25 Eylül 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

T B Sayfa SON POSTA Suriy henüz kat'ileşmiş bir vaziyet yoktur diyor| Pariste yapılan muahedede Antakya ve İskenderun hakkında bir kayıt olup olmadığı sualine de murahhas: “ BİLMİYORUM ,, cevabını verdi (Baştarafı 1 inci sayfada) retimizi arzettik. Bugün Dnlmıba_hçe lan Naim Antaki şu cevabı vermiştir: |sarayına giderek defteri mahsusu im- — Onu bilmiyorum. Esasen bizim hiç| zaladık. Burada 'Nrkkudqle:!mla ve bir şeyden haberimiz yok. Fransızlar | Türkiye devlet ricali tırıhndnî gör « şimdiye kadar istedikleri gibi hareket | düğümüz 'ıltüıhhlçunutmşy_nı—ıgu. Sa- etmiş, birçok kanunlar, kararnameler | mimi bir kardeş muhabbetinin uyandır çıkarmışlardır. Biz bütün bunları ayrı ayrı tetkik edeceğiz. «Bundan da haberim yok'e — Fransızlar 1921 de İskenderunla Antakyaya muhtariyet verilmesini mu tazamımın bir muahede akdetmişlerdi. dığı derin intıba ve hakiki devlet a - damlarile temastan hâsıl olmuş büyük bir hayranlıkla buradan ayrılıyoruz. — Bir sual daha sorabilir miyiz? Bun İdan bir müddet evvel Trak üzerinden Iî_ugiliz mandası kaldırıldı. Onun ardın- Bu muahede hakkındaki mütaleanız|dan Suriye mandasının kaldırılması ge 'nedir ? — Bundan da haberim yoktur. Bu - nunla beraber Suriyede Fransız man- dasına nihayet verileceğine göre, Suri- yenin bir parçası olan İskenderun ve Antakyanın da vaziyeti tetkik edilecek- tir. — Yani Türklerle meskün bu iki sancağa mubtariyet verilmesi mesele- sini tetkik edecek misiniz? — Yanlış birşey söylemektense bil - miyorum demek daha doğru olacağı i- çin gene haberim yok diyeceğim. — Yeni imzaladığınız. muahede ile Suriye namına Fransa tarafından de- ruhte edilen bütün beynelmilel taah- hütleri tanımış olmuyor musunuz? — Evet, Muahedede böyle bir mad- de vardır. — O halde 1921 de Franklen Büyyo- nun imzaladığı muahede mucibince İs- kenderun ve Antakyanın ilerde muh- tar olması da prensip itibarile kabul e- dilmiş demek değil midir? Naim Antaki sarih bir cevap vermi- yerek : — Evvelce de söylediğim gibi herşey- den evvel intihabatın neticelenmesini ve yeni muahedenin Suriye tarafından tasdik edilmesini beklemeliyiz. demiş- tir. Bunun üzerine muharririmiz: liyor. Şimdi de son hâdiseler üzerine Filistindeki İngiliz mandasının kalka - cağını umuyoruz ? — Şimdi olmasa bile, ileride 0 man- danın da kalkacağına muhakkak naza- rile bakabiliriz. Çünkü millet kendini göstermiştir. Şarkta umumi bir hürri- yet davası başgöstermiştir. Bu münase- betle şunu da arzedeyim ki, hiç bir A- rap Filistinde bir Yahudi yurdu kurul- masına katiyen müsasade etmiyecektir. — Arap birliği meselesi hakkında ne düşünüyorsunuz ? — Arap birliği bütün Arapların ga- yesidir. Ancak birliğin tahakkukundan evvel Arap milletlerinin ayrı ayrı istik- lâllerine kavuşma işinin tamamlanma- sı lâzımdır. Cenevrenin Kararına İtal- yanların cevabı k (Baştarafı 1 inci sayfada) dilmemiş kısımlarını da istilâya baş - laması ihtimalinden bahsedilmektedir. Fakat, askeri mütehassısların ka - naatine göre, böyle bir harekete altı aydan evvel başlamak imkânsızdır. Yeni ileri harekât e murahhası ortada| Artakya ve