11 Ocak 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Sayfa TELGRAF HABERLERİ Cenevreye muhalif memleketlere karşı iktisadi ve mali tedbirler mi alınacak? C'L"“B'n'ecle neşrolunan yarı resmi bir tebliğ birçok mütalealara yol açtı. Konseyin U ayın 17 sinde yapacağı toplantıda mühim nutuklar söyleneceği anlaşılıyor t;'efıeVre_ 10 (A.A.) — Fransa ile İngil- karii Mümessillerinin 17 ikincikânun ğ hldımde Milletler Cemiyeti konseyi a- Cek 81 zaman cemiyet misakını ihlâl ede- ü vğıamlîketlere tatbik edilecek. iktısa- tük , Deli, zecri tedbirler hakkında kü- Ve orta devletlere teminat: itasına Müşterek bir beyanname neşrede- î:ğkiıeriğ' beyan eden yarı resmi bir teb- ' içrede neşrolunması birçok mü- Hlim & Yyol açmıştır. he kadar Milletler Cemiyeti umu- Kâtibi, bu babda beyanatta bulunmak- krğı'tina etmekte ise de 17 ikincikânun hde bazı devletlerin şu veya bu %hu _Mîlletler Cemiyeti misakına olan lepi tiyetlerini beyan ve ilân edecek- ——;;Cak bu beyanatın Cenevre mües- G.e terketmiş olan devletler aleyhi-| velâ mütereddid görünmüş, ne müteveccih bir tevbih olmıyacağı gi- bi onlara karşı bir müsaadekârlık ta teş- kil etmiyeceği doğru gibi görünmektedir, Bir Fransız gazetesinin mütaleası Paris 10 (A.A.) — Milletler Cemiyeti konseyinin gelecek toplantısından bahse- den Donnadieu, Epogue gazetesinde şu satırları yazıyor: <İsviçre telgraf ajansının bildirdiği gi- bi, Fransa ile İngilterenin Milletler Ce- miyeti konseyinde beyanatta bulunmak niyetinde oldukları doğrudur. Fakat, al- dığımız malümata göre, bu beyanatların metni İsviçre ajansının bildirdiği gibi ol mıyacaktır. Paktın tadili meselesi B. Şo- tan ve Delbos'un son Londra seyahatle- rinde derpiş edilmiştir. Chamberlain ev- fakat zama- İstanbulun imarı için atılan mühim adımlar î tuı"kara, 10 (Hususi) — Hükümetçe bulun imarı ve hayat pahalılığile Cadele meselesi, ehemmiyetle gözö- heçe alınmıştır. Bu yoldaki faalıyet daıîgun bir mikdar daha artmakta ve & bariz bir şekil almaktadır. i U meseleler hakkında görüşmek ve 'Bmh eden malümatı almak üzere, İstan- tü 'Vali ve Belediye reisi Muhittin Üs- | "dağ ile Belediye İktisad Müdürü A- 4 ;ım Süreyya ve İmar şubesi müdürü Ya Ankaraya davet edilmişlerdir. Tl'amvay şirketinden alınan para bu işe tahsis ediliyor. Hayat pahalılığile mücadele hakkında görüşmek üzere vali Ankaraya hareket etti &rîle görüşülecek meseleler ara- sında mezbaha ücretlerinin tenzili ve ekmek fiatlarının indirilmesi bahisleri de vardır. Diğer taraftan hükümet, İstanbul Tramvay şirketinden alınan paraların İstanbul şehrinin imarına tahsisine da- ir Meclise bir lâyiha vermiştir. Bu lâ- yiha da sür'atle görüşülecektir. * Müuhittin Üstündağ, refakatinde Bay Asım ve Süreyya ve Bay Ziya olduğu halde dün akşam Ankaraya hareket etmişlerdir. We Ği Ramanya Kralının gazetelere beyanatı “Yahudiler iyi bir unsur - değillerdir,, Kı al harbden sonra memlekete giren Yahudiler hakkında hususi bir rejim takib edileceğini teyid etti Londra 19 (A.A.) — Bu sabah Daily Uh Bazetesi, Bükreşe gönderdiği mülfl'm'inin Romanya Kralı Karol'la ökatını neşretmektedir. _. Muhah'u-, Romanya hükümetinin hâ- A törz_ffîfeşruti şekilde bir krallık dikta- & Ugü, teşkil edip etmediğini sorma- “Llne, Kral şu cevabı vermiştir: r"*“ Romanyada Kral yegâne müste- tij ruhsurdur. Bunun için politik par - di;, Tasında müvazeneyi temin ken- 'D?