14 Mayıs 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

14 Mays BON POSTA Sayfa Vi Başve (Baştarafı 1 ünci sayfada) büratla selâmlanmıştır. Bu akşam çıkan ve yarın çıkacak olan bütün gazeteler, Celâl Bayarın ziyareti- Be uzun sütunlar tahsis elmekte ve ya- Pilan merasime aid muhteli resimler Meşretmektedirler. Bulgar Başvekili geliyor Burada, umumiyetle iyi haber alan Mahfellerde söylendiğine göre Bulgar başvekili Kösetvanof, Celâl Bayarın bu #iyaretini iade maksadile, sonbahar baş- lângıcında ve ağlebi ihtimal Cumhuriyet bayramda Ankaraya gidecektir. Kral nezdinde Sofya 13 (A.A.) — Anadolu ajansının büsust muhabiri bildiriyor; Sofyada Bul- Bar hükümetinin misafiri bulunan Baş“ Vekil Celâl Bayar ve Hariciye Vekili Dr. i Tevfik Rüşdü Aras, bugün saat 12 de Sa Müjeste kral hazretleri tarafından kabul buyurulmuşlar ve nezâlerinde uzun müd- Get kalmışlardır. İ Saat 1215 de Vramia sarayında başve- kilimiz ve hariciye vekilimizle bütün Türk heyeti majeste kral. hazretlerinin yemeğinde misafiri olarak bulun» Buşlardır. Yemekten sonra, kral hazretleri başve- kilimizle bir tarafa çekilerek uzan müd- det görüşmüşler ve sonra kendilerine ay- KM ayrı iltifat ederek bütün heyeti mu- Takhasa erkânı ile konuşmuşlardır. Atatürk'e muhabbet ve hürmet Başvekilimiz, kral hazretlerine OAta- kün selâm ve muhabbetlerini arzetmiş VE Si Majeste de bilmukabele en samimi Muhabbet ve hürmetlerinin Relsicumhü- © İM arzına Başvekilin tavassutunu rica et-| Mişlerdir. | Kral hazretleri, aşvekil Celâl Bayarâ di imzalarile bir resimlerini ve Ba-! be Bayara ayrıca bir hatıra vermişler- ki Büşvekilimizin böyanatı Sofya 13 (A.A) — Türkiye Başvekili İâl Bayar, Bulgar ajansı o vasıtasile, çk Bulgar matbuatına aşağıdaki beyanatta » «Bulgar kraliyet hükümetinin nazik & daveti üzerine, Belgraddan dönerken Yada tevakkuf etmeyi kendimize bü- Yük bir zevk bildik, Güzel hükümet mer- nize bu kisa ziyaret, Bulgar başvekili © #kselans Köseivenol ile dahâ geniş bir Mürette tanışmaklığımı mümkün kıldı. Dr. Aras ile birlikte, ekselans Köseiva- © Bof ile memleketlerimizi slâkadar eden Meseleler hakkında görüş teatisinde bu- Yanmak fırsatını bulduk. Bizi minnettar bırakarak iltifata gar- Keden ynajeste kralın yüksek teveccüh- İtine nailiyetle çok bahtiyar olduk. iyet hükümeti ve bütün halk, .bi- > çok dostane iyi kabul gösterdiler, Bi-| ? ibzal edilen nişenei dostluklarından olayı çok mütehassisiz. Bütün dostane tezahürlerin, memle- ketlerimiz arasinda mevcud İyi komşu- huk münasebetlerinin birer bürhanı ve lgaristanın Balkanlı komşuları ile iş- hi yapmak zihniyetinin teyidi olda- intibaile Bulgaristanı terkediyorum.» Bulgar Başvekilinin beyanatı giy (AA Türkiye Başvekili Hariciye Vekilinin Sofyayı | ziyareti Mürasebetile, Bulgar başvekili B. Köse- İranog Anadolu ajansına aşağıdaki be- Panatta bulunmuştur: “Bugün, komşu ve dost Türkiyenin iki ir devlet adamının ziyaretinden do- Ne çok bahtiyarız. Kısa olmakla bera- da, bu ziyaret, memleketlerimiz srasm- ii mevcud dostane münssebetlerin ve yag kimetin bu münasebetleri daha 2i- tü, Samimi bir hale getirmek