29 Haziran 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5

MA TE A d a <— Matbuat hürriyeti (Baştarafı 1 inci sayfada) Biz, akan, coşan *inkılâ; 'a ârlığa kapılmıyarak matbuat siyef |içinde birer su zerresiyiz. Güneş ziya « setimizde ancak kendi idealimizi tecelli sile parlıyan bu zerrelerin a büyük şe« HABERLERİ ettirmek — istiyorur. — Muharrirlerimiz|lâlenin kütlesine katılıp gitmesi mu « ——— : Erzurumda elektrik ve su lY"rdda spor hareketle"?mmıew işlerini tenkidde serbestlirler.| kadderdir. Kuvvet kudret — ve küçük . » . ursada güreş müsabaka- Tenkiâ hürriyetini ve çerçevesini tayin|zerrelerden doğan çağlıyandadır. mil - işi halledilmiş bulunuyor İBursada güreş müsabak üme ae .h"' AAA A yansıan ve tahdid edecek, muharririn irfanı, vic-| Jettedir. O şeref ve eser tamamile Türk Ze — e l Kışın şehir elektrik nuruna kavuşmuş olacak, bunu danı ve aklı selimidir. Böyle bir takdirin ' tarihini ve inkılâbını yaratan ve yü - tertip edildi kanuni mes'uliyeti de elbette büyük olur.İrüten Büyük Atatürk'ündür. Bursa (Hususi) — Halkevi spor komi - su tesisatının yapılması takib edecektir Bu takdir salâhiyetinin geniş serbestli- (Bravo sesleri ve alkışlar.) ŞU e d | ginden doğabilecek mes'nliyetleri her DAĞ CİREK tesi seri halinde üç güreş müsabakası ter- fordin veya her muharririn ayrı ayrı te- Kükera di Yürleki — Gti BAĞASA tib etmiştir. lâkkilerine bırakmıyoruz, bütün bir mil-|toplantısında kabul edilen Basın Birliği ka- Bu müsabakalarda fazla puvan alan | letin iradesinin ifadesi olan kanunların | Nununun müzakeresi hararetli olmuş, birçok Büreşçilerden birinci, ikinci ve üçüncü -| hükümlerine tevdi ediyoruz. Yazı hürri- | Patihler aöz almışlardır. lere birer madalye verilecek, ayrrıca fazla in hâkimi muharrir, muharrir mes'u puvan alan güreşçilerin mensub oldu- in hakemi de hâkimdir, (Alkışlar). | , salâhiyeti Üzerinde duran Yazıda bahsi geçen Erzurum (Hususi) — Erzurum inşaat sezonuna tekrar girmiş bulunmaktadır. Müfettişi umumlliğin grup inşaatı he - men hemen bitmek üzeredir. Muazzam Kolordu, müfettişi umumilik, Halkevi, vali evi, müfettişi umumi evi binaları çatıya alınmıştır. Yeni bir doğumevinin inşası, mütcahhidine ihale edilmiştir. Ge- ne 120 bin liraya çıkacak olan modern Bblr ilk mekteb, istasyon yolu üzerinde inşa edilmeğe başlanmıştır. Erzurumun şimendifer istasyonu hayli yükselmiştir. Bu mevsimde nihayetlen g dirmeğe çalışılmaktadır. Yeni bir sinema yapılacak Etzurumda eğkiden bir sinema varmış, güzel bir bina olan bu sinema bir. gün yanmış. Ondan sonra bazı müteşebbis - ler, küçük, kötü salonlarda, sinema oy - natıyorlar, fakat yersizlik yüzünden si- nema rağbet göremiyordu. Son müste - cirin mukavelesi hitam bulunca, bina sa- hibleri tarafından başka bir işte kulla - nılmak üzere alındı. Ve Erzurum da üç dört aydanberi sinemasız kaldı. Halkın bu ihtiyacını düşünen belediye fle idarei hususiye elele vererek, bir sine- ma inşa etmeğe karar vermiş bulunuyor- lar, Sinemanın projesi hazırlanmış, tas -| dik ettirilmiş ve binanın inşasi da müna- | kasaya çıkarılmıştır. Bu sinema binası evvelce yanan sinemanın yerinde yapıla- caktır. Elektrik meseles. Erzurumda elektrik meselesine bir hal | suüreti bulunmuştur. Halkın şu veya bu sebeble daha fazla karanlıkta kalmasına taraftar olmıyan vilâyet şehir tesisatını münakasaya koymuştur. Şehirde tesisat yapılacaktır. 