İngiltere - Amerika ve Japonya arasında yeni bir mesele Japonların Şanghay gümrüklerine vaz'ıyed etmelerine mani olunmak İi Londra 27 (Hususi) — İngiltere ve Amerika hükümetleri Tokyo nezdinde teşebbüsatta bulunarak,, — Japonyanın| Şanghaydaki Çin gümrüklerine vaz'ı - yet edemiyeceğini ve bu gümrüklerin idaresinde herhangi bir değişiklik yap- madan evvel, kendcilerile istişare edil -| mesi lâzım geldiğini bildirmişlerdir. Amerika haric nazırı Huli, Tok- yo hükümeti nezdinde yapılan bu te - şebbüsün İngiltere ile müştereken ya - pılmadığını bilhassa tebarüz ettirmiş -| tir. Hull, Amerikanın Çine ydpmış oldu- ğu ikraza karşılık gümrük varidatları- nın güsterildiğini söylemiş — ve Tokyo nezdinde yapıları teşebbüsten maksad, sırf bu parayı temin etmek olduğunu İngiltere ve Fransa hükümetleri de gümrük varidatına mukabil Çine ikra- zatta bulunmuşlardı Londra hükümeti, bu meselenin bir karara bağlanması için gerek Pa ge- rek Vaşington hükümetlerile dalmi su rette temas etmektedir. Roosevelt balık avına çıkarken Çinden bahsetti | Vaşington 27 (Hususi) — Cumhur- reisi Roosevelt açık denizde balık avı- na çıkarken Amerikanın Japon - Çin ihtilâfında aslâ t utta — bulunmak fikrinde olma: lemiştir. Japonya meydan okuyor 'Tokyo 27 — Başvekil Prens Konoye Franko mu uzlaşmıya yanaşmıyor “ Kararlarımcan şı'iphe eden İspanyo!lnra hain gözile bakacağım ,, Bourgos 27 (A.A.) — Havas ajansının muhabirine beyanatta bulunan General Franco. ezcümle şunları söylemiştir: #Zufer sayesinde arzumu yerine geti - receğim. Münakaşa kabul etmek istemi - yorum. Harbi kazanıyorum. Her türlü tavâssut tekliflerini reddediyorum, Va - lence hükümeti ile en ufak bir anlaşma- yı bile kebul etmiyeceğim. Harb, muha - rebe meydanlarında olduğu kadar iktı sadi ve içtimal sahalarda da tarafımız - dan fiilen kazanılmıştır. Muhasematın sona etmesini ancak askeri manada ka - bul etmek istiyorum. Kararlarımdan şüp- he eden bütün İspanyollara hain gözile bakacağım ve onların cezalarını 0 su - retle vereceğim. Valence hükümeti bana mütareke tek- Kf edecek olursa, onunla temasa bile geç- miyeceğim. «Kızıllar, teslim olmak is - tiyorlarsa silâhlarını bırakmalıdırlar, Her Rusya Tokyodaki sefaret erkânını geri çağırdı 'Tokyo 27 (AA.) — Sovyet elçiliğinin ekşer erkânı geri çağırılmıştır. Yalnız yeni Sovyet büyük elçisi Slavontuki va - zilesinde kalmaktadır. Delbosun Varşova Seyahatinden miülsbet Bir netice bel lenmiyor Varşova 26 (ALA.) — Fransız hariciye nazırı Delbosun Varşovayı ziyareti hi yaklaştıkça siyasi mehafilde bu ziya- retten müsbet hiç bir netice çıkmıyacağı fntıbar da artmaktadır. O derecöde — ki, Fransız hariciye nezaretinin başlıca kay- gılarından birini teşkil eden Polonya - Çekoslovakya münasebetlerinin: düzel - tilmesi meselesinin mevzuubahs bile edile ceğinden şüphe edilmektedir. başgösterdi teniyor bugün gazetecileri kabul ederek de - miştir ki: * Japon kıtaatının ileri yürüyüşlerini Nankine kadar mı yoksa Hankooya ka- dar mı ileri götürecekleri — hakkında şimdiden bir şey söyliyemem, 9 Japonyanın Çin ile müzakereye gi - rişmek