skenderun .. .. Türktür (Baştarafı 1 inci sayfuda; O muahede ise 20 teşrinievvel 921 de Ankarada bir taraftan Fransa na - mına Mösyö (Franklen - Boyyon), di- ğer taraftan Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümeti namına da Harici - ye Vekili Yusuf Kemal Bey tarafın - dan imzalanan meşhur muahededir. Bu muahede, İstiklâl harbimizin ilk ve en mühim siyasi muvaffakiyetle - rinden biri, belki birincisidir. Çünkü o muahede imzalandığı güne kadar gar - biın büyük devletleri ve o meyanda Fransa hükümeti, Anadolu hareketini gayri meşru bir hareket ve Anadolu Kuvayi Milliyesini de, hükümeti 'meş - ruasına karşı kıyam etmiş asi bir kuv - vet olarak tanımakta idi. Ankara muahedesi ile ise, büyük devletler meyanında Fransa hükümeti ilk defa Büyük Millet Meclisi hükü - metini bir Türkiye devleti olarak res- men tasdik eylemiş ve bu suretle ev- velâ hareketi milliyemizin fevkalâde kuvvetlenmesi temin olunduğu — gibi, bilhassa o tarihte bizi boğmağa ka! detmiş olan Loid Corç hükümeti si * yasetine de büyük bir darbe indirmiş - tir. Bu muahedenin bize temin ettiği di- ğer büyük bir menfaat te, Antalyanın Fransız askeri tarafından tahliye e - dilmesi ve elimize böyle manen ve maddeten çok zengin olan bir vatan parçasının geçmiş bulunmasıdır. Hattâ bilâmübalâğa denilebilir, ki hareketi milliye en büyük kuvvetini ve bilâhare ihraz ettiği muazzam zaferin menabii istihsalini bu muahede ile ka - zanmıştır. * Harbi umumiden mağlüp ve peri - şan çıkmış bir millet tarafından değil, ancak galip bir devlet tarafından ak - tedilebilmesi mümkün olan gene bu muahede ile de, işte bugün bir mese» le halinde önümüze çıkmış bulunan, İskenderun ve Antakya mıntakala » rındaki Türklerin hukuku da temin e- — İmzaladığınız muahedenin yeni| — A (, D 24 CA A ) — Mareşal Gra dilmiştir. kurulacak Suriye Parlâmentosu tara - ziani'nin kumandası altındak! kuvvet- fından reddedilmesi ihtimali var mı -| , » yağmur Haa? Hütağnc dülar dır ? Diye sormuş, ve şu cevabı «lmıştır: — Dünyada herşeyin ihtimali var - dir. — Suriyede sizin mensup olduğunuz Milli fırkadan başka fırka var mıdır? — Hayır. Başka düşüncede bazı şa- hıslar olabilir. Fakat umumt surette Milli fırka hâkimdir. — O halde mensup olduğunuz fır- kanın kazanacağı muhakkak olduğuna göre bizzat tarafınızdan imzalanan mu- ahedeyi de, taraftarlarınızdan mürek- kep olacak Parlâmentonuz tasvip ede- cektir. — Temenni ederiz. İşte o zaman mu- ahedenin madde madde tetkiki işi baş- hıyacaktır, Müstakbel vaziyet — İskenderunla Antakyanın müstak- bel vaziyeti hakkında fırkanızın nok - tai nazarını öğrenebilir miyiz ? — Yeni intihabatta kazandığımız tak dirde hükümetimiz büyük komşusu Türkiyenin tuttuğu yolu takip edecek- tir. İskenderun ve Antakya meselesi - ne gelince, şunu tebarüz ettirmek iste- tim ki, milli bir siyaset takip etmekte olan bizler, başka milletlerin milli hü- viyetlerini değiştirmeğe nasıl teşebbüs ederiz? Türkleri Araplaştırmak asla ha tırımızdan geçmez. İskenderunla An - takyaya muhtariyet vadeden Franklen Büyyon muahedesinin tatbikı yolunda 1921 denberi Fransaya karşı büyük bir lütufkârlk gösterip bekleyen Türkler, bize karşı