150 beygirlik bir motör de sipariş edilmiştir. Şimdilik bu tesisata bir motör, elektrik verecektir. İleride bir santral kurulür, yahud Tortum şelâle - sinden istifade odilirse tesisat bu şelâle- nin elektriğine raptedilecektir. deki kış Erzurumu nura kavuşmuş olarak göreceğiz, Su işl Erzurum suyu bol bir memlekettir. Bu- nunla berabet sular muntazam borularla| Trabzon (Husust) — Evvelce temel at-| konferans salonu, kâfi mikdarda yatak- şehre getirilmemektedir. Nafia Vekâleti|m | merasimi yapıldığı yazılan Trabzon| hanesi, mutfak ve banyo tesisatile ka - Lülapaşa camti ikinci ve mühim bir ihtiyacını da bu su- retle temin etmiş olacaktır. Temizlik meselesi Belediyenin yeni talimatnamesi bir ha- zirandan itibaren mer'iyet mevkiine gir- miştir. Bu talimatname, esnafa birçok te- mizlik mükelleliyetleri tahmil etmekte - dir. Belediye son zamanlarda bu talimata uymadıkları için birçok dükkânları ka - patmıştır. Esnaf eksikliklerini gece de ça- lışmak suretile telâfiye gayret etmekte- dirler. Bütün kahvelerin duvarları yağlı boya olmuştur. Lokantalar temizlenmiş- tir. Bu meyanda, Erzurumda kahvelerde kıtlama şeker usulü de kaldırılmıştır. | Kıtlama usulü demek, bir parça şekeri ağ za alarak bir fincan çayı içmek demektir. Bu usulde, müşterinin önüne gelen ufak şeker parçalarının tekrar geri götür'ül « düğü gibi başka müşteriye gene getiril - diği tesbit edilmiştir. Lâlapaşa parkı Sinanın eserlerinden olan Lalapaşa ca- miinin arkası mezbelelikten kurtarılmış ve Lamber plânı mucibince bir park ha- line ifrağ edilmiştir. Kısa zamanda bu park bütün Erzurumun toplanacağı bir tifade edilecektir. Trabzon lisesinin temelatma merasimi ğu klübe bir kupa hediye edilecektir. Müsabakalar Halkevi gösterit salonun- da yapılacaktır. Müsabakaları, güreş a - janı Salim İkizer organize edecektir. Ünye-Fatsa macı Ünye (Hususi) — Müşterek bir konser vermek ve bir futbol maçı yapmak üze- re davet edilen Fatsa halkevi gençlerin den mürekkeb 100 kişilik bir kafile kasaı- bamıza gelmişlerdir. Gençler tarafın - dan Atatürk anıdına merasimle çelenk koönsere konmuş, müteakiben maç ve başlanmıştır. Maç Ünye Halkevinin 6-0 galibiyetile neticelenmiş ve Fatsalı gençler coşkun te- zahüratla uğurlanmışlardır. Erzurumda at yarışları başladı Erzurum (Hususi) — Erzurumun se - nelik at yarışları bu hafta başlıyacak ve| dört pazar devam edecektir. Burada halk için, yarışlar AL yarışlarının başlamasile cirid oyunlarına da nihayet süvariliğe meraklı olduğu çok alâka görmektedir. verilmiştir. Edirnede at koşuları Eğirne (Hususi) — Bütün Trakyaya şamil olmak üzere Edirnede senede iki defa yapılan