| 14 Sayfa SON POSTA Kamutayın evvelki günkü top- * Sıhhat lantısında sağlık ve bütçesi müzakere edilirken yapı" lan münakaşalar hakkında Ankara mubabirimizden aldığımız telgraf bavadisini dünkü sayımızda neş- retmiş.ik bu münakaşalar hakkın da sonradan gelen mufassal ma- lümat dikkate değer mahiyettedir. Onan içindir ki bu tafsilâta geniş bir yer verdik: Hüsnü Kitapçının Soruları Ankara, 26 (A.A.) — Dün Kurultayda sıhhat ve sosya yar dım bütçesi konuşulurken Muğla Saylavı Hüsnü Kitapçı bütçenin heyeti umumiyesi hakkında söz alarak Cümhuriyetin sıhhate ver- diği önemi ve Sıhhat Bakanının rlı ve verimli (o çalışmalarını tebarüz ettirmiş ve Bakandan bazı sorular da bulunmuştur. Bu sorular sıtma, frengi ve trahom gibi hastalıklara kargı yapılan savaş teşkilâtı ile alınan sonuç- lara, verem pavyonlarına, Anka- rada bir Tıp Fakültesi kurulma- sına, mekteplerdeki diş muaye nesine ve memleketin her tara- fında doktor bulundurulması işine temas etmekte idi. Bunun üzerine sağlık ve sor yal yardım bakam doktor Refik Saydam kürsüye gelerek Muğla saylavının, hakkındaki teveccüh lerine teşekkür etmiş va Gste alı- nan vazifenin yapılmasının bir borç olduğunu söyledikten sonra sorulara cevap vermiştir. Sağlık Bakanı Cevap Veriyor Sıtma ile Mücadele Sıtma ile mücadeleye 1924 yı lında başlanıp bunun yavaş ya vaş genişletildiğini söyliyen ba- kan bugünkü durum hakkında demiştir kiz “ Bugün 88 kazada, iki mik yon 416 bin kişinin oturduğu bir mıntakada sıtma mücadelesi ya pılmaktadır. Sıtma (mücadelesi yapılan saha bu suretle nüfusu- muzun yüzde Sine tekabül et- mektedir. Bu mücadele yapılır ken en ziyade nüfusu kesif olan ve ekonomik bakımdan önemli bulunan yerler gözönüne alın mıştır. Sıtma mücadelesi bir defa başlanıp ta üç beş sene İçerisin- de neticesi alınacak bir mesele değildir. Bu senelerce Üzerinde çalışılacak işlerdendir. Bu müce- dele ancak yavaş yavaş veo mıntakalarda sıtma tam olarak bittikten sonra kalkabilir. Nite- kim mücadelenin kaldırıldığı ban mıntakalar vardır. Misal olarak Ankara mıntakasını gösterebili- rim. Ankara mıntakasında sıtma mücadelesine başlandığı günden itibaren ilk senede sarfettiğimiz 500 kilo kinine mukabil bu miktar yavaş yavaş (azalmış ve geçen sene 50 kile- ya Okadar inmiştir. Buda ci- var köyler içindir. Yalnız mev- cut tesisatı muhafaza noktai na- zarından sıtma mücadele teşki- lâtı kalmış, bundan temin ettiği miz personellerle diğer mıntaka- lara yerdim etmişizdir.,, Mücadelenin Sonuçları Bakan, bugün dahi sıtma mücadelesi mıntakasına alınması lâzim gelen yerler bulunduğunu ve bunların da artacak teşkilâtlar, bütçeye konacak zamlarla per- sonel yetişmesiyle o mıntakaya alınacağını osöylemiş, © personel İşinin önemini tebarüz etlirerek misa. olarak 52 yılık bayata ma'ik dulonan Italyan teşkilâtı göstermiş ve bu memurlar hek- kında bir sandık yapılması dü- bakanlık : Bakanına Göore.. si Memleketin Sıhhi Vaziyeti Ne Halde- dir? Sıtma, Trahom Mücadeleleri, Has- taneler Vaziyeti Ne Şekilde Bulunuyor, Neler Yapılıyor Ve Yapılmak İsteniyor Cerrahpaşa çok güzel hastanelerimizden biridir. Fakat Sıhhiye bakanının beyanına göre hasta- nelerin vaziyeti, uzun zaman halledilmesi zor bir mesele halinde kalacaktır şünüldüğünü bildirmiştir. Bakan, bundan sonra, müca- dele sonuçları hakkında şu re kamları vermiştir: 1934 yılı içinde mücadele mıntakası içinde, bulunanlar ye- künu 2.186.000, muayene edilen- Cenup mıntakasında sıtmalı bataklık» lardan biri ler yekünu 1.096.990, dalaklı ola- rak tesbit edilenler yekünu 333000 bunun yüzde nisbeti 17,5 dır. Yapılan kan muayeneleri 570,570, bundan müsbet netice alınanları 48,000 kan endeksli nisbeti 8,5. 