da ayni suretle hareket ode- rek işbaşıma geçinceye kadar mühlet yereceklerini ümit ediyoruz. Bir defa işbaşına geçtikten, resmi sıfatı haiz ol- duktan sonra gelir, bu meseleyi görü - şür, kardeşçe anlaşırız. Maalesef bu se- fer burada fazla kalamadık. Hemen memleketimize dönmek mecburiyetin- de bulunduğumuzdan Ankarada kala- mıyacağız. Cenevrede Hariciye Vekili Bay Tevfik Rüştü Aras ve Dahiliye ve- zili Bay Şükrü Kaya ile görüştük. Bu- rada da Hariciye Vekil vekili Bay Şük- rü Saraçoğlu ile müşerref olarak maze- yısile teskin hareketini ele alarak Go- re istikametinde ileri yürüyüşüne baş- lamıştır. Milâno, 24 (A.A.) — Toscano vapu- ru şimali İtalya vilâyetlerine mensup 620 ameleyi hâmilen Cenovadan Şar- ki Afrikaya hareket etmiştir. Bir Fransız gazetesi ne diyor ? Berlin, 24 (Radyo) — Paristen bildi- rildiğine göre sağ cenaha mensup müf- 20 teşrinievvel 921 de, Ankarada Atatürkün (Franklen Boyyon) üze - Atletlerimiz Atinaya vasıl oldular Leningradda 1-0 yenildik Atina altı milletin bayraklarile süslenmiştir, atletleri- mizin üçüncülük kazanmaları ihtimali var den arkadaşımızdan) — Güzel bir yolculuktan sonra Atinaya geldik, gü- zelden maksadım, havanın iyiliğine işa- tet etmek içindir, yoksa müsabakala - ra iştirak edecek olan atletler için se- yahat hiç te rahat oldu denilemez, ne birinci ve ne de ikinci mevkide yer bu- lamadığımız için bizzarure güvertede seyahat etmeğe mecbur olduk; geceyi salonda oturarak ve eğlenerek geçir- dik, vapurda ayni zamanda Romanya- h atletler de vardı. Yunanlılar Balkan olimpiyatları Türk takımı; Necdet - Fazıl, Faruk- |İhrı.|ıim. Lütfi, Reşad - Danyal, Fik - ret, Hüsnü, Said, Niyazi şeklinde idi. İlk hücumu biz yaptık. Fakat bu hü- cum yarı yolda kesildi. Leningradın müukabil hücumunu kalecimiz güzel bir plonjonla kurtardı. Hava güneşli ve kuvvetli bir rüzgâr tamamen aleyhi « mize,. İlk korneri biz yaptık, fakat fe- na çekliler, bu sırada güzel bir akını « mız) Leningradlılar topu taca atmak suretile akim bıraktılar. Leningradlı » ların mükabil akınlarında top kale ön: lerinde oyuncularımızdan birinin eline için büyük hazırlıklar yapmışlar, şes'değdi. Hakemin verdiği penaltıyı Le- hir baştan başa altı milletin bayrak - larile donatılmış. Son seneler zarfında çok güzelleşen bu şirin şehir şimdi münhasıran olim- Piyatlarla meşgul gibidir. Atletlerimiz. Akropolpalasa inmiş- lerdir ve oradaki rahatları çok iyidir. ningradlılar fena bir vuruşla dışarıya attılar. Umumiyet itibarile iki takım a- rasında tevazün var. Bu sırada kale ö« nünde bir kargaşalıktan istifade eden Leningradlılar 24 üncü dakikada bi « rinci goöllerini yaptılar. Bizim bir serbest vuruşumuz neti « Yugoslavlarla, Bulgar atletleri ya «|ce vermiyor ve ilk devre bu suretle rın (bugün) geliyorlar. Biz şimdiye kadar bir antrenman 1-0 aleyhimize bitiyor. İ İkinci devre saat 17,35 de başladı. yaptık, antfenörümüz umumi vazi -| Takımımızda ufak bir değişiklik gö - yetten memnundur, ve fevkalâde arı - zalar zühüur etmediği takdirde üçüncü gelebileceğimizi söylemektedir. Müsabakaların neticelerini günü gü- nüne Son Posta okuyucularına bütün tafsilâtile bildireceğim. Ömer