saati daha henüz çalmamıştır. Binaenaleyh başka devletlerin tavas - sut teşebbüsü de faydasız olacağından reddolunacaktır. Diğer taraftan Japonyanın dokuz - lar muahedesini feshetmesi de muhte- meldir. Fakat zamanını iyi intihap et- mek lâzımdır. Uzakşark meseleleri Avrupa dev -| letlerinin müdahalesi olmaksızın mün- basırân Asya memleketleri arasında hal ve tesviye olunacak bir iş: 'Tokyo 27 (AA.) Resmi tebliğ: Şanghayda Japon ordusunun Nan - kin üzerine yürüyüşü. şimal ve merkez mıntakalarına doğru metod dairesinde devam etmektedir. Cenup mıntakasında Japon kıt'aları 26 sönteşrinde Tahu gölünün cenubu garbisinde kâin Changhingehla'ya ta - arruza başlamışlardır. Muhasematın başlangıcındanberi Şanghay cephesindeki harekâta iştirak Jeden 83 Çin fırkasının verdiği telefat 300,000 olarak tahmin edilmektedir. Bu mikdar Japon ku'alarile çarpı -| şan Çin kuvvetlerinin yüzde $0 si nis- betindedir. hasımlarile halde bunların kayıdsız ve şartsız olarak teslim olmaları veya çarpışmaları lâzım- dır. Başka bir şey kabul etmiyorum.» Barcelenne 27 (Hususi) — İspanya başvekili Negrin, cumhuriyetçi İspanya- nın mali vaziyetinin mükemmel oldu « günu söylemiştir. Peseta, 1936 senesindekinden daha sağ- lamdır. Hükümetin iptidai maddeler al » mak için kâfi miktarda dövizi vardır. Negrin, âsilerin gönüllüleri müstemle- ke askerleri şeklinde göstermeğe fuali - yetle çalıştıklarını söylemiştir. Fransa İspanyaya silâh göndermiş Salamanka 27 (ALA.) — Cumhuri- yetçilere Fransa tarafından son za - manlarda verilen levazım hakkında ye ni bir liste neşredilmiştir. Bu listeye göre Fransa yeniden iki bin üç yüz ton- Juk harb levazımı, 200 otomobil ve mü m mikdarda benzin göndermiştir. Italyada sekiz komünist daha mahküm edildi Roma 27 (A.AÂ) — Ploransada komü - İnist şubelerini ihya etmekle maznun ve içlerinde bir kadın ve bir Yugoslav bu - lunan 8 kişiden mürekkeb bir grup, 5 ile 2 sene arasında muhtelif hapis cezala - rınâa mahküm edilmişlerdir. Mısırın müstakbel kraliçesi Yarım milyon liralık Mücevherat alıyor Paris 27 (Hususi) — Parisin en meşhur mücevherat mağazasının mümessili Ka- hireye gitmiştir. Orada müstakbel Misır kraliçesine muhtelif mücevberat nümu- neleri gösterecektir. Müstakbel 6.000.000 frank kıymetinde eyarım milyon 'Türk lirası kadar» mücevherat alacaktır. eJapon ordusu icabında Çinin yeni hü- met merkesini de zaptedeceğini ilân et- miştir. Japon Başvekili müzakere mra- sı gelince Çine sunulacak metalib liste- sinin henüz hâzır olmadığını söylemişlir. x Vaziyet Habeş harbi başında İtalya- nn takib eltiği hattı hareketin aymıdır: Japonya bu kadar fedakârlığı ihtiyar et- tikden sonra Çini kaydsız ve şartsız bir şekilde Japon nüfuzunum altına almak Cumhurretsi tatll seyahatine çıktı. A- Çık denizde olta ile balık tutacaktır. * Amerikada başladığını telgraf haberi olarak okuduğumuz mali buhran şim - dilik bir tehlike işareti olarak kalmıştır. Amerikanın şimdilik Çin meselesiul de bir kenara bıraklığı anlaşılmaktadır. VASATİ AVRUPADA; Fransut — Hariciye Nazırının yakin Şark seyahati beklenen meraki uyan - dırmamıştır. Fransanın icabında müt - tefiklerinden ne derece müzaheret göre- ceğini anlamak istediği bellidir. * * İngiltere Almanyanın ne istediğini öğrenmiştir. Fakat Frunsa — istenilenden | | ne mikdarını vermeye mecbur kalacağı- ni henüz bilmiyor. Bunu nazırın seya - batinden sonra öğrenecektir. Binaena - leyh yarımn Londrada İngilir ve Framsız nazırlarının konuşmalarından bir neli - ce çıkması beklenemez. * İSPANYADA: General Pranko Madrid hükümetile müzakereye aslâ yanaşmıyacağını söy - lemiştir. * Franko buzün İspunyanım üçde iki - sinden fazlasına hükimdir. Alman ve İ. ftalyan mütehassıslarına bakılırsa harbi fillen kazanmıştır. Bagün nefsine gös - terdii itimad bu fiili vaziyetin bir ne - ticesi olacaktır. Romanyada Mukalefet Bükreş 27 — Milli köylü partisinin ye- ni reisi Maniu ecnebi gazetecilerini kabul etmiş ve dahili siyasetten bahsederek in- Hhabatın serbestçe yapılmasını temin için diğer ıki muhalif parti ile anlaşma yap - tığını söylemiş ve bugünkü hükümetin milletin arzasuna makes olmadığını ve ancak kralın şahsi bir kabinesini teşkil eylediğini kaydetmiştir. Litvinof'un tebdil edileceği doğru değil Paris 27 (Hususi) — Moskovadan alı- nan haberlere göre, resmi mehafil, ha « riciye komiseri Litvinofun değiştirileceği hakkındaki havadisleri tekzib etmiştir, Asılsız haberler Ankara 27 (AA.) — Birinci umumi Müfettiş B. Abidin Özmenin istifası hak- kında çıkan haberler asılsızdır. KÜÇÜK HABERLER Paris 27 (AA) — Dunkergüe limanı denizcileri pazartesi günü için umumi grev ilân etmiştir. * Croydon 27 (AAJ — TiWfo salgını bü- yümektedir. 217 vak'a — kaydedilmiştir. Şimdiye kadar tifodan 10 kişi ülmüştür. * Büdapeşte 97 (AA) — Daranyi ile de Kanya Berlinden avdet otmişlerdir. * Moskova — 27 (AA) — Geçenlerde Wrangel adasında bir mamüt bulun - müştur. Hayvanın — uzunluğu 6 metre, bortumu 3 meire, kılları 8 santimetre - dir, * Sofya 27 (AA) — Yeni kömüzüst mer - kez komitesinin bütün âzaları tevkif e - Ailmiştir. * New - York 27 (AA) —.. Eski Kübu diktatörü Gerardo Machado, dün Ame - rika muhaceret makamları tarafımdan tevkif edilmiştir. Diktatör, katil ve do - landırıcılıktan zannaltında — bulunduğu için Küba makamları ladesinl istemiş - lerdir. Bu Sabahki Gazetelerde Gbrdllgünmz Fikirler Cumhuriyet — Yunus Nadi bugünkü baş- makalesini gene Hatay meselesine tahsis tt- miş bulunmaktadır. Sön zamanlarda bura- da cereyan eden bir iki nahoş hâdiseyi kay- deden Yunus Nadi diyor ki: «Hatay Türklerine, her zaman kendi hak- larına sahib olanlara has vekaris — hareket etmelerini tekrar tavsiye ederken vaziyelin idaresinde Fransaya terettüb eden mas'uli- yetli vazifeleri de tebarüz ettirmek İsteriz.. * Tan — Bürhan Felek bugün kendi köşe- sinde Ercümend Ekremin 50 inei yaşına gir- mesi hâdisesini mevzuu bahsediyor. Yalnız hesabi yanlış anlamış olacak ki Ercümend Ekremin matbuat hayatının ellinci — yılını kutluladığını tahımin ediyor ve fikir müta- lealarında bulunarak diyor ki: «Tam 0 sırada Rreümendi Iyi tanıyan biri odama geldi. Bu satırları ona okudum. Gül- dü ve bana: — Yanlış söylemişler! 