26 Ekim 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Ölçü ve ayarlarını mühlet s0- nu olan salıya kadar muayene ettirmeyen esnaf Üniversiteye Ni Devam mecburiyeti Cumhuriyet ilim ve kültür me- selelerine büyük kıyeet ve ehem- imiyet veren bir rejimdir. Bunun içindir ki iki sene evvel, eski Da * rülfünunun ıslahı meselesi mev- zuu bahsolduğu zaman, çok radi - kal bir yoldan yürünmüş, eski teş- kilât bir tarafa bırakılarak büyük masraf ve külfetle yeni bir mücs- tese kurulmuştu.Bütçe darlığı için- de hükümetin Türk milletine lâyık | yüksek bir bilgi ocağı kurmak için sarfettiği para, külliyetli bir yekü- na baliğ olmaktadır. Yeni kurulan Üniversiteden aza mi randıman alımabilmek için bir talimatname hazırlanmıştır.Bu ta- limatnamede talebenin derslere de Yamı mecburiyet altina alınmakta dır. Üçte birden fazla bir nisbette derslere devam edemiyen talebe, imtihana giremiyecektir.Yeni Üni Versiteyi eski Darülfünundan 8 racak olan iyi hususiyetlerden ride bu devam mecburiyetidir. Bu devam, böyle bir mecburi - yet olmadığı bir zamanda Darül - ünun ve Üniversiteye. kuydalu nan talebeyi müşkül bir vaziyette a Mi talebenin bir Şoğu, derslerine devam edehilmek için çalışmak mecburiyetindedir. Bü vaziyet değişmezse, birçok ta lebenin Üniversiteyi terkedeceği Bugün Üniversiteye'devam eden talebeden kaçının dışarıda çalıştı ği ve bu çalışanların neden meş » gul olduğu bilinmeden bu vaziyet- te aranacak çarenin mahiyeti hak- kında bir söz söylenemez. Maama- fih eğer talebenin Üniversite tali- Mmatnamesine e ve belini - in herkesin Üniversiteye de: vi ie edebilecek şekilde yapılması şıklarından birini tercih etmek mecburiyetinde isek, birin - ci şıkkım tercih edilmesi meş diğine şüphe etmiyoruz. Üniversi- dm dürüst tahsil görmek için devam mecburiyeti lâzımsa, ki lâzım olduğuna şüphe yoktur, Üniversitede daha az talebe oku - yacak diye devam mecburiyetini kaldırmak doğru olmaz. Çünkü o zaman Üniversite Üniversite ol - maktan çıkar. Eski Darülfünunda yalnız kayıtlı olan ve Darülfünun kapısından ancak imtihandan im- &ihana geçen “talebe” vardı. Bun- iz olduğunu bilmediği ris rden biri tarafından söylendiği zaman lâtife ediliyor zannetmiş - tik. Devam mecburiyeti aleyhine söylenen sözlerden biri de bizim memleketin — hususi vaziyetidir. Eğer memleketimizin bu noktada başka memleketlerden ayrı bir hü- susiyeti varsa, o da devam mecbu- riyeti lehine olmak lâzımdır. Çün- kü memleketimizde henüz kitap Yoktur. Herhangi ders, yalnız o ders- hocasmın takrirlerinden öğ- yenilir. Dışarıda tetkikat yapıla - <ak vesait yoksa, hocanın takrirle- ri de dinlemezse, talebe o dersi asıl öğrenecektir? Diğer taraftan bu devam mec- buriyeti fakir çocukları Üniversi - teye devamdan da menetmemeli - dir. Kanaatimizce fakir çocukla - rm mektebe devamını temin ede - | cek çareler aranabilir. Kendileri - ne yardım edilir. Memur olanlara mezuniyet verilir, Müesseseler, Ü - niversiteyi bitirinceye kadar müs - tahdemlerinin devamlarma karşı azıcık müsamaha © gösterirler, Esasen talimatname talebenin her derste hazır bulunmasını istilzam etmiyor. Devam mecburiyeti ancak | mecmu ders saatinin üçte ikisi nis- beti hakkındadır. Üçte bir nisbeti- ne kadar talebe mağdur telâkki e- diliyor. Her derse devam mecbu- riyeti aşağı yukarı, yüz altmış sa - at kadar bir zaman tutuyor ki Üni- versiteden randıman alabilmek i - Şin herhalde bü nisbette devamda | lâzımdır. | Talimatnamenin mecburi devam | hakkındaki kaydı tatbik edilirken, »n büyük müşkülâta maruz kala - <ak olanlar, bugün kayıtlı bulunan talebedir. Bunların müktesep hak- larını ihlâl etmemek için her tale- e ile ayrı ayrı'meşgul olmak lâ - ır, Üniversite idaresinden bu Mu bekleriz. Üniversite idaresinin M ceza göre ANKARA, 25 (Telefonla) — Mec- lis