azimleri- e Yeni bir bürhanıdır. Bulgar mileti- © Ve benim Türk milletine karşı his- eşiniz hararetli samimi sempati his- tercüman olmasını Anadolu âjan- klan dilerim.» Sofyadan hareket yaya 13 (A.A) — Majeste Kral ve Kra - Knea, vermiş oldukları o öğle yemeğinden ia İle beraber, şehirde bir gezinti yap - lie oradan istasyona gitmişlerdir. Dr. ekil B, Celâl Bayar ve Hariciye Ve- » Rüşdü Aras ie Türk hey'eti | Azası, 1630 da eksprese hareket eylemiş - dey, vekilleri, istasyonda Kralı tem- ö Başyaver General Tzanev Ne Baş »- Panov, Bulgar BafTekili Kösetvanof, hükümet #zası, Balkan devletleri et - Tü, arleiye nezareti erküni, poli müdü Haan demiryolları müdürü, Türk eleiii - dağa ili, Bulgar - Türk cemiyeti kele bir çok resmi zevat tarafından 89» Saneak ve müzlka ile bir İ 7 f k # ihtiram bölüğü askeri selâm resmini ifa et- miş ve Başvekil Celâl Bayar tarafından tef- tiz olunmuştur. Trenin hareketinden evvel iki Başvekil samimi surette el sıkışmışlardır. Türkiye Başvekilini ve Hariciye Vekilin!, polis direktörü, Bulgar demiryolları direk - törü, protokol şefi ve Türk vekillerin mih - mandarlığına tayin edilmiş hariciye memür- larile Türkiyenin Sofya elçisi B. Berker hu- duda kadar geçirmişlerdir. Gazetelerin mütaleaları Başvekil Celâl Bayar le Hariciye Vekili Doktor Rüşdü Arasın Sofyayı ziyaretleri et- rafında akşam gazeteleri, ilk tefsirleri de yapmaktadır. Slovo gazetesi yazıyor: Gârbi Avrupada hüküm #üren diploma - tik faaliyet, şimdi Balkanlara yayılmakla - dır. Türk nazırlarının son seyahatleri, Bal - kanlarda yeni bir diplomatik görüşmeler dev resin! açmaktadır. Kenüisile ilk dostluk paktın İmzalamış bulunduğumuz Türkiyeye karma (hissedilen dostluk hissiyatı maziyi temizlemiş öldü - Bundan, yeni bir politika yolunu çizmiş bu - Munuyoruz. Bu politika, karşılıklı dostluk ve hürmet politikasıdır. Yanı resmi Dnes, başmakalesinde diyor ki: « Bulgar milleti, Türkiyeye karşı dalma çok iyi hissiyat, beslemiştir. Bulgaristan, bu his- “İngiltereden Yükselen ses Meşhur İngiliz siyasilerinden Vinston | Çörçil Mançesterde Milletler Cemiyetine müzaheret birliği toplantısında bir nu- tuk söylemişti. Bu nutku hülâsaten yaz- mıştık. Nutkun dünkü İngiliz gözetele- rinde gördüğümüz metnini ehemmiyeti- ne mebni,aynen alıyoruz: «Silâhlanınız ve cemiyete müzahir olu- nuz. Ancak bunda, sulh ümidi, hürriye- tin korunması ve emniyetin zâmanı var- dir.» Son İngiliz - Fransiz anlaşmalarına da- yanan «muazzam bir ittifak» plânının te- ferrüatını inceliyerek anlatan Çörçil söz- lerine devamla demiştir ki: «85 milyonu bulan İngilizlerle Fran- sızların elele vererek, müdahale edile- mmiyen bir taarruza karşı birbirlerini ko- rTumaya karar vermelerinden dolayı ken- dimizi daha fazla emniyette hissetmiyor muyuz?.. Başkalarını da bu kombinezona niçin çağırmyoruz, ve bu lüzumlu hare- keti, Milletler Cemiyetinin sanksiyonlurı- ha neden uydurmuyoruz?» Eğer Avrupada, mütecavize hücum ve herhangi bir taarruza mukavemet edebi- lecek derecede birbirlerine uyan gayet iyi silâhlanmış on Avrupa devletini bir- leştirecek olursak, o kadar kuvvetlene- Geğiz