6 Nisan 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

Emekli Türk Generalleri yarınki dünya harbini “Son Posta,, ya anlatıyorlar Yeni bir umumi harb bugün neden patlamıyor? (Emekli General Mustafa Hilmi Altınokun düşünceleri) (Baştarafı 1 inci sayfada) taki vaziyetin ne olacağını bilmiyoruz. ayrılmıyacaklarına kanilm. Yani otoriter Japonlar, Rusların düşmanıdırlar. Ancak blok sarsılmıyacaktır, Fransızlar ise, bu Njıkuu karşısında, İngilizlerden yardım Börmeden hiç bir harekete teşebbüs ede- mezler, İngilterenin de harbe yanaşaca. ğinı Zâannetmeyin, — İngiltere, Fransayı yalnız mi bıra - Kkır demek istiyorsunuz? — İngilterenin Fransaya olan dostlu » Üü zahiri gibi görünüyor. Halbuki Al - man « İtalyan ittifakı bu karakteri taşı » Tyor. Almanya ile İtalya, müşterek hat- t hareketlerinin tesbiti noktasında ta - Mamen uyuşmuş olsalar gerek! Nitekim, talyanlar, Avusturyanın ilhakına - şekli iZce meçhul olmakla beraber » taviz görmeselerdi, razı olmazlardı. Bu ülhak hâdisesi Karşısında —İn- Bilterenin —vaziyetine gelince — İngilte- Te, kendini müdafaa etmek - lüzu- Muna kani. olduğu için hazırlık yas Piyor. Fakat, harbi, İngiliz efkârı umu « .'V.Plinln ve dominyonlarının — isteme- De_tınden dolayı da, bertaraf etmek siya- ._lınl takib ediyor. Bugünkü yumuşak - hğın sebebleri bunlardır. Fakat, Britan- YA imparatorluğu, cihan müvazenesin - i tolünün tehlikeye düştüğünü ve ik - îmşü Mmenfaatlerinin tezelzüle uğradığını Börürse harbetmez zapnetmeyin. — Ya bu harb olursa, nasıl bir netice a- ar, dersiniz? — Otoriter devletler kazanır, derim! Çünkü Almanyanın askeri kudret: diğer devletlerden daha fazla ve daha mükem- meldir. Demokrat devletler, Almanya - Tin emellerine mâni olabilmek imkâmnı kendilerinde bulsaydılar, Hitler Âvus - furyanın İlhakında müvatfak olabilir mi Kdi hiç? Esasen, Alman politika «Drang nach Osten> Gir. Biz yı bu'tulü emel pek tekidir. Ben Al- manyada iken (1887-1801) bu söz, herke- sin ağzında idi. Almanların, Balkanlara kadar inmek, esas gayeleridir. Bu ga_vr-v nin ilk merhalesi demek olan Avust r - yanın ilhakı muvaffakiyetle başarılmış « tır. Şimdi sıra, zamanla, Çekoslovakyaya, İ_ıtın'ıunı ve Romanyaya gelecektir. Bilhassa Almanya için, Çekoslovakyanın almması, coğrafi ve askeri bakımlardan lüzımdır. Fakat, siyaset oyunları, bunla- Tâ müsaade eder mi, etmrnez mi? O da büş. ka bir bahistir. Bunu da diplomatlar dü- Şünsün, — Lehistanı hesaba katmıyoz musu « nuz? — Fikrimce, Almanya, şimdiki halde Lehistanla hoş geçinecektir. Çünkü, Po- lonyayı, Sovyet Rusyaya karşı siper ola- Tak kullanmak istiyecektis, — Nazari bir şekilde, Almanya ile Sov- Yet Rusya arasında bir harb ölduğunu dü- Şünürsek.. — Nihai galibiyetin Almanyaya tevee. h edeceği kanaatindeyitn. — Generalim, gerek muhayyel bir Al. Man - Rus harbinde ve gerekse - otoriter devletlerle demokrat devletler arasında fasavvur edilen silâhlı bir ihtilâfta Al « Manyanın mutlak sürette mağlüb olmı « Yacağını söylüyorsunuz? Halbuki! meselâ harbin neticesini hatırlatmak isti. :al:ı! Dünün mağlüb Almanyası, han- Sebeblerle, yarının galib Almanyası e- Raktş yi gal — Almanların umumi harbâe mağlüb larınm yegâne sebebi, bence, İm -« Paratorlarıdır. Belki, Kayser Wilhelm, letine pek çok hizmetleri dokunmuş adamdır. Fakat, onun erkânıharbiyei iye reisi olarak General Moltekeyi mesi, Almanyayı mağlübiyete sürük - KA Çünkü Molteke dünya ölçüsün- bir harbi idare etmek iktidarından TERE bir adamdı. Yü ;cün ise, ne Molteke vardır, ne de ©- Yin edecek bir Kayser Wilhelm! vç; Sa,,;. lt;'ıernl. acaba, bir A:::Kı ç B yika da karışır mi? faponya harbine h.