bu sabah onda toplanmış ve veri;» len bir takrir üzerine hafi bir celse ak tolunmuştur. Hafi celse on ikiyi yirmi #eçeye kadar devam etmiştir. Öğelden tonra on beşte ikinci bir celse akteden meclis ruznamedeki maddelerin mü » zakeresine başlamış ve riyaset maka mını İşgal eden Kâzım Paşa ruzname ye dahil bulunan Balkan misal ve lâ ettiği hükümleri tat anun lâyihasına işa » ret ederek demitşir ki: — Encümen mazbatasında lâyihas m müstaceliyetle müzakeresi teklif & hanuyor. Bu teklifi reyinize arrediyo » rum. Kabul edenler, etmiyenler. Kas bul edilmiştir. Kamın hey: da Hariciye Vekili vereceklerdir. Hariciye Vekilinin beyanatı Arkadaşlarım. | Kanunan metni, ehemmiyetini kâfi derecede izah edi- yor, zannederim. Malümdur ki Bal kan paktı ve protokolu bu sene sonba- harında Cemiyeti Akvamda da tescil edilmiştir. Bu misakın sulh ve istikrar yolunda ve âhitlerin Balkan dahilin- deki hudutlarının emniyeti için bera- ber çalışmayı esas tutan bir takım hü kümleri vardır. Bu hükümlerin icaba göre tatbik olunması tabidir. Ancak bunun için keyfiyetin Büyük Milet Meclisince ayrıca tasvip olunması lâzımdır. Bu sebeple yüksek tasvibi » nize arzolunan bu kanunda taahhüt » lerin Büyük Millet Meclisinin ittılar linde olması lüzumu tasrih edil » miştir. Bizim teşkilâtı esasiyemize ait olan bu hususiyet memleketin yüksek menfaati için olduğu kadar sulh için de ayrıca bir teminattır. Büyük Mu » let Meclisinin itlla dahilinde cak teahhürler etraflıca mütalea olunarak kabul edi lir. Bu kanun hakkındaki maruzatım bundan ibarettir. Yüksek habulünüze mazhar olacağını ümit etmek isterim. M.Tituleskobugüngeliyor Yunan ve Yugoslav hariciye nazırları da 9 uncu sene No. 3130 eclistehafi ve alenicelseler Balkan misakının tatbikına dair lâyiha | Mecliste ittifakla kabul edilmiştir Hariciye Vekili dün yeni beyanatta bulundu İsmet Paşa hükümetinin muvaffakiyetleri Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Bey Meclisin açılış gönü nutkunu söylüyor " Surrı Bey aeeaeaeieeseeeeeeseeeesaseaeeeeasesa | pazar günü şehrimizde bulunacaklar Balkan konseyi müzakeresine Ankarada devam edilecek 30 teşrinievvekle Ankarada toplana- cik Balkan hariciye nazırları konseyi « se iştirâk edecek olan zevat bugünden itibaren şehrimize gelmeğe başlıyacak- lardır Romanya Hariciye nazırı Mösyö Ti. tulesconun bugün şehrimize leniyor. Mösyö Titulesco Sirkeci istas- yonunda hükümet namına vali Bey ta» rafından karşılanacak ve Perüpalas 0- telinde misafir edilecektir . Yunan Hariciye nazırı Mösyö Mak, simos ve Yugoslavya (hariciye nazım dir. Mösyö Maksimos ayni gün akşamı Ankaraya gidecek ve Mösyö Titulesco M. Yevtiç M. Maksimos gerek bükümet ve gerek hususi mü- esseseler nezdinde © yapacağı her hangi bir teşebbüsün neticesiz ka- lacağına asla ihtimal vermiyoruz. Diğer taraftan derslere devam e - dilmedikçe, lâyikıyle öğrenilemi - yeceği de âşikâr olduğundan tale - benin bu talimatnameye. “hürmet etmesi de lâzımdır. Yeni Ünüversi- temizin kurulmasında ve yükselme- Mösyö Yevtiç pazar günü gelecekler. | | üze gelmesi bek — ; va Bugün şehrimize muvasalatı beklenen Romanya Hariciye nazırı M. Titulescu ile beraber cumburiyet bayramında An- karada bulunacaktır. Mösyö Yevtiçin, Yugoslavyada mev« cut umumi matem dolayrsile bayram günü Ankarada bulunmıyacağı ve pa. zartesi akşamı AÂxkaraya hareket ede ceği haber verilmektedir. Türk « Yunan ticaret müuahedesini müzakere için Ankaraya gidecek olan Yunan İktisat nazırı Mösyö Posmaz - oğlu da pazar günü şehrimize gelecek ve alışamı Ankaraya gidecektir. BÜKREŞ, 25 (A.A.) — M. Titüles. (Devamı Sinci sahifede) sinde hepimize terettüp eden ay - rı ayrı vazifeler vardır. Millet, bu darlık içinde icap eden tahsisatı cömertlikle vermek suretile vazi « fesini yapmıştır. Şimu dan ve ere