13 Haziran 1932 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

SON POSTA Babıâli Telâş Ediyordu Bu Telâşın Neticesi Olarak Yeniden Birkaç Kişi Tevkif | Ettirildi, Fakat Bu Hâdise İyi Bir Netice Vermedi Muharriri 4 | Her Hakkı Mahfuzdur -S Arkadi vapuru, sabaha karşı hbareket etti. Ambarları ve ka- maraları, Abdülhamit devrinin ilk sürgünleri ile dolmuştu. Bunlar, uğradıkları bu feci akıbetin 15- tıraplarile ah — feryat ederek Sarayburnunu dolaşırken, sabah ezanları okunuyor, bu - süretle mevkiini tahkim edenler de rahat | rahat döşeklerinde müsterihane | uyuyorlardı. | Birkaç saat sonra, gazeteler | çıkmış, elden ele geziyordu. | İlânı resmi serlâvhası altında, İ erbabı fesat hakkında uzun uza- dıya izahat veren satırlar, şu | cümle ile nihayet buluyordu : * . Fesada inhimakleri ve diğerlerinin dahi © yola salik olmaları, her devlet ve memle- kette olduğu gibi icrayı cezala- rını müstelzim göründüğünden, paye ve rütbeleri bakkü ref ile | içlerinden Muhiddin Efendinin Ra- dosa, Şerif Efendinin Âsitanköye, | Ramiz Paşanın Bozcaadaya ve | Riza Beyin Limniye nefyü — tağ- ripleri ve bunların mefasidine te- baiyet eden bazı hocalarla Kıbrıslı Kâmil Efendinin dahi kezalik paye ve rütbelerinin hak ve ref- iyle memleketlerine 've mlünasip mahallere tardedilmeleri husus- larına izadei isabet ifadei hazreti padi müteallik — buyurularak eri hemen memutlara ter- n gönderilmiş olmağla keyfiyet, cümle erbabı hamiyyetin malümu olmak için ilân kılındı. ) menfalarına Bu hükümet darbesi, muha- liflere epeyce acı gelmişti. Gerek saray ve gerek Babiâli, beş on gün büyük bir endişe ve helecan geçirdiler. Bilâ muhakeme sürgü- ne gönderilen bu zevat hakkında, | gerek ülema ve gerek halk ara- | sında bir şikâyet vukua gelme- sinden endişe etliler. Halbuki, hiç kimseden en küçük bir sa- dayı tenkit bile zühur — etmedi. Bu halden yalnız, muhtelif men- falara gidenlerle, onların İstan- bulda kalan masum evlâdü ayali mustaripti. İstanbul, yine ( süt limanlık ) olmuştu... — Filhakika, devletin geçirdiği buhramı hissedenler ve akıbeti vahim görenler pek çok- tu. Fakat bunların hepsi, birer köşeye çekilmiş, içleri yanayana: — Allah encamını hayreyliye! Demekle iktifa ediyorlardı. Fakat.. gizliden gizliye yine bir fesat kazanı kaymıyordu... Ulema ve softa güruhunun bir köşeye sinmelerine mukabil şimdi de ( Sultan Murat ) — taraftarları | harekete geçmişlerdi. Sultan Mu- | radın annesi Şevkefza kadın, esasen; pek- inatçı - bir “Çerkesti; Senelerdenberi Valde sultanlığın cazip ve göz kamaştıran hayalile yaşamıştı. - Sultan pek 'vliklerini görmekle bera- | Azizin ber, mıhm evlâdını tahta çıkar- mak ve kendisi de — payan- sız bir şeref ve saltanat içinde yaşamak için, bu bedbaht padi- şahın maruz kaldığı felâkete göz yummus, hatta hazırlanan felâkete yardımda bulunmuştu. Lâkin, evdeki pazar çarşıya uymamış; bu haris kadın, dört gözle beklediği murabına nail olamamıştı. Artık yapılacak - bir şey vardı; tali ve mukadderata karşı boyun iğmek, talisiz evlâ- dımın başı ucunda oturarak onun ya ifakatine veyahut ıstırap çek- | meden ölümüne dua etmek.. Lâkin ( Şevkefza ) bu makul düşünceden çok uzak yaşadı. Haris ve hasut kalbinin bütün iğvaatına tâbi olarak büyük bir