26 Kasım 1934 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9
SON POSTA İTTİHBAT » TERAKKİ Nasıl Doğdu?.. B inci kısım Her hakkı mahfuzdur. L adya ——— — —— Tit Şakir No. 120 264 11- 934 Nasıl Yaşadı?.. Nasıl Öldü? Enver (Paşa) İlk Anda Yusuf İzzettinin .. -. Öldürüldugune Veliahtın. ölümünün bu şekilde olması da, meseleye fenni bir va- ziyet vermek içladir. Sultan Aziz de ayni şekilde öldüğü için; bu ölümü de, (atavizm) © uydurmak maksadile düşünülmüş ve yapık- mıştır. Diyorlardı. Bize kalırsa, —bu meselenin ağırlığını bu iki zata tahmil et- mek doğru değildir. Bu mesele hakkında inceden inceye ve biz- zat Yusuf İzzetlin efendinin mu- hitinde bulunanlardan icra ettiği- | miz tahkikata vazaran Bahaettin Şakir Bey, meşrutiyetten olduğu gibi meşrvtiyetten sonra da veliaht ile mürasebetini kes- memiş, ve ona karşı hürmet ve muhabbetini dalma izhar etmiş- tir. Behaettin Şakir Beyl yakın- dan bilenler, onun — mertlik ve dostluğunu — birçok meselelerde tecrübe edenler; bu zatın bu işte hiçbir methali olmadığına kani- dirler... Enver Paşaya gelince; veliahtın bu ölümünde onun da en küçük bir tesiri olmadığına dalr pok kuvvetli bir delil mev- cuttur. Bu ölüm bâdisesi vukı- bulduğu zaman, Enver Paşa la- tapbulda değildi. Onun için an- cak bu vakanın Üzerinden yirmi dört saat geçtikten sonra haber- dar olabilmiş ve derhal veliahtın katledildiğine hükmederek usulen tanzim edilen ve vükelâ heyeti tarafından imza edilmesi icap eden (protokol ) u imza etme- miş.. fikrini açıktan açığa vükelâ meclisinde söylemişti. Ayni za- manda, derhal ve bizzat tahki- kata girişmişti. Iki gün, İnceden inceye süren bu tahkikat ve tet- kikat neticesinde, bu ölümün bir katil neticesi olmadığına kanaat hasıl etmiş ondan sonra proto- kola imza eylemişti. Bu Hâdise, ittihatçıları sare- mıya ve bir hayli düşündürmeye sebep olmuştur. Rücsa arasında sıkı sıkıya cereyan edea müzake- relerde, Vahdettin Efendinin veli- ahtlikten iİskatı düşünülüyor; fa- kat, ortada hiçbir sebep olmadığı için bir türlü buna cesaret gös- terilemiyordu. Veliahdın vefatını müteakıp, onu istihlâf eden zatin derhal ilân edilmesi vsulden oldu- ğu halde ne kendisine bu hususta tebligat icra ediliyor ve ne de bu mesele hakkında gazetelerde bir şey görülebiliyordu. Vakıâ, Vahdetlin Efendiyi oyalamak ka- bilinden olarak, - Beylerbeyi sara- yında mahpus bulunan Abdülha- midin muhafızlarından - yüzbaşı Hulüsi Bey isminde bir zat, (yaver) sıfatile gönderilmiş.. Fakat, başka hiçbir muamele cereyan etmemişti. Nihayet, uzun uzadıya mi zakere ve müşaverelerden son- ra Vahdettin Efendiyi veliaht tanımıya karar verilmiş; teşrifat- çılığına tayin olunan zatın ismini ilân etmek bahanesile, gazetelerde ilk defa olarak bu meseleden bahsecilmiş'i. x Cephelerde harp, bütln facaa- file devam ediyordu. Kafkas cephesinde; (Erzurum) evvel | ğ —rrzoraş vebabht Yusuf İzzetim Kİ ile (Rize) suküat etmiş.. (Bitlis) şehri, bir baskın — neticesinde, düşmanın eline — geçmişti. Irak cephesinde de vaziyet, büyük Ümit verecek — şekilde değildi. Birinci (Kütülammare) felâketin- den sonra, hem (İrak) kuvvetle- rini idare etmek, hem de İran da yapılacak askeri harekete ne- zaret eylemek üzere Birinci Or- du — kumandanı Müşir (Fonder Golç) Paşa (Irak)a gönderilmiş.. Orada teşekkül eden (6iucı ordu) kumandanlığına tayin edilmişti. Golç Paşa, evvelâ Bağdada ve sonra Kütülammare cephesine gelmiş.. Burada 3 tabur piyade, 4 top, 4 makineli tüfekten mürekkep bir müfreze tertip etmiş.. Alman Mıralaylarından (Bob) Beyin ku- mandasında olarak Bağdat üze- rinden İrana göndermişti. Golç Paşa, Ingilizlerin elinde bulunan Kütülammarenin vaziye- tini tetkik