— Amerika, Avrupa işlerine müda - n ı.;"'—yl bugün için bir prensip 0- mMmenfaattir. esası | etmiştir. Fakat, harbin ve| bugün, koskocaman Çin lokmasile meş - guldürler. Onu hazmetmeden, yorgun - luğunu gidermeden Sovyet Rusyaya ta- arruz etmez fikrindeyim. Bu itibarla, A-| merikanın hemen Avrupa harbinc iştirak edeceği şüphelidir. İleride belki.. Nite - kim, Japonlar da bugün için ayni vazi - yettedirler, Fakat, fırsatı kim kaçırmak ister? — Son bir sual, generalim. İspanyada Frankocuların harbi kazanmasını nasıl görüyorsunuz? — Franko, otoriter hükümetlerin doz- tudür. Bunu hepimiz biliğoruz. Onun İs panyada idareyi eline alması, Fransa için zararlıdır: Cenub hududlarının emniyeti bakımından. Bundan başka, Akdenizdeki muvasala hatlarının kısmen tehlikeya gir- mesi yüzünden de gene Fransa ve İngil - terenin menfaatleri zarar görmüş bulu - nacaktır. Bu zarar başlıca iki noktada temerküz edecektir: 1 — Cezayir ve Tunusun akibeti, 2 — Mısır ve dolayısile Hindistan yolu. nun ne olacağı. General Mustafa Hilmi Altınokun göz- leri bir an Asya ve Avrupa haritasına dalı, sonra: — İlerinin tehlikelerini görmek ve bil- | mek lâzımdır, dedi. Sabih Alaçam Profesör Pitar'ın Konferansı (Baştarafı 1 ânci sayfada) Fethi İsfendiyaroğlu tarafından türk- çeye çevrilen bu konferansta Anadolü. nun İlk Avrupa medeniyeti tarihinde oy- amış olduğu rol tebarüz ettirilmiştir. Profesörün Büyük Şef Atstürke hay- ranlığı ve tazim hislerile ve Türk Tarih Kurumunun ilmi faaliyetlerini takdirile biten konferansı çok alkışlanmıştır. Profesör konferansını şöyle bitirmiştir: «Avrupada pek mebzul olarak temsil | edilmekte bulunan iki ırk - Dinarik ve Alpin » ırkları menşei asli itibarile Türk kakkının mühim bir kısmı ile ayni cihet- ten geldiklerini iddia edebilirler. Bu Türk halkı da menşeini Brakisefal. lerin çok mebzul bulunduğu memleketler olan orta Asyanın bir yerinde bulacak- | tır. Bu geniş havalide arkeolojik ve an-| tropolijik hafriyatı çoğaltabildiğimiz za- man kat'i mıntakaları şübhesiz öğrenmiş olacağız. Faaliyetinin mühim bir kısmı- ni ilmi araştırmalara tahsiş eden Ata- türk'ün dehası, beşeriyetin ilk tarihini, hepimizin beklemekte olduğumuz aydın. lığa doğru muhakkak götürecektir.> Türk Tarih sergisini ziyaret edenlerin sayısı Ankara 5 (A.A.) — İstanbulda Dol- mabahçe sarayındaki Türk - Tarih ser- gisini Mart ayı içinde ziyaret edenle - rin sayısı on bin yetmişi mekteb tale - besi olmak üzere 27.226 kişidir. Sergi- nin açıldığı 7 İlkteşrinden Mart sonuna kadar ziyaretlerin adedi ise 96.366 ya baliğ olmuştur. Vergilerde Tenzilât (Baştarafı 1 inci sayfada) Formüle aid bazı münakaşalardan sonra kürsüye gelen başvekil Celâl Bayar devlet büdcesinde iftiharla müşahede ettiğimiz inkişaf ve muva- zeneden cesaret alarak sayım vergi- sinde olduğu gibi muvazene, kazanç ve buhran vergilerinden de her sene- ki büdcemizden yapabileceğimiz fe- dakârlıkla halkrmızım vergi yükünü hafifletmek, devlet prensipi olarak kabul edilmiş olduğunu ve buna bi- naen sayım vergisinden