atıldı... Karşısında, iki cepbe vardı. Biri, Damat Mabımut Paşa ve Başkâtip Sait Efendi gibi şeytana çarığı ters giydiren knwc'lerle mücehher Abdü Diğeri de günün birinde reisicümhur olmak Kanunu silâhını — hazırla-» makla meşgul olan Mithat Paşa... cidale a- Esasi Şevkefza Kadın, cahil bir sa- ki ve ki cep- Yayik ölmekla ; biraker Karşısı en - biribir! olmakla beraber, yışlı idi. e muhalif ük bir teh- like karşısında derhal birleşecek- Buna binaen lerinden - emindi. | saray entrikalarının hepsine birer kak- dığı takdirde ne mümkünse yap- miya hazırlanıyordu. birer baş vurmıya, ve âciz Oğlu Sultan Muradın - hal'ini müteakip, bir ay kadar, ıstırap ve sükünetle yaşadı. Fakat bu müddet zarfında plânlarını yaptı; taraftarlarını hazırladı.. İlk kul- landığı silâh gayet basitti. Bazı — kimseler — vasıtksile, Sultan Muradın tamamen ifakat kespettiğine dair bir şayia çıkar- maktan ” ibaretti. Bu sözler, az zaman zarfında İstanbulun her tarafına yayıldı. l-:ık:ıt bu Iıavn- Mensucat Sanayii Ve Buhran Londra, 12 (A.A.) — 1919 senesinde Lankaşayer pamuk sa- nayii amelesinin mesai saatlerine dair olarak — aktedilmiş olan itilâfname, dün öğle vakti kazi olmuştur. Şimal — kontlukları sanayii federasyonu merkezi ko- mitesi, önümüzdeki pazartesi günü toplanarak yeni hâdis olan vazi- yeti tetkik edecektir. Yine Kibrit Kıralı Biokholm, 12 (A Â,) — Zabıta, — hastalığından dolayı evinde göz hapsinde bulundu- rulmakta olan Kröger konsorsi- yomu müdürlerinden M. troen hakkındaki tevkif emrini maznunun sıhhi vaziyeti kaçma- sına müsait olmadığından dolayı geri almıstır. mun- mensucat Sojes- sevdasile | disi, herkesten — evvel, Babıâli haber almıştı. Sarayın gösterdiği gizl — bir itidal ve sükünete mukabil, Babı- Sarayla l İZi ıDARE EDFME.E İ Haziran 13 | Bir Hasbühal ( Baştarafı | inci sayfada ) Rusya, bir idare ve re- ile kuvvetli jimi temsil eden elin desteği ayakta — duruyor. İtalya, —azim eyi ifade eden bir Muso- neler değildir ? liniye medyu emiyen bu memlekette, şim- | di bütün dünyanın örnek alabile- | lıeı, âli telâş göstererek birkaç kişiyi | tevkif ettirdi. Lâkin bu tevkifler, iyi bir netice vermedi. Bilâkis, dedikodu alevlendi. Bu defa işe saray müdahale | edebildiğini etti. (Hakanı Sabık ) m ( derecei | afiyetini) tetkik etmek — üzere sadrazamın riyaseti altında en muktedir doktorlardan mürekkep bir heyet teşkil edildi ve Çırağan sarayına gönderildi. Heyet, saraya giderek Sabık Padişahı muayene etmek vazife- sile mükellef olduklarını söyle- dikleri zaman Şevkefza kadın birdenbire şaşırdı ve büyük bir telâş gösterdi. Hatta bir aralık, evlâdının sükünunu kimseye ihlâl ettiremiyeceğini söyliyerek zavallı mecnunu göstermek istemedi. Fakat, makam ve hayat kor- kusundan yüreği acı acı çarpan Sadrazam, biran evvel hakikate destres olabilmek için: — Bu iş ümetin kararile- dir. Binaenaleyh, mütavaat lâzım- dır. İllâ, cebrolunur. Derdemez, sabık Valde Sulta- nın yelkenleri bir anda suya indi. Bir taraftan heyete, kahveler ve şerbetler ikram olunurken, diğer taraftan da Sabık Hakan | bazırlanıyordu. Yarım saat kadar intizardan sonra,heyeti birinci katta küçük bir sal ettiler. Salonun perdeleri, yarıdan fazlaya kadar indirilmiş, Sultan Muradın soluk- davet