30 Mart 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

30 Mart SON POSTA Sayfa 3 'ELGRAF- - HABERLERİ İspanyada âsiler cephesi yeni bir sarsıntı geçirdi Büyük bir suikast şebekesi keşfedilci Madrit, 29 (A.A.) — Müdafaa mec- lisi öğle vakti neşrettiği bir tebliğde Guadarrama cephesinde hükümet kuv vetlerinin San Rafael kasabası ile va-« disine hâkim olan Casa Valtente mev- ziini işgal etmiş olduklarını bildirmek tedir. Madrit ve Guadalajara cephele- rinde iş'ara değer birşey voktur. Asiler tekrar taarruza hazırlanıyorlar Madrit, 29 (A.A.) — Dün hükümet tayyareleri Madrit cephesindeki düş- man hatlarının üzerinde tarassul uçuş- ları yapmışlar ve sevkülceyş noktala- rında askeri kıtalar tahşid edilmekte olduğunu görmüşlerdir. Tahmnin edildi ğine göre General Franko, kuvvetleri. ni tekrar toplamakta ve yakında Mad- ride taarruz etmeğe hazırlanmaktadır. Asiler arasında isyan ve suikast teşebbüsü Londra, 29 (A.A.) — «Manchester Guardian» ın diplomasi muhabir: bil- diriyor: Geçenlerde Burgos hükümet komi- tesine karşı vücude getirilmiş bir kom plo meydana çıkarılmıştır. Komplo,, bil hassa Malagada çok şiddetli olmuştur. Birçok şehirlere de şamil olan fesat ter tibatının'en ziyade Malagada hararetli olduğu zannedilmektedir. Bu fesadın gayesi, âsilerin ellerinde bulunan esirleri kurtarmak ve hatların gerisinde müsellâh bir isyan çıkarmak idi. Zannolunduğuna göre General Fran konun emri altında çalışmakta olan bir çok zabitler bu işte methaldar bulun- maktadırlar. Bu komployu idare etmiş olmalarından şüphe edilen İ8 kişi he- men idam edilmiştir. Paris, 29 (A.A.) — «Manchester Gu« ardian» gazetesinin yazdığına göre, Al manlcasusluk servisi Franko hüküme- tine karşı İspanyada bir suikast mey- dana çıkarmıştır. Hükümetçilerden e - sir edildikten sonra serbest bırakılan- ların yardımı ile bir isyan çıkarılacak- tı. Frankoya mensup birçok zabitler de süikast ile alâkadar bulunuyordu. Sui- kast teşebbüsü tenkil olunmuştur, Tancta,, 29 (A.A.) — Askeri bir su!- kast teşkilâtının meydana çıkması üze rine Tetuan kampında otuz sübay ve asker tevkif edilerek hemen kurşuna dizildikleri teeyyüt etmektedir. İtalyan esirlerinin söyledikteri Valansiya, 29 (A.A.) — İtalya sara yına mensup Vikontes Hastings, Valan siyaya gelerek Cumhuriyetçiler tara - fından esir edilen İtalyanları isticvap etmiştir. Esirlerin ifadesine göre, Guadalajara müuharebesinde öyle anlar olmuş ki, İtalyanlar düşmani tefrik edemedikle- rinden birçok ahvalde kendi araların- da harbetmişlerdir: İspanya cephelerin de dört fırka yani 40,000 İtalyan aske- ri herbetmektedir. Yeniden gönüllü sevkedilecek olursa Londra 29 (A.A.) — «Daily Te- legraph» gazetesinin bildirdiğine göre İngiltere ile Fransa bundan sonra ye- | niden İsparniyaya gönüllü sevkedilecek olursa vaziyetin pek nazik bir safhaya gireceğini müttefikan tasdik etmekte- dirler. İngiltere giriştiği taahhütlere harfi- yen riayet edecektir. Paskalya yortu- su zarfında iki kere toplanmak üzere kontrol bürosu mesaisini yakında bi- tirmeği ümit etmektedir. Bu suretle nisanın ortalarına doğru kontrolü mü- essir surette tatbik etmek imkânı hasıl olacaktır. Fransız gazeteleri vaziyeti nasıl görüyorlar? Paris 29 — Petit Journal gazetesi yazıyor: Delbos siyasetinin münekkitlerinin bütün tezviratına rağmen, Delbosun istediği oldu: Londra hükümeti Paris hükümetile olan tesanüdünü bir kere daha teyit etti ve ademi müdahale ko- mitesi kararlarına riayet ettirmek hu- susundaki kat'i niyetini bildirdi. İngi- liz kabinesinin bu hattı hareketi