yaptığımız tenzilâttan başkaca dört buçuk mil- yon lira bir fodakârlıkla muvazene vergisinin tahfifine başlamaktan mü- tevellid memnuniyetini boyan etti. Bu beyanat sürekli alkışlarla grup heyeti umumiyesince tasvib olundu. SA —.s0'N PoOsSTA Frankocular Akdenizi görüyorlar (Baştarafı 1 inci saylada) yaptıkları hareketi durdurmak — imkân- sızlığı karşısında İspanya hükümeti er- ânı Barselandan tekrar Valansiyaya | dönmek için hazırlıklara başlamışlardır. İngilizler Barselondan çekiliyorlar Londra 5 (A.A.) — Hud harb gemisinin Barselondan bir kıstım İngiliz sakinlerini alarak Cebelüttarıka hareket etliği bil- | dirilmektedir. Barselona Hud'un yerine Repulse gönderilmiştir. Katalonyanın cenupla muvasalası kesildi Saragos 5 (AA.) — Frankist kıtaat, 'Tortoza kapılarma vüsıl olmuşlardır. Ak- deniz sahilleri boyunca giden — yollar, Frankistlerin toplarının ateşi altındadır. Katalanyanın hali hazırda İspanyanın | cenubu ile alâkası kesilmiştir. Hükümet. çiler şiddetli bir mukabil taarruz yap- Madıkları takdirde Frankistlerin bugün- lerde denize kavuşmaları muhtemel ve | hükümetçilerin böyle bir mukabil taar- ruz yapmaları ise ihtlmal haricindedir. İleri hareketi Salamanka 5 (A.A.) — Resmi bir teb. liğde bildirildiğine göre, Franko kuvvet- leri Leridadan öteye ileri yürüyüşlerine devam ederek, Noguera nehrinin bir ko- ha olan Rivagorzolaya varmışlardır. Sol cenah kuvvetleri Boltanayı zaptet. | mişlerdir. Aragon ordusu Noguera nehrini geçe- rek Aldesayı işgal etmiş ve düşmanı Mo- rellaya kadar takib eylemiştir. Üç yüz e- sir almıştır. Guadalaharada düşmanın mukabil ta- artruzları püskürtülmüştür. Cumhuriyetçilerin zayiatı Saragos 5 (ALA.) —9 ile 31 mart a- rasında Cumhuriyetçilerin uğradığı za- yiat hakkında Saragos'da henüz nâta - mam resmi rakamlar neşredilmiştir. Bu rakamlara göre, Frankistler 18 bin e - sir almışlar, 7500 cesed gömmüşler ve sekiz fırka ile altı livayı imha veya he- zimete duçar etmişlerdir. Papazlar kurşuna dizilmiş Saragos 5 (ALA.) — Bir tebliğe na - zaran, hükümetçiler Lerida'yı boşalt - madan önce bir çok kimseleri kurşuna dizmişlerdir. Bunlar arasında milli sen dika reisi, bir çok meb'uslar, bazı dok - torlar, General Kueipo ailesinden iki kişi, 200 kadar papaz ve bir çok ka - dın vardır, Hükümetçilerin mukabil taarruzları Madrid 5 (A.A.) — Hükümet kıta- atı, dün sabah Guadalajara cephesinde taarruza geçmişlerdir. Hükümet kıtaa- tı, âsilerin hatlarını — zaptetmişler ve mikdarlarının azlığına ve âsi tayyare - lerin şiddetli bombardımanına rağmen kilometrelerce mesafe katettikten son- ıru Val dö Lagfa'yı işgal eylemişlerdir. | Hükümetçilerin İngiltere ve Fransaya notası Londra 5 (AA) — Röyter bildiriyor: İspanya büyük elçisi, Hariciye Nezaretine bir nota tevdi etmiştir. Asilere karşı kendini müdafaa i- gin silâh satın alması hakkının verilmesini "|taleb eden bu notada escümle deniliyor ki: Vahametini nazarı dikkate almamak bir çılgınlık teşkil eyliyen askeri vaziyet kar « gısında, Cumhurtyet hükümet! ademi müda - hale anlaşmasının — fik teşehbüsleri — olan 'Fransıa ve İngiliz hükümetilerinin viodanla - rına müracaat eylemektedir. Filhakika, bu- :ıııl Almanya ve İtalya hükümetleri tara » tından o derece açık ve ulanmazcasına ka - bul edilmektedir ki, Mes'uliyetini müdrik hiç bir devlet adamı bunu İnkâra cesaret ey « Nyememektedir. Cumhuriyet hükümeti şu « rasını kat'i surette bildirecek ki, Asilerin son zamanlarda Aragon cephe - pılan mühim mikdarda adam — ve malzeme yardımlarile kabil olmuştur. Paris 8 (A.A.) — İspanya — Cumhuriyeti mümassili, harleiye nezaretine — İsparyaya silâh satın alma hakkı verilmesi hakkında bir nota vermiştir. Son vaziyet Gandesa 5 (A.A.) — Nasyonalist kuvyetler 'Tortosa'nın yakinine gelmişlerdir. Maama- fih şehri bemen elde etmeğe kalkmaları ih- (Baştarafı 1 inci sayfada) Celsenin açılışından sonra maliye ko- misyonu rapurltörü Şmit, raporunu izah etmiş ve derhal müzakereye geçilmesini istemişlir. Raportör, vaziyetin vahimliği üzerinde durarak, hükümetin içinde bulunduğu- muz yıl içinde hazine mükeliefiyetleri yekünunu 50 milyar olarak tesbit ettiği- ni hatırlatmıştır. Şimdiye kadar karşılanmış olan mü- kellefiyetler bundan çıkarılırsa, scne so- nuna kadar daha 25 milyar kapanmak lâzım gelecektir. Raportör, hükümetin, sermaye üzerine 150 bin franktan fazla servet için fuvka- lâde bir vergi derpişine mecbur kaldığını söylemiştir. Hatibin sözleri, sağ cenah Mmebusları tarafından mütesddid vesilelerle — kosil- miş ve reis Heryo mebusları sükünete davet mecburiyetinde kalmıştır. Blum'un beyanatı Bilâhare başvekil Blum da söz alarak, önümüzdeki aydan itibaren hazinen'n ber hafta bir milyar franga ihtiyacı ola- cağını söylemiş ve bu paranın ancak bü- yük sermaye üzerinde alınacak vergile karşılanabileceğini ilâve ederek, proje- lerini teşrih ve müdafaa eylemiştır. Başvekil, kabinenin — istikrarsızlığının mali istikrarsızlıktan mütevellid olduğu- nu tebarüz ettirerek, halk cebhesi pren- siplerine dayanan milli bir ittihadiın lü- zumunda ısrar etmiştir. Gürültüler Blumun sözleri birçok defalar kesilmiş ve mecliste bazı şiddetli hâdiseler olmuş- tur, Reis Heryo, mütcaddid defa müdaha- leye ve nihayet celseyi tatile mecbur kal- mMışlır. «Kahrolsun Yahudtler» Bazı sağ cenah mebusları «kahrolsun Yahudiler, Fransa PFransızlarındır. Bu proje müretteb bir hırsızlıktırs diye ba» Barmışlardır. Dahiliye nazırı Dormua «Ya. hudiler herhalde ahmaklardan iyidir> cevabını vermiştir. Bu sözler üzerine me- buslardan Breton Jhuel, hükümet azası- nin oturduğu sıralara doğru hücum et- miş ve Heryo celseyi tatil eylemiştir. Bır kaç dakika, salonda büyük bir kargaşt- hk hüküm sürmüştür. Gece yarısına doğru meclis tekrar top. lanmıştır. Geceki müzakereler Paris 5 (A.A.) — Mebusan meclisi ye- Fransada buhran yeniden başgösterdi niden saat 21,35 de toplanmış ve ilk ola rak sol cenah radikallerinden — Gerad' dinlemiştir. Bugünkü toplanlı Paris 5 (ALA.) — Maliye encümeniniz teklifi üzerine mebusan meclisi müzaka relerine yarın devam etmek üzere, saa! 23.45 de toplantısına nihayet vermiştir. Meclis koridorlarında söylendiğine gö re, moclis ancak yarın akşama doğru k& nun projesi hakkında reyini bildirecelâ tir. Halk cephesinin kararı Paris 5 (A.A.) — Halk cephesine da: hil bütün partiler saat 15 te parlamen « toda müzakere edilecek ölan hükümetin mali kanun lâyihasına müzaheret et« meğe karar vermişlerdir. Diğer partiler aleyhte rey verecekler Paris 5 (A.A.) — Mecliste aşağıda- ki muhalif gruplar mali proje aleyhin- de rey vermeği ittifakla kararlaştır « mışlardır: Sol cenah Cumhuriyetçileri ve müs« takil Radikaller ittifakı, müstakil Cum« huriyetçiler