12 Mayıs 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

SUN POSTA Yüğosbiiya Di ile Çek Dış Müreftede petrol bulundu Bakanının Son Postaya beyanatı (Baştarahı 1 inci sayfada) Artık bu gece hareket ediyoruz. On- lar da bu bir haftalık ağır yorgunluktan dinlenmek fırsatını bulacaklar. Deminden son bir nezaket eseri ola- rak, dost ve müttefik devletin muhterem Başvekili tarafından, hususi ikametgâhına hep birden kabul edilmek şerefine mazhar olduk. Ufak fakat zengin bir müzeyi andıran, kiymetli tablolar, antika silâhlar, minya- türler, halılarla süslü salonunda bizi etra- fına alan Mösyö Stoyadinoviç evvelâ, Bel- graddaki ikametimizden meranun olup ol- madığımızı, istediğimiz gibi izaz edilip e- dilmediğlimizi sordüktan sonra, hepimize hitaben şu beyanatta bulundu: «Meslekdaşlarım Türkiye, Romanya ve Yunanistan hariciye nazırlarını Belgrad- da kabul etmekle pek memnun O oldum. Her birimizin vaziyetini tavzih ve hak ve vazifelerini yazı ile tesbite vesile olan bu konferanstan Balkan Antantı daha kuv- vetli çıkmıştır. Bu konferansın hemen a kabinde toj n Küçük Antant konferan- m da birincisini ikmal etmiştir. Cenevredeki vaziyeti ve Milletler Ce- miyetinin geçirmekte bulunduğu (buhranı nazarı dikkate alırsak diyebiliriz ki bura- da Balkan Antantı ve Küçük Antant ile ufak mikyasta biz Milletler Cemiyeti örne» ği vücuda getirdik. Hepimizin Cenevrede edinmiş olduğu- muz tecrübe aramızdaki bağları daha zi- yade sıklaştırmak omecburiyetini odoğur- muştur; ve şu garibe hâdis olmuştur ki Milletler Cemiyetinin buhran: Balkan An- tantını ve Küçük Antant devletleri a: da mevcut rabıtaları kuzvetlendirmiştir.» «Kendi kendine yırdım edersen Tan- Fı da sana yardım eder» mealinde bir dar- bı mesel vardır; heriçle saygı görmek için dahilde kuvvetli olmak yani kuvvetli bir rejim ile eyi techiz edilmiş ve inzibatı mü- kemmel bir orduya malik mütiehit bir mil- İet olmak gerektir. Bu bakımdan, dahilde inzibatı ve her türlü ihtimale karş koymağa (muktedir sağlam askeri kudretiyle Türkiye Balkan devletlerine güzel bir sümune olmaktadır. Onun içindir ki Yugoslavyaya Türkiyenin hakiki bir ihtiyaç ifade eden (Boğazları İsteğinize muvafık cevap vermek bususun- da bir'an bile tereddüt etmemiştir. Sizi da- ha kuvvetli görmekle biz de kendimizi kuvvetli hissederiz. Yugoslavya, o Reisicumhurunuz Ats türkle devlet adamlarınızın yeni Türkiye- nin iktisadi, harsi ve askeri terakki ve in- kişafı uğrunda sarfettikleri gayretleri da- ima büyük bir dikkatle takip etmiş ve &- decektir.» Dost ve müttefik devlet Başvekili, bu sözleri söylerken, zeki ve keskin bakışla- rını, uzakta beliren bir seraba dikmiş, onu takip ediyor gibi idi, pılarında pişdarlığını eden muszzam bir devletin iç ve diş politikasını omuzlarına yüklenmiş bulunan bu değerli devlet ada” mı için sulhun istikrarı, emniyetin teessüsü birer ideal hükmündedir. «Türkiye kuvvetli olursa biz de kendi- mizi kuvvetli hissederiz!.» cümlesi, çizgi leriyle yüksek bir azim ve irade kudreti ifade eden ağzından çıkarken, sesinde as- la şüphe götürmeyen bir samimiyetin ih-), tizazı belli oluyordu. Konvansiyonelin hareket saati yaklaşi- yordu. Bu büyük dostun yanında daha yade kalinak, kendisini dinlemek, samimi: | yetinden inşirah “bulmak hususundaki ar- zumuza rsğmen veda etmek mecburiyetin« de kaldık. Mütebessim çehresiyle bizi