büyük at yarışlarından ilki eski kışlalar önünde yapılmıştır. Altı atın iştirak ettiği birinci koşunun birincisi Mustafa Turgudun Binnazı, i- kinciliği Akif Yavuzun Ferruhu, dört a- tın iştirak ettiği ikinci koşunun birincisi Raşid Habbatın Arslanı, ikinciliği Sinan İhsan Atlının Çetini, beş âtın iştirak ettiği ü- çüncü koşunun birinciliğini Ahmed Ke- sebirin Ejderi, ikinciliği Tevfik Devrimin Coylânı, üçüncülüğü de Adnan Akbıyı- Yörükecünün Cemili, üçüncülüğü ğin Arifesi kazanmıştır. Sıra 3000 metrelik büyük koşuda, Ha- mesire olacaklır. Bu parkın orta yerine |san Çavuş Akayın İncisi birinci gelerek 50 bin liraya bir havuz yapılacaktır. Bu | sona erdi. İkinciliği Ahmed Çavuşun Do- havuzdan kışın patinaj mahalli olarak is- | ğanı, üçüncülüğü de Tevfik Devrimin Ceylânı kazandı. suyun şehre kadar getirilmesini deruhde | lis, ü, projeye göre, 24 dershanelidir. Bu-| ; 9-ifer tesisatı da bulunacaktır. etmiştir. Borular gelmiştir. Yarı resmi bir teşekkül olan imar birliği de suyun şehir rada, 1800 talebe, ferah ferah okuyabi - lecektir. Bina bütün sıhhi şeraiti haiz o- Resim, binanın temel atma merasimi- Gahilindeki tesisatını yapacaktır. Bu su-|lacak, üç Iâboratuarı, iki kütüphanesi, | N€ aid bir intıbar tesbil etmiş bulunmak- retle Erzurum elektrikten sonra gelen| bin metre murabbat bir jimnastik, bir de' tadır. Pazar Ola Hasan Bey Diyor ki: — Akşamcılara müjde Ha- san Bey, .» İçki fiatları ucuzlatıl- Ş, En iyi hürriyet Hürriyetin tarifi çoktur ve güçlür. En iyi hürriyet memleketin menfaatine uy- gun, milletin seciyesine muvatfık, devle- tin haklarını ve menfaatlerini koruyan hürriyettir. Matbuat hürriyetini en iyi | ve en veciz olarak anlatan Büyük Şefi- miz Atatürk «<«Matbuat hürriyetini, gene matbuat hürriyeti korur» diyor, bizim takib ettiğimiz emel ve siyaset bundan ayrılmıyacaklır. (Sürekli alkışlar) Şerefli meslek Gazetecilere ve gazete sahiblerine aid olan hükümlere bu noktai nazardan bak- mak realiteye uygundur. Matbuat düşü- nülürken, gazete sahibi ile gazete mu- harrirlerini ayrı ayrı düşünmek icsb e- der. Bugün burada mevzuu bahsolanlar doğrudan doğruya muharrir sınıfıdır. Şimdiye kadar çok bakımsız ve himaye- |siz kalan bir meslek erbabı olarak içimiz- de yalnız muharrirler kalmıştır. Bu va- ziyetten kendilerini kurtarmak için lâ- yık oldukları ve mensub oldukları şerefli mesleklerine kavuşmaları elzemdir. Gâ- zeteçilik her memlekette muhtelif safha- lar geçirmiştir. Bidayette bu işe her yer- de bir zamaha kadar şübheli ve endişeli gözle bakılmışlır. Gazeteci önceleri ken- disi yazar, kendisi basar, kendisi satardı. O devirden sonra gazetecilik patron eli- ne geçmeğe başladı. Bizdeki safha bu. Diğer memleketlerdeki safhalara gelin- ce, gazeteler ya anonim şirketlerinin e- lindedir veya devletin eline geçmekte- dir. Gazete, bir iki istisna ile henüz biz- de ferdin malı olarak ve ferdi serma; masından hiçbir endişemiz, İkorkumuz yoktur. Gazetelerimiz milli gayeye hiz- met etmektedirler ve kendi