ıîe terettüb eder. İşte Romanyada şey de değildir. Fakat son yıllar zar - fında vuku bulan başka bir şey var ki, o da Romanya —Rusya ve Galiçya ya- hudilerinin bir nevi istilâsına uğramış bulunmaktadır. Bunların mikdarı 250 bine baliğ olmuştur ve iyi unsur da de- ğillerdir. Romanyaya harbten evvel girmiş olan Yahudiler hususi hiç bir tedbire tâbi olmıyacaklardır. Fakat o zamandanberi girenler mülteci huku - kundan başka bir haktan istifade ede - mezler. Bunlar hakkında ne yapılabile- törlük» kelimesinin tatbik mâ - ceğini tedkik edeceğiz. Bunları mem - kteı-s | sadece budur. Kral ve kabine müş leketten çıkarmak mevzuubahs değil - < ŞUrette hareket ederler. Kanunu h_'*ğlein prensipi işte budur. Fakat, biç b*ğbatın efkârı umumiye hakkında ü di'l't'. zaman tam bir fikir verip ver - letingmî bilmiyorum. Kralın rolü mil- ı’lekdîam fikri ne olduğunu takdir et - &öy ir, İİŞu fikı'ir_ı hâlen Romanyada lem Snalizme doğru olduğu inkâr edi - *2. Bunun için, iktidar mevkiine bu. dir. Fakat bunlar hakkındaki “umumi hissiyat o şekildedir ki, müstevlilere amme hukuku veremeyiz. İngilizler i - çin gayri mantıki ve medeniyet mefhu- muna az uygun gözüken bazı tedbirler ittihaz ettiğimiz doğrudur. Fakat top - raklarımızda barıştan evvel yerleşmiş olan Yahudileri kurtarmak için bu su- retle hareket edeceğimiz unutulmama- 3Yülü temsil eden partiyi getirmek lıdır. Bu bakımdan, müstevli Yahudi - al bir şeydir. * Ve hğ ükümet otoriter bir hükümettir. Mîllğtyle olmasını lüzumlu buluyorum. lün, f&, memlekette nizamın hâkim bu şc“gu İntıbaı mevcud olmalıdır.» Tal, Romanya dış politikasının iç Bişiklikl n SİRGM N Madı erden kat'iyen müteessir ol » Ka eseşm-ı temin ettikten sonra Yahudi ___eslne temas ederek demiştir ki: dleyhi ROl_nanyada kuvvetli bir Yahudi Se İ arlığı cereyanının mevcud oldu - edilemez, Zaten bu yeni bir w ı kararda münha- ' lerin, yalnız harbden sonra intikal eden tür D milletin ihtiyacı müessir olmüş- topraklardaki azlıklara tatbik edilen ah kâmın kendilerine de tatbikini taleb e- demiyeceklerini kaydetmek lâzımdır.» Norvaç vapuruna haciz konuldu Yekta vapurunu batıran Norveç va- puru, Yekta vapuru sahibi tarafından 'Köstencede tevkif ettirilmiş ve vapura ihtiyati haciz koydurulmuştur. Yekta vapurunum yüşdürülemiyeceği anla - şılmıştır. Vapurun kıymeti 30 bin lira- dır. —a — OA A e A e GA ADĞ TAELER N bit nın yeni işlere girişmeğe müsaid olma- dığı kabul edilmiştir. O zamandanberi cereyan eden hâdiseler iki hükümetin e- sasen çok nazik bir halde olan bariış te- mellerini daha ziyade sarsmamak kara- rıni teyid etmiştir. Bununla beraber, bazı memleketlerin pakta karşı taarruzda bulunacaklarını da gizlememek icab eder. Resmen veya yarı resmi surette, doğrudan doğruya veya bilvasıta hareket edilmesinin ehemmi- yeti pek azdır. Mesele fili surette ortaya atılmış bulunacaktır. Fakat Milletier Ce- miyeti konseyi, cemiyetin ancak küçük bir kısmını ihtiva etmektedir. Bunun için mesele ancak eylülde asamble toplandığı zaman mevzuu bahsedilecektir. Fakat o zamana