardı. Hitlor, asıl kuvvetin, nüfuz, kudret kaynağın bulunduğu tarafa geçti ve gmeı;ıllui' tuttu. 2 ağustosta, Alman Cumhuriyetinin son başı olan Hindenburg da öldü. Bunun ü- zerine Hitler başvekillik ile cumhurreis- liği vazifelerini birleştirdi ve böylelikle Almanyanın, hakkında tek bir kelime Müfettiş doğru ölünün evine gitti. Bütün aile hal- kınt sorguya çekti. Falktan başka hepsi, öğleden- lK beri Con ile temas etmediklerini söylediler. Fakat Böylenilemiyen en yüksek fendisi oldu. Lüzumsuz, boş vâdlerde bulunanlar- dan olmıyan, olmıyacak dualara âmin dedirtmesini sevmiyen Hitler Almanla- Tın istediklerini temin etmekle işe baş- ladı. Onlara haysiyet ve şereflerini iade etti. Versay muahedesini sayfa sayfa yırt- tı. Almanyayı yeni baştan hlandırdı, asker alma sistemini yeniden kurdu. 1936 da askerlerini-Ren köprüsünden ge- çirerek muahede ile askerlikten tecrid e- dilmiş mintakaya sevketti. Milletler Cemiyetinden çekildi ve hal- kırı bir daha, Versayın âleti olan, kuk - lası olan bu cemiyele yollamıyacağına yemin etti. Muahede hükümlerine aykırı olarak şahsiyeti, e- müfattiş yarım saat zarfında katili buldu. Yaka- : ladı. Con Ben'in katili kimdir?. Arayınız, düşü- | nünüz. Bulamazsanız (13) incü sayfaya bakınız. ]ı n etrafında yaşıyanları, Rayhın bayrağı altında toplıyacağını ilân etti ve bu kararını yerine getirmek için de, son zamanlarda Avusturyaya bir nota verdi, arkasından da ordularını, tâ İtalyan hu- dudunda Brennere kadar ilerletti. Avuse turyayı aldı. Hitler birkaç sene içinde, Bismark ve diğer büyük Alman devlet adamlarının başaramadıkları işleri yaptı. Almanyayı tek ve müttehid bir ülke olarak yükseltti, (Arkası var) Açıkta kalan darülâceze memurları Binema, tiyatro ve eğlence yerlerinden Darülâceze Vvergisinimn Kaldırılması üverine açığa çıkarılan Darülâceze müdürü ile kırk kadar memura yeni iş bulunacak ve bunlas ym açıkta kalmalarına meydan — verilmiye«