sermayele- rile memleketin nefine çalışmaktadır- lar. Gazetelerimiz büyük milli davaları- mızın daima ön safta gelen müflafileri ve | muhafızları olmuşlardır. Kanunun asıl hedefi Bu kısa maruzatta bulunduktan sonra kanunun asıl hedefinin gazeteci de dahil olduğu halde gazetede çalışan unsur ol- duğunu söyliyeyim. Hariçte kalan daha birkaç basın mensubunun kapsamak ve onları da nizamlamak yakında tahâkkuk edecek bir gayemizdir. Muhartirlik bizde en yüksek bir şereftir. Bir gün Avrupada bir basın cemi - yetinde arkadaşım Doktor Arasla bu - lunuyordum. Orada — memleketlerini temsil eden hariciye nazırları, vekil - ler ve yüksek <nümessiller vardı. Mij - letler Cemivetine mensub bir meclis ol duğu iç: 2 milletin bütün mümessil - leri toplanmışlardı. ve en yüksek ba - sın mücssisleri orada hazırdı. Kongre- de söz alan her mümessil vaktile ben de gazeteciydim ve müharrirlik ya - pardım diye başlıyordu. ve bununla if- tihar ediyordu. Mümessiller bunları söylerken Ara- sa döndüm ve Tevfik Rüşdü, biz ken - dimizin gazeteci olduğumuzu söyliye - im mi- dedim. Doktor Aras: «Değil mi ya biradere cevabını ver - di. (Gülüşmeler). Gazetecilik şerefi Filhakika hayatımın bir kısmında gazetecilik etmiş olmak şerefini hâlâ duyarım, Size gazeteciliğin ne dereci şerefli olduğunu gösteren bir şey da - ha söyliyeceğim. Bu, Atatürkün de ga- zetecilik etmiş olması ve bununla müf- tehir bulunmasıdır. Aramızda ve aranızda bu şerefle ö- wünen ve bu şereli taşıyanları — lâyik olduğu mertebeye çıkarmak isteyenler çoktur. Şahsıma tevcih olunan iltifat - lara teşekkür ederim. Ben, biz, hepimiz büyük Türk in - Hasan Bey — Zannetmem İ kılâbının bu büyük eserin ancak bir azizim, gazetelerin zabıta vu- | yeferi olabiliriz. Bi yapabileceği - kuatı sütunlarında fazlalık |miz her işin şerefi Büyük Şefimizin |- göze çarpmıyor. deali olan inkılâbımıza aiddir. parta- Avukatlar * kanunuşa- da olduğu gibi bunun bir kanuni mecburi - yet haline getiritmesinin daha doğru olaca- ğt mütaleasında bulunmuştur. Dahiliye Vekili ve Partl Genel Sekreleri Bükrü Kaya gu cevabı vermiştir. «Ayni meslek mensubu zümrelerin hayat tarmını düşünerek ihtiyarlık, malüliyet, ö - iâma hallerinde siçortalarını temin — etmek yüksek cemiyetlerin vazifeleri icabındandır. Ve bu bebemehal yapılmalıdır. Avukatlağın Birliği teşekkül edeli, baroları kurulalı hay- hea zaman olmuştur. Mesleğin hududu ta- ayyün etmiştir. Kazançları — anlaşılmıştır. Hangi yaşda mesleğe girdiği, hangi — yaşta çıktığı bellidir. binmenaleyh avukatlık kanue nunda muayyen seneler üzerinde böyle bir karar alınmıştır. Halbuki bugün bizim top- lamağa çalıştığımız meslek — müntesipleri « nin mebde ve müntehası belll değildir. Ka- zançları ve sayıları, ekseriya müptelâ olduk- lacı hastalıklar nelerdir, bunlar sarih su - rette malüm değildir. Yalnız bildiğimiz bir şey varsa o da, muharrir mesleğine mensup olanların hayatlarının gayri — mmuayyen ve açık söyliyelim, âtilerinin de karanlık olma- sıdır. Kurduğumuz Kurum, bu