23 Haziran 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 1

r SZSon Posta —— —— —— Sene 6 — No, 2116 Yazı işleri telefonu: 20203 — SALI — 23 HAZİRAN 1936 Idare işleri telefonu: 20203 - Fiyatı 5 Kuruş Boğazlar konferansı hiç bir eşine nasip olmıyan bir anlaşma havasile açıldı Birçok delegeler sanki Türk delegesi imiş gibi söz söylediler sllünen slinil Söyülhüm k'i z eli Yenii d? e lll Üü eeet eeei el Romanya Dış Bakanı elini kürsüye vurarak bağırdı: “Boğazlar Türkiyenin kalbi, bizim ciğerlerimizdir. Tür- kiye ile bunu anladık, birleştik, Adalet isteriz!,, Montrö'den bir manzara | Boğâzlar konferansında C .. .. Son Posta,, neler gördü? Tevfik Rüştü Aras General Asım Numan Menemencioğlu Landra Elçimiz Fethi — Pariz Elçimiz Suat Noemettin Sadık Ş .u ğ $ ü Konferans açılınca Tevfik Rüştü Aras Boğazlar için eııdışe::ı;na î?lrı:îı: dlî,:l:nîîğls;îîkeıt:işli.z ?c'e'nnettır l Boğazlar konferansında Türkiyeyi temsil eden heyetin azalari Tevfik Rüştü Aras ihtisaslarını sona saklıyor, Titülesko | yeni bir rejim istediğimizi anlattı, bunu diğer murahhasların nutukları takip etti Montrö, 22 (Sureti mahsusada gönderdiğimiz arkadaşımızdan) — Bo - Bazlar konferansı bugün öğleden sonra dörtte Büyük Britanya, Fransa, Sov- yetler Birliği, Japonya, Türkiye, Romanya, Yugoslavya, Yunanistan ve Bul- garistan delegelerinin iştirakiyle ve İsviçre dışişleri dairesi şefi Mottanın başkanlığında toplanmıştır. İtalya, umumi siyaset sebepleri dolayısiyle kon- feransa delegelerini göndermemiştir. Fakat Cenevre toplantılarından sonra iştirak eyleyecektir. Konferans riyasetine Ayvusturya murahhası Stanbey Bruce, ikinci reisli- ğe Yum'ın .elçiliği:ıdın M. Politis seçilmişlerdir. Yeni bir boğazlor rejimini niçin istiyoruz ? Mottanın murahhas heyetlerini selâmlayan «hoş geldiniz» diyen açiş nut- kundan sonra Türkiye Dışişleri Bakanı Doktor Tevfik Rüştü Aras, Türk talebini izah etmiştir, Dışişleri — Bakanı, konferansı açan İsviçre hükümet — reisine ve mu- rahhaslara teşekkür ettikten — sonral923 mukavelenamesinin hikmeti vü- cudünü kaybetmiş olduğunu söylemiş, Boğazlarda tesis edilecek yeni rejim- de dünya ticareti menfaatlarının geniş surette nazarı dikkate alınacağını, hat- P harp halinde bile bitaraf ticaret gemileri için serbest mürura müsaade e- dileceğini söylemiştir. Tevfik Rüştü Aras bugünkü vaziyet karşısında gayri askeriliğin artık de- Wam ettirilemiyeceğine, çünkü böyle bir halin her devletin kendi arazisini müdafaa etmek hususundaki en basit hakkiyle tezat teşkil edeceğine işaret Btmiştir. - Dışişleri Bakanı, sözlerine şu suretle nihayet vermiştir: uProjemizi kabul etmekle Boğazları bir vifak geçidi ve medent milletler Brasında bir sulh hattı vasılı haline getireceksiniz.» (Tevfik Rüştü Arasın nutkunun metni bu yazının sonundadır.) Romanya ne diyor ? i'itüleıko. Balkan Anatntına mensup iki devletin tesanüdünü ve Roman- ya ile Türkiyenin Boğazlar meselesindeki hususi menfaatlerini izah ve mu- hhedelerin tadili aleyhtarı Ramanyanın, arazi değiştirilmesine teallük etmi - yen ve esasen bir çok emsali bulunan Türk talebini makul bulmakta olduğu- hu bildirmiştir. M. Titülesko sık sık alkışlanan nutkunda bundan sonra şöyle demiştir: — Muhibbim Tevfik Rüştü Aras, Boğazlar Türkiyenin kalbidir, demşiti. Ben de şunu ilâve edeyim: «Romanyanın ciğerleridir.» Türkiye, Romanya kk » Sanatoryomda tedavi edilmekte bulunan bir Türk kadını müzakereleri dinlemek için içtima salonuna gelmişti. Türkiye ve Türkeler hakkında gösterilen sevgi ve takdir tezahüratı karşısmda kendini tutamıyarak ağladı Ne isti_ynruz? Boğazlar mukavelesinin yeni şekli için yaptığımız projenin hulâsası 1 — Ticaret ve harp gemileri Boğaz- lardan yenl mukavele mucibince geçebileceklerdir. 