50 senedir gazeleci olan Ercümend değil, Meşhedidir. O da biri yattı.r * Kurun — Hasan Kumçayı «Çok çocuk der- Gte serlovhası altında yazdığı bir fıkrada bu hayati meseleye temas ediyor. Çok çocuklu memurlara bu sene yapılması muhtemel o- Jan yardımın memur olmuyanlara da teşmil edilmesi icab :mğı m.ılml!uxndı bulunuyor. Filistinde Şeyh Fer'an Asıldı Londra 27 (Hususi) — Bir kaç gün ev- vel Hayfadaki İngiliz askeri divanı tara- fından idama mahküm edilen Arab ihti- |lâlci şu”('nndr'n Şeyh Fer'an Sadi, bu sa - bah asılmıştır. Bu ceza, Filistinde ilk defa infaz edi- len Ha-n Cezüsi ıhr, Seyhan nehri tekrar yükseldi Adana 27 (Hususi) — İki gündenberi yağan sürekli yağmurlardan Seyhan neh- re kadar — yükselmiştir. Zarar yoktur. Ceyhan normal vaziyetini muhafaza ediyor. Fransadaki ihtilâlciler Reisinin istlcvabı Dün yapıldı Paris 27 (Hususi) — Bizli ihti - lâlciler hakkında yapılan tahkikat ne - ticesi olarak Paris civarında yeniden bir çok yerlerde araştırmalar yapılmış- tır. Paris 27 (A.A.) — Dük Pozzo di Lor- go, istievabını müteakib Sante hapis - hanesine sevkedilmiştir. Dük, isticbavı esnasında 1936 senesinde şimdi mev - lifi üzerine «müdafaa komiteleri bir - liği» nin ikinci reisliğini kabul etmiş ol duğunu itiraf etmiştir. Dük bununla beraber vazifesinin birliğin kiralarını vermekten — ibaret kaldığınızilâve etmiştir, Doğu valileri kongresi bugün sona eriyor Trabzon, 28 (Hususi) — Valiler kon- gresi Dördüncü Umumi Müfettiş Tahsin Üzerin başkanlığında devam- etmektedir. Ağrı, Çoruh, Erzurum, Kars valileri programlarını izah etmişlerdir. Bugün de Trabzon, Gümüşane, Rize valileri prog- ramlarını izah ederek koöngreye son ve- rilecektir. Yakalanan Kalpazanlar (Baştarafı 1 inci sayfada) lardır. İki arkadaş akşam karanlığında bir ahçı ve bir bakkala giderek alış veriş yapmışlar ve birer tane elli kuruşluk kalp para vermişlerdir. Ertesi sabah bakkal ve ahçı paraların sahte olduklarını an - layınca hemen polise müracaat etmiş - |lerdir, Derhal faaliyete geçen zabıta me- murları iki sahtekârın gece yakalanmak korkusu ile otelde yatmayıp geceyi ga- rajda kamyan içerisinde geçirdiklerini ve erini tesbit etmişler ve takib'lerine başlamışlardır. Memurlar Halil ve İsmâili kazaya beş saat uzaklıktaki Armudçayırı |köyü civarında yakalıyarak kazaya ge- tirmişlerdir. Suçlulardan Halilin üzerinde |, (187) tane yüz kuruşluk, (24) tane de (50) kuruşluk kalp para bulunmuş — ve her ikisi de cumhüriyet müddelumumi - liğine teslim edilmişlerdir. beş sayar, malüm ya! dedi ve bereket aklım , kuf bulunan General Duselgneur'ün tek| sabah erkenden Erzincana doğru hareket | ALEMİNDE © Lenin, Trablusgarb, Türkiye ve İtalya! Yazan: Selim Rasın anç İtalyanın vnkule Trablusgarba yap- mış olduğu tecavüz münasebetile «la. nin» in gene o zamanlarda intişar etmiş bir yazısını mevzmybahsetmiş, emperyalizmini alkışlar görünen bu ya- zı ve ileri sürülen fikirler hakkında hay- retimi gizlememiştim. Dün, bu yazı hak- kinda aşağıda görülecek olan bir mok- teb aldım. Aynen neşrini bir bitaraflık vazifesi bildim. | Selim Ragıp Emeç