1929 senesinde kan endeksi 10,2 iken bu adet 33te dokuza, 34te 8,5 e İnmiş ve satma mücadelesinin Ekonomi Bakanının Cevabı Ankara, 26 (A.A.) — Kamu- tayın dünkü (evvelki günkü) top- lantısında, ekonomi (bakanlığı bütçesinin görüşülmesi esnasında bazı saylavlar tarafından ileri sürülen mütalaalara karşılık ola- rak Celâl Bayar ekonomi bakan- lığımın Finans bakanlığı İle tam bir anlaşma dairesinde çalışmak» ta olduğunu söylemiştir. Celâl Bayar bundan sonra kooperatiflerin © vaziyetlerinden bahsetmiş, memleketimizde fab- rikalar, müesseseler kurulurken müsbet netayici bu suretle bizi sevindirecek bir rakama düşmüş” tür. Son senede sarfolunan, da- ğıtılan kinin miktarı ise 5.300 kilodur. Frengi ile Mücadele Doktor Refik Saydam bundan sonra, frengi mücadelesine geçe- rek bu mücadeleyi üç kısma ayırmış ve bunları bilhassa frengi mücadelesi teşkilâtı yapılan yer- lerdeki çalışmalar, bu mıntaka haricinde resmi sıhhat memurları tarafından kendilerine vaki mü- racaat Üzerine yapılan parasiz tedaviler ve idareihususiye ile belediyeler (tarafından © yapılan mücadele olarak tesbit ettikten sonra demiştir ki: Frengi hakkında memlekette bazı bazı yanlış fikirler cereyan ediyor. Frengi memlekette zan- nolunduğu kadar değildir. Bakan- lığın kurulduğundanberi, devralı- nın frengililerle beraber bizim memlekette tesbit ettiğimiz fren- gili miktarı 1934 senesi nihayetine kadar 213,716 idi. (o Bunlardan 21.372 si tedavi edilmiş, 37.975 vefat ve salre dolayısile ayrılmış- memleketin iptidal maddelerinin korunması hususunun gözönünde bulundurulduğunu ve fabrikaların buna göre yapıldığını söylemiş ve demiştir ki: Otarşi fikirlerinden çok uzak bulunmaktayız. Coğrafi vaziyeti- miz beynelmilel ekonomik durum- da bütün dünya ile beraber bı- lanmayı ve alacağımızı alır ken, satacağımızı (satarken, tamamen müvazene esası Üzerinde (o yürüyerek (o malımızı alanın malım almak düsturunu tatbik etmeyi icap ettirmektedir. Hesabi harekete gelince, bu tır. 1935 senesinde (— elimizde 154.668 frengili bulunuyordu. Bu miktar memleketin genel nüfusuna kıyas edecek olursak yüzde 0,9 eder. Bir takım bilmediklerimizle kendisini husus! surette (tedavi ettirenleri-ki bize mahrem surette Birikinti sulu bir rmntaka bildirilmektedir « ve hasta olduk» larından kendilerinin dahi haber- dar olmıyanları bir misli olarak tesbit ve bunu yukarıdaki rakama ilâve edersek yüzde 1.8 ve yuvar- lak hesapla yüzde 2 eder. Herhalde bu rakamı hiçbir zaman geç mez, Kesafot itibarile yüzde 5.6 ve7 Ekonomi Bayındırlık, Kültür Bakanları Da İleri Sürülen Mütalaalara Karşılık Verdiler bususta teminat vermek İsterim. Fikirlerimiz daima milli kontrol Bzerinde İşlemektedir. Fakat milli kontroldan daha mühim olan bir kontrol