6 Ekim 1934 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9

SON POSTA Sayfa 9 N ——— —— -JPiva $akir S inci kısım Her hakkı mahfuzdur. İTTİHAT »» TERAKKİ Nasıl Doğdu?.. Na. 79 6-10- 984 Muhtelif Şekilde Sulh Ağızdan Ağıza Dolaşıp Beyoğlu ve Bogaziçi sahillerinin (bitaraf mıntaka) addolunmasına dair muharip devletler nezdinde tevassut etmeleri rica edilmişti. * bombardımanının sulh sözlerinin Çanakkale şiddeti arttıkça kuvveti de — tezayüt — ediyordu. İtalya ve Amerika sefirlerinin vesatatile İngiliz ve Fransızlara sulh teklif edileceğine.. Amerika sefiri Morgan Tav ile Âyan Reisi Rıfat Beyin Çanakkaleye giderek düşman amirallerile bir mülâkat icra eyleyeceğine dalir — şayialar deveran eyliyordu. Halk — bu şayialarla avunup durürken ( 24 Şubat 331 günü ) intişar eden (Sabah) gazetesinde bir havadis göze çarpmış.. Bu havadisin, — sansörün gözünden nasıl kaçtığına herkes şaşıp kal: mıştı. Beş satırı geçmiyen bu yazı, şundan ibaretti: ( Efkârı ahraranesile — maruf olan Prens Sabahattin Beyin, sulh lehinde bazı teşebbüsatta bulun- mak Üzere Atinaya geldikleri ve alâkadar zevat e müzakerata giriştikleri, Atinadan bildirilmek- tedir .) Bu — havadisin — intişarı, bir dedikodu — uyandırmıştı. —Sulha fteşne olanlar, derhal Sabahattin Beyin cazibesine kapılmışlardı. İttibatçılar ise: — Mel'un — mubalifler!.. Düş- manlarla birleştiler. Yeni manev- ralar çeviriyorlar, vatan ve milleti felâket uçurumuna — sürüklemek istiyorlar. Diye bağırmıya başlamışlardı. Meselenin içyözünü, Talât Beyle bir iki arkadaşından başka kimse bilmiyor; herkes bir türlü zan ve zebaba kapilıyordu. Halbuki - İt- Hhat ve terakki — tarihinde pek mühim bir hâdiseye sebep olan, ve hakiki alâkadarlarından ancak birkaç zattan maada bugüne ka- dar hemen herkesçe meçhul kalan - bu mesöle ehemmiyetli bir esasasa istinat ediyor.. Ve şu suretle başlıyordu. (1) Harbiumumt zuhur ettiği za- man Pariste bulunan Prens Sa- bahattin Bey, yine orada bulunan muhaliflerden ve kendi havarile- rinden doktor Nihat Reşat, Bah- riye Binbaşılarından Hüsnü Paşa zade Kemal, Şefik Esat, Ahmet Bedevi ve Mahmut Beyleri bir içtimaa davet etmiş. Ozmanlı hükümetinin harbe girdiği tak- dirde maruz kalacağı zarar ve ziyanları müzakere eylemişti. Şe- fik Esat Beyden maada diğer zevat, Prensin fikrini kabul et- Mesi Üzerine İstanbula müracaata karar verilmişti. Sabahattin Bey; biri Beşinci —Sultan Mehmede, (1) (Yakup Cemil - ve - sulhümün- ferit) meselesi diye ortaya koskoca bir #İsane çıkaran ve uzun uzadıya neşri- Şatta bulunanlar, bir bardak suda bir brüna yaratmıya — çalışmışlardır. Bu mesele © kadar mühim — ve okadar şumullüdür ki, Yakup Cemil Bey bu hâdisede ehemmiyetsiz bir gölge dere- #esinde kalır, El'an hayatta bulunan ve isimleri —birer birer — zikredile- vek olan zevatin karıştığı bu mesel ekuyan — karilerimiz - bugüne hxı meçhul kalan bu tarihi hakikati- olduğu Bibi öğrenmiye muvaffak olacaklardır. Adliye nazırı Ibrahim Bey diğeri de Talât Beye hitaben iki telgraf çekmiş, hükümetn bitaraf kalmasını rica etmişti. Padişah, malüm olan vaziyeti hasebile bu telgrafı mevzuubaha bile ede- memişti, Talât Beye gelince, bu- na cevap vermek lüzumunu - bile hisseylememiş.. Nihayet Osmanlı hükümeti de harbe girmişti. O esnad> Parise tekarrüp — eden Alman erduları her gün yeni bir zaferle cihamın gözlerini. kamaş- tırmakta idi... Fakat aradan biraz zaman geçer geçmez Alman or- duları ilk hımm — kaybetmiş. (Marn) de, kayalara çarpan bir deniz dalgası gibi geri çekilmişti. Buna binaen — zafer — şimdi de Fransız — ve İngilizlerin yüzüne gülümsemişti. O zaman, bazı Fransız - ricali siyasisile görüşen Prene Sabahat- tin Bey bu zevattan aldığı ilham Üzerine, Osmanlı hükümetinin müttefiklerinden ayrılması ve bir (sulhümünferit) yapması izin tek- rar teşebbüsatta bulunmıya karar vermiş.. Istanbulla daha kolay ve ya- kından temasta bulunabilmek için (Atina ) ya gelmişti... Refakatin- de, hususf kâtibi Ahmet Bedevi Beyle Atinada yerleşen Prens Sabahattin Bey, sefir Galip Ke- mali Bey vasıtasile İstanbuldakl hükümet ricalile muhabereye baş- lamıştı. Fakat netice — itibarile Talât Beyden aldığı cevap, şu çerçeve içinde toplanmışlı! ( İzhar edilen endişelere ma- hal yoktur... Istirahatikalp ile âti- ye intizar ediniz... Arzu buyurur- sanız, İstanbula da gelebilirsiniz...