Muhterem Bay Muhazrir, «Son Pasta» gazetesinin 16/XI/93T ta- rihli nüshasında, «Lenin, Trablusgarb, Türkiye ve İtalya» serlevhasile yazdığı- raz makaleyi hayretle okudum. Gerçi, ğiniz netici hayret izhar e- dnur ve hattâ r» oluyorsunuz. , Lenin'in «emperyalizm hareketi- niıı lasvibkân- olduğuna hayretiniz gene makalenizi yazmıya nasıl mani olmamış ize hayretim de o makale- niz hususunda bazı mülâhazat serdetmo- me mani olmuyor. Daha Eflâtun, felsofenin hayretten do- ğar olduğunu si Fakat sizin bu seferki felsefeniz, siyasi garazkârlıklarla dolu bir bulvar romanından doğmuştur. «Les Amours Secretes de Lenine» roma« nının, tarih bakımından ihticaca ne kadar salih olduğunu anlamak için, müellifle- rinden biri olan G. Aleksinski'nin 2 nci Dumanın âzalarından olduğunu ve 1917 #nkılâbından sonra azılı beyaz Ruslar st- rasına geçtiğini ve o zamandanberi Lenin aleyhine birçok müptezel iftiralarla işli- har ettiğini bilmek kâfidir. «Kapitalizmin san sahfası sıfatile em- peryalizm» eserinin müellifi Lenin'in her hangi emperyalizme k: uümümen ve İtalyan emperyalizmine karşı hususan aldığı vaziyeti takdir edebilmek için bu xı ve mütefekkirin bıraktı- ğj edebi mirasın heyeti mecmuasının te kikine lüzum bile tur. Bu hususta, Lenin'in 11/X/1 tarihli ve 129 numa» ralı <Pravda» gazetesinde yazdığı «İlal- yanın Türkiyeye karşı açtığı harbin ka- panması» makalesini gözden geçirmek kâfidir. Lenin, bu makalesinde aynen şu- nu yazıyör: «İtalya —egalebe çalmıştır.. Bundan bir sene evvel Türkiyenin Afri- kadaki arazilerini yağma etmiye başla- mış ve bundan sonra Trablusgarb İtalya» ya aid olacaktır. 20 nci asrın bir <medeni>» devletinin yaptığı bu tipik Müstemlekeci- lik harbine atfı nazar etmek faydadan hâli değildir. Bu harbin sebebi ne idi? Sebebi şu idi ki İtalyan büyük finans barbile kapitalistleri, yeni bir mahreç te- min etmek ve İtalyan emperyalizminin mazhariyetlerini açığa vurmak ihtiyacıe na kapılmışlardır... Tabildir ki İtalya di- ğer kapitalist memleketlerden ne iyi ve ne de fenadır. Hepsi, yeni bir irad mem- bar ele geçirmek için hiçbir insan kasab- lığından gözü yılmıyan Burjuvazi tara- fından aynı süretle İdare olunmaktadır.>» Tasvibkârlığa benziyor mu, ne dersi - niz? Mevzuubahs roman hakkında «tekzib edici her hangi bir iddia ortaya atılmadı- ği na dair mütaleanıza gelince, bu mü- nasebetle Sehopenhauer'in — «İnsanların inandıkları bütün âtl şeyleri tekzib için bin senelik ömür elvermezdi» vecizesini hatırlatmak çok yerinde olur. Ciddi yazılar için ciddi mehazlar şart. tır; yoksa, edebiyat Bitpazarını dolduran ilmi <eserler», en küçük gaflet gösteren en büyük muharrirleri bile şaşırtabilir.. » Tas ajansı mümessili S. Mayzel y Arnavuclukda jimnastik şenlikleri Tirana 27 (A.A.) — Arnavudluk 3- jansı bildiriyor: ı sonra, Kral ailesi er » ek devlet me « k bir halk kütlesi- runda genç kız mekteblilerin likli lmıştır. Çanl ırı a zelzele Çankırı 27 (AA.) Dün saat 13.50 de 5 /|saniye süren bu' zelzele olmuş « jimnastik şenli Kvimize bırakılacak fitre — 2arflarına, bütün gömertliğimizle alâka göstermeli- yiz.