lağunu birdenbire göstermemek | için odaya fazlaca bir verilmişti. Sultan Murada, elbise giydirilmiş, arkası pen- cereye gelmek üzere, geniş bir bir koltuğa oturtulmuştu. Şevkef- Toşluk temiz | za kadın, beyaz bir Lâhur şalına | bürünmüş, bu koltuğun arkasın- da ve Sultan Muradın sağ ta- | rafında ayakta duruyordu. (Arkası var) |İtalyan / Sefirinin Cenazesi Londra, 12 (A. A.) yanın Londra Bordonaronun dün büyük bir i miştir. Avustralya İntihabatı Sidney, 12 ( A.A.) — Malüm olan son neticelere nazaran yeni Cenubi Gallede müttehiden Avüs tralya fırkası G6, M. Langın, amele fırkası ise ancak 26 azalık kazanımıştır. Kurtulan Tayyareci 12 (ALA.) — Bir İngiliz vapurunun bu ayın üçün- de hiçbir yere uğramaksızın doğ- rudan doğruya Varşovaya gitmek için Linden tayyare karargâhın- dan hareket etmiş olan tayyare- ci Stanley Hosneri almış olduğu zannediliyor. İtah- Marki de sefiri falle icra edil- Londra cenaze merasimi, | | fikirler, yanlışlığı dolayısile hatalı hüküm- | lar kurulmuştur. ya bir İmparatorluktur. Yunânîstanda İnti habat Mücadelesi Şiddetli Olacak afı | inci sayfada) bazı mem ına biraz acele cti karikatliristif sabah açâfi soldu. Fakat g (rîısı sabah zelos, tahmin tün kuvvetini çalışkan balkının | k medyun olmakla bera- kütle eden için — her — şeyi ifade terbiye, ona müyesser kılmıştır. Amerika liberal cümhuriyetlerin — başında — gelir. Orada, ferdin hürriyeti en geniş manada anlaşılmakla beraber ik- tidar mevkiini münavebe ile pay- laşan iki parti, kudretli şahsiyet lerin cemaatleri nasıl tahrik ve sevk her yine veciz misallerle gösterir. Vaşingtonlar, Rozveltler, Linkoln ve Kuliçler 160 milyonluk kütleyi zaman, zaman idare ede- gelmiş simalardır. Demek oluyor ki milletler, girift münasabetlerinde, müteka- | bilen kuvvetli şahsiyetlerin ida- resine muhtaç oluyorlar ve bu ihtiyaçtan müstağni kalamıyorlar. Bugünkü Türkiyenin beynel- milel âlemde haysiyetli ve mu- vaffakiyetli duruşunu da başta Gazi Hz. olmak üzere şeflerine medyun olduğunu söylemek, lü- zumlu bir hakikati ifade etmek- ten başka bir şey olmaz. yle ise bu hakikati her zaman devin bir winmet ve büyük bir memnuniyetle ifade etmekten husust bir fahir ve zevk duymuş olan “ Son Posta,, nın almna yapışan bu “ Menfi ,, rol oyna- mak damgası nereden geliyor? San Posta, muhtelif memleket meseleleri karşısında kaldığı za- menfaatlerini en geniş surette tatmin etmesi lâzımgelen ve ken- di görüş — zaviyesinde tetkik etmiştir. Bir meselenin zâhiri manzara- sı ile onun ledünniyatı arasında büyük farklar bulunabilir. ve ek- seriya zâhire istinaden yürütülen istinat edilen — temelin lere varabilir. Son Posta işte böy- le bir hata yapmış olabilir. ve bunun itirafı hakikat sevmenin bir ifadesi olacağı için esası da ancak bir suç olarak kaydoluna- bilir. Suçtan hiyanete giden yol ise aykırı ve bambaşka bir yo- dur. Yaşadığı toprağa canından fazla bağlı olan, o toprağı kur- taranlara ise bu canı seve seve her zaman vermiye hazır bu- lanan “Son Posta,, sahipleri, şüphe yoktur ki, milletinin hamle- lerinde “ etek çekenlik ,, yapa- maz. Geçmiş hayatında böyle bir kanaat uyandıran neşriyat görül- müşse, yine tekrar edelim, bunu hüsnü niyete makrun bir muha- | keme hatası olarak kaydetmek