karşı- |sında, Roma daha az yüksek perdeden konuştu. ve, B. Grandinin biraz fazla şiddetli olan beyanatı hakkında Lon- draya yatıştırıcı izahat verdi. B. Del- bos'un Sir George Clark'la görüşme- sinden sonra, komite meselesinin aldı- gı şekilden hafifçe endişeye düşen B. Musolini Londraya yatıştırıcı bir ce- vap verdi. Kontrol komitesine dahil olacak hey'etimiz Cebelüttarığı karadan ve denizden kontrol edecek olan ademi müdahale komitesinde Türk delegesi Albay Sa- fiyüddin'in maiyetinde 16 kişilik bir Türk deniz hey'eti bulunacaktır. Hey- et yakında yola çıkacaktır. Henüz ha- reket tarihi tesbit edilip alâkadarlara bi]dirilmemiştir. Hey'ette muhafaza memurlarından da bir müfreze bulunacaktır. Gümrük muhafaza teşkilâtı İspanyaya gönderi- lecek memurlanı isimlerini tesbit ile meşguldür. Hey'etle beraber gidecek gümrük muhafaza memurları Cebelüttarık bo- ğazından geçen gemilere — yanaşarak boğazlarımızda yaptıkları gibi serbest- çe içeriye girecek ve tam bir salâhiyet- le her tarafı arayacaklardır. “Si.âhları tahdid Amerikalılar bir sene sonra yeniden beynelmilel müzake- reler olacağı ümidinde Nevyork, 29 — «Nevyork Herald Tribune» gazetesinde Albert Varner şöyle yazmaktadır: «Amerika bir deniz muahedesi imzea edilmesi ümidile- 10 yeni kruvazörün inşasını tehir etmiştir. Resmi mahfillerin ümit ettiğine gö- re bir, bir buçuk sene sonra bütün dün ya silâhlarının tahdidi ve iktısadi, siya-| si vaziyetin istikrarı için yeniden mü- zakereler cereyan edecektir. Ayni mahfellere göre bu işlerde İn- giltere önayak olacak ve bu takdırde Amerika hükümeti de kendisine müm kün olduğu kadar müzaheret edecek « tir. D'nkü Meclis toplantısı Ankara 29 (A.A.) — Kamutay bugün Refet Canıtez'in başkanlığında toplanarak jandarma kanununun 18 in ci maddesinin tefsiri hakkındaki maz- batanın birinci müzakeresini yapmış- tır. Gene bu toplantıda, siyasi müste- şarlıklara tayin edilen zevat hakkında- ki Başvekâlet tezkeresi okunmuş ve yeni memurin — kanununun alâkadar bütün encümenler tarafından ayrı ay- rı tetkik edilmesi kabul edilmiştir. Kamutay çarşamba günü toplana- caktır. Gi nedirn Bizgan oerk? L Sizin ise “ Son Posta ,, ya gelerek hediyenizi aiınız Resmi çıkan her okuyucuya üç liralık bir hediye veya bunun bedeliri veriyoruz D — SAA M Bi Ginci sayfadaj haya girdiği şnlaşılmaktadır. Casuslar faaliyette Polonya Haric'ye Nazırının odasına girmek is ed'ler Paris 29 (A.A.) — Cannes'dan bildirildiğine göre, evvelisi gece Por lonya hariciye nazırı Beck'in en yakın mesai arkadaşlarından birinin otelde- ki odasına meçhul biri girerek eşyala- rını araştırmıştır. Meçhul şahsın mü- him siyast vesikalar araştırdığı tahmin ediliyor. Bu oda Beck'in oturduğu ©- daya bitişik olduğuna göre, hırsızın şa- şırarak Beck'in odasına girecek yerde arkadaşının odasına girdiği zannedili- yor. Lindberg Rodos ve Atinadan geçerek dönüyor Halep 29 (A.A.) — Lindberg, dün öğleden sonra buraya gelmiş ve şehri ziyaret etmiştir. Kendisi bu sabah Ro- dosa hareket etmiştir. Oradan Atina- ya gidecektir. Sümer Bank idare meclisi âzalığı Ankara 29 (Hususi) Açık bulu- nan Sümer Zank İdare Meclisi âzalı- ğına mütekait jandarma yarbayı Re- fet tayin edilmiştir . Maliyede yeni tayinler Ankara 29 (Hususi) — Maliye Müsteşarlığına tetkik hey'eti reisi Cez- minin, tetkik hey'eti reisliğine de tef- tiş hey'eti reisi Rüştünün tayin edil- meleri muhtemeldir. Teftiş hey'eti re- isliğine de İstanbul defterdarı Kâzımın getirilmesinden bahsolunmaktadır. Bir kadın dört çocuk doğurdu Londra, 29 (A.A.) — Bir kadın üçü