s vazifelerini masını iyor,” Türk hiç bir vazifeden kaçınmamıştır ki bundan da kaçınsın. Ahmet ŞUKRU CUMA 26T, EVVEL 1934 Sırı Beyin sözleri Hariciye vekilinden sonra Sırrı B, met Paşa hükümetinin icraatı meya » nında hassaten | şimendifercilikteki t ye harici siyasetteki za- erinde büyük takdirlerle te- Geçen seneye kadar bariz vasıfla- rı ârasında şu iki noktayı tadat eder» ken ona bir üçüncüsü inzimam etmiş- tir'ki o da, beş senelik sanayi progra» mmın tatbiki meselesidir. Reis — Kanun hakkında bir söy - Wiyeceğiniz Varsa onlara temas ediniz. ri Bey (devamla) — Bu kadar amanda bu programın tatbikında muvaffakıyet te anlatıyor İki İsmet Paşa hükümeti her arzu etti- ği cephede tam bir muvaffakiyetle yü rümektedir. (doğru sesleri) Şimdi elde bulunan kanun mevzu - wna bir az aykırı düşer gibi gözüken (Devamı 5 inci sahifede) Şükrü Naili Pş, Paşa ordu hizmetinden ayrıldı, mebus oluyor Ali Hikmet Pş, ile Hüsrev B, in de namzetlikleri söyleniyor Kolordu kumandânlarımızdan rü Paşa tekaütlüğünü istemiş ve bu isteği Milli Müdafaa Vekâletin- ce kabul edilmiştir. Milli Mücadelede ve İstiklâl savaşmın her safhasında büyük hizmetler ifa eden paşa | şere- fine Balıkesir askeri mahfelinde bir (Devamı 5 inci sahifede) gk Ziya Gök Alp ihtifalinde Milli Türk Talebe Birliği | Gemkuriyet bapramımuzde, bulunmak i ö (Yazım üçüncü iahifede) y m Londrada Japonlar W ashing- ton deniz muahedesini feshet- mek niyetinde olduklarını ih- sas ettiler, Müdür : 24318, V Idare ve Matbax Cumhuriyet bayramında piyasaya çıkarılacak olan gümüş liralar Yeni gümüş liralar dün basılmaya başlandı İlk paralar Ankara'ya gönderildi, İstan - bula da 29 teşrinievvelde çıkarılacak Yeni paralarımız nasıl basılıyor ? — Alo... Neresi efendim. Darpha- ne değil mi? Yeni gümüş İiralarımız. dan ne haber var, diye soracaktım. » Darphane müdürü Fuat Beyin na- ik sesi telefonda duyuldu: — Yarın, ilk partiyi Ankaraya gön deriyoruz! e Öyle sevindim ki, sormayın: — Demek, yeni paraların basıldığını görebileceğiz! — Bugün gelirseniz, evet... Haftalarca süren devamlı bir çalış manın ilk yemişini tatan parıl yanan gü- müş paraların o kadar hoşa giden bir şakırtısı vardı ki, beyecandan kulakla » rrma uğultu geldi. Makinenin başında duran fabrika başmemuru emektar Tah- sin efendi avucunu para tasının içine solmuş çarktan yeni çıkmış çil lirala « rı tatlı tatlı karıştırıyordu Darphane müdürü Fuat Beyin mü: saadesi| ile gümüş Tiralardan bir tanesini ime aldım, Eski, on kuruş büyüklü « #ünde, fakat onlardan kesim, baskı ve hele kenarlarındaki yazı itibarile çok daha temiz ve pürüzsüz olan»bu ilk gü- Gümüş liralar makineden çıkıyor müş Biranm gerçekten büyük emeklerle ipaydana geldiği, bir bakışta anlaşılıyor. (Devamı $ inci sahifede) Gümüş çubuklar lira halinde çıkmak üzere makineye giriyor 71 inci yıl şenliği İzciler bugün gidiyor Bayramı Ankarada geçirmek isteyen- lerin çokluğundan trenler kalabalıktır Cumhuriyetin on birinci yıldönümü münasebetile şehrimizde yapılan hazır Ilar o ilmal edilmek üzeredir. Şehrin muhtelif yerlerinde taklar inşa edil mekte, aliş tabelâları dikilmektedir. Bayramda İstanbul , gece gündüz, zarif bir şekilde tenvir ve tezyin edile- cektir. edeceklerdir. Daha bir çok , bayramı Ankarada geçirmek üzere gitmektedirler. kimseler yer bulamamaktadır. Beyazıt, cumhuriyet meydanı güzel bir şekilde süslenmiş, tribünler yapılmıştır. Bu sene inşa edilen taklar, her senekinden daha şik ve göze çarpar bir vaziyetle. Çağaloğlunda, Halk fırkasının ö- Bünden belediye önüne kadar caddenin ortasına muayyen mesafelerle kuleler dikilmiştir. Bu kuleler üzerine propa- ganda levhaları yapıştırılacaktır. Sefirler gidiyorlar Cumhuriyet bayramı münasebeti (Deva: nci sahifede) — üzdre Ankaraya gelen İrak tayyare « istasyonunda.