20 Aralık 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9

— Harbin venefis müdafaasının hissiz kanunları hükümlerini icraya başlamıştı. İsyanın Altıncı kısım ERMENİLERİN - kapılıyorsunuz!,,cevabını İttihad ve Terakkide on sene İSYANI Yazan: Eski Tanin Başmuharriri Muhittin Birgen — Biz endişe ettikçe ermeniler * “Vehme SON POSTA Ölen baba, bugün annemin ya - nıma gömülüyordu. Ve ben otuz yıl evvel söylediğim bir sözü tekrarla - dım: — Baba annem burada.. Otuz yıl oldu. Ben dört yaşımda bir çocuktum. Babamı çok, fakat annemi ondan daha çok severdim. Bir sabah uyandığım zaman babamı evde göre - memiştim. Annemin gözleri şişti, ağ - lamıştı. Ben de ağladım; fakat çabuk sustum. Gülmiye başlağım. Benim veriyorlardı ilk günlerinde binler ve binlerce yapılan Türk katliâmları karşısındaki te'dibin |güldüğümü gören annem de güldü. şiddetini tahfif edecek kudret hiç kimsenin yumruğunda toplanamazdı. Bunun Ben o çocukluğumla bu gülüşte bir a- cılık olduğunu hissetmiştim. Ve ne için işler, her türlü inzibat kadrosunun haricinde cereyan etti: Altta Türklerin ve | vakit gözlerimin önüne annem gelse F Fakat, patrik efendi bu söz - T » Ülleri — gdinlememiş, sonra da — bir Sürü sadakat teminatını tekrar ede » Tek Enver Paşaya hükümetin vehme düştüğünü ve böyle bir şeyin aslı ve esası olmadığını iddiada wrar eylemiş. Bu cevap, o zamanlar bir parola halinde idi. Bütün Ermeni poBtikacı- ları ayni tarzda cevaplar veriyorlardı. Bir gün Zöhrapla konuşurken bana Ayni şeyi tekrar etmişti: — Vehim, vehim... demişti; Vehim> den başka bir şey olamaz. Siz, Ermeni- Teri Çarlığın kara gözleri için kendileri» Kafkas cepi diyorsunuz? İsyan çıkarmak! Ne mü-|kül etmesine vakit bırakılmadı ve bu|merkez hükümetinin hattâ düşünüp mıntakalar birer birer sarılarak ateş|karar ve emir vermesine bile zaman Dasebet! Aynı günlerde Vartakes de bana| söndürüldü. İsyan o kadar âni başlamış &ynı tarzda ağız kullanmıştı. Harbden|ve muhtelif yerlerde o kadar feci bir €vvel, Rusyanın Ermenistan davasını| Türk katliâmi şeklinde tezahür etmişti — Müdafaa ettiği sıralarda gene böyle|ki artık te'dib hareketi hiç bir iradenin enilere müracaat edip <u işlerde|avucuna sığmıyan bir şiddet kesbet - Rusyanın oyununa kapılmamalarını | mişti. Harbin ve nefis müdafaasının Tica ettiğimiz zaman bize: hissiz kanunları hükümlerini icraya — Artık size emniyetimiz yoktur, | başlamıştı. İayanın ilk günlerinde bin- Dü devletlerin ve bilhassa Rusyanın hi -|ler ve binlerce yapılan Türk katliâm - Maye ve teminatlarını isteriz! ları karşısındaki te'dibin şiddetini tah- Diye cevab vermiş olan bütün Er-|fif edecek kudret hiç — kimsenin < Meni politikacıları bu defa da başka|yumruğunda toplanamazdı. Bunun i- tarzda bir ağız birliği etmişlerdi. On -|çin işler, evvelâ her türlü inzibat kad - hra: rTosunun haricinde cereyan etti: Altta — Aman, bizim başımızı da, kendi| Türklerin ve üstte Ermenilerin cesed- unızı da belâya sokmamak için bun- ||cıi. meydana büyük bir facianın kor- vazgeçiniz! kunç sahnesi çıktı. Diye müracaat ettikce onlar da bize| Ben bunu tasvir etmek değil, hattâ bir ağızdan: düşünmek bile istemem | — Gem, hiç böyle şey olur mu?