kadar bu kararı değiştirebilecek birçok hâdiseler cereyan edebilir.» Yedi aylık tahsilât 164 milyon liraya baliğ oldu Bu miktar geçen sene yedi aylık tahsilâtına nazaran 15 milyon lira fazladır Ankara, 10 (Hususi) — Birinci sonkâ- nuna kadar yedi aylık devlet tahsilâtı 164,350,960 1lirayı bulmuştur. Bunun 154,094,127 Hrası haliyeden, 10,256,833 li- rası da sabıkadandır. Tahsilât mikdarı geçen seneye nisbetle 15,697,987 lira faz- ladır. Japonya antikomünist Paktı takviye için Faaliyete geçiyor (Baştarafı 1 inci sayfada) lerini, finansal ve sosyal tedbirleri ve üç taraflı antikomünist mukavelesinin tak- viyesini derpiş edeceği bildirilmektedir. Tsingtao şehri zaptedildi Tokyo 10 (A.A.) — Domei ajansının Tsingtao'dan haber aldığına göre, şehrin zaptını müteakip Japon kumandanı, her kesin hukuk ve menafiine hürmet edile- ceğini bildirmiştir. Yabancı devietler te- 'baaları, tesis edilen bir emniyet mıntaka- sına gitmeğe mecbur olunmuştur. Hariciye Vekili Mısıra gidecek Haritiye Vekili Rüştü Arasın Mısıra bir seyahat yapması tekarrür etmiştir. | Seyahatin tarihi henüz tekarrür etme- miştir. Maamafih Rüştü Arasın mart (ayı içinde Mısıra gitmesi, oradan da Sadıabad paktı devletleri toplantı - sına iştirak etmek üzere Kâbile geç - mesi muhtemeldir. Bir kısım ihracatın bir elden yapılması düşünülüyor İkusad Vekâletince bir kısım ihrac mallarının bir elden ihracı ve bü süret- le bir kısım memleketlerin idhalâtı tahdid ederek fiatlar üzerinde müesser olmalarına karşı mukabil tedbir alına- bilmesi için bir formü laranmakta ol- duğu haber verilmektedir. Garib Bir hâdise (Baş tarafı 1 inci sayfada) beyan ettiler. Bunun üzerine — kendi- sine müracaat ettik. Son günlerde otobüs davaları işinde Avni Bayerin vekâletiri derühte etmesi üzerine ismi gazete.erde sık sık görülen avukat Nuriyi dün geç va- kit adliyeye bulup, sorduk. Hâdisenin doğru olduğunu, cumartesi günü vukubulduğunu, icab eden maka- ma müracaat edeceğini söyledi. Avukatın mahkemeye girerken çıkar- dığı paltosunun cebine bir tabanca kur- şunu ile bir de üzerinde «Kendini koru!» ibaresini taşıyan bir kâğıd parçası ko- |nulmuştur. L dakt aYğriy ei gAA Bu Sabahki —E Gazetelerde ] —— Gördüğümüz Fikirler Cumhuriyet — Yunus Nadi devlet merke- zi hayatında hergün yeni tekâmüller serlev- hasını koyduğu başmakalesinde bir Ankara otelinin halkın bedii zevkini karşılamak maksadile en Üstad musiki san'atkârlarının iştirakile koönserler tertib ettiğini, fakat bu- nu halka duyuramadığını yazmakta ve ev- lerde hususi toplantılarla geçen Ankara ha- yatının şenlikli bir istikbale — yaklaştığını kaydetmektedir. Betutçüy Kurun — ÂAÂsım Us döviz kaçakçılığı baş - iklı makalesinde 20 Türk lirası ile memleket harlcine çıkan vatandaşların nasıl olub da uzun zaman AÂvrupada yaşayabildiğini ted- kik etmekte ve memleketten adam başına 25 liradan fazla para, meskük ve gayri mes- kük altın çıkarmak yasak olduğunu, zeynet eşyası halinde pekâlâ altın çıkarılabildiğini, vatandaşların bu şekilde altın çıkararak di- ledikleri memlekette sattıklarını yazmakta, ve devletin bunu da yasak edeceğini kayde- derek bunun da kaçakçılığın önüne geçmi- ye kâfi gelmediğini kara borsacıların faali - yetine