8 Şubat 1933 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8
SÖON POTA İTTİHAT ve TERAKKİ — Her hakkı mahfuzdur. — Tefrika No. 58 Nasıl dağda?.. Nasıl Yaşadı?.. Nasıl Ölda?.. Mustafa Kemal Etrafına Münevver Ve Hürriyetperver Gençler Toplamıştı 1321 senesinde (Mektebi Har- biye-Erkânıharp) sınıfından neş'et eden — erkâmıharpler — arasında ( Selânikli Mustafa Kemal Bey)(1) İsminde sarışın ve ağır başlı bir genç bulunuyordu. O - devirde mektepten çıkan yeni rzabitana âlâyı Seraskeri ) de kur'a isimlerine hangi ordu isabet ederse, oraya çönderilirdi. ( Erkânharp Yüzbaşısı Mustafa Kemal Bey) de usülen kur'a çekti. İsmine (beşinci ordu) isabet etti. Ve bu suretle (Şam) a gön- derildi.. Daha mektep sıralarında iken vatanın marur kaldığı felâ- keti hisseden ve bunun önünü almak için çareler düşünen (Mus- tafa Kemal Bey) Şama gider gitmez, muhitini tetkika başladı. Hükümetin Idarel mülkiyesindeki sakatlığı, ordunun talim ve tere biyesindeki eksikliği, halkın fena idare edilmekten çektiği 1stırabı daha yakından gördü, anladı. Bir taraftan resml vazifesini ifaya çalışırken, diğer taraftan da, bu hallerin wlahına ve vatanın izmih- lâldan halâsına matuf düşüncele- rini tatbika hazırlandı. Az zaman zarfında muhitinde- kileri cexzp eden (Mustafa Kemal Bey), etrafına birçok münevver ve bürriyetperver gençler topla- mştı. Bunların arasında, (Doktor Mustafa B.) isminde bir zat var- dı. Mustafa B., mektebi Tıbbiye- nin son sınıfında iken, (efkârı abrarâne) sine binaen mektepten tardedilmiş ve sonra, bu haksız- lığı anlayanlar tarafından tekrar mektebe kabul ve imtihan olu- narak eline şahadetnamesi veril- dikten sonra (Şam)a gönderil- miştl O devrin her münever genci gibi bu zat da vatanın yu- yarlandığı felâket uçurumunu gö- rüyor, buna çare bulmak için çırpınıyordu. (Mustafa Kemal B.), kendi efkârı âliyesine uygun bu- duğu bu arkadaştan istifade etmek istedi. (Bütün vatandaş- lara adalet, hürriyet, muhabbet tevzi edecek.. haksızlığa, zulüm ve istipdada, hükümetin fena idaresine karşı muhalefet eyli- yecek) gizli bir cemiyetia teşkili hakkındaki projesini izah eyledi. Doktor Mustafa Bey, bu fikri derhal kabul etti.. Cemiyetin te- şekkül ve tevessuu için bütün kuvvelile çalışacağna dair (Mus- tafa Kemal Bey) e söz verdi. 1906 senesi teşrinlevvel ayın- da, (Mustafa Kemal B.) in tasav- yuru, tahakkuk etmiş; merkezi (Şam) da olmak üzere (Vatan ve Hürriyet Cemiyeti) teşekkül ey- lemişti. Cemiyetin gayesi, ( fena idareyi par ittihar eden hükü- metin| şeklini değiştirmek.. Mi leti hürriyet, adalet ve müsavata nail etmek) ten İibaretti Bu maksadın husulü için bütün mü- nevverlerin — fikirleri bir araya toplanacak ve sonra yapılacak bir ibtilâl Ne milletin bu hakları, bükümelten cebren istihsal olu- nacaklı. ( Reisicümhur, Gazi Mustafa Ke- mal Huzratleri. B (Mustafa Kemal) Erkânı Harp binbaşısı iken Cemiyetin — mevcudiyeti pek gizli tutulmakla beraber, yine az, zamanda bütün (Suriye) ve (Filis- tin)da intişar etti. Akkâ, Yafa, Kudüs ve sair yerlerde de mer- kezler vücuda getirildi. Cemiyet, Aayrıca bir İsim taşıyor, efradı arasında; (Tüccar Mustafa tep kilâtı) namile yadediliyordu. Bu ecsnada, memleketini ziya- ret için mezunen (Selânik)e gelen (Mustafa Kemal Bey), mektebi Harbiyedeki — sınıf arkadaşların- dan (Mülâzım Ömer Naci) ve (Hakkı Baha) Beylerle temas et- H. Gerek Rümeli ahvaline ve