20 Ağustos 1934 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
| Dil Savaşında Nasıl İstiklâl Kazanılabilir ? * —| İkinci Dil Kurultayının ilk gü- | nünde okunan raporlar ve tezler, önümüzde ümit güneşi gibi par- | ladı. Türk dilinin zenginliği için, hele bu zengtnliğin aşırı cömert- liğini ispat için burada söz söy- liyecek değiliz. Bunu artık değiş- mez bir hakikat olarak bütün | dünya kabul etti. Bu yazıda Türk | dili özerindeki çalışmaların zengin verimlerini anlatmak i K İbrahim Necmi Beyin okuduğu | rapordan, yalnız ilim, fen ve tek- nik ıstılahları için bulunan öz türkçe karşılıklar, dilimizin her | sahadaki zenginliğinin ve unutu- muş sözlerin işe yararlığının hiç değişmez delilleridir. Nebatat, umumi ziraat, ziraat makineleri, tütüncülük gibi hayat ilimleri sahasında kullanılan ya- bancı ıstılahlar yerine öz türkçe olarak yüzlerce karşılık bulun- muştur. Tıp ıstılahları karşılığı olarak ta 13 bin kadar öz türkçe kell- me elde edilmiştir. Yol ilimleri, gök ilimleri, riyazi ilimler, fizik ilimleri. hülâsa bu- gün yaşayan ve istikbale doğru giden müsbet ve içtimai ilimlere dair öz türkçe olarak — bulunan istılah karşılıklarının sayısı 33 bin kelime kadardır. Şüphemiz yok ki bu 33 bin kelime, biraz daha çalışıldığı — takdirde yüz — bini aşacaklır. Türk Dilinin özleştirilmesi için girişilen çalışmanın kıymetli ve- rimi hakkında, sadece şu 33 bin dalılah bile kafalarımızı — ışıklaya- cak kuvvettedir. Dil çalışması vazifesi yalnız bir tetkik cemiyetine, kurultaya Yükletilmemelidir. Bu işte hepi- Mmiz ayrı ayrı milli vazifeler ba- şarmak — mecburiyetinde olduğu- muzu bilmeliyiz — ve hergün bu vazifeleri başarmak — gayretinde bulunmalıyız. Türk Dilini yabancı kelimele- rin esaretinden kurtarmak içlü en mak. Mudurnuda Genç- ler Çalışıyorlar Mudurnu (Hususi) — Burada Eıînçlik yeniden faaliyete geçti. Ümhuriyet meydanı futbol sa- hası olarak tesviye olunmaktadır. Gençler Birliği spor şubesi Beş- kavakta futbol ekzersizleri yap- maktadır. Kasabamıza — gelen pehlivan Hafız Beşir Efendi ile Mudurnulu lise talebelerinden Hulüsi Efendi fırka binasında alafranga güreş yapmışlar, 20 dakika musaraadan sonra berabere kalmışlardır. | musiki şubesi faaliyet- tedir. B bir bandosu oldugu gibi bir de incesaz heyeti vardır. Birlik temsil heyeti bu sene içinde birkaç temsil vermiştir. İleride daha ziyade fa'al bir hal kesbe- | dileceği üÜmit edilmektedir. Matatyada Kaçakçılık Kalmadı Malatya (Hususi) Kigılı imamla ortağı Hasanın kaçakçı- hk yaptıkları anlaşılmış ve alınan tertibat sayesinde bunlar - silâhlı oldukları halde 65 parça kaçak *iya ile yakalanarak İhtisas mah- emesine tevdi edilmişlerdir. Ma- Atyada kaçakçılıktan eser kalma- ':.'!_ Vuibid.ir. Tek tük münferit alar da hariçtea gelenler tara- | 'dan vapılmak!ladır. İ Resimli Makale Sıhhat, ferdin ve cemiyetin daima iyiliğe, yetine, refaha doğru yürümesi için on lüzumlu bir var- hktır. Sıhhatsiz insan çalışamaz, kazanamaz ve tek ke- llme ile: Yaşayamaz. Fakat sıhhatli muvaffakı- | tifo, frengi, verem hafaza etmek meci olmak için sadece | hastalıkların başını gibi hastalıklardan korunmak kâfi değildir. Kendimizi içtimai hastalıklara karşı da mu- buriyetindeyiz. Kumar ve işret içtimal da gelir. —a -SON TELGRAF HABERLERİ Hitler Dünkü intihapta Yüz- de Doksan EkseriyetKazandı (Baştarafı 1 inci sayfada) yazmadan evvel yapılan propa- gandaların — azemetini — bildiren telgrafları şuraya sıralıyoruz: Berlin, 19 (A.A.) — Milli sos- yalistlerin reyiâm propagandası son haddini bulmuştur. Propagan- da hem gözlere hem de kulağa hitap