ki, kaçınılmıyan tehlike bertaraf edilecek, İlerde daha geniş bir sulh bi- nasını kurabilmek için, rahatça nefes ala- bileceğimiz bir meydan bulacağız. Kana- atimce fikirleri danışılacak ülkeler, Yu- goslavya, Romanya, Macaristan, Çekos- lovakya, Bulgaristan, Yunanistan ve Tür- kiyedir. Ve eğer bu devletler, en büyük garb demokrasileri ile birleşecek olursa, istik- rara doğru kat'i bir adım atılacaktır. Ruslara şapkamız elimizde olarak gi- decek değiliz. Fakat tehlikelerin bu ka- dar büyük olduğu bir zamanda, büyük Rus kütlesinin umumi iştiraki yolunda lüzumsuz manialar icad etmek deliliktir. Bütün bu saydığım devletler bir araya geldiler mi idi, o zaman Lehistana, Baltık devletlerine ve , İskandinav devletlerine de teklifte bulunacak bir vaziyet kaza- nırız. Ve bütün ömrümüzce harb tehlikesinin orladarı kalkmış olduğunu sigortalarsak, o zaman Amerika da bizlere sempatisini ıl şehrimizde X (Baş tarafı 1 önci sayfada) 26,500,000 lira fazlasile ölde edilebile- cektir. Encümenin yaptığı tedkikler nelcesinde bu tezayüd, varidat kalemlerinden bilhassa gümrük resminin, kazanç, istihlâk, münme - lo vergilerinde ve inhizarlar hasılâtında göze çarpmaktadır. Bunlardan 1997.mal! yılında 46 buçuk mil yon tahmin olunan gümrük resmi tahsilât Hazirana kadar 52 milyona ve 9 milyon 540 bin Ira tahmin edilen sanayi müesseselerine aid muamele vergisi tahsilâtı 11 milyona, $ milyon 75 bin lira tahmin.edilen (ticari ve sına! teşobbüslerden alınan kazanç vergisi tahsilâtı 9 buçuk milyona, 18 milyon 823 bin Mira tahmin edilen istihlâk vergileri tahsili- tı dahi 21 milyona yaklaşacak, İnhisar mad- deleri satış kârlarından da ? milyonu müte- caviz varidat fazlası elde edilebilecektir. 1937 yl bakaya tahsllâlı üzerinde En - cümence yapılan tedkikler dahi bu tahşilâ- tan 1936 ve ona tekaddüm eden Yıllara nâza- İ Başvekil Celâl Bayar ve Dr, Stoyadınoviş Yugoslav köylü kadınlarile bir aradi (Tan umumi tahsilât nisbetinin âhengine uy- gun olduğu neticesini vermiştir. Hazinenin muamelâtı nakdiyesi Encümen mazbatasında hazinenin mua - siyatının muhtelif bürhanlerini, Montrö Konferansındaki hattı hareketi ve daha son zamanlarda Bulgaristandak! Türk mekteblerine Lâtin alfabesini sokması su -İmelât nakdiyesin! ayrıca tahl'i etmiştir. Bu| retile göstermiştir. tahlile göre hazine, muamelâtı nskdiyesi iti- Ralsicumhur Atatürk'ün (O Bulgaristana|barlle hiç bir ay borçlu vaziyete düşmemiş karşı olan iyi hissiyatını (hatırlatan Does ve ayrica muamelâtı nakdiye kolaylıklarını makalesini şöyle bitirmektedir: temin için Maliye Vekâletine — verilen kredi Biz, Bulgaristanın ve Türkiyenin, aulhün | salâhiyetlerinin mühim bir kısmı istimal e - ve iki millet arasındaki dostane münssebet- dilmeksizin devlet taahhüdleri günü gününe lerin Idamesi için dalrha fazlalaşan bir e - ve tamamen ödenmiştir. nerji ile çalışacaklarına eminiz. Harici ticaret Sofya mülâkatının haricteki | Harici ticaret müvazenemnie gelinee İhrac | İmaddelerimizin kiymet tutarı &a son geçen yıllara nazaran artmış bulunduğu gibi İkti- sad Vekilinin Encümene verdiği ahala na- zaran memleket