2 — Ticaret gemileri, sulh zamanında tam bir serbestiden istifade eder- ler. $ — Harp zamanında Türkiye bitaraf kalmış ise ayni serbesti hükmü caridir. 4 — Harp zamanında Türkiye muha- Tİp ise, düşmana yardım etmemek kartiyle ticaret gemilerinin geçiş korbestisi, bazı şeraitle mukayyet- tir. b — Ticaret gemileri sıhhi kotrole tâ- Konferans riyasetine seçilen Avustralya — Konferansı açan İsviçre Dış İşleri murahhası M. Stanley Bruc Şefi M. Matta Montrö, 22 - (Sureti- mahsusada|samimi bir hava içerisinde geçti. gönderdiğimiz — arkadaşımızda) —| — Reisin açılış nutkundan sonra mu - Konferansın ilk celsesi çok sıcak ve (Devamı 3 üncü sayfamızda) ereresaa ee verarsArAK YAK AAA AAA Habeşistanda harp yeniden mi başlıyacak? İmparator yağmur mev- siminde taarruza geçmesi mesi — şaritır. ? — Harp zamanında Türkiye bitaral ise harp sefineleri serbest geciş- ten istifade ederler, 8 — Harp samanında Türkiye muha- rip olduğu takdirde harp sefine- leri ancak Türkiyenin müsaadei mahsusası ile geçebilirler. 9 — Türkiye harp tehdidini hissettiği takdirde sekizinci madde hüküm- lerini tatbik hakkını halzdir, 10 — İçinde veba ve sair bolaşık hasta- Hıiklar bulunan — harp — gemlleri Boğazları karantine altında ge- , birleşmişlerdir. Müttefikimi; vaffakıyet diler, .. Mak n :ı:::;.z anlamışlar, birleşmişlerdir. Müttefikimize muvaffakıyet diler, adalet çertir. : için gener. Si RSEE a h W — Sivil ve askeri tayyareler BRağarz- ” M. Titüleskonun nutku dakikalarca ve şiddetle alkışlanmıştır. ların Üstünde uçamaz. Bunlar Habeşıstana yollamış Üa ”) , ingiltere ne diyor ? ! aa eeti eetle H Londes,-22. (Honal) — İngiltere —-—--—--- — e — Bu maddeler iyenin hâkimi- Mister Eden bugün Avam Büyük Britanya delegesi Lord Stanhope, silâhsızlanma konferansının mu- yetini İNİâl edecek şekilde tefsir îîmb;xıîı::ıı:dah:oıî"un î:' :ıîle cevap o- (Devamı B inci sayfada) ve tevsi edilemez. 13 — 24 Temmuz 1923 de Lozanda imza olunan Boğazlar mukavelesi fesh İtalyanın yolladığı nota | 35 5x7az!| kavele İmza odildiği tarihten mu- Roma, 22 (Hususi) — İtalya hü -gdeceğini bir nota ile bildirmiştr. teberdir ve on beş sene müddetle kümeti bugün toplanan Boğazlar kon- İngiliz gazetelerinin neşriyatı caridir. feransının birinci celsesinde mümes -| Londra, 22 (Hususi) — Taymis , E Projemizin metni 10- Bil bulundurmamışsa da zecri tedbirle-|bugün yazdığı bir başmakalede, Boğaz- uncu sayfamızdadır. rin ilgası üzerine konferansa iştirak e- (Devamı 8 inci sayfada) larak İngiltere hükümetinin zecri ted- birleri kaldırmağa karar vermekle be- raber Habeşistanın ilhakını tanımaya- cağını bildirmiştir. Habeşistandan gelen haberlere İtalya bu memleketin ancak — yaris işgal etmiştir. Büyük şehirler işgal olu- nan yerler arasındadır. Fakat bu şehir- Beki Gora valisi ve kumandanı (Devamı 8 inci sayfada) general Nakonen .