meslek men- suplarını toplıyacak, perişan vüziyellen kur- taracak ve bu kanunun verdiği direktifler dairesinde, faaliyet zamanlarında ve ihtiyar lıklarında hayatlarını koruyabilecek ve te « kaüdlüklerini temin edecek kararlar alacak. İtar, Bu vaziyeti kanunla ihdas edecek ölür- suk Kuruma daha bidayette ademi muvaffa- kiyet karşısında bırakabiliriz. Arkadaşımın dediği gibi bunu nizamnameye — barakırsak ben zannederim ki Birlik, en önce bu vazi- feye başlıyacaklır. Kanuna — konmâmasımın sebebi budar.» Dahiliye Vekiline teşekkür Kanunun kabulünü mütcakib — söz ulan Ziya Gevher Etili «Çanakkale» B. M. Mec - inin bir gün evvelki cektesinde kabul et « * | miş olduğu avukatlar kanunu ve bu ceksede ile çıkmaktadır. Bunun bizde böyle çık- | kabul edilmiş bulunan Basın Birliği kanun lâyihasile Cumhuriyet idaresinin bu iki mes- lek erbabına geniş ve müemmen bir istikbal hazırlamış olduğunu eski bir gazeteci zifa - tile minnetle karşılamakfa oldufunu söy - lemiş ve bu kadar güszel bir eseri hazırla « diğmdan dolayı Dahiliye Vekili Şükrü Ka - yaya ve tasvib eden B. M. Meclisine karşı Basın Birliği mensuplarının duydakları şük- ran hislerine tercüman olmuştur. Naşid Uluğ -Kütahya-, müzakere mevzu- Junu teşkil etmiş olan kanun lâyihastnin na- sıl ve ne süretle hazırlanmış olduğunu an - lntarak bu kanunum Türkiyede — gazeteciliği tam bir meslek olarak tesis eden bir kanun olduğunu söylemiş ve demiştir ki: «Dün bu- rada yüksek ve şerefli bir mesleğe yeni bir kanun kazandırdınız. Yeni Avukatlar Kanu- nu. Bu kantınla meslek erbabıma bir de va - zife tahmil ettiniz. Yaptıkları işlerde onları tıpkr âmme hizmeti gören Msanlar olarak tanımaış bulunuyorsunuz. Biz gareleciler de dalma gördüğümüz işi mühim bir âmme hizmeti olatak tanımtış ve ona göre çalışınış kimaseleris. Bu kanum hü « kümlerile vermiş olduğunuz hak ve vazife - ieri büyük bir dikkat ve şerefle ifa edeceği- rmizi huzurunuzda vüdetmiş bulunuyoruz.. Pz;şahahçâdo“y;ni_ bir tersane yaptırılacak (Baştarafı 1 inci sayfada) le sokmak için birçok yeni inşaat vücu- de getirecektir. Bu münasebetle Deniz- bankın yeni binalarını ve tesisatını Bo- Bazda yapmasına izin verilmiştir. Haliç- teki havuzlar askerileştirilecek ve Haliç- te daha ziyade askeri inşaat yapılacaktır. Yeni beş senelik sanayi programının bil- hussa üçüncü senesinden sonra Haliç ter- sanelerinde beş bin tonluk gemiler yapıl- |masına geçilecektir. Denizbank, kendi havuzlarını Boğazda toplamış olacaktır. İstinyedeki sabih havuz, ihliyacı kar- şilıyamamaktadır. Boğazda ükinci bir havuz vücude getirileceğinden birkaç gündenberi Paşabahçe koyunda tedkikat. ta bulunulmaktadır. Burada — yapılacak sondajlar müsbet netice verdiği takdirde yeni havuz, koy içeriye oyulmak sureti- le Paşabahçede vücude getirilecektir. İke tısad Vekâleline verilmesi istenen balık- hâne için de Boğazın münasib bir yerinde yeni balıkhane binası yapılacaktır. Eğer balıkhane Belediyeye verilirse o zaman yeni bina hal civarında olacaktır,