gerek oradakl münevverlerin bu hallere karşı nasıl bir vaziyet aldıklarına —dair izahat istedi, Verilen malümatı dinledi. Münevver — ve lerle münasebatını — genişletti. Bu meyanda, Rüştiyei Askeriye Müdürü Tahir Bey, Darlilmualli- min Müdürü İsmail Mabhir EL, Tel raf ve posta idaresi başkâ- tibi Talât Bey ve saire ile de görüştü. Vatanperverler arasında kenüz bir teşekkül vücuda geti- rilmediğini, ancak sık &k şurada burada gizlice içtima edilerek bazı şeyler görüşülüp düşünüldü- ğgünü öğrendi. — Köyle, boşu boşuna tapla- mılarak — konuşulmaktan — birşey çıkmaz. Bir cemiyet tesis etmek ve lilen işe girişmek İâzımdır. Benita kat'I kanaatim bu mer kezdedir. Dedi.. Şamda teşekkül eden (Vatau ve hürriyetcemiyeti) hak- kında izahat verdi. (Mustafa Kemal Bey), Şama avdet ettikten sonra, ( Mason) lo- | casında içlima eden arkadaşlar, (kule kahveler) de (Rıza Bey)in(2) (Z) Rıza — Bey, sonraları, — Kirşohir meb'usu — ve Mabkemel Tomyiz azası olmuştu. valanporver- | evinde loplııdılır Uıııı uzadıya mücadelel fikriyede bulundular. Lâkin, dahilde bir cemiyetin te- şekkülü hakkında kat't bir karar ittihazına muvaffak — olamadılar, Bir çokları buna cesaret edemi- yor, böyle bir teşekkülü çok teh- likeli buluyorlardı... Talât Bey bu kararsızlıklardan müteessir oluyor, artık filen işe girişmek istiyordu. Aradan Üç ay kadar geçti. 322 senesi ) ağustos ayının on altıncı günü Talât, Naki, Rahmi, Ömer Naci Beyler, ( O zaman Selânik Belediye hastanesi mi- dürü olan ) Mithat Şükrü Beyin ( Defterdar ) daki köşkünün se- lâmlık dairesinde toplandılar. On kişiden mürekkep bir teşekkül yapmayı kararlaştırdılar. Herkes, en İtimat ettiği arkadaşın İsmini yazacak, birkâç gün — sonra, (Rüştiyel Askeriye Müdürü Bin- başı Tahir Bey )in mektepteki odasında toplan'lacak, bu isimler etrafında münakaşa olunacaktı... 322 senesi eylülünün birinci günü akşamı Tahir Beyin odasında toplandılar. İntihap ettikleri zeva- tın İsimlerini ortaya koydular. Uzunca süren münakaşadan sonra şu, on Zatın isimleri Üzerinde durdular: 1 — Rüştiyel Binbaşı Tabir Bey. £ — Rüştiyel Askeriye Fransızca mualilın! binbaşı Naki Bey. 8 — Bolünik eşrafından Rahmi B. 4 — Nithat Şükrü Bey. 5 — Talat Bey. 6 — Üçünet ordu miüşiriyeti yaveri yüzbapı Kâzım Nami Bey, ? — Mülâzimlevvol Ümer Naci B. 8 —Morkez Kumandanlığında müs- tahdem mülâzimievvel İsmail — Canbu- hat Biy. 9 — NMülâzimlerve! Hakkı Baha B. 10— Edip Sörvet Bey. Askeriye Müdürü CArcası var) TAKVİM — ÇARŞAMBA 8 ŞUBAT 933 98 21,30 da Şıhıı'lîgıîmı SARI ZEYBEK TI UMUMA li Matbuat Cemiyeti tarafından tertip edilen 1933 Matbuat ALMANAĞI çıktı. Her kitapçıda bulunur. Fiatı * İlradır. Kasım | Şıhıl Bahçıvanlar Ve Kabzımallar Rekabeti Sebze Ticareti İşinde İki Taraflı Bir İhtilâf Meyvahaşun kalabalık bir manzarasi Kış iptidalarından beri şehri- mlz sebzecileri ile taşra sebzeci- leri arasında şiddetli bir rekabet devam etmektedir. Elde ettiğimiz malümata na- zaran bu rekabet son zamanlarda #iddetli bir şekil almıştır. Bu rekabetin yegâne sebebi sevkiyat meselesidir. İstanbul ve €ivarı bahçelerini işleten bahçı» —— RADYO — 8 Şubat Çarşamba İstanbul — (1200 metre ) 18 saz Muzalfur B.), 18,45 Orkeetra, 20 Hamiyet H., 20,90 Mahmure H. 20,56 Hafız — Sadettin B., — 921,80 Orkestra, ajans ve borsa haberi, #aat ayarı. Ankara — (1538 metre | 12,80 Ankara - Palas Ürkestrası, 18 Orkes- tra ( Domino - Nolr uvertürü, Orlow' dan popuri ), 19 ajane baberleri, 19,15 eu.vm haya rascoru, 20,03 gramolon. 