29 Mayıs 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

29. Mayıs — İstanbulu 483 yıl mimik ninesi 54 gün süre luğu tarihe Bizansın son günleri SON gi 493 yıl evvel bugün, Türkler İstanbula &irmişlerdi, 1453 yılının 29 mayıs saba 3 imparatorluğu artık tarihe in- tikal etmişti. İstanbulun üzerinde Türk Yrakları dalgalanıyordü. Biz bu büyük beldeyi harap ve perişan İmüştuk. Milâdin 1204 yılında ve «dör- düncü haçlı seferin adı altında Ayvrupanm tin milletlerinden mürekkep büyük bir ordu, Arzı mukaddeste islâmlerin cenk - “şek üzere deniz yolile hareket etmiş, fakaz Bizanstaki saltanat okavgularından Mtfüde ermek için istikametini değiştire- Tek İstanbul yoluna sapmış, ve şehri zap- tetmişti. Bu suretle İstanbulda bir lâtin im Parstorluğu kurulmuştu. 1204 den 1261 8 kadar eli yedi yıl sürmüş olan lâtin isti- İstanbulu mahveden korkunç bir ka, Mizu olmuştu. Sekiz asırlık parlak bir ma- “inin bu muazzam beldeye yığmış olduğu Servet yağma edilmiş, hattâ kiliselerin al- Un Ve gümüş tezyinatna, kiliselerde mah- 2. kıymetli ve mukaddes eşyalara va - Maciya kadar soyulmuştu. Bizansı süsliyen Sanat eserlerinden bir çoğu mahvolmuştu. 1261 de Mihail Paleologos'un iâtinleri İs- Mahuldan Kerdukten solea yeniden küur- duğu Bizana imparatorluğu artık eski ser- pt kaynaklarını kaybetmiş bulunuyordu. ba mukabil Bizansı içinden kemiren ah» fesadı ve manasız, safantalı din müna- yaları devam etmekte idi. Ve Bizans sön Asırlık hayatında eski halini hiç bir za- bulamadı, İ4SI yılında babam ikinci Muradın ölü ile tekrar tahta gelen ikinci Mehmet deli, ie vânl olmuş, yirmi yaşında bir ikanlı idi. Her şeyden evvel İstanbulu mak istiyordu. Fizklenia İki sera yakın fanlezi devesi tarap, > iklerile Bizans imparatorluğu her deki © Sökmüştü. Anadolu ve Rumeli « i Türk topraklarının ortasında İstanbul il yle şimal ve garbında takriben yüz b er örün den ikiye idi Artik, SÖN' POSTA > a ” “Sayfa — — a ' evvel bugün almıştı Tepki Sarayı Çarem dekem ve köşkler) Avasolye fethinden iki asır sonra ve zamanımızdan da üç yüz yıl kadar evvel yapılmış bir resmi (Grelot'nan ( seyahatnamesinden) n muhasara şafakla neticelenmiş, Bizans İmparator- “karışmıştı, son İmparator da ölüler arasında idi şarak büyük bir top yaptı. uŞahin adı ves rilen bü topun namlusunun çevresi dokuz ayak, kıt'am üç ayak idi. Edirnede ilk tec- rübeleri yapılırken kimsenin korkmaması işin tellâllar bağırmıştı. Ve o kadar müt - hiş bir şekilde gürliyerek patlamıştı ki sesi otuz mil uzaklıktan işitilmiş idi. Attığı gül- le bir mil uzağı düşmüştü. Güllesi 1200 okka ağırlığında idi. Edirneden 1453 şu- batı sonlarında yola çıkarılan bu top alt miş, bir rivayete göre de yüz elli çift öküz ile çekilerek Bizans önüne ancak iki ayda getirilebilmişti. Nakline 10,000 kişi ile Ka» raca Bey memur olmuştu. Yolda devrilmesine mâni olmak için iki yanından 200 kişi tutuyordu. İki yüz yol amelesi önden gidiyor, elli dülger ve köprücü ustaları da hazır bulunuyordu. Fakat şurasını kaydetmek lâzumdir ki Bi » zans surlarını ezen tek başına Urbanın to- pu olmamıştır. Bizans surları, Türk ordu- sunun sahip olduğu bir çok kuvvetli top « ların müşterek kudreti