| — Harp mâbudunun kanunu vehme düşmüşsünüz! Diyorlardı. Halbuki hükümetin e -| Te'dibin birinci safhası, sedlerini lindeki vesikaların kâfi derecede sarih | Yıkmış olan bir tuğyanın, önüne tesa- Olduğunda şüphe yoktu. Bunun için, üf eden her mâniayı devirip giden bir Otdu, —bir taraftan bu müracaatları| — Yaparken öte taraftan daraskeri ve in- zibati tedbirler almıya ehemmiyet ve -| © Son Posta © Tiyordu. Fakat, dört tarafta cephe ile Meşgul olan bir hükümetin, nakil va-| LA A e Sitası zayıf olan bir memlekette alacağı B 0 R S A s I Sukeri tedbirler yavaş inkişaf eder. Bu- 19-12 . 1936 Hun için bütün tedbirlerini almıya ve İsyanın çıkmasına mâni olmıya zaman AUASA kalmadan ve fakat, isyan için evvekce B İETE ınu:: Mukarrer olan vakit de henüz gelme : & TST.B. M2L50 aynı zamanda her — tarafta bir - ' isyan zuhur ediverdi. Plânın keş- | fedilmiş olması komitecileri — sür'atle harekete geçmeğe sevketmişti. Alınan tedbirler biraz daha ilerlemiş olduğu takdirde isyana hiç imkân kalmıyaca - #inı düşünmek, onları bu suretle ace - leye sevketti. İsyanı şiddetli bir tedip karşıladı Hükümetin - henüz son ümidlerini kaybetmediği bir zamanda, birdenbire Patlayıveren ve cephede Rus taarruzu ile müterafık olan isyan, ilk hamlede — feci haberler gelmesini mücib oldu. Er- — eni komitecilerinin tahrik ettiği kit-| le iyi hazırlanmış oldukları halde, ke-| #if olarak bulundukları yerlerde Türk üÜzerine atılmışlar ve feci bir katlâma başlamışlardı. Van ve Sis gi- bi yerlerle merkezin muhabere ve mü- Vasalası bir an için kayboldu ve bura- larda pek çok Türkün pek feci tekiller- H de katledilmiş olduğuna dair haberleri Sonradan aldık. Bereket versin ki is - '_lıı vaktile haber ahnarak ihtiyat ted- Sirlerine tevessül edilmiş olduğu için İşin büyümesine ve muhtelif isyan min- takalarının aralarında irtibat tesis ede- Lira *& 5 Hazine B. 00,10 Dahil! istikras 99,05 97.2S | Anadolu Tvell «0, 40 Bivas Erzurum 95,00 || Anadolu M — 4400 » » Name iW,0) Merkez B. D. 8/ $) | A Çimento — l4 Krş. 616,02 17,09 L.T.L. için in Dolar 0,.v71 İüza Kredi Fonsiye | 1880 senesi — 0000| Oayri » » 1908 —» 109,09 |) Altın 1911 —» 97,0n!| Mecidiye üstte Ermenilerin cesetleri.. Meydana büyük bir facianın korkunç sahnesi çıktı. ö esir aldığı maz Rus askerlerinden Z hi feda edecek kadar ahmak mı zamne-|rek memleket içinde bir cephe teşek - |dalgası halinde cereyan etmişti. Bunda Hafif bir ağlama sesi buna cevap |de dikkat göstermeğe çalışmamış ol - lmıklı beraber - ifratı da istemiyor - onun bu gülüşünü hatırlarım. ©O günün akşamı idi. Babamı kap: - dan karşıladım. Elleri boştu. Her ak - şamki gibi bana bir şey getirmemişti. Yüzü gülmüyordu, ve ben cesaret e - dip: — Bana ne getirdin baba? Diyemedim, Annem o akşam benim yemeğimi ayrı yedirdi ve erkenden u- yuttu. Sabahleyin odada kimseyi göreme - dim, İçimde bir korku vardı. Yalına - yak kapıya doğru yürüdüm.. Baba - mın sesini düydum: — Çocuğunuzu istediğiniz zaman görürsünüz.. Smemmr a verdi. Annem ağ- hyordu. — Kapıyı böyle olmadı. Harb mâbudu, bir gün lamadım, — niye gelip Talât