etmektedir. Propagandacı- ların zekâsı trenlerde, istasyon- larda bile kendisini göstermekte- dir. Tren ve istasyonlara büyük oparlörler konulmuştur. Ve bu oparlörler her defasında başka bir ifade ile balk: Hitlere rey vermiye davet etmektedir. Loko- motiflerin üzerine büyük beyaz harflerle Hitlare rey verilmesi için ibareler yazılmış ve vagonların Bugünkü Türkiye İsmet Paşa Eko dö Pari Muharririne Beyanatta Bulusdu Ekodö Pari gazetesi “Bugünkü Türkiye,, başlığı altında bir seri makale neşrine başlamıştır. Maka- lenin biri Başvekil Paşa ile yapı- lan bir mülâkata hasredilmiştir. ' Bu mülâkata nazaran Başvekil Paşa Ekodö Pari muharririne siyasi ve askeri zaferlerimizin, inkılâplarımızın terbiye — sistemlerimizin umuml hatlarını çizmiş, niçin devletçi olduğumuzun — sebeplerini anlat- mış ve pek sıkı bir. Türk - Fran- sız mukarenetinin çok şayanı arzu olduğunu söylemiştir. Fikret ihtifali Dün Eyüpte merhum şair Fikretin kabri başında - Filorinalı Nâzım — Beyin delâletile Eyüp gençlerinin ve çok kalabalık bir halk kütlesinin iştirak ettiği bir ihtifal yapılmıştır. teye | çamlarına da şeffaf propaganda lâvhaları konmuştur. EEREE Berlin, 19 (A. A) — Dün akşam reyiâm propagandası bü- yük tezahüratla bitmiştir.. Dün gece en küçük köylerde bile fe- ner alayları yapılmıştır. Gece radyo ile müntehiplere son hitabe iradolunmuş ve denmiştir ki: « Sandıklara gitmek zamanı sıeldi. Kaderin Almanyaya gön- lerdiği reise “evet,, doyğiı.ı Berlin, 19 (A. A.) — Spor tayyareleri, müntehiplere son bir hitapta bulunan muazzam kırmızı şeritler sallıyarak, bütün Alman şehirleri üzerinde uçmuşlardır. M. Hitler Kazandı Berlin, 19 (Hususi ) — Bugün yapılan arayıumumiye neticesinde Bir Doç-e_rît Artık Çalıştırılmıyacak Istanbul, 20 (A.A.) — Dünkü Dil Kurultayı toplantısında söz oğlu Ahmet Be: ?İ'ı;:k -(ilııî:rdillı'd arasındaki mnî nasebetlere — dair olan — tezini okurken sözlerine tezinin mevzuu ve dil tetkiklerile alâkası olmıyan yersiz. ve gayrimuvafık beyanat karıştırması üzerine müzakereleri takip buyuran Gazi Mustafa Kemal Hazretleri — salonu - ter- ketmişler ve Kurultay Reisi Kâzım Paşa Hz. de hatibin sözünü keserek devamdan menetmiştir. Aldığımız malümata göre Cafer oğlu Ahmet Beyin Üniversitedeki doçentlik vazifesine nihayet veril- miş ve dil çalışmalarile alâkası kesilmiştir. İlk İncir Mahsulü İzmir 19 (A.A.) — Mevsimin ilk incir mahsulâ bugün İtalyan bandıralı Diyana vapurile Triyes- sevkedi i._ıir. r——_;—_—— İSTER İNAN İSTE İstanbulda her mevsimde bir tifo gürültüsü kopar: Şişli, Maçka ve Nişantaşı taraflarında tifonun fazla hüküm sürdüğü söylenir, sebep olarak ta © cİ- vardaki sebze bahçelerinin lâğım ileri sürülür. Dünkü gazetelerde, yıllardanberi devam edegelen bu kötü vaziyetin artik sona erdiği, çünkü: l di sularile - sulandığı | LA lüiğine ve M. Hitler, Reisicümhurluğu ve Başvekilliği kendi uhdesinde bir- leştirmek hususunda Alman mil- letinden yüzde doksandan daha fazla bir rey toplamağa muvaffak oldu. Berlin, 19 (A.A.) Re'yiâmın saöt 21,30 daki vaziyeti 13,168.208 evet, 1.520.356 ha- yır, 250.000 boş. Şehrimizdeki Almanlar Şehrimizdeki beş yüz kadar Alman bir Şirketihayriye vapuru ile Karadenize çıkmışlar, orada kara sularımız haricinde — bek- leyen bir Alman vapuruna geç- | sefa- | mişler, reylerini Alman ret memurlarının nezareti altında vermişlerdir. Hitler lehine rey vermişlerdir. Atinada Yeni Bir Darbei Hükümet Mi Yapılıyordu ? Atina, 19 (Husı Dangolo isimli bir Binbaşı Ati nada birçok adamları bir darbei hükümet yapmıya — tahrik — ve teşvik ettiği için tevkif edilmiştir. Tahkikat yapılmaktadır. Fırkalar