sofaya ka” dar teşyi etti. — Yine buyurun! Belgradda sizleri gör- mek bizi daima memnun eder.. Dilimiz döndüğü kadar, ve herhalde duyduğumuzdan çok az, bir kaç şükran kelimesi ile ayrıldık. O, odasına dönmüş, meshisine kavuş- müştu. Bizi uğurlayan, kendi gazeteci Mösyö Svetovski, mize bineceğimiz sırada: — Başvekilin daveti samimidir. dedi. ; Bilmezsiniz, sizleri görmek, sizinle görüş! mekten ne kadar memnun oldu. Çek Dış Bakanı ile mülâkat Belgrad, (Hususi surette gönderdiği. miz o muhabirimizden) — Çekoslovakya» nın, Küçük Antantın konferansı münase- betiyle buraya gelmiş olan hariciye nazırı: Mösyö Krofta, günün adamıdır. Mösyö Beneş Reisicumhurluğa intihap edildikten sonra, memleketinin bizzat kurmuş oldu- ğu dış siyasayı Mösyö Krofta'dan başka kimseye tevdi edememiştir. Belgrad Çekoslovak sefiri, odostum Mösyö Girsa'mın nazikâne delâletiyle, bu mühim devlet adamıyla «Son Posta» nas mına görüşmeğe muvaffak oldum. Bana dedi ki: «Memleketinizle olan o münasebatımız fevkalâde dostanedir. Biz, rejiminizin te- rakki ve ıslâhat vadisindeki (O harikulâde irkişafını alâka ile takip etmekteyiz. Bal- kan Antantına dahil bulunmamakla bera- yakınlarından, otomobilleri- EEE TREE Amerikalı Petrol Mütehassislarından Mr. Russel (Baş tarafı 1 inci sayfamızda) ve etrafı tahrip edeceğini söylemekte- dirler, Akan benzin çok temiz ve saftır. Mütchassıslar bu benzinin tayyareler- de kullanılan benzin olduğunu söyle- mektedirler. Amerikalı bir mütehassısla birlikte çalışan mühendisler petrol arama son- dajı yaparlarken burgu 120 metre de- rinliğe indiği zaman birdenbire burgu- nun tepesindeki delikten müthiş taz- yikle ve gürültü ile çamur fırlamıya başlamıştır. Bu göstermiştir ki zeminde yüksek tazyikli ve gür bir petrol membat var. dır. Ve burgu 120 metre derinlikte kum tabakasına indiği zaman bu kum tabakası tazyika tahammül etmediği ve bir menfezede karıştığı için derhal nebaana başlamıştır. Mübendisler hiç bir yerde, hiç bir sondaj ameliyesinde bu kadar tazyikli petrol madenine tesadüf etmediklerini söylemişlerdir. Tazyikin kuvveti ma- denin zenginliğini ifade etmektedir. Amerikalı mütehassıs çarşamba gü- nü dönmek üzere İstanbula gitmiştir. Sondajdan vazgeçilmiştir. Bir takım ber, Çekoslovakya, Küçük Antantın (o bir)yeni aletlerin gelmesine intizar edil uzva bulunmak itibariyle Türkiye ile aynilmektedir. Bu aletler geldikten sonra idenle malik ve ayni politikayı takip et-İtertibat alınarak ve yeni tesisat yapı » mektedir. Bu ideal ve bü politika ise umu- mi sulh ve emniyetin idamesine matuftur. Ben Hariciye Vekiliniz Tevfik Rüştü Arasla evvelce Cenevrede görüşmüştüm; fakat burada daha yakından tanıştık oOve günün meseleleri hakkında fikir teati et- mek fırsatını bulduk. Bu fikir teatisi, aramızdaki âmal birli- ğini, sulh davasına bizmet etmek hakkım- daki arzularımızın müşterek olduğunu bir kere daha göstermiş olduğu gibi, ayrıca toplantılarımızın neticesi de bu hakikatı Henüiz genç denecek bir yaşta, Yuzos-| teyid eylemiştir.» lavya gibi, Balkan camiasınn Avrupa ka- E, Ekrem - Talu Sigorta şirketleri (Baş tarafı 1 inci sayfamızda) Son Fransız gazeteleri, Fransada da bpkı bizimki gibi bir millt Reassürana şir- ketinin kurulacağını haber vermektedirler. | Hattâ bu hususta bir kanun projesi hazış- lanmıştır, Milli Ressüransın Fransada bile taklit edilişi