Besim Leningraddaki maç Leningrad 24 (Hususi muhabiri - mizden) — Bugünkü müsabakada rülüyor. Sağiç Saidin yerine Muhte - Şem geçmiş, daha ilk dakikalarda kuve vetli akınlar yapmağa başladık, oyun ileriledikçe hakimiyetimiz bariz bir şe- kil almağa başladı.. Fakat nptice ver « miyor. Mütemadi şu! kalenin üstünden ve yanlarından gidiyor. Sır, kı bir hücumumuzda kalenin önünda üç kişinin topa çıkmasına rağmen ne ticesiz kalıyor. Oyunun bundan son « maalesef gene mağlüp olduk. Futbol- |raki kısmı nisbt bir hâkimiyetimiz al « cularımızın talihi bu seyahatte bir tür- lü açılmadı. Takımımız ile Leningrad muhteliti arasındaki futbol maçı ba « gün Lenin stadında 40,000 kişi önün- de yapıldı. Saat 16,30 da evvelâi Türk takımı sahaya çıktı ve alkışlar arasında halkı selâmladı. Bunu takiben Leningrad ta- kımı da sahaya çıktı. Mutat merasim- tında devam ettiği halde beraberliği te min edemedik ve Leningraddaki bu ©- yunumuzda 1-0 mağlübiyetimizle ne« ticelendi. Eskrim Müsabakaları yarın 18 de güreş müsabakaları da gece 20,30 da yapılacaktır. Bunların neticelerini 26 eylülde yapılacak bisiklet yarışı neti - cesile beraber 26 eylül gecesi saat 8 de rinde icra ettiği büyük ve şayanı hay »(4 yonra saat 16,412 de oyun başladı. | Leningrad radyosundan verilecektir. —————....- .a ret tesir ile İmzalanmış olan 13 mad- delik bu çok kıymetli itilâfnamenin İs- kenderuna ait olan yedinci maddesi aynen şöyledir: Madde 7 — İskenderun mıntakası için hususi bir idare tesis edilecektir. İzmirde askeri manevralar İzmir 24 (Hususi) — Yakında lz Hava hücumlarına karşı deneme İzmir 24 (Husust) — Bugün İz - Bu mıntakanın Türk ırkına mensup | mir civarında garnizon manevraları- İ mirde hava hücumlarına karşı müda- ahalisi, kendi harslarının inkişafı için rit Löjur gazetesi Cenevrede verilen her türlü teshilâta mazhar olacaktır. karar aleyhinde şiddetli bir makale yazmıştır. Gazete, makalesinde Habe - şistan hakkındaki kararın Fransız - İ- talyan münasebatı üzerinde fena bir aksülâmel uyandıracaığını kaydettik - ten sonra Litvinofun sarfettiği yeni fa- aliyeti de tenkit etmektedir Löjur ga- zetesi bu faaliyetin bir Alman - Fran- sız harbine zemin hazırlamış olduğu- nu ilâve etmektedir. Gazete Litvinofun bir taşla iki kuş vurmak siyaseti takip etmekte olduğunu da iddin etmektedir. Bir ziraat Muallim mektebi Açılıyor İzmir 24 (Hususi) — Şehrimize gelen ziraat umum müdürü Abidin E- ge, Ziraat Vekâletinin ıslah istasyon- ları ve muhtelif ziraat işleri hakkında tetkikler yapmaktadır. Kızılçulludaki Amerikan Kolleji binası Ziraat Ve - kâletine devredilecek ve Ziraat mual- lim mektebi haline ifrağ edilecektir. Kollejin büyük çiftliği ği haline getirilecektir. Ziraat Vekili- "f t nin de Almanya dönüşü İzmire gel < C O L eyellskenderun Ve civa memur olan General Gouraud Fran -İreye tâbiiyeti esasını ü l kittenberi Suriya sz idaresine karşı vuku bulan kıyam- |O vakitte: ğ M NC Dzğee vi ş y adamları ise bü esasatı tamamen | Bu dirayet ve kiyaseti p ulıhımdıı:bhınuhıınddudihıdııısm- AMMMiılhvmlıMımekwh. mesine intizar edilmektedir. Yunan Kralına nişan Atina 24 (Husust) — İngiltere kra- |ları bastırmak