maheullerimizin azim bir akisleri (Baş tarafı 1 inci sayfada) lâl Bayar ve Hariciye Vekili Rüşdü Aras'ın Sofyada, Bulgar Kralı ve Başvekil Köseivanof ile yaptıkları temaslara hüsusi bir ehemmiyet atfedilmektedir. Salâhiyettar mahfellerde söy - lendiğine göre Balkan Antantı dev- letleri, Bulgaristanın oda Antanta iltihakını arzu etmektedirler. Bu takdirde Balkan Antantı da- ha kuvveilenerek, Tuna havzasında gulhün muhafazasında kat'i ve bü- yük bir âmil olacaktır. Gözleri kanserli Olarak doğan çocuk (Baş tarafı 1 tnci sayfada) mış olup şimdiye kadar satılamıyarak elde kalan bazı mahsullerimize ald az mikdar - daki stokların da yenilerinin idraki zama - nina kadar satılabileceği kanaati mazbatads tasrih olunmuştur. Ticari hareketler Memleket dahilindeki ticaret hareketle - rinin seyri hakkında bir fikir istihsaline mü- sald göretek demiryolarının 1897 maf yılı çin tahmin edilen varldatının yil sonunda 6 milyon liraya yakın bir fazla We elde edi- leceği keyfiyeti Encümen mazbatasında kay- da şayan görerek bilhassa zikretmiştir. Memlekette iş hacmi genişlemiştir 1997 mali yılı içinde devlet varidatına mü- esir olacak biç bir vergi nisbeti aritırılma- İdığı ve yeni vergi kon: halde vari - | datın 1998 malt yılında olduğu gibi tedricen miş, doktorların, ameliyata üzüm gin |oraman nakei İM AM terdiklerini, fakat ameliyat yapıldığı tak- ae m yanllmememin iyi rl Çi dirde, çocuğun hayatının soruna kader | tunmasına ve binnetice halkın iştira kabili- kör kalacağını, aksi takdirde bir iki ay)yeti artarak wmumi istihlâkin tesasld et - içinde öleceğini yazmıştık. Çocuğun ana- | mekte olmasına, inkişafın devam eylemekte sile babası bu şıklardan hangisini tercih m a yem edeceklerini şaşırmışlardı. Ameliyat ya-|yehmnai amman eylemler rin de pılsın mı, yapılmasın m? Bu hususta Döviz vazi; eti münevverlerimizin de #lkrini almıştık. 1937 yılı döviz vaziyetine gelince, henüz Amerikada günün meselesi halini alan! yılının bitmesine (7) ayı mülecariz bu hâdise, leh ve aleyhde birçok mütale-| bir saman bulunması ve bu zamanın da İh- aların söylenmesine vesile olmuş, bu ara-İracat satışlarımızın en hararetli mevsimine da ismi ruhiyat kitablarına bile geçen) tesadüf etmesi hasebile bu yılın döviz vari - meşhur kör Helen Keller, çocuğa ameli- OE allik dir Misir 5 yat yapılsın, diye sesini yükseltmiştir. bam ye Laley Nihayet çocuğun babası, işin içinden çı-| (igsâ büdee projesinin masraf kisminda kamıyacağını anladığından, son hükmü |Eneümen bazı değişiklikler yapmış ve hü - bir jüri heyetinin vermesini istemiştir. (kümetin bu kısma ilâvesini Encümene tek - Meşhur doktorlarla din adamlarından | Yeyomak ryAnaz balam kal fasıllar toplanan bir jüri heyeti, uzun münakaşa |” ger i ve müzakerelerden sonra, çocuğu göz gö- mL ız ” ş zlar Si re göre ölüme sevketmektense, kendisi- çi gömü “ > ne ameliyat yapılmasına karar vermiş, ğa DER emmi z teşkilâtina &id motörlere alınacak telsiz ci- ve karardan bir saat sonra da, ameliyat| hazları karşılığı olmak üzere ( 25.000, yeni Yapılmıştır. Şimdi son bir mid, çocuğun Tabran elçiliği binası mefruşatı 25 