'arşova — ( 1411 metre ) 17 grar molon, 18 keza, 19 haff — musiki ve gaz, 20,10 muhtolif, 21 geki garkı ve havalar, haberler, 27,10 — Mozart ve Beothovon'in eserlerinden Kuator ve trlo konseri, 23,15 plâk; 24 kahve musikisi Poşte — (550 metre) 18 Orkestra, 18,60 Sigan musikisi, 21,20 Mozart'ın asarından (musiki 4li mektebindea naklen konser ), 28.20 haberler, mik teakiben plâk. Münih — (53? metro ) 18 şarkılar müsahabe, 20,)0 Koro (heyet) konseri ahabe, 92 moşhur dans plâk- 45 Sollst takımın — (Orkestra ve piyano ) Boethoven'in eserlerinden konseri, 23,50 Fraakfurt! — Karnaval neşriyatı. Viyana — (517)metre) 18.20 plak ile opora musikisi, müzsahabeler, 21 «Der Liebestrank» ( ayk sarhoşları ) isimli Donizetti'nin oporası ( Viyana operasından naklen ), — müsahabeler, 29,20 bar musikisi (keman saksofon, taganni) Milâno « Torino » Floronsa 18 ta- ganni, 20 haberler, p'âik 20,80 habor ler, pifi, kahve konser!, 2i haberler, gramofon, £1.85 piyes, — Mmüteakıben radyo orköatrası, Prağ — ( 487 metre ) 20.30 - Bran' dan, Richard Strauss'un « Salome » delmli musikli! temsili, 22,20 musiki, Bükreş — ( 394 metre) 18 plâkx, 14 keza, 18 radyo örkesirasi, 20,40 plâk, Si keman konseri (Grlog, Kre- Aslor Sarasate), 2145 piyano konseri (öneleList, Chopln, Sebubert, Trausig, Albeniz ). Breslau — (325 metre ) 1849 ©- da musikisi, 19.3) orkestra, S1 — bir mMusiklli piyes, 22.10 plâk ile kabare musikisi, 28.85 Berlindon dane mutb- kisi, 24,55 Londradan cazbant. hafif vanlar, birkaç defa Ticaret Oda- sına ve belediyeye müracaatta bulunarak hariçten sebze ithalinin menedilmesini istemişlerdi. Fakat bu müracaat bir netice vermemiş — ve kat'? bir karara bağlanamamıştı. Meselenin mahk yeti İse gu şekilde — devam et- mektedir: Çatalca, Kırklareli, İzmit, Sa- panca gibi yerlerde sebze ekimi yapan bahçıvanlar, — bir senelik mahsullerini — çok, az bir fiatla, İstanbul kabzımallarına tatmak- tadırlar.. İstanbul — kabzımalları ise, kendilerine — çok ucuza mal olan sebzelerle, İstanbul bahçe vanlarına karşı kolayca rekabet etmektedir. Bunun neticesi olarak ber iki taraf zarara . Bahr çıvııılır Cemiyetinin lddlı ettk rn. bu şiddetli rekabet yum bazı bahçıvanlar, ekim işlerini tamamile — durdurmuşlar, bazıları da bir hayli borca gir mişlerdir. Bu yüzden birçok davalar da vukun gelmektedir. İstanbul bah- çıvanları, bu zararlı vaziyetin halledilmesi müşterek — bir Istida ile tekrar Beladiyeye ve Ticaret Odas na müracaat etmiye karar vermişlerdir. 4 Bugiln MILL I Sinemada GRETA GCARB! RAMON NOVARRO'mm Mevsimin en büyük sinema hüdisesini teşkil eden MATA HARi Muazzam zengin film kemali muvaffakiyetle devam ediyor. İlâvetan: FOX JURNAL dünya havadisleri Matineler: 2,30- 4,30 geca 9,30 MARTHA EGGERT ve Ulrich Bettac GRAND OTEL filminde, Pek yakında: ARTİSTİK Sinemasında Yarın akşam GLOR Y A Sinemasında KARNAVAL Harikulâde müheyyiç ve tüyler ürpertici mevzuu, Venedik'te Karnaval B )) âlemleri arasında geçen büyük ve emsalsiz aşk faciası. Bu mümtaz eser, “MAVİ TUNA,, isimli filmde büyük muvaffakiyetler kazanat RODA SANDOR Çıgan orkostrasının iştirakile tilme çekilmiştir, İlâveten: FOX JURN? AL 15 Şubat Çarşamba akşamı 21.45 te yeni ve zengin programile MÜNİR NURETTİN KONSERİ © ze B ö 8x c O a tt ge FOFSLSTKÇTESCKRRS ai