etmiş; burayı cebri hücum ile elde edemiyeceğini anlayınca yanda dolaşarak iler- lemişti. Bir müddet, ufak tefek harplerle geçmişti. Nihayet 8 Kâ- nunsanide, İngilizlere mühim bir darbe indirmişti... Fakat bu ex- nada, (İrak ordusu kumandanı) unvanını taşıyan Miralay Nurettin Bu resimde gördüğünüz hay- vanları bir İngiliz hayvanat âlimi Afrikanın garp tarafında bulmuş- tur. Üstteki iri hayvanlar, bizim *“Deniz aygırı,, dediğimiz ipopotam Kani Olmuştu.. Bey ile aralarında kumanda ve salâhiyet meselelerinden dolayı bir ihtilâf zuhura ge miş.. Karar- gühumuml! — tarafından Nurettin Bey tebdil edilerek yerine 18 inci Kolordu —Kumandamı Miralay | Halil Bey gönderilmişti! Ingilizler yavaş yavaş muhasara altına gir- miye başıyan Kütülammareyi | kurtarmak istiyorlar, Sık sık ta- arruz ediyorlarlardı. Kanlı harp- lerin arkası kesilmizor; her iki ğ | taraf ta mühim zayiat veriyordu, Irakta bu kanlı hâdiseler ce- reyan aderken Çanakkalede de şiddetli harpler devam ediyor; düşmanın her hususta faik olan ateş ve asker kuvvetlerine rağ- men, Çanakkale müdafileri her gün yeni bir şeref kazamıyordu. (Arkası var) Hi Orta Tahsli İmtihanları Mazrif Bakanlığı Orta tedrisnt umumi müdürü Hasan Âli Bey dün Ankara- dan gehrimize ge'miş, Maarif idare- sinde bir müdaet meşyul olmuştur. Orta tedrisat mücasese'erinde im- lerinin değ şüirilmesi için yapılan yeni talimatname hakkında ban salâhiyettar maar fçilerin fikir eri elınmaktacır. Kendilerini Kaybetmişlar Sandalcı Ali adlı biri, Üskü- darda, Arif ve Emin adlı iki kafa- dar da Beyoğlunda — kendilerini bilmeyecek derecede sarhoş bir halde sokaklarda ütekine beriki- ne sarkıntılık ederlerken yakalan- mışlardır. ( Toplantı, Davetler ) Tıp Encümeni Toplantısı Türkiye tıp encümeni aylık toplan- tısını yarın saat 18,5 da Etibba odasında yapacaktır. Bu toplantıda Prof. Şevket Az: ve Abdülkadir. Lütfi Beyler tara- fından tbbi tebliğler verilecektir. C. H. Fırkası Nahiye Kongresi CHF B-yıll;' nahiyesinin yeni sene kongresi, 29 İkincileşrin Peı günü akşamı at 21 de Şehzadebaşın da Letefot apartımanı fırka merkezi sa- lonunda yapılacaktır. Ocağa yazılı olan- ların kongrede hazır bulunmaları rica edilme ktedir. Arasında yavrularıdır. Yavrusu böyle olursa büyüğü ne olur, kolayca muka- yese edebilirsiniz. Alttaki resimde de kuş cinsinden tüysüz ve sert derili bir hayvan garibesi görü- yorsunuz. İtalya; Macaristanla Sarfa -e B_eraberdir —iğğİrin ddi ( Baştarafı 1 inel yüzde ) Kâtibi M. Avenola bir nota ve- rerek Marsllya cinayetinden beri hakkında — yapılan ithamlardan dolayı Macarislanın şikâyetlerini bildirmiştir. Ayni zamanda Yı- göoslavyanın notasından beri Av- rupadaki variyetin gerginleştiğini ve nota muhteviyatının süratle mü- zakere edilmesini istemiştir. * Diğer taraftan Müacaristanın sür'atla mürzakere istemesi hak- kında fikri sorulan Yugoslavya Hariciye Nazırı M. Yevtiç te şu mütalenda bulunmuştur : “ Ban devletlerin ısrarlı istek- leri üzerinecir ki Yugoslav talebi- tin ikinci kânunda müzakeresini kabul etmiştim. Macaristan bu meselenin yakın bir zamanda müzakeresini iste- mekle — Yugoslavyanın — İsteğini karpılamış oluyur. * Cenevre, 24 — Milletler cemi- yeti — Yugoslavyanın - idddialarını gelecek ayın 21 inde tetkik etmek tasavvurunda ise de birinci kânu- nun Üüçüne kalması ihtimalleri artmaktadır. Yuğoslavyanın muhtırası, Per- şembe günü verilecektir. Şimdi verilmiş olan noktadır. x Roma, 24 — Italya, Yugom- lavyama — ithamları münasebetile bütün devletlerin vaziyetlerini tas- rih etmelerini istemektedir, Giorneale d'italyaya göre, Y göoslavyanın — ithamları — derhal tevsik edilmek lâmmdır. Stefani ajansi, Macaristanın