| Talât Bey tarafından dostâne ve hürmetkârane bir lisanla veri- len bu cevaplar, Sabahattin Beyi tatmin etmemiş... Yaptığı bu ikin- €i teşebbllsün de akamete uğra- ması Üzerine prens, muhabereyi kesmişti, Bu esnada Atinaya (Boşnak Salih) namile maruf bir zat ge- mişti. Aslen Bosnalı ve son dere- ce mutaassıp olmakla maruf olan bu zat vaktile (Halâskâran grupu) arasında temayüz etmiş bir yüz- başı idi. Fedakârlığı ve Inatçılığı ile tanınan bu Salih Bey her ne- dense bir müddet sonra cephesini Nasıl Yaşadı?.. Nasıl Öldâ? Rivayetleri Duruyordu.. değiştirmiş... İttihat ve terakki cemiyetine girerek fedakâr Itti- hatçılarım Ön safına geçmişti... Atinaya gelir gelmez, prensten hususi bir mülâkat talep eden bu zat ile evvelâ prensin kâtibihusu- sisi Ahmet Bedevi Bey mülâkat etmiş, gerek ahvaliumumiye hak- kında verdiği izahattan ve gerek elinde bulünan tavsiye mektubur- dan şüphelenmemiş.. Prensi de kendisile husust surette görüşmekte bir bele görmemişti. Arkası var ) Holantse Bank - Uni N.V. Holantse Ban - Uni N. V. bankası Müdüriyeti umumiyesi tarafından 22 Teşrinlevvöl 934 tarihinde Amster« damda vukubulacak his«edaran heyâti umuümiyeni içtimamda —3 96 hissel temettü tevzil teklif edileceği haber alınmıştır. Felemenk Bahrisefit Bankasile vaki olan ittihattan dolayı beklenen seme- reler tamamen elde edilmiştir. Bütün şubeler nezdinde — muamelât adedi tezayüt etmiştir. Malüm olduğu veçhile mezkür banka tarafından ahiren Hayfa (Filistin)de yeni bir şube açılmış ve 1 Tegrinlevvelde icrayı faaliyete baş- lamıştır. Vergi Borçları Affedildi Fakat Müracaat Edenler Çok Az ( Baştarafı 1 incl yüzde ) etmiş bütün vergi, resim, harç ve bunların munzam kesirleri ve misil ve teahhur zamları ve vergi tezkeresi esmanı bakayasının ka- yitleri tamamen silinmektedir. Yani bunların hesabı hiç sorulmayacak- tır. Yalnız 10 Şubat 1926 tarih, 735 numaralı ve 13 Şubat 926 ve — 737 —numaralı kanunlar ile 9 Haziran 926 tarih ve | 924 numaralı, 25 — Haziran 1927 tarih ve 1167 numaralı müzeyyel kanunlar mucibince ta- hakkuk ettirilmiş olan umumi is- tihlâk, eğlence, hususi istihlâk vergileri bakayasile zam cezala- rından borçlu bulunanların: A — Yeni kanuna tevfikan tahakkuk etmiş olan borçlarından vergitin aslına ait miktarın yüzde 80 nini 1934 mali senesi sonuna kadar nakten ödeyenlerin zam cezalarile — birlikte geri borçları. B — Bu vergilerin aslına ait borçları 1935 mali senesi sonuna kadar nakten ve tamamen ödemiş olanların zam cezaları. C — Bu verçilerin yalnız zam kalan Saat 7 6 ay için 15 liradır ı l l Mağaza ve ticarethane memurlarına ve 9 dan sonra serbestsiniz ASRI BiR LISAN ÖĞRENMEĞE ÇALIŞINIZ BERLİTZ MEKTEBi Sizin için her lisanda yeni kurs açıyor. Tediyatta Ankara: Konya caddesi - Istanbul: istiklâl caddesi 373 cezalarından borçlu olanlardan borçlarının. yüzde 20 sini 1934 mali senesi sonuna kadar ödeyene lerin geri kalan borçları veya yüzde 30 nu 1935 senesi sonuna kadar ödeyenlerin de kalan borç- ları terkin edilecektir. Kanunda daha bunün gibi za« manla kayıtlı ve müddeti bitmeke Üzere olan birçok affadilecek ver- giler ve cezalar vardır. Fakat şimdiyekadar alâkadı dairelere müracaat ederek borçla« rının af muamelesini yaptıranlar pelf azdır. Bu af kanununa göre mü« him bir miktarda vergisinin indke rilmesi lâzımgelen tanınmış bir tacir vaktinde müracaat etmediği ve kanunün teklif ettiği az parayı vermediği için ( 89 ) bin lira kadar borçlanmış ve apartıs manina haciz konmuştur. Aftan iİstifade etmesi lâzım- gelen daha birçok kimseler, İşles rini takip etmedikleri için borçlu kalmaktadırlar. Alâkadar me« murlar, müracart edenlere kanus nün bu inceliklerini anlatmak« tadırlar. —i Bu fırsattan bilistifade teshilat yapılır. n — 'BiRİKTiREN RAHAT-EDER