beyin kulağına bir şeyler fi-| a tıla ma dım ?. sıldadı; bunun üzerine Takvimi Ve -| Kork muş tum .. kayi bir tehcir kanunu neşretti. Bu,İniye — korkmuş- harb ve ihtilâl mâbudunun ilham ve| tum? İşte bunları bilmiyorum. telkin ettiği bir kanun idi. Bunun tat-| Evde artık annem yoktu, yaşlı - bir bikatı, Anadoluda millt bir birlik vü -| kadın bana bakıyordu. Ben bu yaşlı cuda gelmesini mücib olduysa da tatbi- | kadını hiç sımiyom Babam . ak - kattaki ifrat da, uzun zaman, bizim a- | $&tları eve gelince benimle uzun u - leyhimizde dünyanın her tarafında neş- | ZAdıya oynuyordu. Amma benim ak - riyat yapılmasına sebebiyet verdi. lımda hep annem vardı. Bu kanun ve onun tatbikatındaki if-| Galiba epey zaman geçmişti. Bir gün rat, acaba hükümet ve İttihat ve Te -| Pabamla birlikte vapurda idik. Biz bir rakki tarafından ilk dakikadaki tasave| Kanapeye yan yana oturmuştuk.. Çar- vura uygun mudur? Bu hususta kat'i şaflı bir k_“fim şa;ııh;q_ımmrhn geçti. olarak hiç bir şey eöyliyemem. Şu ka-| hU Sarşaflıyı / birdenbire - tanımıştım. dar söyleyebilirim ki tehcir kanunu n DÜD | —— Baba annem burada.. tatbikatı esnasında İttihat ve Terakki Babamın kuvvetli eli, bileğimi ya - içinde iki muhtelif cereyan birbirile kaladı: Ş K çarpıştı. Sağlar ve merkezdekiler şid -| — — det tarafdarı oklular, sollar da mülâ - Amîî:nı:;;.ob::n :ı?nînıuı;unm Ya- yemet istediler. Bende şu intıba kal -| nımızdan geçen annemdi. mıştır ki hükümet, kurunun yanında| — Baba annemin yanına gidelim! yaşın da yanmasına karşı lâyıkı derece-| —— Olmaz.. Ben bütün bu olmazların manasını © zaman anlıyamamıştım.. Sanki şim- di anlıyor muyum? Babam annemden ayrılmıştı amma niçin? Bir kere bile du. | —Hükümetin ve İttihat ve Terakkinin birinci derecede istedikleri şey, Erme-| bunu merak etmedim ki.. Inilı-r arasında komitecilik ruhunu ez - * imek idi. Fakat, o tarihte komitecilik | Babam beni anneme gönderiyordu. bunların arasında © kadar yayılmış bir halde idi ki kimin komiteci, kimin de- “gil olduğunu ayırmak kolay olamazdı. (Arkası var) İRADYO edevat açık eksiltmeye konulmuştur. lir. İstekliler 2490 N.lı kanunda yazılı 20 Birincikânun 1936 İSTANBUL Öğle meşriyatı: | 1x.80: Plâkla Türk musikisi, 1250: Hava, telif plâk neşriyatı. Akşam Neşriyatı: 18.30: Plâkla dans muzikisi. 19.30: Konfe- rans: Buat Derviş tarafından. 2000: Belma ve arkadaşları tarafından Türk musikisi ve halk şarkıları. 20.30: Sadi ve arkadaşları ta- Muhammen bedeli 1098 lira olup meleri ilân olunur. 21.00: (Saal$ ayarı) orkesira. 2200: Ajans ve borsa baberleri. - 2230: Plâkla sololar. Yarınki programı 21 Birincikânun 936 İSTANBUL Ökle neşriyatı : ,-eden maklen, Mahmut Esat Bozkurt tara - ıı.ıo;“rııııı Tm":“"::: ":_"ıınm 18.30: Plâkla dans musikisi. 19.90: TALİŞIR: İN DeD seke Ö Deet |C eee Ai Vp Go Kükketenl' d Alşamı neşriyatı 1 Köyün Deccalı.. Yazan: tahmin olunmuştur. Şartnamesi ve listesi levazım KINOP_“F? KERCT Ç —< —— ——— a — —ef 1T: Konferans: İnkılâb dersleri Üniversi - | kisi ve halk şarkıları. 