de, / siyortacılıkta © oynadığı hayırlı rolün ehemmiyetine bir delildir. Milk Reasürans, | teşekkülündenberi; hayat kısmı sigortalıları için ayrılması lâ- zn gelen ihtiyat âkçelerini o memleketle muhafazayı prensip edinmiş, ve buna mu- vaffak ta olmuştur. Nitekim, bunün neticesi olarak Oda, bugün Milli Reasüransın kasalarında, Fö-! niks ve Türkiye Milli sigorta şirketlerine mit 110,000 liralık bir rezerve vardır. Föniks dö Viyen'in iflâsına sebep, faz“ la iş yapmak hevesinden doğan bir istik- rarsızlık, ve idaresizliktir. Föniks dö Viyen'in, Berliner adında bir müdürü vardı ki, iş peşinde oradan o- raya koşmak yüzünden bütün ömrünü va- gonlı kompartımanlarında geçirirdi. Föniks dö Viyen'in iflâs ettiği, fazla iş çıkarmak hastalığına müptelâ olan bu zatın dört ay evvel ölüşünden sonra an laşılmıştır: Çünkü tayin Glunan yeni mü- dür, hesapları tetkik edince vaziyeti der. hal anlamış, ve işi asığa çıkararak, büyük ti srtlamaktan kurtulmuştur. ,Anadohu Sigorta Şirketi Sigortalılar Devir Alacak Mı? sigorta şirketinin, Türkiye size pi Milli sigorta şirketine sigortalı olanları de- vir alması mümkün değildir. Fakat, millt bir şirkel olmas itibariyle Anadolu sigor. ta şirketinin bugünkü noktai nazarı, Tür- kiye Milli sigorta şirketine sigortali olan» ların zararlarını mümkün mertebe hafif. letmektir. Bu maksadı temin etmek içindir ki, Türkiye Millinin bulunduğu handa bir büro açmıştır. Sigortalılar, gerek bu büroya, gerek A- nadolu sizorta şirketinin merkezine müra- cant ederek, istedikleri bütün malümatı a- labilirler. Vükıa buşün, Türkiye Mill sigorta şir- ketini, düştüğü vaziyetten kurtarmak için temaslara girişilmiştir. Fakat ben, bu te- masların müsbet bir netice verebileceğine kani bulunmamaktayım. Âkibeti Şüpheli Başka Şirket Yok « Âkibetinden şüphe edilebilecek başka Memleketimizdeki diğer sigorta şirketlerinin vaziyetleri nor- maldır. Gazetelerde okuduğuma göre, İk- tad Vekâleti lâzım gelen tetkikatta bu- lunmaktadır. Ben, çok kat'iyetle söyliye- bilirim ki, memlekette, Föniks dö Viyen ve Türkiye Millinin vaziyetlerine düşebi- lecek tek sigorta şirketi yoktur. Bu husustan emin olabilirsiniz. sigorta şirketi yoktur. Memleketimizdeki sigorta o kanunları, şirketlerin garanti meselelerini şiddetle na- zarı itibara almaktadırlar. Fakat bu kanunlar oldukça eskidir. Bu itibarla, kanaatimce, bu hususta bugüne ki Si sasi va i larak çalışılmıya başlanacaktır. Mütehassıslar şehrimizde Müreftede petrol taharrisi ile meş - gul olan Amerikalı mütehassıslar Mr. Russel ile Mr. Kısh'tır. Her iki müte- hassıs dün şehrimize gelmişlerdir. Bu- radan, şehrimizde bulunmakta olan petrol araştırma grup reisi Cevat E- yüp ile birlikte bugün Ankaraya gide- ceklerdir. Mütehassıslardan Mr, Russel Mü - reftedeki petrol membaları hakkında şimdiden sarih bir şey söylenemiye - ceğin, bunun için iki hafta kadar yeç- mesi lâzım geldiğini söylemiştir. Maamafih bizim aldığımız o malü- ta göre taharriyatin neticesi çok ümit vericidir. Ancak mütehassıslar hü- kömlerini yüzde yüz bir kat'iyete isti- nat ettirmek ve bunun için de sondaj ameliyatına daha geniş şekilde devam etmek istemektedirler. daha uygun mevzustın konulması zaruri- dir. Çünkü sigortalıların menfaatlerini da- ba ziyade korumak maksadiyle kurulabile- cek bir çok mühim esaslar vardır. Duyduğuma göre, İktisad Vekâleti, bu