ve Aksiyon sosyal, halkçı demokratlar. Daladiyenin kanaati Paâris 5 (A.A.) — Radikal - Sosya « list mob'usların toplantılarında bir nus tuk söyliyen Daladiye, hükümetin maa liye kanunu projesini istemiyerek ka« bul etmiş ve bu proje hakkında mü « him ihtirazi kaytdlar dermeyan eyle « miş Ve bilhassa Fransanın sermaye « den mahrum olduğu şimdiki ahval ve şerait altında sermayeden bir hisse a « lnması noktasına itiraz etmiş olduğus nu süylemiştir. İtiraz ve tenkidler Paris 5 (ALA.) — «Maten> gazetesi, Blum'un maliye, ekonomi, ve para prog ramımdan bahsederek tdiyor ki: «Bu program hazineye pek az para temin ettiği halde sermaye aleyhinde bir çok ahkâmı ihtiva ve muhtelif şe « killerde de enflasiyonu tazammun ey « lemektedir. Blum, istikbal üzerinde oy nuyor. 1936 da da mümasil bir teşeb - büste bulunmuş fakat ekonomiyi inki- şaf ettirmeğe muvaffak olamamıştı. «Jurnal» gazetesi de, projenin en - flasiyonu ve bunu gizlemeğe matuf bir takım tedbirleri ihtiva ettiği mütalea- sındadır.» a «Ekselsiyor» gazetesi de, perşembea akşam; veya cuma günü kabine buhra- nının patlak vermesini beklemektedir, , İtalya ve İngilterenin mütekabil teahhüdleri (Baştarafı 1 inci sayfada) Süveyş kanalı: Harbde ve sulhte her| tir- Millete aid gemilerin, kanaldan istifade etmelerine dair hali hazırdaki haklarımı teyidi. Kızıl deniz: İtalya, Cenubi Arabistanın İngiliz nüfuz mantakası olduğunu kabul ve şark sahillerindeki ülkelere müdaha- le etmemeği taahhüd edecektir. 'Tana gölü: (Nilin Habeşistandaki başı) İtalya, Südan pamuk tarlalarının sulan- Balkan Matbuat Konferansı (Baş tarafı 1 nci sayfada) Bu sabah şehrimize gelen Yugoslav heyeti ile Yugoslavya başvekâlet matbu- at müdürü umumisi Bay Lukoviç ve u-| yuşturucu maddeler Türk - Yugoslav bd—ı rosunda Yugoslavya — delegesi bulunan Bay Mihayloviç te gelmişlerdir. Yunanlı meslekdaşlarımız da bu sabah ekspresle İstanbula gelmişler ve diğer murahhaslarla beraber Perapalas oteline inmişlerdir. Balkan matbuat konferansı ilk toplan. tısını yarın öğleden sonra Yıldızda, me- rasim köşkünde yapacaktır. Konferansı Dahiliye Vekili ve Cumhu- riyet Halk Partisi Genel Sekreteri Şükrü Kaya açacak ve bir nutuk söyliyecektir. Matbuat Umum Müdürü Naci Kıcıman muavini Hüdai Karatabanı da ziyaret et: miştir. « AO ması için icab eden suya dokunmuyacake Habeşistan: Habeşistan ile, mücavin İngiliz toprakları arasındaki hududu ta« yin edecek bir komisyon teşkil olunacak- tır. Ayrıca İtalyan ve İngiliz müstemles keleri için bir anlaşma yapılacaktır. Yeni görüşmeler Roma 5 (AA.) — Ciano ile Lord Pört, bugün öğleden sonra yeniden bus luşmuşlar ve İngiliz - İtalyan görüş « melerine devam etmişlerdir. BANKA KOMERÇiYALA iİTALYANA Sermayesi Liret 00,000,000 İhtiyat akçesi Liret 145,769,054,50 Merkerzi İdare: İtalyanın başlıca şehirlerinde ŞUBELERİ İngiltere, İsviçre, Avusturya, Macâ- ristan, Yugoslavya, Romanya, Bul- garlstan, Maisır, Amerika Cemahiri Müttehidesi, Brezliya, Şili, Uruguay, Arjantın, Peru, Ekvatöt ve Kolumbiyada Afilyasyonlar İSTANBUL ŞUBE MERKEZİ Galata Voyvoda caddesi Karaköy Palâs (Teki: 44841 /2/3/4/5) Şehir dahilindeki acenteler: İstanbulda: — Alâlemciyan — hanında Telef 22000 /3/11/19/15; Beyoğlun- (da; İstiklâi caddesi Telef, 41048 İZMİRDE ŞUBE n setik d a Te Fi sükünkr' z MA e ellk eei ci dn Düi dd B ada