önünde ezilmiştir. İstanbulun muhasarası E kumandanları ve mütehassıs- lan toplamış olan ikinci Mehmet, İstan - bul muhasarasını, kendi elile çizdiği bir harita üzerinde hazırlıyordu. Muvaffaki - yetli hücumlara en müsait olan yerler, ba- taryaların yerleştirileceği en mükemmel mevziler , gedik açılacak ve lâğım ka - zılacak noktalar bu harita üzerinde tesbit Haliç Bizanslıların elinde kaldık ça muhasara uzayacaktı. Liman zincirlerle kapatılmıştı. Bir gece ie iş ği irütü ii indirildi. diliyordu. Bir taraftan Edirnede toplar » v2 : ları ardında açılan bir yol ile karadan yürütülerek Halice indirildi. edi u ta ç p çinde 67 küçük gemi Galata surları ar çalı lerini aşması Bizansı |ceklerdi. O günlerde izinsiz geçmek imi-| dökülür iken, diğer taraftan Gelibolu ter- ğ iş dım benifvirerek Trakya vadi! j e e kılıcım | yıkacak olan bir tehlike idi. yen bir Venedik gemisi atılan toplarla der- pe ö* , e allen Yi Boğazın Rumeli sahilinde yapılan bu|hal batınlmıştı, Skinek üzere bulunan Bizansın fethini |kale, Türk ordusunun bir istinatgâhı ola - Büyük topla ç Gök arı id. Üç köleli bir arazi | caktı. Anadoludan amele ve inşaat malze» - - İN güçleştiren surları İstanbulu çepçev-Jmesi getirildi. Ameleleri şevk ve gayrete) (o Boğazkesen hisarı ile Karadeniz boğazı üzerine kurulmuş ei il ce uzunlu -İ getirmek için Türk kumandanları, ellerin- | tutulmuştu. İstanbulun zaptına hazırlanan re kuşatan surlar k ere ile teikil eder. |de kazmalar, toprak kazıyor, taş taşıyor -| Türklerin ikinci büyük işi Bizans surlarını Şunda muazzam Bee ee odadır. ardı. Bu teşebbüs baberi alındığı vakit Bi-| yıkacak olan topla dökmek oldu. Sanca Br nl Hü e ne) yamalar dehşet işide kalnişt. San o -| Bey gibi Tüsk topcu üniedler va mihen: Marmara sahilinden Halisin Py'e Gi dinleri Edirnede geceli gündüzlü çalışıyor- kadar uzanan üçüncüsü asi Söyü YAZAN: lardı, Bu mrada ikinci Mehmede Urban 8x e yila ka gl ge e irin rağ dında bir Macar mülteciti getirdiler. Bu a- mamıj, sanelerinde amiral Balta oğlunun nezareti altında Türk donanmasına yeni gemiler ilâ- ve ediliyordu. Türk donanması üç kürekli yüz gemi ile muhtelif şekillerde yüz otuz gemiden mürekkep bir kudret olmuştu. Bütün hazırlıklar bittikten © sonra 200,000 kişi olarak tahmin edilen muaz- zam Türk ordusu İstanbula doğru hareket etti. 2 Nisan 1435 de, Türk ordusu (o Bi zans surlarının Okarşmna gelerek (şehri muhasaraya hazırlanırken, Türk Odonan- ması da deniz cihetindeki surların önüne gelmiş bulunuyordu. Bizanslıları derin bir ile i damın top dökmekte büyük mahareti var- my MR MAYAN AE —azm Reşat Ekrem Koçu Daküğr Meka GE yirmi” yıl vi şaheseridir. i i du İmparâtareri“hiziileriede"ikün “bir sina) ye eya İmei Karani pine imiyeti alma girmişti il için, onu muhasara ede- üzünden Türklere Kaçinişti. Urban, müm: | böyükleri ve İstanbulda bulunan © ecnel rile daya dükası Filip lö Bon'un em- Ta ale yıkacsk büyük top” | parator Konstantin ymm ve pa- nz ei el işlek VER) balik ir EEE i 2:1433 yılında Arzı Mukaddeste|“©X | 5 deni tarak imdat VE| yiahtımın tepesinde bir kale yapılmasının : > mi VE eğ 5 *eyahat like Be dö la Broki.