» Ziya Şakir B inol kısım — No. 99 Her hakkı mahfuzdur. 96 - 10- 934 SON POSTA Sayfa 9 İHAT v TERAKKİ İ Nasıl Doğdu?.. Nasıl Yaşadı?., Nasıl Öldü? Doksan Parça Harp Gemisi Arıburnu Sahillerini Ateşliyordu .. Engin denizde ardı arası ke- silmiyen alevler parlıyor; biribirine karışan tarrakalerin dehşet ve hey- betini ufuklar bile almıyor; Arı- burnu sahillerinin taş ve toprak- harı, | gibi kaymyordu. Güneşin ilk ziyaları ufukları aydınlattığı zaman, Arıburnu sa- | hilinin karşısında doksan parça ! harp gemisinin ateş saçlığı gö- | rülüyor.. bir tarassut balonu yük- | seliyor.. meçhul ufuklardan — beli- | ren düşman tayyareleri, karaya | doğru süzülüyordu. Bu doksan parça harp gemisin- | den Arıburü . sahillerine — açılan D ateş, bu mimtakayı altüst etmiş, | içinde barınmak İmkânı olmıyan bir cehenneme çevirmişti. Esasen bu cephede bulunan Türk İleri kerakollarının miktarı, ancak bir — taburdan — ibaretti. Bunlar da © kismen . şerefli bir ölümle can vermiş, kısmen de geri çekilmiş- lerdi.. Şimdi karaya çıkan düşman | kuüvvetleri, kendilerine tamamen | meçhul olan bu arazide, tereddüt | ve korkaklıkla ilerliyorlar, ( Kılıç | bayırı) ile (Çataldere) nin şarkın- daki sırtlara doğru tırmanıyorlar- dı. Eğer bu düşman kuvvetleri bu gidişle (Kabatepe) de de bir “alebe - ikazanırlarsa — teşebbilele- rinde muvaffak — olacaklar; ve artık Çanakkalenin hayatını ciddi bir surette tehdide başlayacak- lardı. Cenup mmtakası kumandanı - olan Miralay Halil Sami Bey, bunalmış; karargâhı ( Bigalı ) kö- yünde bulunan (19uncu fırka kumandanı, erkânıharp Kayma- | kamı Mustafa Kemal Bey ) e bir | rapor yollamıştı. Halil Sami Bey | bu raporda, düşmanın Arıburnu | aırtlarına çıkardığından bahsediyor, tabur — askerin düşmana sevkedilmesini istiyordu, Mustafa Kemal Beyin fırkası, (ihtiyatı umumi) yi teşkil etmekte idi. Mustafa Kemal Beye böyle bir vazifenin tevdi ise, hiç şüphe yok ki karargâhı umuminin mühim bir düşüncesine İstirat etmişti. Çüzkü, Mustafa Kemal Bey, Bin- gazi ve Derne harbinde sahil mü- dafaası harplerinde temayüz ettiği asker bir karşı İ takayı ] gibi, Balkan, harbinde de bu mın- müdafaa eden kuvvetin | Erkânıharbiyesinde kudret ve liya» katını göstermişti. Bunun içindir ki harp başladığı zaman Sofya ateşemiliterliğinde bulunan Mus'afa Kemal Bey, caphelerde br vazk feye talip olur olmaz T ekirdağında 19 uncu firkanın teşkiline memur İ edilmiş, ve bu kuvvetle Gelibolu | yarım adasına naklolunarak (Eçe Kmanı); (Seddülbahir), (Morto Hmanı) arasındaki sahi'in müda- faası, uhdesine verilmişti. Mustafa Kemal Bey, yeni ve- zifesine başlar baş amaz, noktai- nazarını tesbit etmişti. betli görüşüne mazaran düşman Çanakkaleye karşı bir ihraç te- tebbüsünde bulunursa, baş'ıca iki Bokta intihap edecekti. Bunun Kh ( Seddülbabir), diğeri de *Pe) civarı İdi. Ve onun Bu isa- hizini alamıyan bir volkan | | © Erkânıharp Kaymakamı Mustafa Kemal Bey (Çamakkalede - 19 uncu fırka kumandanı düşüncesine göre, düşmamnı ka. raya çıkartmadan bu sahil par- çalarını /doğrudan doğruya mü- dafaa etmek imkân dahilinde idi. Buna binaendir ki alaylarını böy« le sahili müdafan edecek surette yerleştirmişti. Fakat sonra sahil mubhafazası miralay Halil Sami Beyin kumaundasına verilmiş; Mus- tafa Kemal Beyin kumanda ettiği 19 uncu fiırka da beşinci ordunun (ihtiyatı umumi ) vazifesine ter- kedilmişti. 19 uncu fırka, (Bigalı köyü) ile bunun cenubu — şarkisindeki (Maltepe), (Mersintepe) civarında bulunan konaklara yerleştirilmişti. Alacağı emir mucibince, icabın- da Bolayere gidecek, lâzım olur- sa Anadolu sahiline geçecekti. Işte ku intizar devresinde, düş- manın bu ihraç hareketi zuhura gelmişti. Mustafa Kemal Bey, Halil Sami Beyin raporunu aldığı zaman, esasen — vaziyı bütün dikkatile takip etmekte idi. Gece yarısın- dan sonra o cehennemi bombar- dıman başlar başlamaz, (Mal tepe) ye hususl tarı i dermiş, aldığı malümattan tam bir kanaat hasıl etmişti. Düşma- nın şu ihraç hareketi, bu büyük erkânıharbin, —evvelce — tahmin ettiği şekle tamamen — uygun gelmişti. Her ihtimale karşı plâ- nını — tasarlamış — olan Mustafa Kemal Bey, - mıntaka kumandanı miralay Sami Beyin istediği - bir taburla bu İşin içinden çıkılamı- yacağına hükmetti. Karargâhının bulunduğu (Bigalı) köyünde otu- ran bir piyade alayı ile cebel bataryasını derhal harekete getir- di. Alay ve batarya kumandanla- rma da altı maddelik bir emir not ettirdi. Ayni zamanda, yapa- cağı işler hakkında da üçüncü kolordu kumandanlığına telefonla malümat verdi... Görülüyor ki, Çanakkalenin mukadderatı mev- zuubahs olan şu dakikada, süratli müubakemesi — ve kat'i kararile bu tehlikeli vazivet karşısına atı- lan bu genç kumandan, ancak hizsinden ve vicdanından doğan bir duyguyla iş başına geçmişti. Ne kadar gariptir ki burada bu hadisat cereyan ederken, Üçüncü kolordu kumandanı Esat Paşa vaziyet hakkımda henüz vazıh bir malümat bile edine- memişti. Mustafa Kemal Beyin ileri sürdüğü bu 57incl alay, çeviklik ve kahramanlıkla temayüz et- mişti. (I| Kendisi de maiyetinde fırka sertabibi, bir yaveti ve bir de emir zabitile alayın başı- na geçmiş.. Her tarafı fundalık- lar ve geçilmesi pek müşkül olan derelerin kayalıkları arasın- dan bizzat ;ol bularak (Kocaçi- men) tepesine gelmişti. Fakat, «zaviyel meyyite içinde lu_ld_ığı için — buradan Arıburnu- görün- miyor; sadece uzaktan asâbı sar- san bir uğultu Iştiliyordu. Mustafa Kemal Bey, burada yorgun efra- dına küçük bir istirahat vermiş, yanında yine sertabip, yaveri ve emir zabiti olduğu halde, yaya olarak (Conkbayırıjna geçmişti. (Arkası var) () Mustafa Kemal Bey Talebe Yurdunda Kadirga talebe — yurdu için yeniden (130) takım yatak yap- tırılmıştır. Yurt ay başında açı> lacaktır. Buraya yeni alınacak talebeler için bir nizamname ya- pılmaktadır. a Vîelefon Zonguldak İle Ankara Arasına Da Hat Çekiliyor Aldığımız malümata — göre, Zonguldakla — Ankara arasında telefon hattı tesis edilmesi tekar- rür etmiş ve ilk hazırlıklara baş- lanmıştır. Maden havzasını hükü- met merkezine bağlıyacak olan bu yeni hatta büyük bir ehem- miyet verilmektedir. Tesisata ait keşifler yapılmış olduğu için ya- kında inşaata başlanılacaktır. Diğer tar ftan İstanbul - izmir, Ankara - İzmir - telefon hattının kurulması da epeyce ilerlemiş bulunmaktadır, Zoytin İhracı İçin Zeytin ihraç nizamnamesini tetkik eden tacir ve ibracatçılar dün Ticaret odasında bir toplan- tı yapmışlardır. Bu toplantıda ni- zamname hakkındaki rini tesbit etmişlerdir. Mecburi Devam Üniversite rektörü Cemil bey dün sabah Ankâradan şehrimize gelmiştir. Cemil bey, Ankaradaki derslerinl bırakmış, İstanbul Hu- kuk Fakültesinde devletler umum! hukuku dersini almıştır. Üniver- sita Fakültelerinde — Teşrinisani başından itibaren mecbur! devam tatbik edilecektir. Bir Sarkıntılık Samatyada oturan Çakır Meh- met adlı biri, keundini bilmiyecek derecede sarhoş bir halde sokak- ta ötekine berikine sarkıntılık ederken yakalanmıştır. temennile- Borsada Kambiyo Ve Para Muame leleri Bir Miktar Azalmış Son bir sene zarfında şehrimiz kambiyo ve para borsasında ya- pılan işlerin miktarı geçen seneye nazaran bir miktar azalmıştır. Geçen seneye nisbetle bu yıl memleketten daha az döviz çık- ması demek olan bu azlık, Tür- kiye ile diğer memleketler ara- sında yapılmış olan Klering mu- kavelelerinin lehindeki neticele- rinden bulunmaktadır. Bugün ecnebi parası işleri, memleketin her tarafında olduğu gibi şehrimiz kambiyo borsasında | da muntazam bir şekilde devam etmektedir. Muallimlerin 3 üncü Kadrosu İstanbul ilk tedrişat muallim- lerinden diğer vilâyetlere nakille- rini istiyen muallimlere ait Üçüncü bir kadro yapılmıştır. Bu kadro bugünlerde vekâlete gönderilerek tasdik edilecektir. Bu kadroda 50 kadar muallim yeniden tayin olunmaktadır. Yüz Vermediği Için Celâl isminde biri Beyoğlunda kendisine yüz vermiyen Muazzex adlı bir kızı sokak ortasında fena halde dövdüğünden yakalanmıştır. Yeşil Hilâl Cemiyeti Yeşil Hilâl cemiyeti umumun men- faatine meyanına İt emiyet Cümhuriyet içki düşmanı gençler ce- miyeti He birlikte geçit resmine Işti. rak edecek ve gayet büyük tezahurat - aa e YA € FO BiRİKTİREN RAHAT-EDER