nihayet verilmesi icab ettiğini yaz - maktadir. Ceyhan yeniden taştı Ceyhan 11 (Hususi) — Bir haftadır geceli gündüzlü yağan yağmurlar ve yukarı dağlarda eriyen kar sularının mıştır. Nehir ana yatağından çıkarak dört metre 75 santim yükselmiş, civarındaki bazı köylerin arazisi su altında kalmış- tır. Su daha artacak olursa Hamid bey Bucağı ve KKaramezar köylerini de istilâ edecektir. Alâkadarlarca tedbirler alınmaktadır. Selin yapmış olduğu za- rar henüz tesbit edilmemiştir. Sabri Toprağın Teklifleri reddedildi Ankara 10 — Manisa saylavı Sabri Toprağın biri Türkiyeye gelecek mu- hacirler hakkında, diğeri de Türk dili konuşmiyanların cezalandırılması hak- kındaki her iki kanun teklifi de encü - menlerce -e!'dedilmiştir. Türk dili ko- nuşulması hakkında umumi mevzuatı- mız bulunduğundan ayrı bir kanuna lü- zum görülmemiştir. Yahudilerin Tür- kiyeye muhaceretinin men'i hakkında- ki teklifi de muhaceret ve tavattun iş- lerinde tedbir almanın zaten hüküme- tin salâhiyeti dahilinde bülünduğu mü- taleasile reddedilmiştir. Toprak kanunu Ankara 10 — Yeni toprak kanunu lâyihası arazi mülkiyetine dair yeni sis- temler koymaktadır. Lâyihada beş se- nelik bir de tasfiye müddeti kabul e - dilmektedir. Lâyihanın son şekli ted - kik edilmek ve mütaleaları alınmak ü- zere Vekâletlere gönderilmiştir. Bu ka- nunla hudutlarımız içinde kalan top - rakları işlemek ve istismar etmek hakkı Türk vatandaşlarına verilmiştir. İki şaki yakalandı Kars ll 25 inde vilâyet konağına giderek bizzat vali Akif Doğana teslim olan şaki Ay- demirin daima beraberinde gezdirdiği şaki Halil ile Şükrü oğlu Dursun da vi- lâyet jandarma müfrezelerince adım a- diım takib edilmeleri neticesi olarak Olti kazasının Mihmis köyünde bir ahır içinde yakalanmışlardır. İki şaki de Karsa getirilmiş, emniyet dairesi ta - rafından resimleri, parmak izleri alın- mış, isticvabları yapılmış, adliyeye tes- lim edilmişlerdir. | akması neticesinde Ceyhan nehri taş-” (Hususi) — Geçen ayın| # ALEMİ © Peşte konferansı Yazan: Selim Rasın Emeç vrupa için günün en göz alan siysi mevzuu, Roma protoko- lunu imzalamış olan devletler tarafından Budapeştede akdedilen toplantıdır. Ma- lüm olduğu üzere bu protokolu imza e- den devletler İtalya, Avusturya ve Ma- caristandır, zaman, zaman, her üç devle- tin, beynelmilel siyasi durum hakkındaki görüşlerini mütekabilen iskandil etmek üzere yapılan bu mutad toplantının, bu- günkü şartlar içinde vukubulması, buna, ayrı bir. ehemmiyet atfettirmektedir. Çünkü bir taraftan İtalya ile Almanya, diğer taraftan İngiltere ile Fransa ve dostları, dünya hegemonyası için en bi- aman bir mücadeleye girişmiş bulunmak- tadırlar. Avusturya ile Macaristanın si- yasi durumda işgal ettikleri mevkiler malümdur. Esas hüviyeti Alman olmak itibarile Almanya ile birleşmek davetine müukavemeti tarihi bir vazife sayan ve bu iddiasında katolik âleminin teşvikinden müstefid olan Avusturya, bir taraftan İtalya ile dostluk münasebetini idameye gayret ederken öbür taralftan Alman taz- yikine karşı koymak gibi yapılması cid- den müşkül bir siyasi perendebazlık ya- ratmıya uğraşmaktadır. Öte tarafta bir Macaristan vardır ki 1914-1918 harbi ne- ticesinde, arazisinin