bin, pan- bir gözüne radyo terapi yapmaktır. Böy- #iyonları bülunan mekteblerin müdür mu - lelikle bir gözünün kurtarilabileceği u- avinlerinin ücretleri karşılığı 40000, hususi mulmaktadır. idarelerden umumi rüvazeneye alınacak ©- Jan Uk tedrisat mütettişlerinin maaşları Di çin 240.000, Ankara kanalizasyonu © proj Şiddetli Üç zelzele © | sarının iin satin, Cemmuriyein vu be - Ratadhene bildiriyor: el er mek e ie la Evvelki gün biri saat 17 yi 53 da -| © yeni masraf büdesei encümende, Aldığı kika 55 saniye geçe deniz üssü İstan -|son şekle göre 1937 masraf bldeesine naza- buldan 1800 kilometre mesafede, di -|ran 18.936244 Lira bir fazlalık arsetmekte - ğeri sat 23 ü 36 dakika 52 saniye ge-|“İr çe .deniz üssü İstanbuldan 2700 kilo - bet Yarküı metre mesafede, biri de gece (yarısını ari. Büyük si Mocti ÖLEN 1l dakika 15 saniye geçe deniz Üssü |şası tekarrür eden yeni Meclis — binasi için İstanbuldan 540 kilometre mesafede ol | 1938 zprai m Jâzım gelen işle - : : im .İrin karşi olarak 700.000 iirn konmuştur. bire şiddetli üç zelzele kayde Nafia Vekâleti büdecsinde 837 yılına niz . betle yedi mliyon liradan fazla bir noksan gösterir ve teşcide bulunur. göze çarpmaktadır. Bu noksanlık, karşılığı Bu Almanya aleyhinde bir çevirme ha- ME ye am e e. reketi değil, herhangi bir mütecavize : sola emer mii la karşi yapılan bir harekettir. bezeleri < eN Tek bir devlet aleyhine bir harb kom- ri Vekâleti büdeesi 5.489.790 lira o- binası kurmak bir cinayettir. Muhtemel İlarak tesbit edilmiştir. Geçen yıl bu büdee- bir mütecavize karşı mütekabil bir an- Sn Mba İMAR ya sı 4 Li üzere levi ye laşmaya varmak, cinayet değil, bilâkis en| ge membalardan temin olunmak makxadile yüksek ahlâki vazife ve meziyettir. ayni büdeeden çıkarılmıştır. İktısad Vekâ - Almanya ile dost yaşamamak için bir)leti büdcesi geçen yıla nazaran 881.474 lira sebeb yok, Bu bizim vazifemizdir de... |bir fazlalık arzetmektedir. Muhtelif datrelerin yeni büdeelerinde es- Kısmi ihraç olunarak harle piyasalarda sabi-| Büdce müzakerelerine haftaya başlanıyor Bu tahsisattan 527.000 lirası Nevyorkta &- çüacsk olan beynelmilel büyük sergiye iş'ö- rak masrafı olmak üzere ayrılmış ve 100 bin Kradan fazlası ihrae mallarimizin standa - ridasyon işlerine ald mürakabe ve kontroj bizmetlerini takviye maksadile o tertibe küm nulmu: Mili Müdafaa Vekâleti büdeesine bu yil 158,5 milyon liraya yakım fasla tahsisat von rilmiştir. Büdec Encümeni tedavi (edilecek Jandarma mensuplarından askeri hastane « lerin masraf istemelerini tabii görmemiş ve büğeenin bu tertibine böyle bir telebe yer Kalmıyacak şekilde kayıdlar eklenmiştir. Bum dan başka Encümen mazbatasımda muhtelif daireler tarafından ecnebi memleketlere iü lebe gönderilmesi işinin bir elden (idaresini temin için hükümetin tedkikler yapmasını ve teftiş hususunun tezyidini temin edeceli tedbirlere tevessül olunmasını tavsiye et « mektedir, Encümende gerek Ariliye büdeesi, gere” 8> varidat büdcesi müzakere olunurken m3. keme harclarının vaziyeti hususi bir tedki- ke tabi tutulmuştur. Bu müzakereler netice sinde mahkeme harclari