kız, biri erkek olmak üzere dört çocuk doğurmuştur. Kızlardan biri doğarken | erkek çocuk ta doğduktan 12 saat son- ra ölmüştür. Diğer iki çocuk sağdır. Moskovadaki Japon Elçisine karşı suikast (Devamı 1 inci sayfada) Paris, 29 (Hususi) — Moskovadaki Japon sefareti başkâtibiyle, Viadivos- toktaki Japon konsolosu bugün Tokyo- ya vâsıl olmuş ve Hariciye Nazırı B. Sato tarafından kabul edilmişlerdir. Sövyet - Japon müzakereleri hakkın da iki mümessilin verdikleri izahatı din leyen nazır, bilâhara Harbiye Nazırı i- le görüşmüştür. İki nazır arasında yapılan bu istişa- reden sonra, Rus - Japon münasebatı- nın sulh ve uzlaşmaya müstenit bir saf v Ja yaagiren! L Ha -- 4 e ğ" a Nü “ KE a Avusturyada Krallık Geri gelirse Yugoslavya İstiryanın İta!ya da Tirolün cenubunu iade edeceklermiş Viyana 29 (A.A.) — Hususi bir membadan öğrenildiğine göre Avus- turyalılarca bir ziyaret mahalli olan 1450 kilo kaldırarak bu sınıfa ait dün- Mariabell'de İmparator Karl ve İmpa- rator Otto'ya sadakat lehinde yapıl- iİmak istenilen bir merasimden vazge- çilmiştir. Bunun sebebi davet edilen grup ve cemiyetlerden bir kaçının me-| gönderecek vasıta- rasime murahhas ları olmadığını bildirmeleridir. Styryadan Kral taraftarı bir hatip saltanat iade edildiği takdirde Avus- turyada derhal paranın kıymetlenme- si ihtimali olduğunu beyan etmiştir. Hatibe göre Amerika bankerlerinden mürekkep — bir grup bu takdirde 100 milyon dolar vermeğe hazırdır. Diğer Kral taraftarı bir hatip te eğer İmpa- rator avdet edecek olursa Yugoslavya- nın derhal İstiryanın cenubunu ve L talyanların da Tirol'ün cenubunu Â- yusturyaya iade edeceğini iddia etmiş Şu maskaralığa Bakın! (Baştarafı 2 inci sayfada) geçirirler ve adamakıllı ıslatırlardı. İşte çullanmak tabiri buradan kal- dı. Bunlar dövdükleri hafiyelerin cep- lerine üzerinde «vatanına hiyanet e- denler ceza göreceklerdir. 3 - 4 - 0 - 5, 5» yazılı bir de kart bırakırlardı.» lştc 12 yıl evvel çıkan bu mecmua son günlerde Elkabes muüuharririnin €“ line nereden geçmiş ise geçmiş. Mu- hayyilesi geniş, fakat aklı kıt muhar- rir bunu görünce inanmış, mal bulmuş mığrıbi gibi sevinerek oturup bir sürü ilâveler uydurmuş ve Saidin o zaman bu muhayyel cemiyet mensuplarının başına geçirdiği külâhı, tutmuş, Elka- besin ne'kadar Suriyeli okuyucusu warsa topunun birden başına geçirmiş| Zavallı Suriyeliler! Suriye fevkalâde komiseri İrakta SŞam, 29 (A-A.) — Fransanın Suriye fevkalâde komiseri M. de Martel, bu sabah tayyare ile Bağdada gitmiştir. Kendisi karaya indiği zaman İrak hii- kümeti erkânı tarafından istikbali edile- cektir. M, de Martelin seyahatinin res- mi olmamasına rağmen kendisinin ika- meti esnasında birçok kabul resimleri yapılacaktır. Fevkalâde komiser, çar - şamba günü buraya dönecektir. 450 kilo ağırlık kaldıran adam Hamburg 29 (A.A.) — Olimpiyat müsabakaları ağır siklet şampiyonu Alman Haltercisi Joseph “Wagner, ya rekorunu kırmıştır, Wagner, bu rekora evvelce 420 ki- Belgratta anlaşına Aleyhinde Nümagiş yapıldı (Baştarafı 1 inci sayfada) ile Kont Ciano aleyhine gürültülü bir nümayiş yapmışlardır. Talebeler, «Mihailof» sokağında Kont Cianonun resmini teşhir etmiş olan bir dükkâ- nin camlarını kırmış ve İtalyan rica- line karşı şiddetli bir lisan kullanarak Kont Cianonun fotografını yırtmışlar dır. Vak'a mahalline yetişen polis ve jandarma kuvvetleri nümayişçileri zorlukla dağıtmış ve birçok. kimsele« ri tevkif etmiştir. Yugoslav gazetelerinin neşriyatı Belgrat, 29 (AA.) — Yarı resmi «Vereme» gazetesi, İtalyan - Yugos- lav itilâfları