hülyasile Suriyede yeni | yin h Sekizinci Edvard Yunan kralına Sen |taksimat yapmış Mişel ve Sen Jorj nişanlarının büyük istavroz rütbesini vermiştir, N O mımtakada Türk lisanı resmi ma- hiyette olacaktır. kendi aralarında hususi olarak değil, resmt olarak ta kullanmalarını kabul ve tasdik etmektedir. BTYAD CNİND SÜGN faa denemeleri yapılacaktır. - Vilâyet İzmirde iki köprü yaptırılıyor |bir beyanname neşrederek tayyarele İzmir 24 (Husust) — İzmiri Ma « ryin taarruzlarına karşı yapılacak ted- aBa ı aei nisa vilâyetine bağlıyan Değirmen -| birlerin neden ibaret olduğunu an - Yedinci maddenin altı çizilmiş olan dere köprüsü ile Dikili « Ayvalık yo-|latmış, ve halkin deneme esnasında bu son cümlesi hassatan calibi dikkat- |lundaki Altınova köprüsü bu yıl için-|her hangi bir paniğe meydan verme - tir. Çünkü bu cümle ile itilâfname İs » 'de inşa edilecektir. Nafia Vekâleti icap|mesini de tavsiye etmiştir. kenderun Türklerinin türkçeyi yalnız eden hazırlıkları yapmıştır. Göbels Atinadan ayrıldı Atina 24 (Hususi) — Pazar gü - Halbuki, malüm olduğu üzere, bir nündenberi burada bulunan Almanya memlekette ekalliyetlerin lisanlarının | propaganda nazırı Göbels karısı ve ar- kendi aralarında ve mekteplerinde hu- | kadaşlarile birlikte eski Asarı ziyaret sust olarak istimaline müsaade olu -| etmek üzere dün Delfusa gitmiştir. Gö- nursa da hiç bir vakit resmt olarak is-|belsin pazar günü Almanyaya döne »|de vazife alarak hizmete timal etmelerine meydan verilmez. |ceği tahmin edilmektedir. Çünkü buna müsaade etmek demek o ekalliyete âdeta istiklâl vermek demek- tir. miş addolunabilir. Esasen Fransızlar, Suriyeyi ele ge- çirdikleri 18 senedenberi, İskenderun | resinin nümuüne çiftli- | V€ kenderun) a ayrı bu halde Ankara itilâfmamesinin ye- | vatandaşlarımızın -hukukunu dinci maddesi, İskenderun mintakası hmpukııııı;ı;ıcmıı? ı;ı.fn lınnnm ea Türklerinin istiklâlini bile tasdik et -|tu. Fakat itilâfname -|ser ; K lândıktan sonra vaziyet değişmiştir. |iken, ve bu taksimatta (İs- | yaset bir mevki vermemiş- | tatbik etmemiş olsalar ız.—.wwwmm- muşlar, dan İskenderun ve civarındaki Türk bizim Denemelere başlandığı zaman bü - tün vasıtalar oldukları yerlerde dura: caklar, evlerde ziyalar maske edile - cektir. Beyanname hilâfında hareket edenler, para cezasına çarpılacaklardır. Denemeler esnasında teşekkül eden Kı- zilay imdat kolları şehrin her semtin- hazırlıkları yök-|hede hükmü ve ondan sonra on beş devam eden bir teamül mevcut buıüılıh—lınuıveclnnndıı General (Gouraud) nun şiddetli ida-|ki ırkdaşlarımızın milki hukuklarını ve riyeyi yeni bir edilmiş ve devam edemiyeceğini — gören|ırkt istiklâllerini taksime tâbi tutarak, | yasetinin rının hususi ida - |besine çıkan bir devletin, böyle haklı kabul etmiştir. |bir talebini ls'af umımeniıı_ komiserliğine ta-| mahzurları davet edeceğini düşünmek, her hangi bir kuvve« ü i ü İ akıl kabul etmez. Bil- Antakya Türklerinin esas haklarını | Fransa hukân:eu yerine General | tin tanımamasını t A düşünmek mecburiyetinde kalmışlar-| (Weygan) 1 göndermiş ve o da Su -|hassa Türîiyâ:kı:: E:lh va'hlen) Tihe büyük kiyaseti siyasiye — eseridir.