sür'ati mü- zakere talebinde kaklı olduğunu ve Macar murahhaslarının bu da- vada Macaristani açıkça tutacak- Tarımı kaydetmektedir. Diğer te- raftan Macar gazeteleri de aşağıdaki mütaleaları ileri sürüyorlar: Macer Gazetelerine Göre Budapeşte' 25 (A. A.) — Ma- car telgraf ajansı bildiriyor: Macar Efkârnı umumiyesi sü- kün ve soğuk kanlılığını muhafaza etmektedir. (Macar hirlap) gazetesi diyor ki: “Bunun kolay bir İş elmadığı itiraf edilmek lâzımdır. Fakat Macar milletinin Yugoslav hücum- larına bu sükün ve vekarla mr- kabele etmesi vicdanının açıklığını ve davasının doğruluğunu göster- mektedir. Adaletin her halde muzafler olması lâzımgeldiği hak- kındaki kat'i kanaati Macaristana soğuk kanlılıkla beklemek kuvve- tini ve kendisine her türlü şuur- suz İhtirastan içtinap imkânımı veriyor.,, Bütün gazeteler işin Cevev- rede derhal İntacını talep etmek- tedirler. Meclis Hariciye Komisyonu Reisi M. Berzevitzi, Peşter İloyd gazetesinde yazdığı bir makalede: Sesyal Demokrat ( Nepszava ) gazetesi de Yugoslav notasının ’ acele iİntacını istiyor ve çünkü l I * diyor - bu nota dünya — sulhu için büyük bir tehlike teşkil et- mektedir. Fransa Bir Teklif Yapacak Paris, 25 (A. A.) — Tan ge- zetesinin Cenevre muhabirinden aldığı habere göre, Fransa hü- kümeti zorbalıkların bastırılması için uluslar arası — bir mukavele yapılmasını — teklif edecektir. Bu mukavele ile sığınmak haklarında değişiklikler yapılacak cantflerin la- desi meckurli olacak polisler uluslar arası çalışmalarda bulunacaklardır. Güzel Edirnemi- zin Kurtuluşu (Beatarah İ inci sayfada) kilmez bir bekçisidir. Yaşasın Edirae ve Edirneliler. * Bu münasebetle Müzeler Mü- dürü Kemaelettin. Beyin Edirne hakkında yazdığı kıymetli bir yazıy 1linci sayfamıza dercettik, lütfen okuyunuz. Halkevinde Yapılan Kutlulama Dün şehrimiz Halkevinde Edir- nenin — kurtuluşu — kutlulanmıştır. Önce - İstiklâl marşı — dinlenmiş, sonra doktor Şükrü Bey merasimi açarak bir nutuk söylemiş, daha sonra Müzeler Mimarı Kemalettin Bey tarafından Edirmne abideleri hakkında bir konferans verilmiş ve bir çok kimseler de güzel Edirne- miz hakkında duygularını -bildir- mişlerdir. Bu arada Edirnenin abideleri ve güzel manzaraları da projeksiyon —ile gösterilmiş, en sonra da davetliler bülede ikram edilmiştir. Hoduru Meydan (Baştarafı 1 inci yüzde ) lTemenk, Çekoslovakya, Yugoslavya Lehistan, Danimarka, Norveç, lsveç Romanya, Bulgaristan, Türkiye, Misir ve... İngiltere. Bu otuz iki takım — arasında yapılacak maçlarda birçok beras» berlikler olacağı, bu yüzden de müsabakaların uzayacağı, — aynı zamanda takımlardan birkısmının fazla, — diğerlerinin daha az maç yapmak vaziyetinde kalmamaları düşünülerek beraberlik maçların: da aleyhine en fazla korner olan takımın mağlüp addedilmesi de kabul edilmek doğradur. Jimmy Hogan İLÂN FiATLARI *“Yugoslavya ithamlarda bu- | bu itbamların bildireceğini lunmuş ve fakat delillerini — ileride yadetmiştir.,, diyor. (Budapeşti Hirlap ) yazıyor: “Adaleti ve sulhu hakikaten istiyen berkes, itham edilen mem- leketin itbamların acele tetkilimi istemesini ancak tasvip edeb-ir.,, (Fueygetleseğg) gazetesi ise şu satırları yazıyor: “Tahkikat — başlasın, — fakat mümkün olduğu kadar çabuk, açık bir tarzda görmeliyiz, fakat herşeyi görmeliyiz.,, gazetesi İ — Gatetenin esas gazısila bir sütunan iki satırı bir (santim) sayılır. 2-- Sayfasına göre bir santi- min ilân fiotı şanlardır: ytayfa sayfa ııı)lı lu)!ı | Diğer| Son v 2 3 $ (yerler ııy—.'ıl 400 /250 zoolîoo 60 | 30| |Kış. | Krş. l Krş- | Kış. | Keş. | Kış. 3—Bir şentimde vasati (8) kelime — vardır. 4—İnce ve kalın yazılar tıttacakları yere — göre santimle ölçülür.