hakkında tefsitlerde bu- lunarak diyor ki: Bu itilâfların dostlarımız ve mütte fiklerimiz için faydalı olmaktan baş- ka bir neticesi olmıyacaktır. Gerek küçük itilâf ve gerek Balkan itilâfı vahdet ve irtibatlarını muhafaza ede cekler ve azalarından birinin büyük bir devlet ile anlaşmasından ancak yeni yeni kuvvetler alacaklardır. Bu anlaşma Avrupanın hassas bir nokta- sında ihtilâtlar vukuu tehlikesini Or«e tadan kaldıracaktır. Küçük Antant toplanıyor Bükreş, 29 (A.A.) — Hariciye Na- zırı Antonesko 31 Martta Küçük An- tant konseyinin toplantısında bulun- mak üzere Belgrada gidecektir. Tuna üzerinde Rumen - Yugoslav köprüsünün temel atma merasim' ve keza Çekoslovakya Cumhurreisi Be- nesin Belgrad seyahati tehir olun « muştur. Siyasi mahafilde söylenildiğine gö- re, Yugoslav - İtalyan muahedesi kü- çük antant devlet reislerinin toplantı sından ve Benesin Belgradı ziyaretin den evvel üç hariciye naz'rı arasında bir mülâkatı zaruri kıldığı söylen - mektedir. Romanya, Lâtinlere olan bütün sempatisine rağmen Yugoslav- İtalyan anlaşmasının kendisine zarar. verdiği kanaatindedir. Binaenaleyh Küçük Antant konseyinin toplantısı na büyük bir ehemmiyet verilmek- tedir. Mevzuu bahis olan meselelerin fevkalâde nâzik olması dolayısile ko- nuşmalarda ince teferrüata kadar gi- dilmemesi ve ittifaktaki müşterek menafi esaslarının bir kere daha tes- bitiyle iktifa olunması muhtemeldir. Romanya Başveki i Memleketimize Geliyor : Ankaradan bildirildiğine göre Baş - bakan İsmet İnönü nisanın on ikisinde Belgrada gitmek üzere Ankaradan ay” rılacaktır. Başvekili Bay Tataresko da G nisanda Ankaraya gi- decektir. şefini karşılamak üzere bir program Romanya Dost memleketin hükümet hazırlanmıştır. Bay Tataresko İstan - bulda da büyük merasimle karşılana- caktır. lo ile sahip bulunggordu. c İ-S kbahtan Sabahı | eski kitaplar olduğu anlaşılır. neşriyat sistemini tenkit etmiştim kadar zengindir. me dikiliyor. — | Köy muhtarı İstanbuldan bu k ve kıymetleri yükselmiş. harflerile basılmış halk Peki ama Maarif Vekâletinin bast larda yatıyor ve bazı köy odaları | tın alıyorlar. Bir facia Bir tesadüf, Anadolu içinde bir nahiye müdürünün köy odası için İs- tanbula sipariş ettiği kitap listesini bana gösterdi. Bu köy okur yazarla- rınin ihtiyacı için istenilen kitapların listesine beraber göz gezdirelim: 12 inci asırda İstanbul hayatı, Salâhattini Eyyubi, Ben kaptan oluyo- rum, Samur devri, Rehberi muaşeret, Tarihi kadim, Tarihi Taberi v. s. Dikkat edilirse bu kitapların hemen hepsinin Arap Harflerite basılmış Bundan tbaşka istenilen kitapların çeşi'leri de üzerinde durulacak bir mevzudur. Bir kısım köy Tarihi Taberi ve Salâhattini Eyyübiyi okuyor. Geçen bir fıkramda Maarif Vekâletinin köy maarifi için düşündüğü .Dün elime geçen bu kitap listesi bü tenkidimde ne kadar haklı olduğumu bir daha isbat etti. Sekiz dokuz yıldan beri yeni Türk harflerile yapılan neşriyat bilhassa halk neşriyatı, bir köy odasına yüzlerce ciltlik kütüphane Buna rağınen işte elimdeki liste bir kalkan gibi önü- kazandıracak itapları istiyor. Bunların yekünu da yir- mi lirayı buluyor. Çünkü Arap harflerile olduğu için mikdartar: azalmış 'İ_ | Bir köy odası 20 lira kitap parası veriyor. Eğer bu para ile yeni Türk kitaplarından alsa bir kütüphane sahibi olur. — irip veyahut satın alıp Halkevlerine — — köy odalarına yolladığı söylenen yeni kitaplar nerede ? ; Tekrar ediyorum. Bu kitaplar ipleri çözülmeden balya halinde ambar- — işte böyle para ile (Tarihi Taberi) sa- Bürhan Cahit kr P n , İ . 7 - e B ller —