|Jar ile EE ün bi pili uygun olmadığını hatırlatmak | YaPmağa memur edildi. Urban üş ay çalı- (Devamı İl inci sayfamızda) e z ş Hnerini etine Anadolu yolile ve Bizans iile sahip olmas lâzemdi. © İüzere ikinci Dim vi ve vo Ge dönmüştü. İstanbul fethininsari- Her şeyden evvel İstanbulu almak isti-| yollamıştı, Bizans bu hey'eti nazigâne ka- Yahatin; 5 prliap olan bu şayanı dikkat se“) o inci Mehmet, Bizansın plân daima |bul etti, Bizans civarına yapılan bu hisarın il imparator ile beraber müşterek düşmanla- n olan Rodos, Venedik ve Katalonyalı korsanlara karşı olduğunu söyledi. Bizans murahhasları ısrar ederek hisar-inşaatırın durdurulmasını ve yapılan kısmın yıktı « nlnasını isteyince, ikinci Mehmet birden- kaleme almış olan dö lâ Brokiyer tay, , 79 Müvasaletini ve oradan Gala“ Gemi $u satırlarla canlandırıyor: Yriyç, sküdrda Türkler var idi ki mü- Tesmi olarak verilmesi icap eden pa- "yorlardış biz iki Rum kayığı ile kar» gözü önünde bulunduruyor. kuvvetlerini lâna göre hazırlıyordu. Vi limanına gelince, İstanbul tara- f ile Galata arasında gerilmiş olan bir zin- dir ile kapatılmıştı. Zincir suya dikilmiş ka- Zincir boyunca | YAYI ağ zıklaya istinat ediyordu. A Beçtik. So; i » Sonra Galataya vardım. Bu v izilmişli. bire parladı: ağ ie hükümet sürenler galrin “ekseri 4) da Serie” se İmparatorluğun surlar dışındaki bü- tün toprakları benim malikânemdir, ora- larda istediğimi yaparım! dedi. Murahhaslar Bizansa döndüler. Yapısında beş bin amelenin çalıştığı hi- sat dört ay içinde 1542 yılı ağustosunda eden Ceneviz o tüccarlarıdır. e ,,> Yahudiler de sakindir. Bu bir Sebeşi, #ehri olup Türklerle pek sıkı münü- İmtiy,,, Yârdır. Türkler burada o derece Boğazkesen hisarı BO. İstanbul muhasarası hazırlığının jik ese 45 Böğerkesen, Rumelihisân oldu. Şehrin muhasarasından evvel, bir erzak ve imdat yla ve yı 1 e me mare. eş gomge rae a SAğ MNNMNMMNNAŞAMMESNŞN » > sahibidi, : . i : kli g EE aleriğden e ai yolu olan Karadeniz boğası müd tamamlandı. Kalenin mimar Muslihiddin > vi — il gibi boğazım en nok; KN Eş lem, |* Türkler adam gönderip onu ister- | sımdı. Yarım mil gibi Ekok öğ Ağa kli. İkisi yüksekte, karada, birisi de i ve Güzelcehisar : - darda, Jİ» iadesi lüzem gelirmiş. Üskü -|tasında ve Güzele e Ge yk kle sir öne & oo e e i i bir kalenin in mak üze i Bim Tı imkayığına bindiğim zaman, besin kene. #uparatorluğunun zaafı © de-| bu kuleleri birbirine ene - 7 üret eyy ğunu. zannedip pek gok|lnmdi aka ikinci Muradın zamn «| büyük a b b aga Ceneviz m Toprağa ayak basıp ta bir ema en bir muahede ile, Türk or- «Boğazkesen» ie i. İçine F Ke De — ine, Ki Me a Dan Edimeye gitmek üzere boğazın |mindeki bir Me bei gi Muhasarada kullanılmak üzere Edirnede yapılan en büyük top ” m Bi öğ - | duru E ini z o fiz yerleştirildi. Boğazdan geçet al seri z m yi b eb bu noktasına geçmesini kabul etmeğe mec e a RE aker. kumandanın. | YÜZ elli öküz tarafından çekilerek 10,000 muhafızla yola çıkarılmış, iz apısmda ni pa ee dan izin alacaklar ve müruriye resmi vere - iki ayda İstanbul önlerine gelmişti. dum, “düğüm vaki iki Rum bul- UN kit orada iki Rum a *oden fazla bir şey kopurmak ite-| Türk © e Gezi A YA A A ŞA "dularının İstanbulun arkasını çe-