hususta, kendi mutahassıslarına icap eden tetkikatı yaptırmaktadır. Vükua şahsan kendim de çalışmaktayım. Fakat bittabi benim bu yoldaki rolüm, a- lâkadar olduğum sigorta şirketleri o bakı- mındandır.» Föniks'in Vaziyeti Bize Neye Mal Oldu? Föniks dö Viyen'in iflâs, bir çok yer- lerde, bizdekinden çok büyük © zararlara sebebiyet vermiştir. Gelen son haberlere göre, Çekoslovak- yanın Föniks'in iflâm yüzünden (uğradığı zayar 100 milyon Türk lirasıdır. Bizdeki zarar ise, azami 350 bin lira raddelerinde tahmin edilmektedir. Yine haber aldığımıza göre, Milli Reasü- rans Türkiye Milli sigorta şirketinin ve Fö- niks'in hayat kısmına sigorta edilmiş olan- ların mevduatlarının yüzde ellisini temin | kinistlerimize tevdi edilecektir. için bütün gayretiyle çalışmaktadır. < vi, Mey 12 İtalya Milletler Cemiyetinden çıkıyor” sinin önüne geçmek ve Habeşistanın binlerce senelik istiklâli davası ile İtalyi tehdit etmekte olduğu kollektif emniyet prensipleri uğrunda çalışmağa hayi < vakfetmek için memleketimizde ayrıldık.» Dedikten sonra zehirli gazın Habeş milletiri imha ettiğini anlatmaktadır. | Adisababada neler oluyor ? ğ Roma 11 (Hususi) — Faşist yüksek divanının evvelki gün, Habeş yurdum”, ilhakına ve İtalya Kralının imparator olduğuna dair verdiği karar ile Mareşal Badof lio'nun fevkalâde ve mutlak salâhiyetle imparator naibi tayin edilmesine dair verdi karar Kral tarafından tasdik edilmiştir. Bugün Adisababa'da Mareşal | Badoglio imparator maibliği ilân olunmuş, yarın Adisababa'da büyük bir geçit resmi * masına karar verilmiştir. Mareşal Graziani geçit resminde hazır bulunmak üzere tf yare ile Adisababaya hareket etmiştir. ; İtalya ba i ya bayram yapıyor j Diğer taraftan Ayan Meclisi ayın 16 mda fevkalâde bir içtimaa davet olunn Evvelki gün verilen kararlar düm İtalyanın her tarafında 101 top atılm kutlulanmış ve her yerde tezahürler yapılmıştır. j “İtalya dostsuz kalmamıştır, Journale d'italin gazetesi evvelki gün yapılan ilhak merasimi esnasında ya, Japonya, Macaristan, Avusturya ve Arnavutluk elçilerinin hazır bulur dan ve İtalyayı tebrik etmelerinden bahseden bir baş makalesinde bu leri İtalyaya gösterdikleri samimiyetin cihanşümul bir tesiri haiz olduğunu yazdık! sonra Çilinin Mülletler Cemiyeti nezdindeki murahhasının zeri tedbirleri iza da önayak olması için talimat aldığını kaydetmekte ve oltalya, Avrups, Amerika * Journale d'italin makalesinin sonunda «Milletler Cemiyeti ya medeni bir meff” leket olan İtslyayı, yahut memleketlerinden kaçan esir taciri Raslarla beraber duğunu gösterecektir» diyor. ; “Habeşistanistiklâlı ancak muaharebe ile kurtarılabiilr# ondra, ll (A.A.) — Sir Austen mberlain, Birmingham Post gazeti göndermiş olduğu bir mektupla diyor ki: : Hali hazırda Habeşistanın istiklâlini yeni baştan temin edecek yegâne çare © harebedir. ş Fakat Avrupa böyle bir mücadele ve mubarebeye zahir olabilir mi? , Sabırurzlıkla bekleyen £ihtiraslara serbest bir yol açacak ve sulh meselesinin * mumi bir hal suretine bağlanması maksadiyle yakında yapılacak olan müzak ri tam bir akâmete uğratacak olan böyle bir harbin sonunda Avrupa ne gibi ve şerait altında bulunacaktır. Avam Kamarsında şayanı dikkat müzakereler Londra, İİ (A.A.) — Bugün Avam kamarasında hükümete Habeş wi |; selesi hakkında bir sürü süsl sorulmuştur. Baldvin cevap vermiş ve “bir $ defa «bu, Milletler Cemiyetini alâkadar eden bir meseledir» demekle ikti i eylemiştir. Bugünkü Habeş hükümetinin kimlerden teşekkül etmekte olduğu b”? | kındaki suale Baldvin şu cevabı vermiştir: - 1 «Londrada bilindiğine göre, Habeş hük4meti, Negüsün hareketinden 6"! velkin aynıdır. Habeş dış isleri bakanıMajesteye refakat etmektedir. ye bakanı son zamanlarda cephede vefat eylemiştir. ğ İşçi partisinden Cock şu suali sormuştur! «İtalyanın Habeşistana taarruz etmesinin önüne geçmek için Milletler “ miyeti tarafından yapılan gayretlerin neticesiz kalması üzerine hük» şarki Akdenizde sulh ve nizamın temini zımnında müşterek bir geçilmek üzere Türkiyeye, Romanyaya, Yugoslavyaya, Sovyetler B ne, Yunanistana ve Bulgaristana müracaat niyetinde midir? Baldvin bu suale şu cevabı vermiştir: 4 «Hük'met, sulhun devam için lüzumu takdirinde Milletler Cemiyeti diğer azalarıle temasa girmeğe daimahazırdır.» Habeşlerden bir milyonluk bir ordu! Londra, İİ (Hususi) — Adisababadaki gazete muhabirleri maraşal doglionun Habeşlilerden müteşekkil yerli bir ordu teşkiline başladığını ber veriyorlar. Burada anlaşıldığına göre Sinyor Musolininin hedefi beş kabilelerinden bir milyonluk bir ordu vücuda getirmek ve bu ordül İtalyan zabitlerinin idaresine vermektir. Deyli Herald gazetesi bu münasebetle diyor ki: (o «Maksat bu ordul Afrikada ve Asyada muazzam bir imparatorluk vücude getirmek ve AX” nizi âdeta bir İtalyan gölü yapmaktır. Bu plân, Musoliniyi İngiltere Fransanın menafüyle çarpışmağa sevkedecektir. N j İtalya bir taraftan Fransayı şüpheye düşürmemek için teminat verij sada diğer taraftan! ngiltereden borç para alarak bu parayı İngiltere * paratorluğu menafiine karşı kullanmayı istihdaf ediyor. i İtalya, Amerikadan da para bulmek için çalışıyor. Erkânıharbiyeler talyanın yapacağı ordu ile evvelâ İnglizi topraklarını iğgal edeceğine Ki dirler. İtalyan ordusu bir taraftan Kenyaya, bir taraftan Sudana taarruz edeb. Sudandan sonra sıra Mısıra gelecek, daha sonra Yemen taarruza wi cak ve bu suretle Adenin kıymeti düşürülecektir. İtalyanın hükümet hafili, Habeşin bir son değil, bir başlangıç olduğunu gizlemiyorlar » Son Dakika: Cenevre İZ (Hussi) — Milletler Cemiyeti korseyi Habeş meselesinin müs! resini haziranm 15 şine bırakacaktır. J Paris 12 (Hususi) — Pari Suvar gazetesinin istihbarına göre İtalya Milletler Cemiyetinden ayrılacak, yahut da Cenevreye muvakkat bir zaman için” kotaj tatbik edecektir. : Yeni yolcu tayyareleri Devlet Havayolları idaresi için Lon-|bir çok muvaffakıyetler göst draya ısmarlanan 3 yolcu tayyaresinin | ve herkesin takdirini kazanmi teslim alma muamelesi bugünlerde ik-İ Bu münasebetle kendilerine İng mal edilecektir. İtarafından omükâfatlar ve takdi"/ gi ey ere Zz #ELİFPIR Zr Tayyareler önümüzdeki ayın başın- | meler verilmiştir. İ eke dan itibaren, Ankara - İstanbul İimir| Yeni tayyareler bilhassa, çok İ idan hattı üzerinde seferlere başlayacaklar: |berizin sarfiyatı yapmakta olup: ; halâ te vasati 250 kilometre kat'e İstan? yö er. Bunların idaresi, tayyarelerin inşa-İdirler. Bu suretle, Ankara - sı esnasında fabrikada staj görmek ü-İİzmir sefelerini kolaylıkla bir zere Londraya gitmiş olan pilot ve ma-| yapmak imkânı hasıl olacaktır. * lardan Ankaraya gidip gelme ü: larak 35 lira alınacaktır. ” Bu gençler staj devreleri esnasında İLe lük 3 mh : iğ