20.30: Safiye ve arkas Baba annem burada Yazan: İsmet Hulüsi İMSET Anneme, bana bakan yaşlı kadınlı birlikte giderdim. Annem bana yemiş ler verirdi. Kucağına alır, öper, kok * lardı. Ve daima gülen gözlerinde ağ * lamak istiyen bir hal belirirdi Bir gece babam eve geldiği zamât evdeki kadınla bir şeyler konuştu. Ben o zaman dokuz yaşımda idim; kaı dür babamla konuştuktan sonra benl alelâcele giydirdi — Gezmeğe mi gideceğiz? Diye sordum: — Evet, dedi, annene gideceğiz; n! göreceği gelmiş. Anneme fittâk, Hasta idi.. Beni yanına almak, beni öpmek anlamıştım. Ben sokuldum: — Olmaz, dedi, ben hastayım? Sonra hastalığım sana geçer.. Ben onun yüzüne bakarken o da ati latıyordu: — Babanı çok sev, dedi, o seni çoll sever.. Artık kendimi tutamadım. — Ben seni daba çok severim annej Dedim, ânnemin gözleri boşandı ağlıyordu. İşitilir işitilmez bir sesle: — Böyle olmasaydı, ne mes'ut yak şıyacaklık. Dediğini duydüm. O gece annem hep rüyama gir » di. ; B& yatıvardla. Fakaf istediğini nnem ına almadı. kalmış, her şey nâgihâni aurette olup açmak, anne di - | Yarınki nushamızda : Bir daha anne HUit Ha tılmak iİste - mi — göremedi bitmişti. Fakat, te'dibin ikinci safhası âşml Amxraualı.ı A Ve gö%em dıem: medim. Söyliye « miyordum am « Mma, onun artıli görüle mi yece « ğini biliyordum. Annem ölmüştü. Se: neler geçti. Babam evlenmedi, evlen « medi. Fakat bu benim için kâfi değil — di. Ben annesiz büyümüştüm. Babam, dün öldü. Ölürken yanıba şında jdim. Odada başka kimseler yolı tu; gözile yaklaşmamı işaret etti. Ta katsizdi, sesi güçlükle anlaşılıyordu: — Ben kabahatliyim, dedi, ben bu kabahati annenden ayrıldığın gün yapmadım, fakat sen vapurda: — Baba annem burada! Dediğin gün yaptım. O gün ne diy: annenin peşinden gitmedim; o gün n( diye artık her şeye ryağmen çocuğu « muz için birlikte yaşamamız lüz:m, de- medim. Olan oldu. Annen o zavallı senin ayrılığına tahammül edemedi Beiki ondan öldü. Buna sebep olat benim. Beni affet. Rengi solmuş ellerini öptüm, — Artıli söylemiyordu. Vücudunun soğuduğu « nu hissettim: Bugün onu mezarıma gömerken; o « ftaz sene evvelki sözü tekrarladım: — Baba annem burada! Dedim ve babam annemin yanına ti yanını gömü'dü. F. Bercmen —— Cerrahpaşa Hastanesi rontken servisi için lüzumu olan 12 kalem alât ve Bu alât ve edevata 2539 lira vesika ve 190 Hira 43 kuruşluk ilk te- ” ü Mnıkhnwn%hıhıîl/lzlmm&ılwub Eugünkü Program | Daimi Encümende bulunmalıdırlar. — (B.) (3274) Liseler Satınalma Komisyonunda»ı: Komisyonumuza bağlı on yedi lise ve ortaokula (27450) kilo mangal dis, 13,05: Plâkla hafif müzik, 1325: Muh-| kömürü itasını tanhhüt eden Yenikapı iskele meydanı 6 - 7 - 8 numarada *üım"vuuhm%h&i—ı—iın lesi fesh edilerek nam ve hesabına açık eksiltmeye konmuştur. siltme 4/1/937 pazartesi günü saat 15 de İstanbul Liseler Muhasebecili - ginde toplanan komisyonda yapılacaktır. Bu işe girecekler Ticaret odasının rafından Türk miusikisi ve halk şarkıları | Yesika — ve — teminat _iııhıi(hı;::)ıüveıuluımnqe;d- leri Başları tarafından Türk musikisi ve halk şare A kıları. 21: (Sast üyam), Şehir Tiyatrosu Deam — kasmm) tarafından bir temsil, 22: Ajans ve Rıfat ve arkadaşları tarafından 'Türk musi- | borsa haberleri. 22.30; Plâkla sololar.