nisbetlerini kısmen arttıran Kanunun mer'iyete girmesinden 50 ra bu yarldalta yarım milyon liraya yakın bir tezayüd görülmüş, fakat bunun vatan - | daşlar üstünde tazyik yapmakta olduğu an» Jâşılmıştır. Mahiyeti itibarile esaslı varldağ kaynağı sayılması doğru olmıyan bu mevzu üstünde hükümetin tedkikler yaparak mey- cud nisbetleri tenzil edici bir lâylhayı Meçs lisa girmesini Eneümen mazbatasından te « nenni etmektedir. Cenub Bududumuzda kaçakçılık vak'ala « rinin daha da azalmasını temin için bu mın takada hükümete alınması düşünülen yeni iktisadi tedbirlerin sür'atle tabikine geçii - mesi lüzumunu Encümen muazbalasında mem, İleketin mali ve iklasadı emniyeti bakımın « dan lüzumuna işaret ederek tasrih eylemiş- tir. Dairelerin melbusat tertiblerine koyduk» İları tahsisat yeknasak elbise giymeleri iâ - İzm gelen müstahdemine aid olduğundan bunlar, kimlere ve ne şekilde verileceği hak- kında mevzuatımız olmadığını işaret (oeden Encümen orduda olduğu gibi bu işin selim ve yeknasak esasa bağlanması icab eden Bü kümlerin konması lüzumunu mâzbatasında kaydeylemektedir. Bundan başka, Encümen mazbatasında mekteb kitablarının zamanında ve tamam ol tevzi Sedilmesini temin için Maarif Vekâletinin tedbirler aldığını zikroylemek - tedir. Yüz senedenberi devam eden bir dava İstanbul adliyesini bir asırdanberi iş» gal eden mühim bir dava vardır ki, yüz seneden İazla bir zaman evvel karagöz Abdullah ağa veresesinden biri tarafın- dan hazine ve bazı eşhas aleyhine açıl- mış, yüz senedenberi, ne müruru zamana uğramış, ne de bir Karara bağlanabilmiş- tir. Bu dava, şimdi, yeni bir safhaya gir- miş bulunmaktadır. İstanbul vakıflar başmüğürlüğünün de davacı olarak iştirak ettiği davanın, son kırk yılda peşini bırakmıyan, eski evkaf kütübhaneler müfettişi ve müellif Hacı- beyzade Bay Ahmed Muhtardır. Bay Ah- med Muhtar, elyevm yetmiş yaşına yak- /laşmıştır. Bu davaya hemen bütün genç- iliğini ve hayatını vakfetmiş, bu uğurda, | Abdülhamid zamanında Parise kaçarak orada bir müddet «Feryad: isminde türk- çe haftalık bir gazete çıkarmış, bu gaze- te ile, iddlasım efkâri umumiye kayşi- sında isbata uğraşmışlır. Büyük babası- nın başladığı davayı bugüne kadar yü- İrüten Bay Muhtar, şimdi yeniden bir ve- kil tutmuş ve aid olduğu mahkemeye müracaat etmiştir. Bu daavya, bugünler- de bakılacaktır. , Davanın mevzuu, bugün, Galata rıht. mında bulunan Deniz Ticaret Müdürlü- ğü binasile o civardaki diğer bazı bine- ları ve bazı dükkünları ihtiva eden geniş sahadır. İddia, bit arsaların, Bay Muhta- rın ecdadından olan karagöz Abdullah ağaya aid olduğu merkezindedir. Bü ar- saların bugühkü râyice göre tutarinn yüz bin liradan fazla olduğu tahmin edil. mektedir. Yugoslavyada Fırtınalar Belgrad 13 (A.A.) — Birkaç günden- beri Yugoslavyada hüküm sürmekte © Jan şiddetli fırtınalar bilhassa Bosnada mühim tahribat yapmıştır. Belgrad ile Selânik arasında demiryolları münakalâ- tı güçlükle idame edilebilmektedir. Var- dar nehri taşmış ve birçok köprüleri su- lar ahp götürmüştür. Priştina şehrinin büyük bir kısmı su-altındadır. ei — mi ES - — e My Ee l i i ; Mi