lâzımdır. * Görülüyor ki matlup derecede hazırlanılmadığı takdirde müphem tenkit, arzu edilmiyen zarar ve- rici kanaatlerin; tebellürüne sebep oluyor. Çok sevdiğimiz ve yükselmesi en büyük emelimiz olan Türk milletinin gözü önlüne, sarih fay- dalar göstermiyen neşriyat yap- mak, anlaşılmıştır ki, aksi celer doğurmaktadır. Kemalist rejiminin müspet, canlı ve cihan- şümul eserleri ancak müspet ça- neti- | hışmakla kazanılmıştır. Onun için- dir ki “ Son Posta ,, nın bun- dan böyle en büyük itinası, bu sarahate dikkat etmek olacak, ve yürüyeceği yolu, tam müspet bir hat olarak tesbit edecektir. kendisine has milli | muvaffakiyeti | Tamirat man daima, bunu, halk kütlelerinin | kaprisini -tatmin ettiktef sonra da bu hareketine adeta pif man olmuştu. Çünki — istifa ile Meburâaf Âyan Meclislerindeki kabir ekseriyetle cansız ve hareketsi birer heyulâ mevkiine sokulmuş” devam edeme ezdi. Papanastasyu inesi ekse* riyet fırkasını <)kşım.ık sımseunl beceremedi, istical etti ve düştü- Kullaenli düşakrme v -p içtimai sigorta meselesi oldu. İçtimaf sigorta meselesile Venizelos hükümeti çok evv meşguldü ve tam intihabat arefe- | Jerinde kanunu çıkartarak içtim sinıfların teveccühünü o sıralardâ celbetmek fikrinde idi. Papanas” tasyu bunu hazır buldu, ortay8 attı, — meclise soktu, — tasvip ettirmiye kalkıştı ve bu suretle Venizelist fırkanın senelerce uğ” raşıp hasırladığı bir projede kendisi istifade etmek istedk Başkası oynıyacak, başkası par” sayı toplıyacaktı. Fakat M. Venizeles bu mar nevrayı derbal anladığı için me€ liste şiddetli surette kabine tenkit etti ve Papanastasyu ( derhal düştü. Şimdi koz yine & Venizelosa geçti. İçtimat sınıflardan birtakım heyetler yeniden M. Venizelost müracaat ederek içtimal sigorta lâyihasının Meclisten geçirilmesini rica ettiler. O da, şimdi olmal, konferansından sonra, dedi. Tamirat konferansından son“ ra intihabat mücadeleleri başlıya” cağından fikirlerde — tahavvüller yapacak hâdiselerin tam mevsimi bulül etmiş olacaktır. Bu içtimaf |— RADYO: sigorta meselesi de öyle bir hir disedir. İntihabatın çok şiddetli ola- cağı tahmin ediliyor. İntihabat kanununda bu sene kabul edile nisbi usulün tatbikı ise fırkalaf arasında kombinezonlar yapılmasın! müsait olmadığından intihap mü” cadeleleri her seneninkiden dahâ şiddetli olacaktır. Tamirat Konferansının mukar” reratı da intihabat üzerinde 45 çok bir tesir yapacaktır. 4A — ” 13 Haziran Pazartesi İstanbul — (1200 metro) 18 Gramd” fon, 19,5 alaturka Baz, Ajans haberlö 20,5 gramofon ile optf a orkestrâr (tam program henüz tespit) edilmemiştif” Bükreş — ( 394 metra ) 20 Kuvaf” 15 Hayden osarlt” bir kuvartet. Belgrat 99 metre ) 20,30 VE yanadan naklen Viyana musiki cemir yetinin konseri Roma — ( 441 motre ) 21 Habefe ve gramofon, 21,45 spor bahisleri. Petrodia cemiyetinin konseri, 23 m haberleri. 23,10 hafif konsor. Prağ — (488 metra ) 20 nrıll'ı"; dan nakil, 20,40 Çek şarkıları, 22 piyano koönseri. e Viyana motre ) 20,36- VİNE na musiki cemiyetinin konsari, - FiliP parça, Dobusside! Ravelden Dafsi- turka saz, Eman ırldurı bir Varşova (1411 metre) yo gazetesi, 21 L eseri *Lüksemburg kontu Berlin— ( 1635 metre ) 20 B e vaziyoti, 91 Lenin bakkında bir & forans, 22,10 Vagner konseri-