vardır. Teknik kontrol, Ekonomi Bakanı deri fabrika- ları hakkındaki temenniye karşı da bunun Elazizde olup olmıya- cağı ve ne vakit açılacağı busu- sunun henüz belli olmadığını söy- lemiştir. Bayındırlık işleri Bayındırlık bakanlığı bütçesi- nin o görüşülmesi münasebetiyle ileri sürülmüş olan bazı mütalas- 4 Devamı 15 inci yüzde ) Mayw 77 e — olan yerlerde mücadele tesisatı yapmişızdır. Mücadele Nasıl Yapıldı Evvelâ Sivas, Yıldızeli, Hafik, Oo Şarkışla kazaları Ove mülhakatında 926da Orhaneli ve Bursanın birkaç köyü de dahil olmak Üzere oralarda, 928 de Or- du ve Fatsada 929 da Çarşamda ve Düzcede, 930 da Çaycumada hususi teşkilâtla frengi mücade- lesine (başlanmıştır. £ Mücadele mıntakalarında bulunan yekün- larla beraber, bulunan yekünus yüzde nisbeti 4,5 dir. Bunun ha ricinde frengili olan yerler yok değildir, manasının çıkarılmama sını İsterim. (Fakat buralarda Vekâlet idarel hususiye ve bele- diyo, en çoğu vekâletten olmak Üzere mücadele tahsisatı ile yar- dım edilmektedir. Nitekim 934 te 150 kilo Oneosalvarsan odağıtık- mıştır. Frengi mücadelesi en kül © mücadelelerden Sıtma gibi bir hafta kinin verdikten ve tavsiyeler (ilâve edildikten sonra kendi kendine geçecek hastalık değildir. Ancak Üç senelik tedavi (neticesinde geçebilir. Trahomla Mücadele Trahom, en eski zamanlardan beri Türkiyenin cenup mıntaka- larında mevcut olan bir hasta- lıktır. Bu, büyüklerden ziyade çocuklara musallat olan ve tedavi edilmezse kör eden bir hastalıktır. Bu hastalığa karşı vekâletin açmış olduğu mücadele şimdiye kadar, Adanada, Gaziantepte, Malatyada, Urfada, Maraşta devam edilmiştir. Buna son zamanda Nezif kasa" bası ve civarı da ilhak edilmiştir. Kısa bir zamanda bu güş müca- deleyi yapmak lüzumu dlduğun- dan dolayı 241 bin nffuzluk bir saha dahilinde bugün mücadeleye devam etmekteyiz. Bakan, aranacak olursa mem leketin her tarafında büyük nis“ bette trahom mevcut olduğunu, bunun harp neticesinde büyük insan kütlelerinin bir taraftan öbür tarafa nakli ile muhaceretler dolayısile yayılmış bulunduğunu söylemiş ve şu rakamları vermiştir; Trabom, Aydında muayene edilenler arasinde yüzde 4 - 7, Nazillide 2- 2, Sökede 3-2, Bal kesirde 1 “3, Bursada 2-2, M Kemalpaşa kazasında 0 - 9, Ine gölde 1-2, Denizlide 0-1, Içelde 4-2, Akşehirde 4-1, Diyarıbekirde 6-6, Çermikte 20, Osmaniyede 14, Izmirde 1 « 04 olarak bulun“ muştur. Mücadele Bitmemiştir Binaenaleyh Anadolunun v#* sati kısmında ve Çorum vilâyeti dahilinde bazı kasaba ve köylerde bu miktarın 2 ilâ 3 olduğu gör lüyor, Bu mesele hiç bir zama$ nazari dikkatimizden kaçmıyor” Mümkün olduğu kadar bastalıkl! çocuklarla salimlerini birbirinde8 ayırmak ve temaslarını menetmek ve bunların tedavileri maballi har” taneler vasıtasile yapılmasını t*“ min etmekle meşgulüz. Bugü mücadele yaptığımız mıntakalaf trakomun en ziyade kesif bulus” duğu (yerlerdir. 6-7 sen mücadeleyi daha henüz müc# delenin mebdel addederim, B“" nunla beraber bu mücadele mi#” takası dahilinde elyevm muht# uf yerlerde 120 yata trahom (hastaneleri vardi” 1934 senesi içinde mürgcast edenlerin yekünu 87 bin, yapılı işlerin tutarı 2,059,000 dir. 221 tedavi ve 4318 ameliyat yel mıştır. ( Devamı 15 imci yüzde) müş» biridir.