arasında bir anlaşma yapılamadığı takdirde muhalifler Riyaseticümhur namzetliğine M. Venizelos ismini ilân etmeyi ka- rarlaştırmışlardır. Maamafih hü- hümetin intihabı bir sene sonra- ya bırakacağı söylenmektedir. Maliye Memurları Arasında Ankara 19 — Kocaeli Defter- darı Hüsnü Beyle Tekirdağı def- terdarı Mustafa Nurl Bey becayiş edilmişlerdir. Yusufeli mal müdürlüğüne ma- liye memurlarından Lütfi, Şavşat mal müdürlüğüne de Divanı mu- hasebat memurlarından Osman Samim Beyler tayin olunmuş- lardır. İNANMA! “Pis sularla sulanan bir kısım sebzeler imbha edildiği gibi bazı yerlere de kireç döküldüğü, yazılmaktadır. Lüâğım mahsulü olan bu sebzelerden ancak bir kısmı kirecin de bazı yerlere döküldüğü- ne göre, alınan tedbirlerin tam olduğuna, artıkı İSYER INAN İ5TER İNANMA! udür:. | Bunlardan 485 M. | — Floros | Sözün Kısası Münderecatımızın çoklu- gundan dercedilememiş- tir |(Terfi Eden 'Muallimler Ankara, 19 — Orta tedrisat muallimlerinden kıdem müddetini tamamlıyan ve muvaffakıyetleri görülenlerin terfi listesi hazırlan- mıştır. Liste şudur: 70 den BO liraya terfi edenler İstanbul Erkek lisesi riyaziye muallimi Hakkı Arif, Kız lisesi fizik muallimi Müçteba, Erenköy Kız lisesi muallimlerinden Sabit Beyler, 55 ten 75 Liraya Terfi Edenler Kütahya Lisesi riyaziye mua- limi Şükrü, Kayseri Lisesi Türk- çe muallimi Sıtkı, Antalya Lisesi riyaziye muallimi Yusuf Ziya, Cümhüriyet Ortamektebi Türkçe muallimi Hayrettin, İstanbul Er- kek lisesi riyaziye muallimi Hasan Fehmi, Kabataş lisesi fizik mual- limi Nuri, Gaziantep lisesi tarih muallimi — Hüsnü, Heybeliada ortamektebi — tabiiye — muallimi Tevfik, Manisa ortamektebi tarih ve coğrafya muallimi Cenap Refik | Beyler. 45 ten 55 Liraya Terli Edenler | Silifke ortamektebi Türkçe | musllimi Abdullah, Manisa orta- | mektebi tarih ve coğrafya mu- allimi Nazil, Pertevniyal lisesi »*Fransızca muallimi İsmail Suat edebiyattan Süleyman, Gelenbevi Ortamektebi — riyaziye muallimi Abdurrahman, Konya lisesi tarih muallimi Zekâi, Istanbul Kız Or- tamektebi fransızca muallimi Arif Beyler. Bu listenin mabadini yarmki nüs- | hamızda neşre devam edeceğiz. | Dünkü Güreşler Dün akşamki güreşlerde Ja- ’ ponyalı Koryonpe Macar Lurodiyi, | Polonyalı Kravezer Romanyalı | Dragyoun, Ispanyol Olivra Uk- ranyalı Lübikoyu, Macar Nogi Romanyalı Kirtopu yenmişlerdir. Fırtına İnebolu Ve Cıivarında Dehşet Saçıyor İnebolu 19 (A.A.) — Burada bu mevsimde — hiç beklenmiyen oldukça şiddetli fırtıma hüküm ürmektedir. Akşamdan başlıyan sürekli yağmur sabaha karşı yıldız ve karayel rüzgârına çevirmiş ve gittikçe yükselen dalgalar sahbili | tehdide başlamıştır. Iskeleler ara- sında nakliyat durdu. Sahilde dört yük ve yolcu kayığı parçalandı. Dalgalar iki boş sandalı alıp gö- türdü. Fırtına — bütün şiddetile devam etmektedir. Rana Beyin Meşguliyeti Şehrimizde bulunan Gümrük ve İnhisarlar Vekili Rana Bey Gümrük işlerini tetkik etmekte- dir. Dün müfettişlerden takas sui- istimali tahkikatının son safhası bakkında malümat almıştır. Bu tahkikat bir haftaya kadar bitirilecektir. Evvelki gün Vekil Beyin emrile müfettişler Galata gümrüğünde yoklama yapmışlar, bu esnada “salahiyetleri olmadığı halde komisyoncululuk yapan 6 kişi yakalamışlar, işten monet- mişlerdir. Yeni Kontenjan Kararnamesi Ankara 19 — Yeni kontenjan kararnamesi ve buna merbut listeler Iktısat Vekili Celâl Beyin riyaset ettiği bir komisyon tara- fından tetkik edilmiştir. Yeni kararnamede bazı yeni esaslar bulunacaktır. Kararname ve liste- lerin salı günü ilâm mukarrer- dir. Celâl Bey perşembe günü Istanbula dönecektir.