dört bir tarafı kır- pılan kırpıla kuşa çevrilmiş bir harita ile yaşamak mucizesini göstermiye muvaf. fak olmaktadır. Bu devletlerin, bu vazi: yette, müşterek menfaatlerini bularak bunları hâkim ve hayati bir dava etra: fında birleştirmek çok müşküldür. Bu sebebledir ki, bir zamanlar, Roma ile ©- lan münasebetlerinin harareti, bugün, bir parça tavsamışsa, bunun sebebi, Ro- manın daha kudretli dostluklara el uzat: miış olmasından ve dünkü küçük ahbab- ları kısmen ihmal etmek mevkiinde bu- lunmasındandır. Öyle ya! İtalya ve Al manya, Romanyayı kazanmakla meşgul- dürler. Halbuki, Macaristan, Romanya- dan minnelezel davacıdır. Avusturyanın derdi daha büyüktür. Kendisini yutmak istiyen Almanyaya karşı İtalyadan mü: zaheret görürken Berlin - Roma mihve ri, bu himayeyi, müessir olmaktan çikar- mıştır. Demek oluyor ki Peste konferan sı, muhali mümkün kılmıya çalışan bit mütemerdir ki bütün bu zıd şeraiti telil etmiye çalışmakla siyasi bir cambazlılı mucizesi yaratmıya uğraşıyor, addoluna bilir. — Selim Ragıp Emeç Romanya Diş Bakanı Pragda teminat verdi (Baş tarafı 1inci sayfada) mi tebliğde, bütün meseleler hakkın- da iki devlet adamı arasında tam bir gö- rüş birliğinin mevcud olduğu tebarüz et- tirilmiştir. Paris 10 (Hususi) — Romanya haricı- ye nazırı Minçesko'nun Pragda yaptığı görüşmelerin memnuniyetbahş bir suret. te neticelendiği bildirilmektedir. Minçesko, Romanyanın Küçük Antanta., sadakatini teyid etmiş, Küçük AÂntantı doğrudan doğruya veya dolayısile alâka- A dar eden bütün meselelerde gerek Prag, gerekse Belgrad hükümetlerinin muva- fakatile hareket edeceğini temin eyle. — Romen hariciye 1 lefi Antönesko'nun siyasetini takib ede- , Cenevrede ha- ceğini ve Habeşistanın ilhakını hukukan — tanrımıyacağmı da söylemiştir. Makineye ——— verilirken__ Roma 11 (A.A.) — Hitlerin istikbali için hazırlıklara şimdiden başlanmıştır. Eski şi- mendiferler garının yerine şimdi yeni ve mu- azzam bir gar yapılmaktadır. HFitleri selâmlamak için Romaya gele « cek olan milyonlarca halk Hitleri bu istas- yonda alkışlayabilecektir. Hitler Romada bulunduğu müddetçe De- rila sarayında ikamet edecektir. Bu saray bütün Roma saraylarının içinde en güzel ve en muühteşemidir. Danimarka hariciye nazırı ile federal meclisi reisi konuştular Berne il (AA.) — Danimarka hariciye nazirı bugün federal meclisi reisi Mottayı zi- yaret ederek hususi bir mülâkatta bulunmuş- tur, alyş —4 a. J__.w (zee a Bu n_ıüıâknt esnasında iki devlet adami gerek İsviçrenin, gerek şimal memleketle - ririn Milletler Cemiyetile alâkadar bazı mes- — selelere taallük edib kendilerinin bilhassa ehemmiyet verdikleri işler üzerinde görüş- — müşlerqlr. . Bir İtalyan hükümet konağı yandı Noma li (AA) — Ascoli- Piçeno hükü - dairesinde çıkan yangın yedi saatlik bir gay- retten sonra ançak söndürülebilmiştir. Binas nın iki katı tamamile yanmıştır,. İki Çin generali azledildi Hankov 11 (A.A.) — Nankindeki Çin ordu- Hi ler İ_t.-—_l'-'ada meresimle ve tezahüratla karşılanacak, 4 kendisine İtalyanın en güzel sarayı tahsis edi'ecek suna kumanda eden general Tangçşenşi ve — diğer iki general Nankin rüc'atini iyi ya - pamadıklarından dolayı vazifelerinden azles- — vağ K & f l W